8,741 matches
-
fost În câteva rânduri În lunga și greoaia mea carieră de romancier, când Încercam să mă „apropiu” de acele stări și „locuri” unde păreau a se ascunde ultimele și cele mai tulburi porniri umane. Cele care fac din noi un ins, un om universal, asemănător cu alți și alți indivizi, nu numai În orizontalitatea planetei umane, dar și În verticalitatea ei istorică. Dar... nu e aceasta Încercarea oricărui umanist, acel individ puțin uitat azi de generațiile „mai tinere”, dar extrem de cercetat
[Corola-publishinghouse/Memoirs/2232_a_3557]
-
ni le lase nouă, poeților și Îndrăgostiților - „nebuni”, În felul nostru, dar neavând „ambiția” de a-i Îmbolnăvi și pe alții de reveriile noastre; „noi” ne mulțumim cu rolul de copii și de clovni, deși nu rareori suntem profeți și inși mai mult decât practici! E vorba bineînțeles de acel plan profund al „practicului”, al pragmaticului, care este iubirea. Dar... mai știe oare cineva azi ce mai Înseamnă acest cuvânt, atât de Întrebuințat Încât s-a golit de sens? De fapt
[Corola-publishinghouse/Memoirs/2232_a_3557]
-
valabile și necesare În lumea care tălzuiește dincolo de zidurile acestor „temple”, indiferent că ele se Înclină zeilor credinței, ale politicului sau ai Artei, dar total ineficiente și chiar dăunătoare În incinta acestor „zone ciudate”, În care se forjează idei și inși ce nu rareori răstoarnă mai mult decât imperiile - răstoarnă gustul și mentalitățile! (În tinerețe, chiar și În „tinerețea târzie”, În jurul anilor ’70, pe când lucram la romanele Bunavestire și Don Juan, Începusem un eseu care avea ca temă și ca titlu
[Corola-publishinghouse/Memoirs/2232_a_3557]
-
prin intermediul eroilor mei, care au părut multor lectori „ciudați” sau chiar „neverosimili”! Chiar și unor „lectori profesioniști”, cum se auto-numesc uneori criticii literari, și un exemplu flagrant de denigrator al creației mele, al tipologiei romanelor mele, a fost Ov.S. Crohmălniceanu; ins inteligent, cult și care, după ce s-a dezmeticit din narcoza ideologiei staliniste În timpul căreia i-a Înjurat, cu acel entuziasm tipic vremii proletcultiste, pe ctitorii literaturii române clasice și moderne, de la Maiorescu la Lovinescu și Blaga -, pe filozof mai ales
[Corola-publishinghouse/Memoirs/2232_a_3557]
-
În anii ’30, o simpatie mai mult sau mai puțin deschisă pentru nazism (un Ernst Jünger, de exempluă, aproape toți marii scriitori, de-a valma, erau ori aspru criticați, ori „doar” ocultați, scoși din programele școlare sau universitare, Înlocuiți cu inși mediocri din R.D.G. sau direct, cum s-a Întâmplat și la noi, În anii ’50 și, mai apoi, cu „marii scriitori sovietici”, adepți ai realismului-socialist, care, În esență, consta În eradicarea culturilor naționale de toți acei „scribi Înfeudați burghezo-moșierimii” și
[Corola-publishinghouse/Memoirs/2232_a_3557]
-
păzeau cu strășnicie porțile lumii literare, atenți mai ales nu să se strecoare falsele valori veșnic numeroase și ambițioase În jurul „marelui imperiu al literelor”, ci mai ales atenți să nu răzbată dincolo de hotarele care marchează zona anonimilor de cei „aleși”, inși care, printr-o reală vocație și instinct superior literar, le-ar putea face o incomodă, neplăcută concurență! Deoarece, am mai spus-o, la debutul nostru și chiar după el, noi am avut lupta nu numai cu activiștii politici din literatură
[Corola-publishinghouse/Memoirs/2232_a_3557]
-
În esență, contra acelei Singurătăți creatoare care a izvodit Literatura și Istoria, ideologiile, dar și Eul, ultima realitate nu a ființei, ci a viului?! Spaima de această „singurătate” să fi prins azi legiuni de mii și sute de mii de inși, prioritar tineri - Încă tineri! - crezând a participa, Însuflețiți, la o nouă revoluție, la o „nouă eră”, Înecați se pare În acea enormă confuzie pe care Heidegger o exprima prin „criza omului tehnic”, În care cercetarea fundamentală, Creația, cu un cuvânt
[Corola-publishinghouse/Memoirs/2232_a_3557]
-
criminale, fiecare În felul său, nazismul și comunismul, au compromis brutal această noțiune, ca și pe cele de „rasă”, „elită” etc. Iraționalul părea a fi nici mai mult, nici mai puțin decât „ideologia diavolului” și, Încă și azi, În 2005, inși creatori ce lucrează efectiv și eficient cu acest concept al „iraționalului”, cu „analogicul”, cu metafora, cu, dacă vreți, „metoda terțiului logic” etc., opus binarității autoritare a științei și, mai de curând, a informaticii, dacă nu se Îndoiesc ei Înșiși de
[Corola-publishinghouse/Memoirs/2232_a_3557]
-
află În fața unor probleme care depășesc de departe „puterea sa de Înțelegere”. În astfel de cazuri, pare a șopti În continuare mesagerul divin, În astfel de cazuri omul nu trebuie nici să se declare Învins și nici, cum fac mulți inși „inteligenți”, să conchidă: „astfel de probleme, cazuri, idei sunt absurde!” Nu, nu sunt absurde, doar „omul” este slab, mediocru și arogant, Închipuindu-și că Pronia l-a Înzestrat numai cu „un singur ochi” pentru a contempla miracolul naturii și al
[Corola-publishinghouse/Memoirs/2232_a_3557]
-
Înțelege” și „a descrie” uriașa și copleșitor de complexa lume În care se află; iar această „a doua cale” Îi permite tocmai accesul la o altă enormă „jumătate a lumii”, care nu poate fi descrisă și, adeseori, nici măcar „bănuită”, dacă insul uman se ascunde, se „baricadează” Încăpățânat și arogant Între „zidurile Înalte și totuși strâmte” ale rațiunii, logicii comune, ale bunului-simț. Această „a doua cale” poate fi numită cea irațională și se face simțită nu rareori sub forma „perplexității” omului obișnuit
[Corola-publishinghouse/Memoirs/2232_a_3557]
-
destinului” și al acelor forțe ascunse, nevăzute, pe care le-am uitat sau le-am dat la o parte, Îngâmfați de atâtea victorii ale științei și ale rațiunii, „forțe” pe care le mai observă sau de care se servesc doar inșii marginali, umili sau disprețuiți precum cerșetorii, poeții sau nebunii! Doar ei, se pare, nu se alarmează, nu se sperie de ceea ce numim „neînțelegere” și „o primesc” lângă ei, așa cum firile blânde, naive, primesc În preajma lor un animal rătăcitor care vine
[Corola-publishinghouse/Memoirs/2232_a_3557]
-
azi, și ea constituie nucleul „candorii” sau, dacă vreți, a forței mele creatoare, atât cât este...Ă Dar, după cât mi-amintesc, În tinerețea mea literară nu eram taxat drept „prost”, ci mai degrabă drept un fel de „provincial ratat”, un ins aproape inutil dintre cei mulți care populează și asaltează culoarele revistelor și editurilor. Nu, nu „prost”, mai degrabă „arierat” social și, după expresia unei inteligente și influente scriitoare din acea vreme, Georgeta Horodincă, „retardat”. (Azi, buna mea prietenă trăiește la
[Corola-publishinghouse/Memoirs/2232_a_3557]
-
rând!...” Ei bine, cele două „execuții” - foarte „periculoase” pentru un spirit Încă În formare (pe care vitalitatea, inconștiența și spiritul de frondă al tânărului Breban le-a dat hotărât de-o parteă, după mulți ani, au fost „dezgropate” de un ins matur deja, confortat În arta sa și care-și permitea „luxul” acelor spirite În cultură - poate și În viață! - de a lua În cont, de a „integra” În bilanțul unei cariere și judecățile negative, chiar și pe cele mai brutale
[Corola-publishinghouse/Memoirs/2232_a_3557]
-
mele de atunci, „la Început”, am extras profețiile... cele necesare mie. Nu găsim decât ceea ce posedăm deja, „nu cunoaștem decât ceea ce știm deja”; și Goethe, parcă primul În arta și filozofia modernă, este cel care, În ciuda „raționaliștilor”, a „logicienilor”, a inșilor „de bun-simț”, mută accentul de pe „cunoaștere” pe „recunoaștere”. Sau, după un adagiu latin, nihil cognitum quin prevolitum, nu cunoaștem decât ceea ce am știut, „am iubit”! Iată, Încă o dată, forța enormă a intuiției, a metaforei, a „neînțelegerii”! „Înaintarea pe verticală”, care
[Corola-publishinghouse/Memoirs/2232_a_3557]
-
pot părea obsolete, ridicole, diletante, post și răsuflat romantice. Dar, cu un, cred eu, bun instinct de prozator - cineva care Își Închipuie ficțiuni, istorii În care se ascund „sensuri”, simboluri, destine, viziuni poate!... - știu că există mii și mii de inși contemporani, lectori ai mei sau nu, admiratori ai artei mele sau „simpatici” denigratori, care au, la rândul lor, nevoie de această „hrană” Îngropată, pare, dacă nu În straturile profunde ale antichității, atunci oricum mai recent - și definitiv! - În cele somnoroase
[Corola-publishinghouse/Memoirs/2232_a_3557]
-
Trăitor Într-un mediu latino-balcanic, această lene sau Încetineală În reacții au putut părea nu de puține ori semne sigure ale unei „prostii Încăpățânate, arogante” sau ca o „megalomanie evidentă, asumată”, Înconjurat fiind nu de puține ori de „deștepți, de inși Înzestrați cu calități „evidente”, cu o replică usturătoare și cu un accentuat simț al ridicolului. Simț care Îi Împinge spre sarcasm și sarcasme facile, ignorând cu seninătate și aplomb arta ironiei, de dedublare a persoanei și distanța minimă de ființe
[Corola-publishinghouse/Memoirs/2232_a_3557]
-
unii dintre ei, paranoizi de exemplu, sunt capabili de o vicleană și inteligentă imitație a normalității. În această „postură”, ei seamănă cu „proștii”, care și ei sunt capabili de același „exercițiu”. Dar ambele categorii - pe care le-am numit „limitele insului statistic normal”, dușman și victimă a nu puțini inși inteligenți - „imită” starea și gestica normalității nu cum o facem noi, cei ce suntem și ne credem „normali”, din convingere, ci din pură și susținută viclenie. Pentru „ei”, media statistică, cea
[Corola-publishinghouse/Memoirs/2232_a_3557]
-
o vicleană și inteligentă imitație a normalității. În această „postură”, ei seamănă cu „proștii”, care și ei sunt capabili de același „exercițiu”. Dar ambele categorii - pe care le-am numit „limitele insului statistic normal”, dușman și victimă a nu puțini inși inteligenți - „imită” starea și gestica normalității nu cum o facem noi, cei ce suntem și ne credem „normali”, din convingere, ci din pură și susținută viclenie. Pentru „ei”, media statistică, cea care indică starea de normalitate, după cum se vede, nu
[Corola-publishinghouse/Memoirs/2232_a_3557]
-
culturi de „idei noi” -, de „răsturnarea tradiției” etc.?! În loc de aceasta - deși, o știm, precoce, la doisprezece ani, părinții săi l-au găsit conversând tocmai cu unii dintre acești Învățați -, el aruncă grave imprecații În bloc și se lasă Înconjurat de inși fără o minimă pregătire intelectuală, niște „primitivi, proști” (pescari, vameși, femei simpleă, știut fiind, mai ales, că oamenii din popor sunt cei mai puțin apți de o „altă viziune” asupra tradiției, Îmbibați de prejudecăți, conservatori etc. De altfel, nu rareori
[Corola-publishinghouse/Memoirs/2232_a_3557]
-
de clasă, ale urii față de capital și capitalism, față de intelectuali, de biserică etc.Ă s-au „perimat”, dar... se pare, categoria „proștilor” a rămas, În mare, cam aceeași, ca și cea a „deștepților”. Deștept, știm, nu Înseamnă inteligent, ci treaz, ins abil, apt de a profita de mersul lucrurilor și de „prostia” celorlalți, chit că „prostie” Înseamnă adeseori bună-credință, candoare, gravitate În fața vieții, demnitatea persoanei. 11 Da, de „proști” nu m-am ferit și nu m-am temut niciodată; dar de
[Corola-publishinghouse/Memoirs/2232_a_3557]
-
a ridicolului. O, mai ales ridicolul, cauza vanitoasei mele răni multiple, a eului meu mic-burghez și practic, a nevrozei mele aproape perpetue, bine, eroic ascunsă, creată de nepotrivirea Între „ce eram și ce aș fi vrut să fiu!”. Deoarece, mereu, insul cu bun-simț pe care l-am moștenit odată cu sângele și cu culoarea ochilor mă trăgea... nu, nu „În jos”, ci spre comunitatea În mijlocul căreia nașterea și secolul m-au „parașutat” și, nu o dată, propriu-mi sarcasm se ridica Împotriva „eului
[Corola-publishinghouse/Memoirs/2232_a_3557]
-
cum o spuneam, spre deosebire de „prostie” de „nebunie” m-am temut, dar aceasta nu m-a făcut s-o ocolesc prea tare; și apoi, după cum se vede, În timp ce mă feream, stângaci, fără Îndoială - niciodată nu suntem mai stângaci decât În fața unui ins „original” și „tenace În firea sa” - că ea, mania, nebunia, În câteva forme, trăia deja În mine, În cel ce-am fost. Și m-a ajutat, după ce m-a „Înfricoșat”, În sensul că nu am „recunoscut-o” Întotdeauna și nu
[Corola-publishinghouse/Memoirs/2232_a_3557]
-
a lui Zola, nu l-a „atins” pe maestrul său, creator de lumi, dar și de limbaj. Zola, el Însuși - din nou după „modesta” mea opinie! - „pierde” În fața lui Tolstoi sau Balzac, stăpâni absoluți ai Întregului „fenomen uman și social”, inși care au avut uriașa putere de a „suporta” și „contempla” ființa, destinul ei și universul fizic, material, social și istoric În care ea apare și se mișcă. În opera lor nu se reflectă doar „timpul lor”, ci Întreg timpul istoric
[Corola-publishinghouse/Memoirs/2232_a_3557]
-
vocea” asta!... S-au văzut și cazuri mai distinse care, luându-se după tot felul de voci, au sfârșit la simpaticul spital din Jimbolia... Nu crezi? Ultimele cuvinte au fost acoperite de râsetele dezlănțuite ale colegilor mei, fericiți că „arogantul” ins care citea titluri necunoscute multora sau se retrăgea, cu Încă vreo doi-trei, ascultând de pe greoaiele discuri de ebonită „simfonii și concerte” plicticoase, era pus la punct. (La Jimbolia, o localitate nu departe de granița iugoslavă, se afla un celebru, În
[Corola-publishinghouse/Memoirs/2232_a_3557]
-
fel paradoxală; dar, spre deosebire de alte mii de indivizi, eu o făceam mai mult sau mai puțin conștient și se pare că „reziduuri” ale acestei „tendințe de fund” se fac remarcate și azi, de unde legenda care mă Înconjoară de „megaloman”, de „ins inapt de dubii”, „prea sigur de sine”, „autoritar” etc. În general, eu neg aceste epitete, dar ele conțin, probabil, dacă nu adevărul, oricum, aparențele sale. Dar nu am fost prin aceasta un „egoist sau un egotist”, În nu puține dintre
[Corola-publishinghouse/Memoirs/2232_a_3557]