5,121 matches
-
că „realitatea în complexitatea ei este în esență incomunicabilă. Fapt este că semnul lingvistic este doar o trimitere, o aluzie...” (apud Tullio de Mauro, 1978:197). Spre această idee va tinde și concepția wittgenseiniană în a doua parte a reflecțiilor gânditorului vienez, obiectivată în Cercetări filosofice. Cu toate acestea, adoptăm poziția conform căreia limbajul reprezintă lumea reală, chiar dacă nu într-o modalitate „tare”, ca și copie a realității, ci într-una „slabă”, ca și reprezentare aproximativă, parțială sau chiar „fuzzy”. În
COMUNICAREA VERBALĂ / De la Cunoaștere la Acţiune by Constantin Romaniuc () [Corola-publishinghouse/Science/658_a_1041]
-
sunt științe încă necultivate.” (Foucault, 1996:130). În viziunea autorului francez, limba unui popor constituie memoria acestuia. Analizându-i limba ne putem face o idee despre cunoștințele și tradițiile acelui popor; așadar limbajul este depozitarul cunoașterii istorice. Dar, în opinia gânditorului, limbajul este o „mediație” necesară oricărui fel de cunoaștere ce vrea să se manifeste ca discurs. Tullio de Mauro va spune că limba „înglobează și transmite o cunoaștere pe care cercetarea științifică o poate, cum și când vrea, integra sau
COMUNICAREA VERBALĂ / De la Cunoaștere la Acţiune by Constantin Romaniuc () [Corola-publishinghouse/Science/658_a_1041]
-
obținerii unei propoziții compuse S.” (idem:125). Conectorii logici sunt unii din conectorii lingvistici ai limbajului natural, dar care au o valoare logică: și, sau, dacă...atunci, etc. Distincția între entități lingvistice și entități logice își are originea în concepția gânditorilor Port-Royal-ului, care este cunoscută sub numele de doctrina paralelismului logicogramatical. Ea susține ideea că limbajul funcționează logic, deoarece este purtătorul acestuia, limbajul neavând alt rol decât acela de a exprima gândirea. Această corespondență fidelă între gramatică și logică va fi
COMUNICAREA VERBALĂ / De la Cunoaștere la Acţiune by Constantin Romaniuc () [Corola-publishinghouse/Science/658_a_1041]
-
Deși metafora este definită, în special, la nivel de termeni, aceasta ia în majoritatea cazurilor forma enunțului, astfel încât vom vorbi mai specific de enunțuri metaforice și prin extensie de discurs, limbaj metaforic sau figurat în opoziție cu cel literal. Unii gânditori, precum Nietzsche, Manthner, consideră că limbajul verbal în totalitate este de natură metaforică, prin el omul nu poate face altceva decât să sugereze o idee, să facă aluzie la un obiect sau stare de lucruri, dar nicidecum să le cunoască
COMUNICAREA VERBALĂ / De la Cunoaștere la Acţiune by Constantin Romaniuc () [Corola-publishinghouse/Science/658_a_1041]
-
niciodată o descriere metaforică a lumii, nici cu ajutorul limbajului comun, nici cu acela al limbajului filosofic...cuvintele sunt, în cazul cel mai bun, metafore a ceea ce este perceput prin simțuri.” (apud A. S. Janik, în „Secolul XX”, 1988:230). Cei doi gânditori sesizează, odată în plus, ceea ce au observat și alții, precum Kant, anume că o cunoaștere a lumii este mai curând o construcție a spiritului, logosului nostru (înțeles atât ca rațiune cât și ca discurs sau ca „raționalitate discursivă”) decât o
COMUNICAREA VERBALĂ / De la Cunoaștere la Acţiune by Constantin Romaniuc () [Corola-publishinghouse/Science/658_a_1041]
-
Frumoasă nebunie e vorbirea: astfel omul dansează de-asupra tuturor lucrurilor.” (apud B. Pautrat, în „Secolul XX”, 1988:214). Astfel în viziunea celor doi autori, logosul, limbajul nu este dominat de „instinctul cunoașterii, adevărului” ci de „instinctul estetic”, prin urmare gânditorul nu mai este chemat să prindă lumea în exactitatea ei (aceasta este o iluzie) ci pentru a o recrea artistic; „este imposibil să fixezi definitiv conținutul conceptual al cuvintelor. Cunoașterea lumii prin intermediul limbajului este deci imposibilă. Cu putință este să
COMUNICAREA VERBALĂ / De la Cunoaștere la Acţiune by Constantin Romaniuc () [Corola-publishinghouse/Science/658_a_1041]
-
apud A. S. Janik, în „Secolul XX”, 1988:232). Rezultă că omul, având limbajul ca mediu de experimentare a cunoașterii, nu poate avea acces decât la opinie (doxa), interpretări; „episteme” nefiind rezervate decât zeilor. Deși critica limbajului făcută de cei doi gânditori este mai mult decât pertinentă vom „comenta” pe marginea afirmațiilor făcute de ei. Chiar dacă „limitele limbajului meu sunt limitele lumii mele” (Wittgenstein), iar „limitele limbajului” evidențiate mai sus de cei doi autori sunt destul de evidente, nu este mai puțin pertinent
COMUNICAREA VERBALĂ / De la Cunoaștere la Acţiune by Constantin Romaniuc () [Corola-publishinghouse/Science/658_a_1041]
-
limbajului văzute de autorii menționați ca o „debilitate” a acestuia au constituit totuși și o imensă resursă de a accede la cele mai complexe teorii și legi științifice prin potențialul de abstractizare și generalizare aflat în limbaj. Chiar dacă cei doi gânditori vorbeau despre valabilitatea pur artistică a limbajului, și într-adevăr ipotezele (științifice sau nu) sunt o „creație artistică” în sensul că sunt un produs al minții și imaginației noastre, cu toate acestea limbajul are și o valabilitate epistemoproxiologică întrucât ipotezele
COMUNICAREA VERBALĂ / De la Cunoaștere la Acţiune by Constantin Romaniuc () [Corola-publishinghouse/Science/658_a_1041]
-
ca înlocuitor, fie chiar ca o disciplină total diferită de relațiile internaționale tradiționale. În loc să definească realismul cu ajutorul tipologiilor statice, studiul de față prezintă realismul ca pe o tradiție istorică sau ca pe o sumă de dezbateri. Se poate observa că gînditorii realiști preiau ideile predecesorilor lor fie pentru a le dezvolta, fie pentru a le "îngropa". Dacă înțelegem realismul ca o tradiție, atunci trebuie să ne îndreptăm atenția asupra gînditorilor luați individual, în contextul evoluției istorice a disciplinei, așa cum a arătat
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
sau ca pe o sumă de dezbateri. Se poate observa că gînditorii realiști preiau ideile predecesorilor lor fie pentru a le dezvolta, fie pentru a le "îngropa". Dacă înțelegem realismul ca o tradiție, atunci trebuie să ne îndreptăm atenția asupra gînditorilor luați individual, în contextul evoluției istorice a disciplinei, așa cum a arătat în mod convingător Michael Smith (1986). Discuția de față își propune, însă, să depășească acest cadru, bazîndu-se pe ideea că pentru a înțelege multitudinea dezbaterilor contemporane și dezvoltarea cunoașterii
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
sau internațională), cel mai bine este ca pînă la urmă să supraviețuiască doar cele mai bune firme (citește: elita sau marile puteri). Aplicată politicii internaționale, armonia intereselor corespunde de fapt ideologiei status quo-ului a celor puternici, care "ajuta politicienii și gînditorii politici de pretutindeni să se eschiveze în fața neplăcutului fapt al unei divergențe fundamentale între națiunile care doresc să mențină status quo-ul și cele care doresc să-l schimbe" (Carr 1946: 53). Carr a criticat vehement comportamentul națiunilor învingătoare în primul
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
a interesului de a le schimba sau de a le rezista. Imposibilitatea de a fi consecvent și total realist este una dintre cele mai sigure și mai curioase lecții ale științei politice." (Carr 1946: 89) E destul de ciudat că acest gînditor a rămas celebru doar pentru critica sa consecvent realistă a idealismului. Într-o anume privință, așa cum au sugerat discuțiile precedente, distincția fermă a lui Carr între concepția utopică și cea realistă asupra politicii ar putea fi nu cel mai puternic
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
în evidență cîteva trăsături dominante. Prima era dezvoltarea extrem de rapidă (în țările din nucleu) și expansiunea colonială fulminantă. Apoi, marxiștii și-au concentrat atenția asupra caracteristicilor monopolului capitalist, cum ar fi cartelurile, trusturile și importanța crescîndă a băncilor mari. Unii gînditori s-au ocupat de revenirea tarifelor. Alții au analizat o schimbare produsă în chiar natura clasei burgheze, care colabora din ce în ce mai mult cu guvernele, ale căror funcții se extindeau fără încetare. Metodologia marxistă are două asumpții fundamentale. Prima este aceea că
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
la urmă, expansiunea va folosi mijloacele violenței politice și fizice, așa cum se întîmplă în revoluții și războaie. "Imperialismul este expresia politică a procesului acumulării de capital, în competiția pentru rămășițele lumii necapitaliste" (ibid. 391, în trad. engl. a autorului). Dintre gînditorii clasici marxiști, Rosa Luxemburg a vorbit cel mai mult despre impactul imperialismului asupra societăților precapitaliste, distrugerea economiei naturale, perfecționarea mijloacelor de producție și proletarizare, adică expansiunea muncii salarizate. Totuși, punctul ei de vedere asupra acestui subiect se limita la impactul
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
monopolist (Hilferding, Bukharin, Lenin) Legătura cauzală dintre clasă și stat se face prin conceptul central de monopol și prin capitalul financiar ca nou stadiu al dezvoltării capitaliste. În mod tradițional, se consideră că statele reflectă interesele divergente ale clasei burgheze. Gînditorii marxiști din această școală a monopolului consideră că s-a produs o schimbare istorică în cadrul capitalismului, atunci cînd piețele concurențiale au căzut pradă marilor trusturi. Capitalismul monopolistului în-seamnă o tot mai mare concentrare a producției și cartelizarea piețelor în țările
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
ca paradigmă. Politics Among Nations a lui Morgenthau a fost în general receptată ca un astfel de model. Ea a impulsionat dezbaterile, care au rafinat și au respins unele dintre asumpțiile, conceptele și explicațiile sale. Problema cu realismul este că gînditorii care aderă doar la unele aspecte ale teoriei sînt de asemenea numiți realiști. Un teoretician al balanței puterii, precum Waltz, este un realist. Realist este și un materialist al puterii, care spune că instituțiile, ideile, interdependența complexă și regimurile pot
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
avea libera alegere între bine și rău care presupune și sancțiuni. Ceea ce-i rămâne individului de făcut este de a se jertfi familiei, patriei, omenirii, comunității într-un cuvânt, care simbolizează temporal Spiritul absolut. Pe neașteptate problema ia aspect soteriologic. Gânditorul e preocupat de "chipul cu care ne putem mîntui", și-l găsește nu în biserică, ci în națiune. Existențele naționale sunt timpuri de "expiație" a păcatului originar. Providența împarte tuturor popoarelor "misii" în scopul de a îndrepta omenirea diversă (ajungem
Istoria literaturii române (Compendiu) by George Călinescu [Corola-publishinghouse/Science/295570_a_296899]
-
selecția naturală și cea providențială lucrează mână în mână în favoarea poporului român. Teritoriul dac este cel mai propice unei civilizații materiale, iar vlahul este, etimologicește, domn, stăpân al popoarelor, printr-o revelare onomastică a Providenței. Mai departe, în Sic cogito, gânditorul profesează o spiritologie în virtutea căreia speța umană printr-o tehnică specială se poate ridica spre starea de spirit pur. ION GHICA Opera lui Ion Ghica (1816-1897) este muzeul Carnavalet al nostru organizat de un bun artist. Este de altfel foarte
Istoria literaturii române (Compendiu) by George Călinescu [Corola-publishinghouse/Science/295570_a_296899]
-
spectatorul asistă și la drama reală a Zmeului și la urzirea basmului de către țărani. Cocoșul negru, "fantezie dramatică în șase acte", este o încercare de a construi ceva asemănător cu Faust al lui Goethe. Evident, V. Eftimiu nu e un gânditor și piesa nu putea să izbutească în adâncime. Nota esențială e un fantastic mai mult haotic decât într-adevăr grandios, dar de un farmec fabulos indiscutabil, în stilul Carlo Gozzi și al lui Cazotte. Lui Verde-împărat i-a cântat cocoșul
Istoria literaturii române (Compendiu) by George Călinescu [Corola-publishinghouse/Science/295570_a_296899]
-
de Teologie Ortodoxă „Dumitru Stăniloae” din Iași (fig. 46av) cât și efigia celui al cărui nume îl poartă instituția de învătământ teologic universitar. Medalia este realizată la centenarul nașterii academicianului Dumitru Stăniloae, unul dintre cei mai de seamă teologi și gânditori creștini din lume, profesor de teologie și dogmatist (fig. 46rv). Medalia și placheta din figurile 47 și 48 unifață, prin imagini simbol specifice domeniului de activitate, marchează împlinirea unei jumătăți de secol de la înființarea Facultății de Educație Fizică și Sport
ALMA MATER IASSIENSIS ?N IMAGINI MEDALISTICE by ANDONE CUMP?TESCU () [Corola-publishinghouse/Science/84295_a_85620]
-
și von Hayek), filosofiei (Nozick) și stiințelor politice (Niskasnen) au zguduit atât bazele politicii economice keynesiene cât și ale politicii sociale de tip beveridgian și, prin urmare, a însuși statului bunăstării sociale. Chiar dacă nu formau o școală complet coerentă, acești gânditori erau uniți în refuzul lor împotriva statului, sau cel puțin al statului care devenea din ce în ce mai intervenționist în prima jumătate a secolului al XX-lea, pledând în schimb în favoarea libertății individului având posibilitatea de a alege piețele sau situațiile gen piață
by John Loughlin [Corola-publishinghouse/Science/1032_a_2540]
-
că există ceva care se numește "voință generală", care este deasupra voințelor particulare. Probabil că cea mai celebră frază din lucrarea sa Contractul social, este "Omul s-a născut liber, și este pretutindeni în lanțuri".15 Dar Rousseau, ca toți gânditorii secolului al XVIII-lea, credea ca omul a fost cândva născut într-o "stare a naturii", dar că aceasta a devenit treptat coruptă prin competiția dintre oameni și printr-un guvern autoritarist care amenința libertatea oamenilor. Rousseau a mai dezvoltat
by John Loughlin [Corola-publishinghouse/Science/1032_a_2540]
-
deciziei luate de guvern de a interzice predarea limbii flamande în școli. Acestea au fost mișcări literare care au implicat intelectuali și scriitori regionali. S-au dezvoltat și alte mișcări și ideologii politice. Centralizarea excesivă era privită cu neliniște de către gânditori democrați ca de Tocqueville care, fiind inspirat de studiile pe care le-a făcut în Statele Unite dar și de opera lui Montesquieu, a pledat pentru descentralizare și separarea puterilor.35 O altă trăsătură importantă au fost ideile dezvoltate de scriitorul
by John Loughlin [Corola-publishinghouse/Science/1032_a_2540]
-
ca liberalizarea legilor cu privire la avort și divorț. În particular, se pot observa două schimbări în acest sens. Prima a fost chestionarea valorilor și instituțiilor tradiționale precum familia tradițională, normele sexuale, școala, universitatea și sistemul politic în general.29 Pentru anumiți gânditori radicali din generația veche și pentru mișcările politice ale generației tinere,30 fiecare fenomen social care era tradițional trebuia chestionat și, dacă era necesar, înlocuit cu ceva nou. Acesta a fost unul dintre factorii care au dus la ceea ce sociologul
by John Loughlin [Corola-publishinghouse/Science/1032_a_2540]
-
vile, a fost eliminată în 1926. În timpul secolului al XIX-lea, taxa funciară a fost împărțită în două taxe separate: pe proprietatea construită (la propriété bâtie) și pe proprietatea neconstruită (la propriété non bâtie). 15 Fiziocrații erau o școală de gânditori economici care își aveau rădăcinile în Franța secolului al XVIII-lea și care credeau că agricultura era sursa prosperității, iar industria era doar transformarea surplusului generat de producția agricolă. Aceștia disprețuiau orașul și slăveau satul. 16 Aceasta diferea de ideile
by John Loughlin [Corola-publishinghouse/Science/1032_a_2540]