891 matches
-
113 a lui Ieronim. Ghenadie (Despre bărbații iluștri 33) amintește o scriere contra lui Origen care nu era probabil decît o antologie de fragmente antiorigeniste din operele lui Teofil. în sfîrșit, excelenta reputație de care se bucura Teofil în cercurile monastice egiptene este atestată și de apoftegmele ce-i sînt atribuite în colecția greacă și în cea latină (cf. p. 000). Putem aminti aici și o Viziune a lui Teofil, conservată în mai multe versiuni, în arabă, siriacă și etiopiană, din
[Corola-publishinghouse/Science/2079_a_3404]
-
era foarte tînăr în 403, cînd a participat la sinodul de la Stejar care l-a destituit pe Ioan Hrisostomul. Așadar, trebuie să se fi născut prin 370-380. E probabil, dar nu absolut sigur, că a avut parte de o formație monastică, fără să fie totuși călugăr; cu siguranță, unchiul său din partea mamei, Teofil, episcop de Alexandria, a avut o influență asupra formării sale (el l-a luat cu sine la sinodul de la Stejar). în orice caz, trebuie să se fi bucurat
[Corola-publishinghouse/Science/2079_a_3404]
-
după conflictele din epoca lui Teofil al Alexandriei (cf. p. 000). încă o dată călugării se numărau printre protagoniști; într-adevăr, origenismul, mai ales în versiunea lui Evagrie Ponticul (cf. vol. II, t. 1, pp. 148-150), asigura o bază metafizică ascezei monastice, văzută ca un mijloc de reconstituire a relației originare dintre intelectele preexistente și Dumnezeu. Criza a început (sursa principală este Viața Sfîntului Sava de Chiril din Scitopolis; cf. p. 000) cînd un grup de călugări conduși de Nonnos și primiți
[Corola-publishinghouse/Science/2079_a_3404]
-
nu putem fi siguri nici măcar că Gregențiu a existat. Pe noi ne interesează în măsura în care sub numele său a fost vehiculată scrierea intitulată Legile omeriților (al cărei început s-a pierdut), de fapt o legislație strict teoretică, bazată pe un ideal monastic. Tot lui i-a fost atribuită și Disputa cu iudeul Herban, sub forma unui proces-verbal, redactat de Palladius, al unei dispute cu mai multe etape; opera face parte (însă ca un produs secundar) din genul disputelor imaginare dintre creștini și
[Corola-publishinghouse/Science/2079_a_3404]
-
Greek Studies 12 (1988), pp. 47-82. CAPITOLUL XVIII ASCEZĂ ȘI SPIRITUALITATE îN SECOLUL AL V-LEA GREC ȘI îN PRIMA JUMĂTATE A CELUI DE-AL VI-LEA 1. Monahismul egiptean: deșertul Sceti în secolul al V-lea Două mari așezări monastice din deșertul egiptean își începuseră existența în anii 30 ai secolului al IV-lea: cea de la Nitria, la marginea deșertului occidental, fondată de Amun, și cea de la Sceti, întemeiată de Macarie Egipteanul patruzeci de mile mai la sud, într-o
[Corola-publishinghouse/Science/2079_a_3404]
-
perioada în care acesta a zăbovit o vreme la Nitria, apoi la Kellia (între 388 și 399), ca și de prezența lui Ioan Cassian, care afirmă în mod explicit că Sceti era considerată localitatea cea mai vestită pentru perfecțiunea vieții monastice (cf. mai ales Convorbiri X, 2, 3). Sceti a fost devastată în 407 de o primă invazie a barbarilor, care a provocat exodul multor eremiți și moartea altora; o a doua invazie a avut loc în 434. Politica brutală a
[Corola-publishinghouse/Science/2079_a_3404]
-
Sèrapion de Thmuis, Abbaye de Bellefontaine, Bégrolles-en-Mauges, 1985, pp. 83-113. Celelalte două scrieri în PG 86, pp. 1617-1625; cf. și CPG III, nr. 5545-5552. J. David, Arsène, DHGE IV, 1930, col. 745-747. b) Maximele Părinților din deșert (Apoftegmele) Tradiția așezărilor monastice din Sceti și-a găsit expresia „literară” mai ales în colecțiile de apoftegme ale Sfinților Părinți, în care celelalte centre din Nitria și Kellia sînt mult mai puțin prezente. E vorba de culegeri de maxime și de anecdote referitoare la
[Corola-publishinghouse/Science/2079_a_3404]
-
culegerilor, ceea ce, evident, nu exclude posibilitatea ca unii discipoli ai lui Pimen, eventual emigrați acolo, să fi avut o contribuție importantă la alcătuirea lor. Diversele culegeri au fost traduse în numeroase limbi. O influență particulară asupra spiritualității occidentale, nu numai monastice, au avut versiunile latine, pe care iezuitul H. Rosweyde le-a publicat în 1615 în 10 cărți însoțite de un apendice (Vitae Patrum). Valoarea lor este însă inegală; printre cele mai bune se numără versiunea unei colecții sistematice foarte vechi
[Corola-publishinghouse/Science/2079_a_3404]
-
Ioan Hrisostomul în fața papei, Palladius este arestat și exilat în Egipt, la Syene (406). Alte cîteva texte se referă la o ședere în Palestina: un an la Betleem, trei pe Muntele Măslinilor, care trebuie plasați probabil la începutul vieții sale monastice. Din perioada exilului par să facă parte cei patru ani petrecuți printre călugării din Antinoe, în Tabaida. în ultima parte a vieții, Palladius se întoarce în Galatia, unde devine episcop de Aspuna (Socrate, ibidem); fără îndoială, aici scrie Istoria Lausiacă
[Corola-publishinghouse/Science/2079_a_3404]
-
Așadar, materialul disponibil e departe de a reda ansamblul doctrinei autorului, reproducînd doar o parte a acesteia, care este, în plus, rezultatul unei selecții întîmplătoare. învățăturile sînt niște „conferințe”, adică discuții pe teme cu caracter spiritual, legate de itinerarul ascezei monastice: renunțarea, umilința, conștiința, teama de Dumnezeu, interdicția de a-ți urma propria judecată, aceea de a judeca etc. Ele au fost notate de ascultători și apoi redactate, deși nici cei care le-au transcris nu au fost mînați de intenții
[Corola-publishinghouse/Science/2079_a_3404]
-
cf. pp. 000-000), analoage ca gen. Textele lui Dorotei păstrează spontaneitatea exprimării orale. Temele sînt dezvoltate cu ajutorul unui aparat format din citate biblice, din maxime ale Părinților din pustie și, mai ales, din multe anecdote și episoade preluate din tradiția monastică și din experiența personală a lui Dorotei, completate cu foarte multe imagini și comparații. Spontaneitatea și prospețimea nu pun în umbră predilecția pentru enumerarea și clasificarea entităților despre care se discută, indiferent dacă e vorba despre diferitele tipuri de păcate
[Corola-publishinghouse/Science/2079_a_3404]
-
au sălaș pe muntele de lîngă noi, lîngă oraș, și sînt conduși de fericitul Leonțiu, pe atunci prezbiter, ajuns mai apoi episcop” (un Leonțiu, episcop de Ancira, este atestat în 404; se știe, de asemenea, că Ancira era un centru monastic); într-o scrisoare (I, 257) este menționat Apolinarie din Laodiceea, mort în 390, ca fiind contemporan cu destinatarul; tratatul Despre sărăcia de bunăvoie este dedicat unei diaconițe din Ancira, Magna, menționată și de Palladius (Istoria Lausiacă 67), care scrie în
[Corola-publishinghouse/Science/2079_a_3404]
-
biblică este citată de mai multe ori, iar Cînt. 1, 10 este comentat în mod asemănător. Discursul despre asceză începe cu un reproș la adresa călugărilor care, împinși de vanitate și de dragostea de cele lumești, trădează adevăratul sens al vieții monastice, căutarea și practicarea adevăratei filozofii, după exemplul lui Cristos, pentru a ajunge la contemplație. O secțiune importantă este dedicată îndrumării spirituale: maestrul trebuie să fie un exemplu, iar discipolii trebuie să-i dea ascultare fără să-și pună întrebări în privința
[Corola-publishinghouse/Science/2079_a_3404]
-
sesizabilă și la nivelul vocabularului. Referirea la problemele generate de atitudinea acemeților e un indiciu că tratatul a fost scris la puțină vreme după plecarea acestora de la Constantinopol, în 425. Tratatul Despre superioritatea călugărilor este menit să ilustreze superioritatea vieții monastice în deșert în raport cu ascetismul practicat în oraș, între altele prin raportarea la modelele din Ieșirea, la Ioan Botezătorul, la Maria în opoziție cu Marta. în acest corpus intră și Discursul despre Albian, un elogiu într-un stil mai degrabă emfatic
[Corola-publishinghouse/Science/2079_a_3404]
-
al textului o cît mai mare bogăție de semnificații. Cîntarea, în care mirele e, firește, Cristos, este o profeție a istoriei mîntuirii, iar mireasa este sufletul care se înalță spre contemplarea lui Dumnezeu, punctul de vedere fiind cel al ascezei monastice. Această concepție asigură unitatea operei, care nu se poate înscrie nici într-o tradiție exegetică bazată pe litera textului (de tip antiohian) și nici într-una bazată pe alegorie (de tip alexandrin). Am semnalat faptul că acest Comentariu poate să
[Corola-publishinghouse/Science/2079_a_3404]
-
IV-lea sau de la începutul secolului al V-lea (cf. p. 000); există apoi un manuscris siriac datat 534, care conține traducerea operelor sale. Marcu trebuie situat așadar între 400 și 530. Polemica implicită din scrierile sale împotriva messalienilor (tendință monastică ai cărei adepți vedeau în asceză și mai ales în rugăciunea continuă calea pentru a ajunge la eliberarea de patimi, care ar fi făcut păcatul imposibil) nu ne ajută prea mult; e adevărat că messalienii, cunoscuți începînd din 360 în
[Corola-publishinghouse/Science/2079_a_3404]
-
Maiuma. Opera sa, Pleroforiile, a fost scrisă în timpul patriarhatului lui Sever de Antiohia, adică între 512 și 518, așa cum rezultă din text (cap. 24). Plêrôphoria e un termen important din vocabularul patristic, prețuit în special de Capadocieni și de tradiția monastică și hagiografică, și desemnează siguranța plină de încredere care se naște în sufletul celui ce are conștiința prezenței lui Dumnezeu și a ajutorului divin. în lungul titlu al operei, termenul este explicat astfel: „Pleroforii, adică mărturii și revelații deslușite de
[Corola-publishinghouse/Science/2079_a_3404]
-
pentru a nu fi confundat cu cel Tînăr, mort în 592) s-a născut cu puțin înainte de 400 în satul Sis, la granița dintre Cilicia și Siria. în copilărie ducea la păscut turma tatălui său și a simțit curînd chemarea monastică, iar după o perioadă petrecută împreună cu asceții din satul său, a fost primit într-o mănăstire dintr-un sat apropiat, Teleda, unde a rămas aproximativ zece ani. însă nepotolita sa dorință spre penitență l-a determinat să plece de acolo
[Corola-publishinghouse/Science/2079_a_3404]
-
independentă de ceilalți și aceștia sunt cei care la începutul secolului al optsprezecelea au pus bazele Marii Loji de la Londra. De la început aceștia au fost oameni religioși și au aparținut bisericii catolice la fel ca și templierii și celelalte ordine monastice. Cu siguranță, dat fiind evoluția europeană a gândirii, mulți erau la 1717 protestanți și romano-catolici. Globalizarea fraternității a adus în rândurile ordinului și greco-catolici, ortodocși, evrei, musulmani, hinduși, taoiști, perși etc. Reforma protestantă nu a divizat ordinul, loja nefiind subjugată
by LIVIU PENDEFUNDA [Corola-publishinghouse/Science/986_a_2494]
-
niciodată; Asta nu-i nimic!", supralicitează Strobeu, probîndu-ne cu Antologia sa sumedenie de alte cărți pe care istoria le-a dosit și a uitat cotele. Renașterea a fost posibilă se acceptă la modul general datorită Bizanțului și creștinismului, mai ales monastic. Academiile, universitățile reînnoadă de-acum statornice punți cu lumea veche, într-o furie de a lustrui albiile trecutului, îndîrjind dascăli și învățăcei în aventuri tot mai temerare în amonte pe firul istoriei. În căutarea originilor și a originalelor dispărute. Cu
by ALBERT LABARRE [Corola-publishinghouse/Science/966_a_2474]
-
universitățile reînnoadă de-acum statornice punți cu lumea veche, într-o furie de a lustrui albiile trecutului, îndîrjind dascăli și învățăcei în aventuri tot mai temerare în amonte pe firul istoriei. În căutarea originilor și a originalelor dispărute. Cu Perioada monastică, Albert Labarre își ia un lung adio de la Europa Orientală vlăguită oare? decadentă în sud (boala se ia!), neinteresantă, pînă la Napoleon, în, pare-se, încremenitele arii hiperboreice. În Occidentul carolingian noul nume al atelierului de copiat e scriptorium. Se
by ALBERT LABARRE [Corola-publishinghouse/Science/966_a_2474]
-
cărți. Existau colecții creștine înaintea invaziilor, constituite din texte ale Scripturii, din cărți liturgice și din scrierile Sfinților Părinți. Era celebră cea din Cesareea, întemeiată la începutul secolului al III-lea de Origene; de asemenea, se adunau cărți în comunitățile monastice care se formaseră în Egipt; dar bibliotecile creștine au fost decimate în timpul persecuțiilor ordonate de împăratul Dioclețian (303-304). Rolul bibliotecilor monastice în timpul invaziilor este simbolizat de Vivarium, întemeiată în Calabria, în jurul anului 540, de Cassiodor; această mănăstire era un fel
by ALBERT LABARRE [Corola-publishinghouse/Science/966_a_2474]
-
cea din Cesareea, întemeiată la începutul secolului al III-lea de Origene; de asemenea, se adunau cărți în comunitățile monastice care se formaseră în Egipt; dar bibliotecile creștine au fost decimate în timpul persecuțiilor ordonate de împăratul Dioclețian (303-304). Rolul bibliotecilor monastice în timpul invaziilor este simbolizat de Vivarium, întemeiată în Calabria, în jurul anului 540, de Cassiodor; această mănăstire era un fel de academie creștină în care călugării îl serveau pe Dumnezeu prin lectură și prin copii ale textelor, inclusiv ale autorilor profani
by ALBERT LABARRE [Corola-publishinghouse/Science/966_a_2474]
-
asemănător celor care existaseră în Alexandria și Atena. Arsă în anul 477 în timpul revoltei lui Basilicus, cu cele 120 000 de volume ale sale, această bibliotecă a fost restaurată ulterior și subzista parțial în 1453. Bogate în texte religioase, bibliotecile monastice au avut pentru păstrarea și transmiterea literaturii grecești un rol comparabil cu cel jucat de mănăstirile Occidentului pentru literatura latină. Erau celebre cele ale Stoudion-ului la Bizanț, ale celor 20 de mănăstiri ale peninsulei Muntelui Athos, ale mănăstirii Sfînta Caterina
by ALBERT LABARRE [Corola-publishinghouse/Science/966_a_2474]
-
în secolul al XI-lea și manifestă o mare fantezie în ceea ce privește inițialele; se disting și influențe scandinave în nord. În Bulgaria și în Serbia, miniatura rămîne apropiată de modelele bizantine (Psaltirea sîrbă din München, secolul al XIV-lea). II. Perioada monastică 1. Mișcarea culturală. Deși creștinii sînt cei care au ars biblioteca din Alexandria, călugării au transmis totuși o parte importantă a culturii clasice. Vechile canoane, ca cele ale lui Ioan Cassianus (spre anul 400) sau ale Sfîntului Cesarie din Arles
by ALBERT LABARRE [Corola-publishinghouse/Science/966_a_2474]