1,486 matches
-
medieval. Roger Bacon încearcă o cenzură, dar aceasta s-a dovedit a fi incompletă pentru că nu era timpul pentru o astfel de cenzură. În schimb cenzura lui Francis Bacon a avut un succes deplin. Unul dintre motive este că Francis Bacon nu este doar un cenzor al imaginarului epocii sale, ci și un constructor de imagini desăvârșit. Combinate, ideea cenzurii cu denumirea de idol, ajută la acceptarea erorilor despre care vorbim potrivindu-se perfect cu mediul în care își lansează Bacon
[Corola-publishinghouse/Science/84931_a_85716]
-
Bacon nu este doar un cenzor al imaginarului epocii sale, ci și un constructor de imagini desăvârșit. Combinate, ideea cenzurii cu denumirea de idol, ajută la acceptarea erorilor despre care vorbim potrivindu-se perfect cu mediul în care își lansează Bacon lucrarea: începutul secolului al XVII-lea în Anglia. 2.3.3. Idolii baconieni și cenzura totală Conform concepției baconiene cunoașterea naturii se realizează prin intermediul simțurilor, care aflându-se în relație directă cu imediatul formează o imagine de bază asupra acestuia
[Corola-publishinghouse/Science/84931_a_85716]
-
Însă cunoașterea științifică, datorită complexității ei, pare cea mai afectată de mulțimea de imagini fantastice care există în minte. Acestea sunt considerate drept sursa a tot felul de teorii fanteziste, fără nici o legătura cu adevărata natură a lucrurilor, așa cum considera Bacon a fi știința teoretică ce exista în vremea sa. Mentalul nu distorsionează adevărul pentru că ar fi prin natura sa sursă de eroare, ci pentru că el acceptă tot felul de "surse ale răului" exterioare care ne îndepărtează de adevăr. Prin această
[Corola-publishinghouse/Science/84931_a_85716]
-
vremea sa. Mentalul nu distorsionează adevărul pentru că ar fi prin natura sa sursă de eroare, ci pentru că el acceptă tot felul de "surse ale răului" exterioare care ne îndepărtează de adevăr. Prin această acceptare a posibilității de a cunoaște realitatea, Bacon nu poate fi considerat sceptic sau agnostic, ci doar un cenzor a unei forme de imaginar deja existente. Sursele erorii trebuie eliminate, dar pentru ca acest lucru să fie posibil ele trebuie mai întâi cunoscute și conștientizate. Trebuie să le cunoaștem
[Corola-publishinghouse/Science/84931_a_85716]
-
ne întoarcem la simplitatea începutului. În acel moment o nouă metodă ar avea șanse de reușită în crearea unei noi imagini asupra lumii care să nu mai fie supusă distorsiunii realizate de idoli. Cenzura pe care urmează să o realizeze Bacon este o cenzură radicală, neacceptând nici un fel de informații deja existente. Nu acceptă noțiunile științifice deja formate, precizând că limbajul existent nu ajută știința, ci o împiedică în încercarea sa de dezvoltare: "În noțiunile noastre, atât cele logice, cât și
[Corola-publishinghouse/Science/84931_a_85716]
-
primele etape ale cenzurii. Ea nu este o noutate. Încă din perioada medievală, prin Raymond Lullus, se considera că este nevoie de un limbaj specific pentru a putea descoperi și ordona natura. Diferența dintre concepția noului limbaj în cazul lui Bacon și cel medieval sau renascentist constă în faptul că limbajul baconian își pierde puterea de a schimba lumea. Limbajul său trebuie realizat printr-o corespondență între realitate și limbaj, ceea ce i-ar oferi putere în cercetare. Statutul special pe care
[Corola-publishinghouse/Science/84931_a_85716]
-
să putem cunoaște lumea în realitatea sa. De aceea, dincolo de cenzura imaginilor deja formate sau a posibilităților de cunoaștere a realității, este nevoie și de o cenzură a metodicii ce urmează a fi aplicată. Al doilea pas ce îl realizează Bacon în această cenzură constă în neacceptarea metodei deductive pentru că este unul din principalele mijloace de menținere a imaginii deja formate asupra realității. Este metoda prin care nu se mai poate aduce nimic nou în cunoaștere servind mai mult "să statornicească
[Corola-publishinghouse/Science/84931_a_85716]
-
aduce nimic nou în cunoaștere servind mai mult "să statornicească și să fixeze erorile decât să cerceteze adevărul"51. Odată cu cenzura metodei deductive sunt eliminate și alte mijloace de cercetare cum ar fi "anticipațiile" și "explicațiile". Prin acești doi termeni Bacon se referă la sistemul de argumentare folosind ipotezele: lansarea ipotezei și susținerea acesteia. Unul dintre cele mai întâlnite reproșuri la adresa lui Bacon este că nu a folosit ipoteza ca metodă a dezvoltării științifice 52. El nu numai că neagă posibilitatea de
[Corola-publishinghouse/Science/84931_a_85716]
-
metodei deductive sunt eliminate și alte mijloace de cercetare cum ar fi "anticipațiile" și "explicațiile". Prin acești doi termeni Bacon se referă la sistemul de argumentare folosind ipotezele: lansarea ipotezei și susținerea acesteia. Unul dintre cele mai întâlnite reproșuri la adresa lui Bacon este că nu a folosit ipoteza ca metodă a dezvoltării științifice 52. El nu numai că neagă posibilitatea de a ne ajuta de ipoteze și validarea acestora, dar consideră că acestea sunt foarte periculoase pentru spirit și le cenzurează. Argumentul
[Corola-publishinghouse/Science/84931_a_85716]
-
cenzura celorlalte două modalități de cunoaștere. Primul pas ce trebuie făcut pentru o cenzură completă constă în cunoașterea lor. Idolii sunt patru la număr: idolii tribului, ai peșterii, ai forului și ai teatrului. Ca și în diviziunea științelor despre om53, Bacon urmărește, în definirea idolilor, următoarele criterii: gradul de generalizare specific omului - omul ca particular, individul și omul în societate, grupul și gradul de cultură - omul în stare naturală și cel cultural. Făcând o sinteză a idolilor îi putem reprezenta astfel
[Corola-publishinghouse/Science/84931_a_85716]
-
duce, în cazul acesta, la cunoașterea universului în toate manifestările sale. Limitările intelectului sunt periculoase pentru că omul nu acceptă aceste limitări, el încercând să depășească posibilitățile de cunoaștere proprii. Prin intelect sunt definite la modul general posibilitățile de cunoaștere omenești. Bacon găsește șapte feluri în care intelectul este supus erorii: 1. Intelectul are tendința de a considera că este în realitate mai multă ordine decât există. Ordinea și egalitatea din intelect este surprinsă în legi și reguli care sunt atribuite naturii
[Corola-publishinghouse/Science/84931_a_85716]
-
Odată surprinsă o ipoteză, avem tendința de a observa în principal ceea ce o susține și nu ceea ce o respinge. Cazurile favorabile, chiar dacă sunt mai puține, devin mai puternice, iar ipoteza va fi aprobată chiar dacă există anumite îndoieli în legătură cu aceasta. Aici Bacon precizează un element foarte important pentru inducție: probele negative ar trebui să fie mai puternice. Printr-o singură probă negativă putem elimina o ipoteză. 3. Intelectul este atras spre neobișnuit, spre "acele lucruri care izbesc și pătrund deodată și brusc
[Corola-publishinghouse/Science/84931_a_85716]
-
neobișnuit îl face pe om să recurgă la presupoziții fantastice și să elimine studierea metodică a realității. 4. "Intelectul omenesc își ia avânt, dar nu se poate opri și potoli; el năzuiește mai departe, dar în zadar"58. Așa explică Bacon apariția conceptelor de infinit, regresie la infinit sau infinitum a parte ante, și infinitum a parte post. Tendința de a căuta cauze finale tot de aici apare. 5. Intelectul este influențat de voință și afecte și de aceea științele apar
[Corola-publishinghouse/Science/84931_a_85716]
-
simțurilor. "de aceea știința încetează acolo unde încetează vederea lucrurile invizibile fiind observate puțin sau deloc"59. 7. Intelectul este îndreptat spre abstractizare așa apărând ficțiuni ale spiritului omenesc pierzându-se legătura cu realitatea. Prin identificarea acestor forme ale idolilor Bacon realizează un fel de psihologie a creației științifice pe care dorește să o folosească în cenzura imaginarului. El descrie modul în care imaginea se formează și care este rolul acesteia în domeniul științei. Prin descrierea modului în care funcționează intelectul
[Corola-publishinghouse/Science/84931_a_85716]
-
fel, peștera celui cu putere persuasivă devine sursă pentru imaginarul colectiv. Pornind de la idolii tribului, trecând prin cei ai peșterii putem ajunge la idolii teatrului. Idolii nu sunt entități izolate, ci trăiesc într-o strânsă interdependența. Exemplele particulare pe care Bacon le oferă nu fac decât să sublinieze acest statut de intermediar ai idolilor peșterii. Exemplele alese mai ales din domeniul literaturii filosofice subliniază faptul că un anumit om cu o anumită lectură trăiește sub influența acesteia, neputându-și depăși aceste
[Corola-publishinghouse/Science/84931_a_85716]
-
sublinieze acest statut de intermediar ai idolilor peșterii. Exemplele alese mai ales din domeniul literaturii filosofice subliniază faptul că un anumit om cu o anumită lectură trăiește sub influența acesteia, neputându-și depăși aceste limite decât cu mare greutate. Aici Bacon pare a sublinia un motto al inițierii: când vrei să intri într-o lume nouă trebuie să uiți tot ce ai învățat. Primul pas spre cenzura culturală a fost făcut. Nu trebuie să te încrezi în ceea ce știi. Totuși ne
[Corola-publishinghouse/Science/84931_a_85716]
-
tale cum poți avea încredere în eficiența acestor idoli? Idolii forului (idola fori) sunt idolii care apar din "cauza relațiilor și tovărășiei oamenilor"61. Elementul specific conviețuirii oamenilor este vorbirea. Cuvintele care alcătuiesc un discurs (un dialog) sunt considerate de către Bacon a fi alese arbitrar: "Cuvintele sunt impuse lucrurilor potrivit cu felul de a gândi al mulțimii și de aceea noua și nepotrivita alegere a cuvintelor împiedica într-un chip uimitor activitatea intelectului"62. Bacon a folosit pentru a numi acești idoli
[Corola-publishinghouse/Science/84931_a_85716]
-
un discurs (un dialog) sunt considerate de către Bacon a fi alese arbitrar: "Cuvintele sunt impuse lucrurilor potrivit cu felul de a gândi al mulțimii și de aceea noua și nepotrivita alegere a cuvintelor împiedica într-un chip uimitor activitatea intelectului"62. Bacon a folosit pentru a numi acești idoli verbul latin for, fori, fatussum, care înseamnă a vorbi, sau derivatul său forum, fori care poate fi tradus pin piață 63. Numele acestor idoli surprinde două aspecte foarte importante. În primul rând se
[Corola-publishinghouse/Science/84931_a_85716]
-
aspect s-a folosit modelul agorei vechilor greci locul unde se întâlneau oamenii pentru a comenta ultimele evenimente. În perioada elisabetana piața era un loc al negocierilor unde, la fel ca și în cazul limbajului, prețul se stabilea în urma negocierilor. Bacon a folosit ambele modele de piață: cea elisabetană, pentru că numele erau alese în urma negocierilor dintre oameni și din cea greacă, pentru că acolo se purta dialogul. Pericolul prezentat de un astfel de limbaj constă în faptul că trebuie să îl folosim
[Corola-publishinghouse/Science/84931_a_85716]
-
Nu putem vorbi despre Dumnezeu și adevăr fără o mare precauție, pentru că utilizăm noțiuni vagi, ce nu pot surprinde realitatea. Limbajul nu reprezintă întotdeauna realul și dacă îl folosim ca suport al acestuia poate genera "teorii goale și false"64. Bacon cenzurează limbajul, nu pentru că nu ar fi nevoie de el pentru comunicare, ci dimpotrivă pentru că realizează valoarea acestuia atunci când trebuie folosit. O știință bună se poate realiza dacă avem un limbaj pe măsură, și nu dacă folosim un limbaj realizat
[Corola-publishinghouse/Science/84931_a_85716]
-
poate realiza dacă avem un limbaj pe măsură, și nu dacă folosim un limbaj realizat "potrivit priceperii mulțimii". Realizarea unui limbaj universal este o dorința specifică epocii. Descartes vorbește despre o mathesis universalis ce se prefigurează și în cazul lui Bacon. Limbajul prin care pentru fiecare obiect trebuie să existe un cuvânt este un ideal major. Deoarece nu există un astfel de limbaj dezvoltarea științei este limitată. Lipsa corespondenței dintre realitate și limbaj duce la confuzii. Lumea științei nu este limitată
[Corola-publishinghouse/Science/84931_a_85716]
-
este limitată. Lipsa corespondenței dintre realitate și limbaj duce la confuzii. Lumea științei nu este limitată la limbaj, dar este influențată de acesta într-un mod radical. Parafrazând ceea ce a spus Wittgenstein câteva secole mai târziu putem spune că pentru Bacon "știința este lumea limbajului pe care îl folosesc". Cenzura limbajului dorește să surprindă două aspecte. Bacon încearcă să elimine noțiunile vide "nume ale lucrurilor care nu există"65 și noțiunile vagi "sau nume ale căror lucruri există, dar sunt încă
[Corola-publishinghouse/Science/84931_a_85716]
-
la limbaj, dar este influențată de acesta într-un mod radical. Parafrazând ceea ce a spus Wittgenstein câteva secole mai târziu putem spune că pentru Bacon "știința este lumea limbajului pe care îl folosesc". Cenzura limbajului dorește să surprindă două aspecte. Bacon încearcă să elimine noțiunile vide "nume ale lucrurilor care nu există"65 și noțiunile vagi "sau nume ale căror lucruri există, dar sunt încă confuze și rău definite și care au fost scoase din lucruri prea repede și incomplet"66
[Corola-publishinghouse/Science/84931_a_85716]
-
încearcă să elimine noțiunile vide "nume ale lucrurilor care nu există"65 și noțiunile vagi "sau nume ale căror lucruri există, dar sunt încă confuze și rău definite și care au fost scoase din lucruri prea repede și incomplet"66. Bacon nu acceptă nici acele noțiuni a căror sferă nu este clar definită. Prin acești idoli Bacon cenzurează nu numai limbajul, dar și teoriile contemporane acestuia care susțineau că exista o legătură existențială între natură și cuvânt. El neagă această calitate
[Corola-publishinghouse/Science/84931_a_85716]
-
nume ale căror lucruri există, dar sunt încă confuze și rău definite și care au fost scoase din lucruri prea repede și incomplet"66. Bacon nu acceptă nici acele noțiuni a căror sferă nu este clar definită. Prin acești idoli Bacon cenzurează nu numai limbajul, dar și teoriile contemporane acestuia care susțineau că exista o legătură existențială între natură și cuvânt. El neagă această calitate a cuvântului, dar în același timp este și precursorul filosofiei analitice dezvoltată de Cercul de la Viena
[Corola-publishinghouse/Science/84931_a_85716]