9,263 matches
-
membranei au loc o serie de fenomene: deplasarea laterală a receptorilor, dimerizarea acestora, interacțiunea porțiunii citoplasmatice a receptorilor adiacenți cu fosforilarea lor încrucișată, interacțiunea dintre receptori și diverse proteine localizate pe suprafața internă a membranei plasmatice [252]. Imediat după activarea receptorului sunt recrutate numeroase proteine care participă la formarea complexului de transducție a semnalului (particula de transfer) situat pe suprafața internă a membranei celulare. De aici, procesul de transducție este transmis, pe căi diferite, spre câteva puncte finale comune [234]. : citoschelet
CANCERUL GLANDEI MAMARE BIOLOGIE MOLECULARĂ ŞI MARKERITUMORALI Volumul 2 by Emil ANTON, Nicolae IOANID () [Corola-publishinghouse/Science/422_a_768]
-
a controla canalele ionice și interacțiunile celulă - celulă [345]. Membrana plasmatică participă la procesul de semnalizare prin asigurarea substratului necesar diverselor enzime ce participă la formarea și funcționarea complexului de transducere a semnalului. Proteinele care asigură transferul de informație de la receptori la enzimele țintă intracelulare sunt grupate în două mari familii: protein-kinazele și proteinele G (din care fac parte și proteinele ras, ce apar frecvent sub o formă mutantă în tumori). În ultima etapă a procesului de transducție sunt implicate proteinele
CANCERUL GLANDEI MAMARE BIOLOGIE MOLECULARĂ ŞI MARKERITUMORALI Volumul 2 by Emil ANTON, Nicolae IOANID () [Corola-publishinghouse/Science/422_a_768]
-
glicoproteinele leagă anumiți membri ai superfamiliei integrinelor. O serie de experimente au relevat că integrina α v β 3 (receptorul pentru vitronectină VnR) de pe suprafața macrofagului participă și la recunoașterea neutrofilelor apoptotice de către fagocite semi-profesionale, cum ar fi fibroblastele. 3. Receptorii fagocitici pentru fosfatidilserine În stratul exterior al membranei celulare normale predomină sfingomielina și fosfatidilcolina, în timp ce în stratul interior predomină fosfolipidele anionice cum ar fi fosfatidilserina (PS). Pe suprafața celulelor alterate apar cantități crescute de PS care, pe lângă faptul că modifică
CANCERUL GLANDEI MAMARE BIOLOGIE MOLECULARĂ ŞI MARKERITUMORALI Volumul 2 by Emil ANTON, Nicolae IOANID () [Corola-publishinghouse/Science/422_a_768]
-
sfingomielina și fosfatidilcolina, în timp ce în stratul interior predomină fosfolipidele anionice cum ar fi fosfatidilserina (PS). Pe suprafața celulelor alterate apar cantități crescute de PS care, pe lângă faptul că modifică sarcina electrică și caracterul hidrofob, ar putea fi recunoscută de către posibili receptori ai macrofagului. Selecția unuia sau a mai multor mecanisme de recunoaștere a celulelor apoptotice de către un tip celular particular poate depinde de lineajul celulei apoptotice, de natura și starea fagocitului implicat. Cu certitudine că există mecanisme de recunoaștere diferite la
CANCERUL GLANDEI MAMARE BIOLOGIE MOLECULARĂ ŞI MARKERITUMORALI Volumul 2 by Emil ANTON, Nicolae IOANID () [Corola-publishinghouse/Science/422_a_768]
-
o serie de factori care să amplifice în mod selectiv susceptibilitatea la apoptoza indusă de radiații la nivelul celulelor endoteliale [226,284,427]. VEGF intervine în procesele de neovascularizație și de intensificare a permeabilității vasculare. Molecule care inhibă VEGF/VEGF receptor pot fi utilizate în terapie (PTK 787/ZK 222584) [469]. Capacitatea intrinsecă de ucidere a unor droguri sau a radiațiilor s-ar putea dovedi mai puțin importantă decât capacitatea unor astfel de terapii de a stimula celulele neoplazice să-și
CANCERUL GLANDEI MAMARE BIOLOGIE MOLECULARĂ ŞI MARKERITUMORALI Volumul 2 by Emil ANTON, Nicolae IOANID () [Corola-publishinghouse/Science/422_a_768]
-
HER-2/neu (c-erbB-2) ÎN CANCERUL MAMAR Această proto-oncogenă s-a dovedit a fi de un interes particular pentru cancerul mamar la om. Codează o glicoproteină transmembra-nară de 185 kD ce prezintă o homologie extinsă cu EGFR și este un potențial receptor GF [272]. Amplificarea genei c-erbB-2 este considerată un factor de prognostic nefavorabil în carcinoamele mamare. Această amplificare este asociată cu supraexpresia proteinei p185 (evidențiată imunohisto chimic). Studiile clinice au arătat că supraexpresia proteinei p185 este corelată cu reducerea intervalului de
CANCERUL GLANDEI MAMARE BIOLOGIE MOLECULARĂ ŞI MARKERITUMORALI Volumul 2 by Emil ANTON, Nicolae IOANID () [Corola-publishinghouse/Science/422_a_768]
-
elementele caracteristice tumorale, oferite de examenul histopatologic, dar și de alți markeri, cu rol în orientarea tratamentului în astfel de cazuri. Elementele importante în selectarea cazurilor cu ganglioni axilari negativi sunt: markerii angiogenezei tumorale [110,199]; rata proliferări [13,36]; receptorii steroidieni [124]; markerii invaziei locale [96,124,142]; metaloproteinaze [24,48]; alterări genetice [45,73,76]. TIPURILE HISTOLOGICE DE CANCER MAMAR Examenul histopatologic al tumorii permite precizarea tipului histologic, caracterul pur sau complex al proliferării, caracteristicile componentelor intracanaliculară sau lobulară
CANCERUL GLANDEI MAMARE BIOLOGIE MOLECULARĂ ŞI MARKERITUMORALI Volumul 2 by Emil ANTON, Nicolae IOANID () [Corola-publishinghouse/Science/422_a_768]
-
cazurilor fără adenopatie (formele mai puțin diferențiate au rate mai mari ale recurențelor și rate de supraviețuire mai reduse) [7,129,136,315 ]. Gradarea histologică își justifică valoarea prognostică în special în tumorile ductale (cele mai frecvente cancere mamare) [30] RECEPTORII HORMONALI Evaluarea status-ului receptorilor E este utilizată de peste 20 de ani pentru a ajuta la aprecierea posibilității de răspuns la hormonoterapie. Efectele biologice ale ER sunt mediate de un receptor proteic. Sunt descrise două tipuri de ER: ERα și
CANCERUL GLANDEI MAMARE BIOLOGIE MOLECULARĂ ŞI MARKERITUMORALI Volumul 2 by Emil ANTON, Nicolae IOANID () [Corola-publishinghouse/Science/422_a_768]
-
puțin diferențiate au rate mai mari ale recurențelor și rate de supraviețuire mai reduse) [7,129,136,315 ]. Gradarea histologică își justifică valoarea prognostică în special în tumorile ductale (cele mai frecvente cancere mamare) [30] RECEPTORII HORMONALI Evaluarea status-ului receptorilor E este utilizată de peste 20 de ani pentru a ajuta la aprecierea posibilității de răspuns la hormonoterapie. Efectele biologice ale ER sunt mediate de un receptor proteic. Sunt descrise două tipuri de ER: ERα și Erβ, fiecare din ele prezentând
CANCERUL GLANDEI MAMARE BIOLOGIE MOLECULARĂ ŞI MARKERITUMORALI Volumul 2 by Emil ANTON, Nicolae IOANID () [Corola-publishinghouse/Science/422_a_768]
-
ai superfamiliei de recptori nucleari [163,174,233,281,443]. Sunt alcătuiți din domenii independente, dar care interacționează funcțional. Modificările genice induse de ligand prin intermediul receptorilor estrogenici sunt determinate de modificările conformaționale ale recptorilor induse de ligand. Acestea induc dimerizarea receptorilor interacțiuni receptor - ADN, recrutare de co-activatori sau interacțiunea cu aceștia sau cu alți factori de transcripție și formarea complexului de preinițiere [234,289,410]. În Erα domeniul A/B N-terminal codează AF 1 [252,290]. Antiestrogenii sintetici (Tamoxifen, Raloxifen
CANCERUL GLANDEI MAMARE BIOLOGIE MOLECULARĂ ŞI MARKERITUMORALI Volumul 2 by Emil ANTON, Nicolae IOANID () [Corola-publishinghouse/Science/422_a_768]
-
de recptori nucleari [163,174,233,281,443]. Sunt alcătuiți din domenii independente, dar care interacționează funcțional. Modificările genice induse de ligand prin intermediul receptorilor estrogenici sunt determinate de modificările conformaționale ale recptorilor induse de ligand. Acestea induc dimerizarea receptorilor interacțiuni receptor - ADN, recrutare de co-activatori sau interacțiunea cu aceștia sau cu alți factori de transcripție și formarea complexului de preinițiere [234,289,410]. În Erα domeniul A/B N-terminal codează AF 1 [252,290]. Antiestrogenii sintetici (Tamoxifen, Raloxifen) induc un
CANCERUL GLANDEI MAMARE BIOLOGIE MOLECULARĂ ŞI MARKERITUMORALI Volumul 2 by Emil ANTON, Nicolae IOANID () [Corola-publishinghouse/Science/422_a_768]
-
această valoare diminuă, pentru a dispărea după 3-4 ani. Prezența ER nu este echivalentă întotdeauna cu hormonosensibilitatea tumorii întrucât în jur de 1/3 din pacientele cu tumori ER+ nu răspund la hormonoterapie. Pentru a identifica tumorile ER+ la care receptorii și-au păstrat funcționalitatea este necesară evaluarea sintezei moleculare care este indusă de E și nu numai relația dintre hormon și receptorul său. Receptorii progesteronici prezintă valoare prognostică și pentru pacientele cu ganglioni axilari invadați. În cazul tumorilor cu grad
CANCERUL GLANDEI MAMARE BIOLOGIE MOLECULARĂ ŞI MARKERITUMORALI Volumul 2 by Emil ANTON, Nicolae IOANID () [Corola-publishinghouse/Science/422_a_768]
-
valoare prognostică și pentru pacientele cu ganglioni axilari invadați. În cazul tumorilor cu grad redus de diferențiere, prezența PgR se asociază cu o probabilitate mai mică de metastazare. Valoarea prognostică a PgR este scăzută la pacientele fără adenopatie axilară. Studiul receptorului progesteronic, a cărui sinteză în liniile de cultură de celule canceroase mamare este estrogen indusă, este un martor al funcționalității ER. Faptul că peste 20% din tumorile ER+PgR+ nu răspund la terapia hormonală implică necesitatea de a apela și
CANCERUL GLANDEI MAMARE BIOLOGIE MOLECULARĂ ŞI MARKERITUMORALI Volumul 2 by Emil ANTON, Nicolae IOANID () [Corola-publishinghouse/Science/422_a_768]
-
sunt: conținutul în ADN (ploidia) ca expresie a gradului de alterare a genomului celular; măsurarea fracției S (procentul de celule aflate în faza S, de sinteză a ADN), în legătură cu capacitatea proliferativă a genomului. Datele obținute sunt plasate după status-ul receptorilor hormonali în ceea ce privește caracterizarea tumorii din punct de vedere prognostic [17,74]. Citometria de flux determină conținutul total în ADN al nucleului. O tumoră cu o cantitate normală de ADN este diploidă, în timp ce una cu o cantitate anormală este aneuploidă [311
CANCERUL GLANDEI MAMARE BIOLOGIE MOLECULARĂ ŞI MARKERITUMORALI Volumul 2 by Emil ANTON, Nicolae IOANID () [Corola-publishinghouse/Science/422_a_768]
-
fi afectat prin alterarea funcției p53, datorită rolului său în reglarea răspunsului ADN alterat. FACTORII DE CREȘTERE C-erbB-2 (HER-2/neu) Această proto-oncogenă codează o glicoproteină transmembranară de 185 kD ce prezintă o homologie extinsă cu EGFR și este un potențial receptor GF [272]. Amplificarea genei a fost identificată în 20-30% din carcinoamele invazive [210]. Deși nu în toate cazurile, există o corelație între amplificarea genei și elementele de agresivitate și prognostic rezervat [176,271,359]. Amplificarea și supraexpresia c-erbB-2 este asociată
CANCERUL GLANDEI MAMARE BIOLOGIE MOLECULARĂ ŞI MARKERITUMORALI Volumul 2 by Emil ANTON, Nicolae IOANID () [Corola-publishinghouse/Science/422_a_768]
-
c-erbB-2 poate fi utilă în stabilirea terapiei deoarece există evidențe clare că tumorile c-erbB 2 pozitive prezintă un răspuns scăzut la terapia hormonală [245,321,470]. EGF și receptorul său EGF este necesar pentru creșterea epiteliului mamar, acționând prin intermediul receptorului său (EGFR), care este o glicoproteină transmembranară. Acesta prezintă un domeniu de legare extracelular și un domeniu intracelular tirozin-kinazic [59,67,198,354,460]. Nivelele crescute de EGFR au fost corelate cu prognostic sever și cu răspuns scăzut la terapia
CANCERUL GLANDEI MAMARE BIOLOGIE MOLECULARĂ ŞI MARKERITUMORALI Volumul 2 by Emil ANTON, Nicolae IOANID () [Corola-publishinghouse/Science/422_a_768]
-
și receptorii lor sunt incriminați în reglarea creșterii celulelor normale, inclusiv cea a celulelor epiteliale mamare. Acești factori sunt sintetizați și de alte tipuri celulare (elemente stromale) [455]. IGF-I și IGF-II sunt homologi insulinici ce au efecte biologice și receptori diferiți. IGF-I este un mediator al creșterii normale. IGF-IR mediază efectul mitogen al ambilor factori, dar nu mediază și efectul insulinic. O serie de tumori mamare exprimă receptori pentru IGF dar stimularea creșterii este mai bine ilustrată pentru IGF
CANCERUL GLANDEI MAMARE BIOLOGIE MOLECULARĂ ŞI MARKERITUMORALI Volumul 2 by Emil ANTON, Nicolae IOANID () [Corola-publishinghouse/Science/422_a_768]
-
-I și IGF-II sunt homologi insulinici ce au efecte biologice și receptori diferiți. IGF-I este un mediator al creșterii normale. IGF-IR mediază efectul mitogen al ambilor factori, dar nu mediază și efectul insulinic. O serie de tumori mamare exprimă receptori pentru IGF dar stimularea creșterii este mai bine ilustrată pentru IGF-I. Ambele categorii de receptori au fost evidențiate în cancerele mamare dar IGF-IR a fost amplificat doar sporadic în tumorile umane. Pacientele cu un număr crescut de astfel de
CANCERUL GLANDEI MAMARE BIOLOGIE MOLECULARĂ ŞI MARKERITUMORALI Volumul 2 by Emil ANTON, Nicolae IOANID () [Corola-publishinghouse/Science/422_a_768]
-
un mediator al creșterii normale. IGF-IR mediază efectul mitogen al ambilor factori, dar nu mediază și efectul insulinic. O serie de tumori mamare exprimă receptori pentru IGF dar stimularea creșterii este mai bine ilustrată pentru IGF-I. Ambele categorii de receptori au fost evidențiate în cancerele mamare dar IGF-IR a fost amplificat doar sporadic în tumorile umane. Pacientele cu un număr crescut de astfel de receptori au o rată de supraviețuire scăzută. ADEZIVITATE CELULARĂ, INVAZIE, METASTAZARE E-caderina E-caderina joacă un rol
CANCERUL GLANDEI MAMARE BIOLOGIE MOLECULARĂ ŞI MARKERITUMORALI Volumul 2 by Emil ANTON, Nicolae IOANID () [Corola-publishinghouse/Science/422_a_768]
-
pentru IGF dar stimularea creșterii este mai bine ilustrată pentru IGF-I. Ambele categorii de receptori au fost evidențiate în cancerele mamare dar IGF-IR a fost amplificat doar sporadic în tumorile umane. Pacientele cu un număr crescut de astfel de receptori au o rată de supraviețuire scăzută. ADEZIVITATE CELULARĂ, INVAZIE, METASTAZARE E-caderina E-caderina joacă un rol crucial în inițierea și menținerea contactelor intercelulare și este un membru al familiei de adeziune Ca-dependente [237,238]. A fost stabilită o relație între scăderea
CANCERUL GLANDEI MAMARE BIOLOGIE MOLECULARĂ ŞI MARKERITUMORALI Volumul 2 by Emil ANTON, Nicolae IOANID () [Corola-publishinghouse/Science/422_a_768]
-
2/neu, int2-bcl, 1/PRAD, 1/CYCD, 1-HST) și mutațiile sau pierderile heterozigoției, ce pot inactiva genele supresoare ale cancerului (p53) [37, 298, 464]. Genele implicate în cancerogeneza mamară nu sunt clar definite, cu excepția celor implicate în formele ereditare. Identificarea receptorului ERβ 1 , a cărui genă este localizată 14q22-24, a permis o nouă înțelegere a unor mecanisme ale cancerogenezei mamare [385]. Celulele tumorale mamare pot prezenta expresii ale altor gene, diferite de protooncogene și antioncogene: receptorii factorilor de creștere [177], proteine
CANCERUL GLANDEI MAMARE BIOLOGIE MOLECULARĂ ŞI MARKERITUMORALI Volumul 2 by Emil ANTON, Nicolae IOANID () [Corola-publishinghouse/Science/422_a_768]
-
diminuând transcripția lor. Mai frecvent sunt interesate protooncogenele dar și alte proteine cum ar fi componentele joncțiunilor celulare permeabile prin care se inhibă comunicațiile intercelulare [202,229,410,443]. Estrogenii stimulează proliferarea celulară fie direct, fie prin intermediul activării transcripției unor receptori (EGF și TGF). Efectul promotor este, în general, mai puternic pentru celulele inițiate decât pentru celulele normale, sugerând astfel intervenția și a altor mecanisme. Deși efectele steroizilor se realizează prin mecanisme epigenetice, fără alterări structurale ale genelor, există și posibilitatea
CANCERUL GLANDEI MAMARE BIOLOGIE MOLECULARĂ ŞI MARKERITUMORALI Volumul 2 by Emil ANTON, Nicolae IOANID () [Corola-publishinghouse/Science/422_a_768]
-
și se încheie cu stabilirea unor depozite proliferative în organe situate la distanță. În acest proces au loc o serie de interacțiuni de adezivitate între celulele tumorale și celulele normale sau cu matricea extracelulară, mediate de mai multe clase de receptori specifici [38]. Fenomenul inițial este de natură genetică și constă în modificarea expresiei receptorilor de pe suprafața celulei tumorale și transformarea morfologică a celulei epiteliale spre o celulă mai mobilă, de tip fibroblastic (transformare epitelial - mezenchimală: EMT - Epithelial Mesenchimal Transition), incapabilă
CANCERUL GLANDEI MAMARE BIOLOGIE MOLECULARĂ ŞI MARKERITUMORALI Volumul 2 by Emil ANTON, Nicolae IOANID () [Corola-publishinghouse/Science/422_a_768]
-
acest proces au loc o serie de interacțiuni de adezivitate între celulele tumorale și celulele normale sau cu matricea extracelulară, mediate de mai multe clase de receptori specifici [38]. Fenomenul inițial este de natură genetică și constă în modificarea expresiei receptorilor de pe suprafața celulei tumorale și transformarea morfologică a celulei epiteliale spre o celulă mai mobilă, de tip fibroblastic (transformare epitelial - mezenchimală: EMT - Epithelial Mesenchimal Transition), incapabilă să răspundă la stimulii din mediul înconjurător, necesari pentru o funcționare normală în continuare
CANCERUL GLANDEI MAMARE BIOLOGIE MOLECULARĂ ŞI MARKERITUMORALI Volumul 2 by Emil ANTON, Nicolae IOANID () [Corola-publishinghouse/Science/422_a_768]
-
50]. Celula metastatică își suprimă legăturile cu celulele învecinate, străbate membrana bazală, migrează prin matricea extracelulară și pătrunde într-un capilar; toate aceste procese sunt mediate în permanență de receptorii de adeziune celulară. În torentul circulator intră în acțiune alți receptori care mediază: adeziunea cu trombocitele sau leucocitele (favorizând transportul), desfășurarea proceselor imunologice de apărare și adeziune la celulele endoteliale [465,471]. După fixarea la endoteliul vascular apar o serie de fenomene, cum ar fi retracția celulelor endoteliale, cu expunerea membranei
CANCERUL GLANDEI MAMARE BIOLOGIE MOLECULARĂ ŞI MARKERITUMORALI Volumul 2 by Emil ANTON, Nicolae IOANID () [Corola-publishinghouse/Science/422_a_768]