1,248 matches
-
al XX-lea apar noi teorii și practici în clasificarea genealogica a limbilor lumii. De pildă, lingvistul danez Holger Pedersen în 1903 și mai apoi ucraineanul Vladislav Marcovici Ilici-Svitici și rusul Aharon Dolgopolsky, după 1960, au propus regruparea mării familii indo-europene cu alte familii de limbi (uralice și altaice) sub numele de nostratică 224 (termen derivat de Pedersen din lat. noster, nostră). Din ipotetica super-familie nostratică, alături de familia eurasiatica (indo-europeană, uralică și altaica), ar face parte și familiile afro-asiatică, kartveliană și
[Corola-publishinghouse/Science/84963_a_85748]
-
și rusul Aharon Dolgopolsky, după 1960, au propus regruparea mării familii indo-europene cu alte familii de limbi (uralice și altaice) sub numele de nostratică 224 (termen derivat de Pedersen din lat. noster, nostră). Din ipotetica super-familie nostratică, alături de familia eurasiatica (indo-europeană, uralică și altaica), ar face parte și familiile afro-asiatică, kartveliană și dravidiana, în viziunea lui Allan R. Bomhard 225. Joseph Greenberg a propus și el o variantă lărgita, sub numele de macrofamilia eurasiatica 226. Lingvistul american include în familia limbilor
[Corola-publishinghouse/Science/84963_a_85748]
-
ar face parte și familiile afro-asiatică, kartveliană și dravidiana, în viziunea lui Allan R. Bomhard 225. Joseph Greenberg a propus și el o variantă lărgita, sub numele de macrofamilia eurasiatica 226. Lingvistul american include în familia limbilor eurasiatice, alături de limbile indo-europene, uralice și altaice și alte familii și limbi izolate: etrusca, limbile eschimo-aleute, grupurile gilyak, ciukot, ainu, coreeană și japoneză. Alți lingviști au mai inclus în această super-familie și familii sau ramuri precum elamita, sumeriana, ciukoto-kamceatkiană, eschimo-aleută, nivkhe (considerată de obicei
[Corola-publishinghouse/Science/84963_a_85748]
-
Lingvistul rus Nikolai Dimitrievici Andreev avansează în 1986 o teorie numită proto-boreală, care afirma că în Europa de est, în epoca mezolitica (mileniile X-VII i.C.) a trait o populatie mai veche decît cea proto-indo-europeană din care s-au dezvoltat ulterior limbile indo-europene, uralice și altaice. Sînt reconstituite și 203 rădăcini comune ale grupului proto-boreal228. Acest idiom arhaic ar fi avut și un fonem specific, pe care Andreev îl numește spiranta velara X. Un argument în favoarea existenței acestei macrofamilii este faptul ca distincția
[Corola-publishinghouse/Science/84963_a_85748]
-
reconstituite și 203 rădăcini comune ale grupului proto-boreal228. Acest idiom arhaic ar fi avut și un fonem specific, pe care Andreev îl numește spiranta velara X. Un argument în favoarea existenței acestei macrofamilii este faptul ca distincția satem-centum, existentă în limbile indo-europene, apare, de fapt, și în limbile uralo-altaice. În grupul satem, răsăritean, al limbilor indo-europene există consoane palatalizate, în timp ce în grupul centum occidental aceste consoane lipsesc. La fel, grupul finic este de tip centum, în timp ce grupul ugric este de tip satem
[Corola-publishinghouse/Science/84963_a_85748]
-
și un fonem specific, pe care Andreev îl numește spiranta velara X. Un argument în favoarea existenței acestei macrofamilii este faptul ca distincția satem-centum, existentă în limbile indo-europene, apare, de fapt, și în limbile uralo-altaice. În grupul satem, răsăritean, al limbilor indo-europene există consoane palatalizate, în timp ce în grupul centum occidental aceste consoane lipsesc. La fel, grupul finic este de tip centum, în timp ce grupul ugric este de tip satem. Distincția se regăsește și în cadrul limbilor altaice. Acest fapt ar dovedi că toate aceste
[Corola-publishinghouse/Science/84963_a_85748]
-
cele din urmă la indo-europenizarea unui imens spațiu euroasiatic. După al treilea val, aproape întreaga Europa, Asia Centrală și subcontinentul indian (cu exceptia sudului) erau indo-europenizate. Al patrulea val, pornit din Europa Centrală, dovedește că între 1400-1200 i.C. apăruse o patrie indo-europeană secundară, centru al limbilor de tip centum (specifice Europei Centrale și de Vest), în timp ce Europa Răsăriteana era nucleul limbilor de tip satem. Faptul că distincția satem-centum se baza pe niște diferențieri dialectale extrem de vechi e dovedit de un alt fapt
[Corola-publishinghouse/Science/84963_a_85748]
-
limbilor non-africane): indo-pacifice (și australiene), eurasiene; - stratul 4 (al limbilor eurasiene): austrice, dene-caucaziene, eurasiamericane; - stratul 5 (au limbilor eurasiamericane): afro-asiatice, dravidiene, kartveliene, eurasiatice, amerindiene; - stratul 6 (al limbilor eurasiatice): indo-hitite, uralice, altaice, ciukoto-kamciatkiene, eschimo-aleute; - stratul 7 (ramură indo-hitită): anatoliene, non-anatoliene (indo-europene)229. În volumul Originea limbilor, Merritt Ruhlen, discipol al lui Joseph Greenberg, ajunge chiar să reconstituie cîteva rădăcini lexicale pe care le consideră că au aparținut limbii-mamă a umanității, limbii primordiale unice. Printre acestea: *kuna "femeie", *mako "copil", *(m)ama
[Corola-publishinghouse/Science/84963_a_85748]
-
Na-dené (34 de limbi în SUA și Canada) 8. Afro-asiatică (241 de limbi în Africa de Nord, Orientul Apropiat și Orientul Mijlociu) 9. Kartveliană (4 limbi în Caucaz, Turcia și Iran) 10. Dravidiana (28 de limbi în sudul Indiei) 11. Eurasiatica 11.1. Indo-europeană (aproximativ 150 de limbi în Asia și Europa) 11.2. Uralo-yukaghiră (24 de limbi în Rusia, Ungaria, Finlanda, Estonia) 11.3. Altaica (63 de limbi în Asia și Asia Mică) 11.4. Coreano-japonezo-ainu (4 limbi) 11.5. Ghiliak (1 limba
[Corola-publishinghouse/Science/84963_a_85748]
-
1981. Graur, Al., "Articolul hotărît la numele de persoane românești", în rev. Studii și cercetări lingvistice, XVII, 1966, nr. 1, pp. 19-25. Greenberg, Joseph H., Genetic Linguistics. Essays on Theory and Method, Oxford University Press, Oxford, 2005. Greenberg, Joseph H., Indo-European and Its Closest Relatives. The Eurasiatic Language Family, vol. I. Grammar, vol. ÎI. Lexicon, Stanford University Press, Stanford, 2000, 2002. Greenberg, J. H., Language typology. A historical and analytic overview, Mouton, The Hague, 1974. Greenberg, Joseph H., Some Universals of
[Corola-publishinghouse/Science/84963_a_85748]
-
htm (Typology) http://ikarus.pclab-phil.uni-kiel.de/daten/anglist/linguist/docs/vv/53236 ws0102 kpl/08-Typology.rtf (Typology) http://www.uvigo.es/webs/h06/weba575/tipoloxia/ (Tipoloxía lingüística) http://www.kontrastivlinguistik.de/Kontrastives/Sprachtypologie/hauptteil sprachtypologie.html (Die Sprachtypologie). 6.2. MAREA FAMILIE INDO-EUROPEANĂ Marea familie indo-europeană cuprinde astăzi cîteva sute de limbi și dialecte moderne. În privința numărului de vorbitori, e vorba de cea mai mare familie de limbi din lumea contemporană, aceste limbi fiind vorbite cam de jumătate din populația lumii că limba
[Corola-publishinghouse/Science/84963_a_85748]
-
ikarus.pclab-phil.uni-kiel.de/daten/anglist/linguist/docs/vv/53236 ws0102 kpl/08-Typology.rtf (Typology) http://www.uvigo.es/webs/h06/weba575/tipoloxia/ (Tipoloxía lingüística) http://www.kontrastivlinguistik.de/Kontrastives/Sprachtypologie/hauptteil sprachtypologie.html (Die Sprachtypologie). 6.2. MAREA FAMILIE INDO-EUROPEANĂ Marea familie indo-europeană cuprinde astăzi cîteva sute de limbi și dialecte moderne. În privința numărului de vorbitori, e vorba de cea mai mare familie de limbi din lumea contemporană, aceste limbi fiind vorbite cam de jumătate din populația lumii că limba maternă. Cea mai
[Corola-publishinghouse/Science/84963_a_85748]
-
numărului de vorbitori, e vorba de cea mai mare familie de limbi din lumea contemporană, aceste limbi fiind vorbite cam de jumătate din populația lumii că limba maternă. Cea mai mare parte din cealaltă jumătate vorbește măcar una dintre limbile indo-europene că limba secundă. Comparînd limbile din familia indo-europeană cu restul limbilor lumii, Émile Benveniste aprecia că "Printre limbile din lumea întreagă, idiomurile indo-europene îngăduie investigațiile cele mai întinse, atît în timp, cît și în spațiu, acestea fiind totodată și cele
[Corola-publishinghouse/Science/84963_a_85748]
-
mare familie de limbi din lumea contemporană, aceste limbi fiind vorbite cam de jumătate din populația lumii că limba maternă. Cea mai mare parte din cealaltă jumătate vorbește măcar una dintre limbile indo-europene că limba secundă. Comparînd limbile din familia indo-europeană cu restul limbilor lumii, Émile Benveniste aprecia că "Printre limbile din lumea întreagă, idiomurile indo-europene îngăduie investigațiile cele mai întinse, atît în timp, cît și în spațiu, acestea fiind totodată și cele mai variate și aprofundate posibile, dat fiind că
[Corola-publishinghouse/Science/84963_a_85748]
-
populația lumii că limba maternă. Cea mai mare parte din cealaltă jumătate vorbește măcar una dintre limbile indo-europene că limba secundă. Comparînd limbile din familia indo-europeană cu restul limbilor lumii, Émile Benveniste aprecia că "Printre limbile din lumea întreagă, idiomurile indo-europene îngăduie investigațiile cele mai întinse, atît în timp, cît și în spațiu, acestea fiind totodată și cele mai variate și aprofundate posibile, dat fiind că limbile care aparțin acestui grup au ajuns să iradieze din Asia Centrală și pînă la Atlantic
[Corola-publishinghouse/Science/84963_a_85748]
-
1585, unele asemănări între cuvinte sanscrite și italiene că deva/dio "zeu", sarpa/șerpe "șarpe", sapta/sette "șapte", ashta/otto "opt", nava/nove "noua". Savantul și lingvistul olandez Marcus Zuerius van Boxhorn a observat în 1647 unele similitudini între limbile indo-europene și a presupus existența unei limbi primitive comune, pe care el a numit-o scita. A considerat că din această limbă comună provin olandeză, greacă, latină, persana și germană, mai tîrziu adăugînd și limbile slave, baltice și celtice. Foarte important
[Corola-publishinghouse/Science/84963_a_85748]
-
sec. al XX-lea, că descoperirea sanscritei a reprezentat o răsturnare lingvistică ce avea să se propage însă și asupra altor științe: "toate științele omenirii, de la istorie la mitologie, trecînd, nu peste mult timp, prin rasiologie, sînt atinse de revelația indo-europeană, numită și ariana"236. El amintea cuvintele lui F. Max Müller (1823-1900) care scria în 1863 în Noi lecții despre știința limbajului: "Mulțumită descoperirii străvechii limbi a Indiei, sanscrita, cum este ea numită [...], dar și a strînsei legături de rudenie
[Corola-publishinghouse/Science/84963_a_85748]
-
a Gramaticii germane (Deutsche Grammatik), lingvistul german Jacob Grimm, continuîndu-l pe danezul Rasmus Rask, formulează o lege a mutației consonantice (legea lui Grimm), care se referă, în esență, la unele schimbări fonetice suferite de consoanele oclusive în trecerea lor de la indo-europeană la germanica comună (de fapt la gotica, cea mai veche limba germanica pentru care există documente scrise), dar și la armeana. El a observat, de pildă, ca în limbile germanice avem consoana p acolo unde în alte limbi indo-europene, printre
[Corola-publishinghouse/Science/84963_a_85748]
-
de la indo-europeană la germanica comună (de fapt la gotica, cea mai veche limba germanica pentru care există documente scrise), dar și la armeana. El a observat, de pildă, ca în limbile germanice avem consoana p acolo unde în alte limbi indo-europene, printre care greacă și latină, avem un b. Această lege s-ar putea rezumă astfel: oclusivele surde devin fricative surde: p, ț, k > f, θ, h; oclusivele sonore neaspirate devin oclusive surde: b, d, g > p, ț, k; oclusivele sonore
[Corola-publishinghouse/Science/84963_a_85748]
-
greacă și latină, avem un b. Această lege s-ar putea rezumă astfel: oclusivele surde devin fricative surde: p, ț, k > f, θ, h; oclusivele sonore neaspirate devin oclusive surde: b, d, g > p, ț, k; oclusivele sonore aspirate din indo-europeană devin oclusive neaspirate: bh, dh, gh > b, d, g. De exemplu, sanscr. padas, gr. podos, lat. pedis, got. fotus ("picior"). Lingvistul danez Karl Verner completează în 1875 legea lui Grimm observînd că excepțiile se explică prin dependența de context: oclusivele
[Corola-publishinghouse/Science/84963_a_85748]
-
Griechischen, Lateinischen, Litthauischen, Altslawischen, Gotischen und Deutschen (Gramatică comparată a limbilor sanscrita, persana (zenda Avesta), greacă, latină, lituaniana, slavă veche, gotica și germană, Berlin, 1833-1852). La început s-a folosit termenul de limbi indo-germanice, înlocuit ulterior cu cel de limbi indo-europene (cu exceptia lingviștilor germani) sau ario-europene. Th. Simenschy și Gh. Ivănescu considerau că trebuie "să socotim drept limba indo-europeană orice limbă care este o formă luată de indo-europeană primitivă în perioada anilor 4000-2000 î.e.n., indiferent de gradul de transformare a limbii
[Corola-publishinghouse/Science/84963_a_85748]
-
slavă veche, gotica și germană, Berlin, 1833-1852). La început s-a folosit termenul de limbi indo-germanice, înlocuit ulterior cu cel de limbi indo-europene (cu exceptia lingviștilor germani) sau ario-europene. Th. Simenschy și Gh. Ivănescu considerau că trebuie "să socotim drept limba indo-europeană orice limbă care este o formă luată de indo-europeană primitivă în perioada anilor 4000-2000 î.e.n., indiferent de gradul de transformare a limbii primitive. Cînd spunem că o asemenea limba reprezintă o formă mai nouă a limbii primitive, subînțelegem că limba
[Corola-publishinghouse/Science/84963_a_85748]
-
s-a folosit termenul de limbi indo-germanice, înlocuit ulterior cu cel de limbi indo-europene (cu exceptia lingviștilor germani) sau ario-europene. Th. Simenschy și Gh. Ivănescu considerau că trebuie "să socotim drept limba indo-europeană orice limbă care este o formă luată de indo-europeană primitivă în perioada anilor 4000-2000 î.e.n., indiferent de gradul de transformare a limbii primitive. Cînd spunem că o asemenea limba reprezintă o formă mai nouă a limbii primitive, subînțelegem că limba dată continuă printr-o tradiție neîntreruptă uzajul indo-europenei primitive
[Corola-publishinghouse/Science/84963_a_85748]
-
indiferent de gradul de transformare a limbii primitive. Cînd spunem că o asemenea limba reprezintă o formă mai nouă a limbii primitive, subînțelegem că limba dată continuă printr-o tradiție neîntreruptă uzajul indo-europenei primitive, care este cea mai veche limba indo-europeană"238. Limba comună străveche din care au descins limbile din această mare familie este denumită proto-indo-europeană sau indo-europeană comună. Prin comparația formelor unui cuvînt în limbi indo-europene înrudite se poate ajunge, prin metoda reconstrucției, la forme (rădăcini) ale unor cuvinte
[Corola-publishinghouse/Science/84963_a_85748]
-
nouă a limbii primitive, subînțelegem că limba dată continuă printr-o tradiție neîntreruptă uzajul indo-europenei primitive, care este cea mai veche limba indo-europeană"238. Limba comună străveche din care au descins limbile din această mare familie este denumită proto-indo-europeană sau indo-europeană comună. Prin comparația formelor unui cuvînt în limbi indo-europene înrudite se poate ajunge, prin metoda reconstrucției, la forme (rădăcini) ale unor cuvinte din indo-europeană comună. În privința limbilor europene, probabil că din indo-europeană comună au plecat, într-adevăr, două mari ramificații
[Corola-publishinghouse/Science/84963_a_85748]