132 matches
-
de jumătate de secol înaintea Istoriei naturale, Istoria ieroglifică se afla pe aceeași lungime de undă în ceea ce privește reprezentarea animalelor, chiar dacă sursele lui Cantemir erau, de bună seamă, cele ale antichității și ale Evului Mediu. Iată, deci, fabula 251 din corpusul esopic, intitulată Liliacul și nevăstuicile: "Un liliac tocmai căzuse la pământ. Fu prins de o nevăstuică și, aflându-se în primejdie de a fi omorât, se rugă de ea să-i lase viața. Când nevăstuica i-a demonstrat că nu poate
Inorogul la porţile Orientului - Bestiarul lui Dimitrie Cantemir: studiu comparativ by Bogdan Creţu [Corola-publishinghouse/Science/897_a_2405]
-
șoarecii, liliacul îi zise că nu e șoarece, ci un liliac, și din nou scăpă cu viață. Astfel s-a întâmplat că liliacul, schimbându-și de două ori numele, și-a salvat viața"11. Dată fiind imensa autoritate a fabulelor esopice, influența lor asupra imaginarului zoomorf vreme de secole, dacă nu chiar de milenii, de aici se trage una dintre trăsăturile simbolisticii liliacului: reputația sa de ființă schimbătoare, duplicitatea sa, predispoziția de a trece cu ușurință de la o cauză la alta
Inorogul la porţile Orientului - Bestiarul lui Dimitrie Cantemir: studiu comparativ by Bogdan Creţu [Corola-publishinghouse/Science/897_a_2405]
-
pe două direcții: viața cotidiană și evaziunea. Romanul dezvoltă mai multe elemente obsesive: teama de bătrânețe, ireversibilitatea timpului, irosirea tinereții, refugiul într-o lume fictivă, idealizată, sau în oniric, pregnante în pofida lirismului uneori excesiv. În subsidiar circulă și un curent esopic, V. amestecând în jocul ei câte ceva din lumea lui Franz Kafka, Leonid Dimov sau Czeslaw Milosz. SCRIERI: Scenarii lirice moderne (De la T. S. Eliot la Paul Valéry), București, 1983; T. S. Eliot: An Author for All Seasons, București, 1984; ed.
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/290511_a_291840]
-
și vițelul, Câinele și cățelul, Toporul și pădurea, Oglindele, Vulpea liberală) trebuie raportată, de asemenea, la racilele vieții sociale și, mai ales, politice ale vremii, devenite ținte de atac pentru un observator, realist și critic, al contemporaneității. Sub scutul limbajului esopic, sunt denunțate mereu parvenitismul, demagogia, trădarea, ipocrizia, semnalmente morale ale unei epoci și societăți caracterizate de cameleonismul politic și de amestecul strident de tiranie și aparentă libertate. Observator realist în punctul de plecare, fabulistul este în fond un moralist clasic
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/285242_a_286571]
-
substanțiale scenarii de film (Luchian) și de televiziune (Capul de zimbru, după V. Voiculescu). Încă din poeziile de tinerețe cuprinse în placheta Teama de păsări se fac simțite înclinația lui N. spre meditația asupra condiției intelectualului și preferința pentru limbajul esopic și ironia moralizatoare („Spre Atlantide ce nu sunt/ ne îndreptau pierdute hărți,/ au ars cele mai bune cărți/ în Alexandria, demult.../ Stă lumea-ntreagă adeseori,/ iubito, fără nici o știre/ pe mari coloane de valori/ abstracte sau de amintire...”). Piesele de
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/288349_a_289678]
-
în comunism, înainte ca reflexele democratice să prindă suficiente rădăcini. Obosiți de cascada limbajului ideologic, consumatorii de literatură au preferat lucrările scriitorilor români, care refuzând înregimentarea politică, se foloseau de tematica impusă de regim pentru a prezenta, într-un limbaj esopic, codificat problemele reale ale societății comuniste. "Scris-cititul printre rânduri"18 oferea astfel o senzație de libertate scriitorului și cititorului deopotrivă, ambii având acces la un adevăr pe care niciunul dintre ei nu-l putea rosti cu voce tare. Discursul scriitorilor
[Corola-publishinghouse/Science/84944_a_85729]
-
ante comunist. Hibridizarea tradiției la care aspiră Baranga este, indiscutabil, o formulă de succes, reacționând la stimulii unui public care are nostalgia formulei dramatice accesibile și aparent non-ideologice. Contrastul cu Horia Lovinescu este simptomatic: în locul retragerii în parabolă, mit și esopic, Baranga exploatează, până la căpăt, rețeta ancorării în real, de pe poziții angajate, "partinice". Volumul de teatru din 1953 este o piesă centrală în acest dosar al devenirii dramaturgului oficial. Apărută în intervalul de expansiune al realismului socialist, cartea traduce canonizarea oferită
[Corola-publishinghouse/Science/84944_a_85729]
-
Călinescu în autoportet. Iași: Timpul, 2007. DRĂGHICI, Georgeta. În apărarea lui Călinescu? În: România literară, 41, 29 aug. 2008, nr. 34, p. 18. Elvira Sorohan. G. Călinescu în autoportret: câteva lecturi în palimpsest. Iași: Timpul, 2007. TERIAN, Andrei. Blestematul limbaj esopic. În: Cultura (București), 3, 31 ian. 2008, nr. 4, p. 10. Elvira Sorohan. G. Călinescu în autoportret: câteva lecturi în palimpsest. Iași: Timpul, 2007. MUNTEANU, Ștefan. Elvira Sorohan despre kantianismul lui Eminescu (I). În: Ateneu (Bacău), 48, nov.-dec. 2011
[Corola-publishinghouse/Science/1560_a_2858]
-
și-ar downloada ce are ea mai adînc, azi, cînd tot felul de avortoni ai istoriei descoperă ce înseamnă re-evaluarea, ignorînd că toată devenirea noastră de pînă acum e rezultatul legitim al unui asemenea act repetitiv, unul reformulat de Nietzsche esopic și transcendent sub forma lui Gott ist tod, ei bine, cînd pînza vieții noastre se țese cu ițele unui atare amestec mecanic, actul critic s-a transformat într-un preparat hocus-pocus comercializat non stop de orice fast-food care confundă cultura
Cel de-al treilea sens by Ion Dur [Corola-publishinghouse/Science/911_a_2419]
-
formulare: "Socialismul acest lucru îl cere tuturor: o cuminecare mai largă"73. În schimb, cînd judeca felul în care radioul și televiziunea deveneau, din mijloace de comunicare, "tot atîtea feluri de a cumineca", Noica intuia exact, chiar dacă într-o formă esopică, puterea de manipulare a ceea ce numim azi comunicare mediatizată. Poate tocmai de aceea, invocînd acele societăți unde "partea de comunicare e mai întinsă decît cea de cuminecare" (și era indicat în mod expres Apusul), el vorbea de neputința acestor comunități
Cel de-al treilea sens by Ion Dur [Corola-publishinghouse/Science/911_a_2419]
-
replici și sfîrșește, calm, o astfel de tatonare așa-zis epistemică în cheia lui "de, știu eu?". De aici concluzia lui Noica despre raportul dintre prostie și inteligență, o evaluare formulată într-o meditație din Rampa, cu o retorică intenționat esopică, în răspăr cu simțul comun: "Prostul știe totdeauna, asta-i marea lui superioritate. Chiar dacă n-o știa el, au știut-o alții: iar el are memorie. Vorbele de spirit, marile adevăruri, fleacurile esențiale care fac viața unei societăți prostul le
Cel de-al treilea sens by Ion Dur [Corola-publishinghouse/Science/911_a_2419]
-
urmă, constata Noica în iarna lui 1938, mediocritatea părea favorizată de împrejurarea că lumea credea mult mai mult în inteligența omului și mult mai puțin în ceea ce el numește omul întreg. Tocmai de aceea, măsura valorii unei persoane, conchidea cumva esopic Noica, ar fi dată nu de locul ocupat pe o orbită prin forța centrifugală a inteligenței (cu toate că, accepta filosoful, oamenii sînt mai mult sau mai puțin inteligenți), ci dacă această persoană este, cu adevărat, un om întreg, așa încît nu
Cel de-al treilea sens by Ion Dur [Corola-publishinghouse/Science/911_a_2419]
-
schimbare radicală: dacă ieri a fost dictatură, azi este libertate. Prin analogie, raționamentul a fost extins în felurite direcții: dacă ieri a fost sărăcie, acum va fi abundență, incompetența de ieri va ceda locul competenței, limba de lemn și murmurul esopic vor fi înlocuite de o gândire limpede și relaxată, iar delațiunea sinistră va fi spulberată de o demnitate firească. Bună parte din așteptări au fost înșelate. Așa cum scria Adam Michnik în 1993, n-a căzut mana cerească și cineva trebuia
1989-2009. Incredibila aventură a democraţiei după comunism by Lavinia Stan, Lucian Turcescu [Corola-publishinghouse/Administrative/882_a_2390]
-
ca pe un text ermetic, expresie a unei capacități de predicție a autorului, text care admite proiecții neașteptate și care se des- chide către un câmp de posibilități mult mai extins. Într-un context mai larg, Nicolae Manolescu respinge „lectura esopică și polemică a comediilor prin prisma experienței noastre istorice din comunism” , ca lectură deformatoare și străină de natura operei caragialiene, lectură inițiată în anii ’60 sub semnul tea- trului absurdului al lui Eugen Ionescu. În aceiași termeni se referă și
Caragiale după Caragiale by Angelo Mitchievici () [Corola-publishinghouse/Memoirs/819_a_1754]
-
opinia lui Nicolae Manloescu, ne plasăm în zona abuzurilor sau a unei rele întrebuințări nu doar cu instrumentarea ideologică a unui antijunimism caragialian de esență realist socialistă în anii ’50, dar și cu o lectură de opoziție, antitotalitară și evident esopică precum cea a lui Mircea Iorgulescu din Marea trăncăneală. Eseu despre lumea lui Caragiale . În același sens pledează și Monica Lovinescu, asupra revenirii operei lui Caragiale în matca literaturii după o îndelungă întrebuințare a ei în sens ideologic sau contra-ideologic
Caragiale după Caragiale by Angelo Mitchievici () [Corola-publishinghouse/Memoirs/819_a_1754]
-
și nouă, a apăsat mai ales asupra noastră, a intelectualității, cu precădere asupra scriitorimii. Noi aveam un „nume”, noi păream a ne bucura de anumite privilegii; oricum, unii dintre noi ne-am opus Într-un fel sau altul, direct sau esopic, printr-o tăcere demonstrativă sau chiar prin anumite „Împotriviri” la unele măsuri discreționare ale puterii - după anii ’60, se’nțelege! De ce... nu am mers mai departe? De ce nu am Îndrăznit mai mult? Simplu... oarecum: nu eram uniți! Nu eram uniți
[Corola-publishinghouse/Memoirs/2232_a_3557]
-
existau numeroase frecușuri legate de accesul la resurse, tiraje de carte, premii literare, locuri în case de creație, delegații în străinătate, proaste "chimii" personale, orgolii și vendete. Să le lăsăm deoparte. Existau totuși chiar conflicte de valori, de idei și esopic de ideologii, cum ar fi cele despre "autonomia esteticului", protocronism, perioada interbelică etc. Sigur, fiind lipsită de o sferă publică vrednică de acest nume, România comunistă nu permitea desfășurarea conflictelor deschise, însă eu speram ca acestea să izbucnească după căderea
by Vasile Boari, Natalia Vlas, Radu Murea [Corola-publishinghouse/Science/1043_a_2551]
-
ce e ruptură și ce e continuitate față de cineaștii români mai în vârstă ? Alex. Leo Șerban : Eu văd mai multe puncte de ruptură decât de continuitate. Ruptura este mai ales față de ceea ce spuneam mai sus : un anumit tip de cinema esopic, greoi și pretențios. De asemenea, nu constat un mare apetit pentru ecranizări - cel puțin ale unor opere clasice. Acestea erau, de altfel, cele două „mameleș ale cinematografului (care-și merită acest nume) de dinainte de ’89 : filmul-parabolă și ecranizarea (uneori, ele
4 decenii, 3 ani și 2 luni cu filmul românesc by Alex. Leo Șerban () [Corola-publishinghouse/Memoirs/806_a_1825]
-
niște soldați la instrucție! // Hai, rupeți rândurile!” (A avea și a nu avea). Triumfalismul de odinioară cedează locul interogației atinse de dezamăgire. Pavăză putredă (1981) consemnează punctul terminus al acestei coborâri lucide. Cartea fixează imagistic coșmarul ultimului deceniu ceaușist. Limbajul esopic e atenuat de aspectul de cronică tranzitivă. Lumea fericirii în care crezuse tânărul devine o distopie lirică (este caracteristic, sub acest raport, Dincolo de proverbe, colecție de parimii întoarse ironic și sarcastic în negativul lor). Amplele poeme au acum o prozodie
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/286739_a_288068]
-
fiindcă în rest conformismul se păstrează, acordat cu noile indicații, prin care se recunoaște că pe lângă „realizări” mai sunt și neajunsuri. De altfel, întreaga proză umoristico-satirică a lui S. are această notă de acomodare și chiar de ocolire a strategiilor esopice și subversive. Faptul că în 1987 el lăuda încă „brigada artistică de amatori” ca formă spontană de umor popular este grăitor. Odată cu volumul Glastra cu sfecle (1965), care include „microfoiletoane, momente și schițe vesele”, gama tematică și de procedee se
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/289670_a_290999]
-
pe Alexandru Phillipide (1900-1979) și pe Oscar Lemnaru (1907-1968). În literatura scrisă în perioada comunistă, proza de teroare era, previzibil, descurajată atât de omniprezenta cenzură, cât și de interesele auctoriale înseși, orientate mai degrabă fie asupra realismului obiectiv, fie asupra esopicului sau parabolicului, care, în sine, ca expresii alegorice, nu puteau acționa în direcția consolidării ori reformării unui asemenea model beletristic. Deși, la limită, ar fi posibilă identificarea câtorva texte corelabile, cu mare clemență critică, terifiantului narativ, prefer să nu abuzez
Deimografia : scenarii ale terorii în proza românească by Cătălin Ghiţă [Corola-publishinghouse/Science/1392_a_2634]
-
narațiuni a exilului. Capitolul V Discursul ficțional V.1. Romanul Cuvântul din cuvinte, prima parabolă a sistemului comunist Romanul Cuvântul din cuvinte este o parabolă a sistemului comunist, un text considerat de Ioana Pârvulescu în Cuvânt înainte, primul roman politic esopic scris în literatura modernă. Deși se poate spune că autoarea nu cunoaște ororile comunismului, deoarece pleacă din țară în septembrie 1947, înainte de proclamarea Republicii Populare Române și preluarea totală a puterii de către comuniști, prin traducerile textelor devine martor al evenimentelor
by MIHAELANICOLETA BURLACU [Corola-publishinghouse/Science/1012_a_2520]
-
și asimilată într-o viziune realistă, în interiorul căreia morala, modernă, indulgentă, se transmite fără acreală, chiar șugubăț. Tot o prelucrare este culegerea Fabule și istorioare (I-II, 1841), unde motive livrești și populare de mare vechime sunt îmbogățite în manieră esopică autohtonă. Înrudirea cu poveștile și istorioarele orientale poate fi identificată și în O șezătoare la țară, publicată în două părți, în 1851-1852. Dar scrierea este mult mai aproape de spiritul folclorului românesc. E un amalgam de istorisiri, snoave, proverbe, strigături, cântece
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/288657_a_289986]
-
ediției neadulterate din "Cartea Oltului"), acest academician, profesor sinecurist, care i se pare un autor minor dacă nu mărunt. Discernând valoarea estetică și ideologică implicită sau explicită, criticul și istoricul literar polemizează cu afirmația lui N. Manolescu, conform căreia limbajul esopic adoptat în carantina totalitară drept panaceu universal ar fi fost soluția salvatoare a scriitorului român de a spune totul despre tarele comunismului. De fapt, nuanțează Gelu Ionescu, adevărurile mari și teribile au fost doar atinse și strecurate, nu scrise și
Fără menajamente : critici, istorici literari şi eseişti români by Geo Vasile [Corola-publishinghouse/Science/1441_a_2683]
-
unor mituri ce se bazează pe o psihologie mai curând conservatoare și defetistă, chiar izolaționistă. Mituri cum ar fi rezistența prin cultură, tipologia Gravitas, recuperarea autorului carismatic, a larilor Cetății asediate vs. complotul malefic "din afară", cultul respectabilității, limbajul aluziv esopic ce au generat nu doar cititori pervertiți ai jumătăților de adevăr sau bovarici, ai evadărilor din "cetatea asediată", ci și modele eterne și imuabile făcând parte inalienabilă din mistica definitivului, figuri de legendă, tip Maiorescu (la 19 ani doctorat în
Fără menajamente : critici, istorici literari şi eseişti români by Geo Vasile [Corola-publishinghouse/Science/1441_a_2683]