5,917 matches
-
socială și afectivă. În investigațiile sale etnografice cu privire la grupurile de imigranți de origine italiană din Londra, R. Firth (1956) a fost surprins de extensiunea a ceea ce el a numit „universul parentalității”; amplitudinea relațiilor de rudenie era mai mare pe dimensiunea transversală, pe linia colateralității, dar funcționa - e adevărat că foarte selectiv - și o memorie genealogică. Deși în societatea contemporană arborele genealogic și-a pierdut din semnificație pentru marea masă de oameni, apelul la el este în genere o sursă de mândrie
[Corola-publishinghouse/Science/2359_a_3684]
-
fi observat care sunt lucrătorii dezinteresați sau cei ce nu par a fi în ton cu problemele companiei pentru care lucrează. Alegeți la întâmplare dintre candidații disponibilitc "Alegeți la întâmplare dintre candidații disponibili" Criteriul aleatoriu ajută la asigurarea unei secțiuni transversale nepărtinitoare, dând, de fapt, fiecărei persoane de pe listă șanse egale de a fi selectată. Totuși, acestprocedeu funcționează doar dacă toți candidații disponibili întrunesc criteriile de selecție pe care le-ați stabilit. Criteriul aleatoriu este rareori aplicat întregii populații, ci mai
[Corola-publishinghouse/Science/2050_a_3375]
-
fi făcut public. Aparatura de înregistrare surprinde tot ceea ce s-a spus, dar numai câteva comentarii vor fi publicate sau date vreodată pe post. În al treilea rând, baza de selecție este de multe ori obținută făcându-se o secțiune transversală a locuitorilor sau a persoanelor cu drept de vot, dar mulți dintre locuitori s-ar exclude din discuție dacă ar avea această opțiune. Doar persoanele cele mai sigure pe ele ar participa la acest tip de grup. Încurajăm mass-media să
[Corola-publishinghouse/Science/2050_a_3375]
-
studiilor prezentate aici putem avea și unele mici rezerve, ca: 1) acestea se bazează pe serii mici de pacienți examinați în centre universitare și se ignoră frecvența reală a tulburărilor psihice în rândul populației generale; 2) Este vorba de studii transversale, fiind astfel posibil ca anumite tulburări să poată regresa la o anumită distanță de pusee. Pentru a stabili mai bine corelația între aceste tulburări și evoluția bolii sunt necesare studii longitudinale; 3) este necesar astăzi să corelăm tulburările psihice cu
Scleroza multiplă by Petru Mihancea () [Corola-publishinghouse/Science/92062_a_92557]
-
T2, dacă nu există leziuni ce captează gadolinium. b) Cel puțin o leziune infratentorială. c) Cel puțin o leziune juxtacorticală (implicând fibrele U subcorticale). d) Cel puțin trei leziuni periventriculare. Leziunile vor fi mai mari de 3 mm în secțiune transversală. Aceste criterii conferă un grad acceptabil de sensibilitate, în paralel cu o mai mare specificitate și acuratețe, comparativ cu criteriile RMN propuse de FAZEKAS F. și colab. (1993) și PATY D.W. și colab (1988). Trebuie subliniată propunerea lui BARKHOF
Scleroza multiplă by Petru Mihancea () [Corola-publishinghouse/Science/92062_a_92557]
-
ea să fie minimă, deși apar și excepții, iar leziunile să fie clar hiperintense pe imaginile ponderate T2, să aibă cel puțin 3 mm dar sub două segmente vertebrale în lungime și să ocupe doar o parte din secțiunea medulară transversală (KIDD C. și colab., 1993). Corespunzător, leziunile medulare detectate la RMN pot în unele situații (sindroame izolate clinic sau forme progresive BREX P.A. și colab., 1993) să suplimenteze informațiile incomplete obținute la scanarea cerebrală. În plus, este posibil ca în
Scleroza multiplă by Petru Mihancea () [Corola-publishinghouse/Science/92062_a_92557]
-
fiind aici raportul între potență și afirmare efectivă, capacitatea precedând competența, sunt abordate complementar, ambele fiind purtătoare de sens. Apoi este corectarea înțelegerii greșite a termenului de competență, care se asociază cu cunoștințele procedurale (a ști să faci), generale sau transversale (argumentare, structurare a gândirii, exprimare orală și în scris, sintetizare a informațiilor, traducere în alt limbaj, generare de informații, estimare, verificare, aproximare a timpului, lucrul în echipă, cercetare a unei informații ș.a.). Aceasta ar lăsa impresia limitării la o abordare
by ELENA JOIŢA [Corola-publishinghouse/Science/1005_a_2513]
-
lucrul în echipă, cercetare a unei informații ș.a.). Aceasta ar lăsa impresia limitării la o abordare disciplinară, dar nu se poate, pentru că nu este timpul necesar dezvoltării competenței generale, nu sprijină reflecțiile asupra acesteia și ar arăta o vagă corelare transversală, interdisciplinară. Așadar, competențele real solicitate sunt cele transversale, transdisciplinare și se reflectă în mai multe discipline, arată cum cunoștințele procedurale devin efective, mobilizabile în contexte ample, problematice reale, complexe. ► Locul cunoștințelor clasice, declarative este luat de relația între cunoștințe și
by ELENA JOIŢA [Corola-publishinghouse/Science/1005_a_2513]
-
transversale, transdisciplinare și se reflectă în mai multe discipline, arată cum cunoștințele procedurale devin efective, mobilizabile în contexte ample, problematice reale, complexe. ► Locul cunoștințelor clasice, declarative este luat de relația între cunoștințe și cultură, știință și cunoștințele procedurale devenite competențe transversale. Iar cunoștințele simple, curente, ca repertoriu cognitiv asimilat, spre deosebire de cunoștințele generale, savante, concepte de bază, cultură generală, de durată, constituie banca generală de date, echilibrează cunoștințele școlare, disciplinare cu cunoștințele acumulate în diferite alte experiențe. Dacă sunt apoi raportate la
by ELENA JOIŢA [Corola-publishinghouse/Science/1005_a_2513]
-
o competență generală, de bază, pentru practica reală? Trebuie un echilibru și aici, o complementaritate: nici amestec, nici reducere generalistă, ci mai curând "a-l învăța să pescuiască, decât a-i da pești mulți" educatului. Ca istorie a problemei competențelor transversale, să reactualizăm propunerea lui L. D'Hainaut (1981, pp. 122-146, 367-380) privind posibilitatea utilizării într-un curriculum eficient a unei taxonomii a obiectivelor interdisciplinare intelectuale, derivate dintr-un anume profil de formare, axat pe rolurile esențiale necesare integrării ulterioare: a
by ELENA JOIŢA [Corola-publishinghouse/Science/1005_a_2513]
-
și dimensiune etică. • Caracter finalist, ca purtătoare de sens și semnificații pentru o viitoare activitate. • Face legătura într-o familie de situații. • Caracterul disciplinar, cu rezolvarea unui set de situații dintr-un domeniu, activitate, pentru a avea un specific. • Sunt transversale, prezentând o axă a situațiilor comune din diferite domenii interși transdisciplinare • Competențele de perfecționare (de extensie) nu sunt strict necesare, dar fac legături cu altele, fac deschideri, arătând că formarea este Criterii Note definitorii cumulativă și integratoare, putând deveni de
by ELENA JOIŢA [Corola-publishinghouse/Science/1005_a_2513]
-
de unde rolul unui profil de competență specific. • Formarea lor schimbă logica învățământului actual către o logică a construirii prin exersare în situații reale, complexe. • Disciplinele școlare formează elementele necesare ca instrumente, dar apoi trebuie combinate în situații complexe, dând competențe transversale, exersate în situații noi complexe, inter-, transdisciplinare, practice, pentru a fundamenta afirmarea personală activă, recunoscută și social. Evaluarea • Evaluarea este dată chiar de situația în care se afirmă și se analizează criterii calitative în rezolvare, prin integrarea achizițiilor. • Sunt evaluabile
by ELENA JOIŢA [Corola-publishinghouse/Science/1005_a_2513]
-
a devenit acum prioritară, din motive socio-profesionale și de afirmare personalizată în perspectivă, dar conceptul a fost mereu prezent și în economie și în școală, deși avea alte scopuri finale. Acum trebuie făcută abordarea lor prin corelare, integrare la nivel transversal, căci nu se rezumă numai la calificarea pentru profesiune. Competența nu cere numai executarea eficace a sarcinii prescrise, ci și creativitate, inițiativă, autonomie, invenție, deschidere, pentru a face față realului tot mai complex, problematizat. Încât s-au introdus mereu noi
by ELENA JOIŢA [Corola-publishinghouse/Science/1005_a_2513]
-
de formare variată, • tratează situațiile de criză ca o problemă normală de rezolvare științifică, • se constată caracterul contestabil al situației complexe și inedite, din familiile situațiilor, • formularea familiilor sarcinilor este neutră epistemologic, competențele neputând indica o disciplină, algoritm propriu, • competențele transversale sunt importante, dar nu pot exista fără cele disciplinare, mai ales că o competență disciplinară poate deveni una transversală, • sau problema transferului de competențe este neclară (în ce condiții, care dintre elementele componente, din ce domeniu dominant, ce grad de
by ELENA JOIŢA [Corola-publishinghouse/Science/1005_a_2513]
-
în centrarea pe învățare, pe educat. S-a mai constatat și apariția unei proliferări, ambiguități în definire, polisemii rezultate din raportarea la câmpuri diferite, la grade de eficiență și eficacitate, cu diferențe de sens, a chiar termenului de competență: competențe transversale, competențe disciplinare, competențe de bază, competențe esențiale, competențe minimale, competențe-soclu, competențe în situații reale, macroși microcompetențe, competențe generale și specifice, competențe disciplinare și transversale/inter-transdisciplinare, competențe de integrare, competențe terminale de integrare, competențe eficace (slab, mediu, superior afirmate). Atunci se
by ELENA JOIŢA [Corola-publishinghouse/Science/1005_a_2513]
-
la grade de eficiență și eficacitate, cu diferențe de sens, a chiar termenului de competență: competențe transversale, competențe disciplinare, competențe de bază, competențe esențiale, competențe minimale, competențe-soclu, competențe în situații reale, macroși microcompetențe, competențe generale și specifice, competențe disciplinare și transversale/inter-transdisciplinare, competențe de integrare, competențe terminale de integrare, competențe eficace (slab, mediu, superior afirmate). Atunci se conturează problema practică, legitimă a acestei schimbări de paradigmă: cum se poate construi real un curriculum, care să satisfacă aplicarea eficientă a paradigmei formării
by ELENA JOIŢA [Corola-publishinghouse/Science/1005_a_2513]
-
eficace și foarte eficace, ca bază pentru noile curricula. Acești termeni forte menționați sunt apreciați ca fiind cei care diferențiază clar trei dimensiuni ale curriculumului prin semnificații: obiective formative versus cunoștințe, capacități versus priceperi, abilități și competențe, mai ales cele transversale versus cunoștințe, dar alături de alte obiective formativ-educative. În această dispută, se conturează clar valoarea esenței schimbării de paradigmă aici, pentru conceperea unui curriculum eficace: dacă spre 1980 în curriculum a apărut termenul de "obiectiv global terminal" (în sensul precizării distincte
by ELENA JOIŢA [Corola-publishinghouse/Science/1005_a_2513]
-
de elemente în situații complexe reale, prin polarizarea către un scop. De aceea, o soluție practică pentru formarea competențelor, în evoluția complexității lor, poate fi considerată cea a proiectării unui curriculum, unitar pentru întreaga școlaritate, construit pe logica longitudinală și transversală a dezvoltării progresive a competențelor, dar și pe logica operațională a acestei dezvoltări, prin prevederea de situații, oportunități de exersare eficace a lor. În acest sens, obiectivele programelor, apoi și criteriile de evaluare, pot fi formulate în termeni de situații
by ELENA JOIŢA [Corola-publishinghouse/Science/1005_a_2513]
-
inițiale, cât și în cea a dezvoltării lor profesionale. Este necesară completarea profilului de competență cu dimensiunile exersării a noi roluri de sprijinire a construirii competențelor educaților, cu afirmarea implicării reflexive în acțiuni-cercetare, cu aplicarea interși transdiciplinarității în formarea competențelor transversale, cu aplicarea creativă a programelor astfel construite pe competențe, cu diminuarea progresivă a rezistenței la schimbare Prin prisma formării competențelor, rolurile celor doi actori principali se concretizează în acțiuni care le dovedesc implicarea directă, diferențiată, raportarea la specificul procesului. Rolurile
by ELENA JOIŢA [Corola-publishinghouse/Science/1005_a_2513]
-
sensul învățării behavioriste, finalizate prin achiziții direct observabile și măsurabile (cunoștințe, abilități). În prim plan acum, este cerut cel orientat către perspectiva integrării postșcolare socio-profesionale, către formarea prioritară a competențelor, ca scopuri sau obiective fundamentale și specifice, realizabile disciplinar sau transversal. Reorientarea este determinată complex de evoluția cunoștințelor legate de principalele domenii ale realității solicitate (cunoștințe științifice, instrumentale, tehnologii), de prevenirea eșecului în școală și ulterior, de flexibilitatea în dezvoltarea, transformarea indivizilor și a instituțiilor educaționale. Reconstrucția unui curriculum, care să
by ELENA JOIŢA [Corola-publishinghouse/Science/1005_a_2513]
-
aplicării efective a unui model, pornind de la o paradigmă centrată inițial pe un conținut de învățat ca atare, până în actualitate cu o schimbare de semnificație: nu conținutul informațional este prioritar, ci funcționalitatea, utilizarea lui (în construcții alternative, pe discipline sau transversal), ca prilej, instrument în exersarea, dezvoltarea aspectelor dimensiunilor practice ale manifestării celui care învață, mai ales pentru perspectiva afirmării sale ulterioare, la nivelul așteptărilor reale. Din această perspectivă, acum nu este util atât interesul pentru a analiză critică și comparativă
by ELENA JOIŢA [Corola-publishinghouse/Science/1005_a_2513]
-
didactică, cum se transformă înțelegerea cunoștințelor și în acțiuni practice, pentru demonstrarea și a ceea ce știi să faci), • armonizarea tendinței disciplinelor (cât de mult și cum în abordarea lor didactică), a cunoștințelor de a se specializa, diversifica, aprofunda și abordările transversale/transdisciplinare ale competențelor, care să mobilizeze, să coreleze diferite, diverse cunoștințe. Dar aceasta se referă la construirea documentelor curriculare în concretizare, ca și la metodologia profesorului, conștientizată astfel, aplicarea abordărilor menționate prioritar, ca să se treacă de la predare la învățare, la
by ELENA JOIŢA [Corola-publishinghouse/Science/1005_a_2513]
-
respective (întreaga arie de afirmare a lor în diferitele activități corelate). Peste aceste obiective directe, specific enunțate se pot suprapune și altele, care exprimă aspecte mai generale, fundamentale, comune pentru mai multe dintre cele precizate. Ele pot fi numite "competențe transversale": capacități de argumentare, de aranjare a unui text, de scriere interpretativă, de efectuare a unui rezumat, de folosire a elementelor grafice, de realizare de analize sau sinteze, de comparare, de observare, de coordonare a acțiunilor ș.a. Se constată apoi că
by ELENA JOIŢA [Corola-publishinghouse/Science/1005_a_2513]
-
realizabile în timp mai îndelungat. La fel, dacă alcătuiesc fundamentele formării, pot fi reluate apoi, fiind mai complexe și rezolvabile prin mai multe obiective specifice disciplinei, prin acțiuni chiar cu alte conținuturi, experiențe, deși sunt și dificil de evaluat. ► Competențele transversale nu pot fi legate de un anume obiectiv unic, specific, ci ele disting esențialul de accesoriu, necesar în rezolvarea unei situații concrete, nu pot fi confundate cu obiectivele operaționale behavioriste, nu sunt decupate sau identificabile strict concret, ci vizează un
by ELENA JOIŢA [Corola-publishinghouse/Science/1005_a_2513]
-
și valorificare a ei. În construcția unui asemenea curriculum se pot identifica mai multe paradigme particularizate (microparadigme) din cea generală, în funcție de zonele privilegiate pentru grupări de obiective, după anumite criterii ale domeniului formării specifice (doar cunoștințe declarative sau doar competențe transversale sau competențe relaționale sau cele combinate). Atunci programele curriculare concrete pot opta pentru unele dintre acestea sau prin combinare sau urmărite progresiv etc., dar în final să fie o evaluare completă a competențelor propuse inițial în curriculum. Alegerea uneia dintre
by ELENA JOIŢA [Corola-publishinghouse/Science/1005_a_2513]