9,263 matches
-
pentru estrogeni (ER) cum se practică curent în majoritatea cazurilor trebuie completată atât cu dozarea PR, cât și a pS2. Dozarea pS2 este importantă și pentru faptul că gena care codează proteina este implicată în reglarea transcripției uneia dintre proteinele receptoare (ER). Folosindu-se anticorpii monoclonali, s-a demonstrat că pS2 este exprimată preponderent în tumorile primare ale glandei mamare de tip RE+. Mai mult, s-a observat, în urma determinării simultane a pS2, alături de ER și PR, că tumorile prezintă o
CANCERUL GLANDEI MAMARE BIOLOGIE MOLECULARĂ ŞI MARKERITUMORALI Volumul 2 by Emil ANTON, Nicolae IOANID () [Corola-publishinghouse/Science/422_a_768]
-
prognostic favorabili, sunt mai frecvent pozitivi. Explicația poate fi dată de faptul că, din lotul de paciente cu adenopatie axilară, care au fost investigate suplimentar, proporția mai mare a fost reprezentată de cele în post-menopauză, perioadă în care expresia de receptori hormonali este mai frecventă. Starea ganglionilor axilari prezintă o asociere cu expresia ER. În subgrupul de paciente ce au prezentat invazia ganglionilor axilari, 20 au fost ER+ iar 12 ER-. Se constată creșterea proporției de tumori ERla pacientele cu invazie
CANCERUL GLANDEI MAMARE BIOLOGIE MOLECULARĂ ŞI MARKERITUMORALI Volumul 2 by Emil ANTON, Nicolae IOANID () [Corola-publishinghouse/Science/422_a_768]
-
nu și invers. ER sunt și factori predictivi și factori prognostici. Elementele importante în selectarea cazurilor cu ganglioni negativi sunt: markerii angiogenezei tumorale (VEGF, timidin fosforilaza, FGF,trombospondinele)[110, 199]; rata proliferării (fracțiunea fazei S, ploidia, PCNA, Ki67) [13,36]; receptorii steroidieni [124]; markerii invaziei locale (catepsina D) [96,124,142]; metaloproteinazele [24,48]; alterări genetice (p53, ciclina D 2 , erb B, modificări genetice) [45,73,76]. Tratamentul cazurilor cu ganglioni negativi prezintă 3 probleme majore: factorii de prognostic cei mai
CANCERUL GLANDEI MAMARE BIOLOGIE MOLECULARĂ ŞI MARKERITUMORALI Volumul 2 by Emil ANTON, Nicolae IOANID () [Corola-publishinghouse/Science/422_a_768]
-
stabilirea unor parametri (supraviețuire, nece sitatea aplicării terapiilor adjuvante). Aplicând un astfel de index prognostic se poate face o mai bună delimitare între diferitele grupe de prognostic decât dacă fiecare parametru ar fi utilizat în mod separat. Evaluarea status-ului receptorilor E este utilizată pentru a aprecia posibilitatea de răspuns la hormonoterapie. Receptorul pentru pentru progesteron este reglat prin acțiunea E asupra ER și este el însuși un reglator genic. Este un predictor util pentru hormonoterapie. Există o corelație semnificativă între
CANCERUL GLANDEI MAMARE BIOLOGIE MOLECULARĂ ŞI MARKERITUMORALI Volumul 2 by Emil ANTON, Nicolae IOANID () [Corola-publishinghouse/Science/422_a_768]
-
în contact cu măduva osoasă, încetează a se mai divide și mor. Tot astfel, când celulele de măduvă osoasă sunt injectate intravenos, ele diseminează în tot organismul uman. Dar, dintre toate, numai acelea care ajung în măduva osoasă a organismului receptor încep să se dividă și să se diferențieze în elemente figurate ale sângelui. Spre deosebire de celulele normale, celulele maligne nu au nevoie de un micromediu specific pentru a se divide, ele proliferând anarhic, oriunde s-ar afla. Deși continuă să producă
Imunogenetică și oncogenetică. Principii de oncogenetică și oncogenomică. Partea II by Lucian Gavrilă, Aurel Ardelean () [Corola-publishinghouse/Science/91988_a_92483]
-
filogenetice, de la drojdia de bere (Saccharomyces cerevisiae) și viermele nematod Caenorhabditis elegans și până la specia umană (Homo sapiens). Protooncogenele au funcții complexe și diverse. Ele codifică pentru componente ale sistemului celular de transducție a semnalelor, pentru factori de creștere și receptori pentru factori de creștere, transductori intracelulari și pentru factori nucleari de transcriere (TF). Activarea protooncogenelor se realizează prin mutație genică, amplificare genică și dereglarea expresiei genice a acestora. Schimbările în morfologia și comportamentul celulelor manifestate în diferitele etape ale dezvoltării
Imunogenetică și oncogenetică. Principii de oncogenetică și oncogenomică. Partea II by Lucian Gavrilă, Aurel Ardelean () [Corola-publishinghouse/Science/91988_a_92483]
-
kD, care se inseră în membrana citoplasmatică și nu are, în mod obișnuit, proprietăți transformante. Ea fosforilează resturile de tirozină ale câtorva proteine din categoria integrinelor. În celula normală, proteinele tirozin-fosforilate au rolul de a lega Ca2+ și funcționează ca receptori pentru fibronectină. Activitatea tirozin-kinazei codificată de c-src este de numai 10% din aceea a enzimei codificată de gena v-src. Genele v-onc transduse, codifică sinteza unor oncoproteine modificate. De exemplu, gena v-src codifică o tirozin-kinază ușor modificată față de tirozin-kinaza codificată de
Imunogenetică și oncogenetică. Principii de oncogenetică și oncogenomică. Partea II by Lucian Gavrilă, Aurel Ardelean () [Corola-publishinghouse/Science/91988_a_92483]
-
protooncogene în ovocite arată că acestea pot funcționa ca mesaje materne cu rol în dezvoltarea embrionară timpurie. Printre ele sunt incluse c-mos (se exprimă în ovocitele multor vertebrate) și un număr de protooncogene care codifică pentru factori de creștere, receptori și alte proteine(RAS și RAF) participante la transducția semnalului intracelular. Protooncogena c-mos, codificatoare pentru o protein-serin/treonin kinază, este activă în faza timpurie a dezvoltării și anume în maturarea meiotică a ovocitului. Această protooncogenă este unică, prin aceea
Imunogenetică și oncogenetică. Principii de oncogenetică și oncogenomică. Partea II by Lucian Gavrilă, Aurel Ardelean () [Corola-publishinghouse/Science/91988_a_92483]
-
matern în ovocitele de șoarece includ gene care codifică pentru factori de creștere (PDGF și TGF-α), gene care codifică pentru protein/tirozin/kinaze (c-kit și c-abl), membrii familiei ras, c-raf, c-fos și c-myc. Numeroși factori de creștere și receptori tirozin-kinazici, ca și protooncogenele ras și raf sunt din nou exprimate ca transcripte ale genomului embrionar, sugerând posibilitatea ca semnalizarea factorului de creștere autocrin să poată juca un rol în dezvoltarea embrionară timpurie. De exemplu, în dezvoltarea embrionară la șoarece
Imunogenetică și oncogenetică. Principii de oncogenetică și oncogenomică. Partea II by Lucian Gavrilă, Aurel Ardelean () [Corola-publishinghouse/Science/91988_a_92483]
-
embrionară la Drosophila melanogaster și la nematodul Caenorhabditis elegans, morfogeneza regiunilor terminale anterioare și posterioare ale embrionilor este guvernată de expresia mai multor gene ca mesaje materne. Una dintre aceste gene, desemnată torso, codifică pentru un receptor de tirozin-kinază asemănător receptorului PDGF de la mamifere. Protooncogenele care codifică pentru RAS și RAF sunt implicate în diferențierea organelor genitale la viermele nematod C. elegans. Dezvoltarea sistemului nervos este reglată de factori neurotrofici care semnalează diferențierea și supraviețuirea tipurilor celulare neuronale. Prototipul neurotrofic este
Imunogenetică și oncogenetică. Principii de oncogenetică și oncogenomică. Partea II by Lucian Gavrilă, Aurel Ardelean () [Corola-publishinghouse/Science/91988_a_92483]
-
de creștere a nervilor (NGF) care se înrudește cu alți trei factori: factorul neurotrofic derivat din creier (BDNF), neurotrofina-3 (NT-3) și neurotrofina-4 (NT-4). Receptorii pentru acești factori sunt protein-tirozin kinaze codificate de familia trk de protooncogene. În particular, TrkA este receptor pentru NGF, TrkB este receptor pentru BDNF și NT-4, iar TrkC este receptorul pentru NT-3. Astfel, s-a constatat că o familie de protein-tirozin kinaze, identificate inițial ca produși oncogenici care induc transformarea fibroblastelor, funcționează în condiții normale pentru asigurarea
Imunogenetică și oncogenetică. Principii de oncogenetică și oncogenomică. Partea II by Lucian Gavrilă, Aurel Ardelean () [Corola-publishinghouse/Science/91988_a_92483]
-
care se înrudește cu alți trei factori: factorul neurotrofic derivat din creier (BDNF), neurotrofina-3 (NT-3) și neurotrofina-4 (NT-4). Receptorii pentru acești factori sunt protein-tirozin kinaze codificate de familia trk de protooncogene. În particular, TrkA este receptor pentru NGF, TrkB este receptor pentru BDNF și NT-4, iar TrkC este receptorul pentru NT-3. Astfel, s-a constatat că o familie de protein-tirozin kinaze, identificate inițial ca produși oncogenici care induc transformarea fibroblastelor, funcționează în condiții normale pentru asigurarea reglării diferențierii neuronale. Ca model
Imunogenetică și oncogenetică. Principii de oncogenetică și oncogenomică. Partea II by Lucian Gavrilă, Aurel Ardelean () [Corola-publishinghouse/Science/91988_a_92483]
-
la 5000 de nașteri, datorată dezvoltării defectuoase a sistemului nervos enteric, ceea ce conduce la ocluzie intestinală, ca urmare a absenței celulelor ganglionare autonome. Gena mutantă declanșatoare a maladiei are aceeași localizare cromozomală cu gena ret. S-a dedus că, Ret receptor tirozin kinaza are un rol normal în dezvoltarea sistemului nervos enteric uman. Dezvoltarea este reglată nu numai prin proliferare și diferențiere celulară, ci și prin moarte celulară. Moartea celulară programată este un proces fundamental care însoțește dezvoltarea embrionară, prin care
Imunogenetică și oncogenetică. Principii de oncogenetică și oncogenomică. Partea II by Lucian Gavrilă, Aurel Ardelean () [Corola-publishinghouse/Science/91988_a_92483]
-
controlul ratei de diviziune și citodiferențierea. Aceste gene au fost descoperite la sfârșitul secolului XX, în conjuncție cu studiul fenomenului de malignizare și au fost denumite protooncogene. Celulele sunt stimulate de semnale externe (factori de creștere), care se leagă de receptori membranari. Aceștia sunt proteine transmembranare cu funcție tirozin-kinazică care se activează și funcționează ca transductori ai semnalelor. Astfel se inițiază activarea căii de semnalizare intracelulară care se finalizează cu modificarea expresiei genelor. La fiecare dintre treptele căii de semnalizare intervin
Imunogenetică și oncogenetică. Principii de oncogenetică și oncogenomică. Partea II by Lucian Gavrilă, Aurel Ardelean () [Corola-publishinghouse/Science/91988_a_92483]
-
lor anormală, favorizând creșterea celulei în absența stimulilor externi, ceea ce reprezintă, de fapt, esența transformării maligne a celulei. Factorii de creștere (polipeptide, oligopeptide și hormoni steroizi) sunt codificați de protooncogene și se leagă de receptorii specifici sau uneori împrumută alți receptori pentru a stimula sau inhiba creșterea și diviziunea celulară. Ei acționează prin intermediul mai multor căi, rezultatul final fiind alterarea expresiei diferitelor gene, inclusiv a celor care reglează ciclul celular și diferențierea. Factorii de creștere stimulează intrarea celulelor în ciclul celular
Imunogenetică și oncogenetică. Principii de oncogenetică și oncogenomică. Partea II by Lucian Gavrilă, Aurel Ardelean () [Corola-publishinghouse/Science/91988_a_92483]
-
Factor) sau factorul epidermal de creștere (EGF - acronim derivat de la Epidermal Growth Factor); - acțiunea factorilor de progresie a ciclului, ca IGF (Insulin Like Growth Factor). Două modele de acțiune a factorilor de creștere au fost identificate: - modelul autocrin (al autostimulării receptorului), adică legarea factorului de creștere de receptorul său, ceea ce conduce la secreția crescută a factorului de creștere în aceiași celulă; - modelul paracrin: un factor de creștere eliberat din celulă se leagă la receptorul unei celule adiacente și aceasta este stimulată
Imunogenetică și oncogenetică. Principii de oncogenetică și oncogenomică. Partea II by Lucian Gavrilă, Aurel Ardelean () [Corola-publishinghouse/Science/91988_a_92483]
-
reglarea desfășurării creșterii și diviziunii celulare normale. Produșii protooncogenelor celulare constituie legături în lanțurile de semnale care reglează creșterea și diviziunea celulelor eucariote (fig. 19.2). Produșii proteinici ai unor protooncogene (sis, erb, src, myc, ras) sunt preluați de către unii receptori localizați în membrana celulară și conduși la nucleu unde intervin în activarea anumitor gene. Ei se leagă la ADN, acționând ca reglatori ai transcripției genice. Aceste procese s-au dovedit a fi incomparabil mai complexe decât s-a crezut inițial
Imunogenetică și oncogenetică. Principii de oncogenetică și oncogenomică. Partea II by Lucian Gavrilă, Aurel Ardelean () [Corola-publishinghouse/Science/91988_a_92483]
-
Pentru ca un factor de creștere să poată interacționa cu o celulă, este nevoie de intervenția receptorilor din membrana celulară la care el să se poată lega. Mai mulți produși proteinici ai oncogenelor, precum ErbA, ErbB, Fms, Kit etc. reprezintă asemenea receptori de factori de creștere, aflați în membrana celulelor. Asemenea receptori au o activitate enzimatică specifică, reprezentând fosfotirozinkinaze ce au capacitatea de a fosforila (adăugă grupe fosfat) tirozina. Există două grupe de produși oncogenici cu activitate fosfokinazică și anume tirozin-fosfokinazele, care
Imunogenetică și oncogenetică. Principii de oncogenetică și oncogenomică. Partea II by Lucian Gavrilă, Aurel Ardelean () [Corola-publishinghouse/Science/91988_a_92483]
-
celulă, este nevoie de intervenția receptorilor din membrana celulară la care el să se poată lega. Mai mulți produși proteinici ai oncogenelor, precum ErbA, ErbB, Fms, Kit etc. reprezintă asemenea receptori de factori de creștere, aflați în membrana celulelor. Asemenea receptori au o activitate enzimatică specifică, reprezentând fosfotirozinkinaze ce au capacitatea de a fosforila (adăugă grupe fosfat) tirozina. Există două grupe de produși oncogenici cu activitate fosfokinazică și anume tirozin-fosfokinazele, care sunt lipsite de funcția receptoare și sunt localizate pe partea
Imunogenetică și oncogenetică. Principii de oncogenetică și oncogenomică. Partea II by Lucian Gavrilă, Aurel Ardelean () [Corola-publishinghouse/Science/91988_a_92483]
-
aflați în membrana celulelor. Asemenea receptori au o activitate enzimatică specifică, reprezentând fosfotirozinkinaze ce au capacitatea de a fosforila (adăugă grupe fosfat) tirozina. Există două grupe de produși oncogenici cu activitate fosfokinazică și anume tirozin-fosfokinazele, care sunt lipsite de funcția receptoare și sunt localizate pe partea internă a membranei plasmatice și serin-/treonin-fosfokinazele, care se află în citoplasmă. Produșii protooncogenelor funcționează ca verigi de legătură în lanțurile de semnalizare care se întind de la suprafața celulei, la materialul genetic din nucleu. În
Imunogenetică și oncogenetică. Principii de oncogenetică și oncogenomică. Partea II by Lucian Gavrilă, Aurel Ardelean () [Corola-publishinghouse/Science/91988_a_92483]
-
vieții celulare. Modificările care apar în structura și funcția protooncogenelor le convertesc pe acestea în oncogene celulare și constituie baza dezvoltării tuturor tipurilor de cancer. Lanțul transducerii semnalelor celulare de creștere și diviziune este alcătuit din factori de creștere (1), receptori de factori de creștere (2), proteine membranare transductoare de semnale (3), fosfokinaze citoplasmatice (4) și proteine transportate din citoplasmă în nucleu (5) (după Bishop, 1982, din „Nobel Prize in Physiology and Medicine”, 1989). Cap. 19. Protooncogene, oncogene celulare, oncogene virale
Imunogenetică și oncogenetică. Principii de oncogenetică și oncogenomică. Partea II by Lucian Gavrilă, Aurel Ardelean () [Corola-publishinghouse/Science/91988_a_92483]
-
membranei plasmatice, reprezentați de legarea unui semnal extracelular de creștere care apoi este transmis în nucleul celulelor țintă, conducând finalmente la declanșarea evenimentelor diviziunii celulare. Proliferarea celor mai multe celule normale este controlată de factori de creștere extracelulari, care se leagă la receptori membranari specifici. În familia protooncogenelor care acționează în procesul transducției semnalelor intracelulare sunt încadrate cele care codifică pentru protein-kinaze, proteine situate pe fața internă a membranei celulare. Dintre acestea fac parte c-src care a fost prima protooncogenă identificată, c-abl, din
Imunogenetică și oncogenetică. Principii de oncogenetică și oncogenomică. Partea II by Lucian Gavrilă, Aurel Ardelean () [Corola-publishinghouse/Science/91988_a_92483]
-
ale căilor de transducție a semnalelor, legând evenimentele de la suprafața celulei cu modificările expresiei genice din nucleu, conducând, în cele din urmă la proliferare celulară. Evenimentele inițiale ale transducției semnalului mitogenic sunt legate de interacția factorilor extracelulari de creștere, cu receptorii lor membranari. Prototipul de oncogene care codifică pentru factori de creștere extracelulari și receptori pentru factorii de creștere este reprezentat de sistemele PDGF și EGF. Factorul plachetar de creștere este codificat de protooncogena c-sis, localizată în cromozomul uman 22
Imunogenetică și oncogenetică. Principii de oncogenetică și oncogenomică. Partea II by Lucian Gavrilă, Aurel Ardelean () [Corola-publishinghouse/Science/91988_a_92483]
-
genice din nucleu, conducând, în cele din urmă la proliferare celulară. Evenimentele inițiale ale transducției semnalului mitogenic sunt legate de interacția factorilor extracelulari de creștere, cu receptorii lor membranari. Prototipul de oncogene care codifică pentru factori de creștere extracelulari și receptori pentru factorii de creștere este reprezentat de sistemele PDGF și EGF. Factorul plachetar de creștere este codificat de protooncogena c-sis, localizată în cromozomul uman 22. Preluată de un genom retroviral, protooncogena c-sis devine oncogena virală v-sis și
Imunogenetică și oncogenetică. Principii de oncogenetică și oncogenomică. Partea II by Lucian Gavrilă, Aurel Ardelean () [Corola-publishinghouse/Science/91988_a_92483]
-
protooncogena c-sis devine oncogena virală v-sis și induce sarcoame la om. Același efect îl are și transformarea ei în oncogenă celulară, după amplificare prin inserție virală sau în urma mutației prin remanieri cromozomale sau prin mutație genică punctiformă. Gena receptorului pentru EGF este protooncogena c-erb-B, localizată în cromozomul uman 7. Conversia sa în oncogena virală v-erb-B sau în oncogenă celulară, prin aceleași mecanisme de amplificare genică, remanieri cromozomale și mutație genică, induce la om sarcoame și eritroleucemii. Receptorii pentru PDGF
Imunogenetică și oncogenetică. Principii de oncogenetică și oncogenomică. Partea II by Lucian Gavrilă, Aurel Ardelean () [Corola-publishinghouse/Science/91988_a_92483]