606 matches
-
în uz a fiecăreia dintre expresiile CI identificate, o frecvență globală foarte ridicată a recursului la acest tip de circumstanțial, în defavoarea altor soluții sintactice, echivalente semantic (atât ... cât și; și... și, nu numai... ci și, ori pur și simplu enumerarea copulativă a condițiilor de realizare a situației descrise în regentă, sau - și mai simplu și mai economic - renunțarea la circumstanțierea regentei). O posibilă explicație ar consta în caracterul pragmatic marcat al CI: a exprima "indiferența" unui eveniment/unei stări în raport cu o
[Corola-publishinghouse/Science/85001_a_85787]
-
accepta corelativul nu numai..., dar și (Avram 1997 îl condamnă explicit; poziția din GALR 2008 este echivocă), dar uzul pare a-l consacra; o probă indirectă a tendinței ar putea fi generalizarea lui dar și (necorelativ) la închiderea unor lanțuri copulative, care s-ar explica parțial prin reducția structurii binare. 21 Vezi Zafiu (2005), pentru o analiză complexă a adversativelor românești. 22 Cf. GALR I: 640. 23 Cf. Gorăscu (1983). 24 Precum și are un rol suplimentar față de și în structurarea sintactico-discursivă
[Corola-publishinghouse/Science/85001_a_85787]
-
21 Vezi Zafiu (2005), pentru o analiză complexă a adversativelor românești. 22 Cf. GALR I: 640. 23 Cf. Gorăscu (1983). 24 Precum și are un rol suplimentar față de și în structurarea sintactico-discursivă a enunțului: segmentează șirul de elemente aflate în raport copulativ și emfatizează caracterul deschis (până în acel punct) al enumerării. 1 Toate tipurile de conectare/conectori antrenate în procesele luate în discuție sunt din familia conectivității logico-semantice (prin conectori al căror semantism esențial constă în stabilirea unor raporturi logice între elementele
[Corola-publishinghouse/Science/85001_a_85787]
-
constată încă un decalaj față de evoluția normală, decalaj care se va reduce treptat pe parcursul terapiei logopedice. S-au obținut pași importanți sub aspect articulator și chiar al frazării și exprimării în propoziții simple. Apare în povestire foarte frecvente acel „și” copulativ, neavând încă deprinderea de a-și exprima ideile prin coordonare și subordonare. Nu reuște întotdeauna să redea logic conținutul de idei sugerat de imagine sau interlocutorul său, ceea ce reflectă dificultăți de organizare ale gândirii. Precizarea, fixarea și îmbogățirea vocabularului s-
Articole şi cuvântări by Veronica Bâlbâe () [Corola-publishinghouse/Science/330_a_1276]
-
pădurii] (cazul genitiv), odată cu (cazul acuzativ), [frumos] de mama focului (gradul de comparație superlativ absolut) etc.; * gramaticală de tip raportual, marcând un anumit raport sintactic în propoziție sau în frază: [El] împreună cu [fratele lui au ajuns primii.] (raportul de coordonare copulativă în propoziție), [A ajuns primul,] în concluzie [va primi premiul promis.] (raportul de coordonare conclusivă în frază), [S-a așezat] în fața [lui la rând.] (raport de subordonare în propoziție), Cu toate că [și-a dorit mult, nu a reușit să...] (raportul de
by ANGELICA HOBJILĂ [Corola-publishinghouse/Science/978_a_2486]
-
sufletești, însușiri umane, însușiri ale obiectelor (dimensiune, culoare, formă etc.): vesel, trist, roșu, alb, mare, mic, înalt, rotund; adjective pronominale: această, mele etc.; pronume: eu, tu, el, ea etc.; numerale: de la unu până la zece, sută, mie, milion; verbe auxiliare; verbe copulative; verbe predicative care trimit către acțiuni, stări esențiale în existența omului: a avea, a fi, a crede, a mânca, a merge, a sta, a pleca, a veni etc.; articole: un, lui, o, niște etc.; anumite adverbe: bine, repede, aici, acum
by ANGELICA HOBJILĂ [Corola-publishinghouse/Science/978_a_2486]
-
zar etc. Primul exemplu ilustrează paronimia reperabilă în cadrul unei anumite clase semantico-gramaticale76 (aici, cea a verbelor) vs. al doilea exemplu cumulează, în seria paronimică, unități aparținând unor clase semantico-gramaticale diferite (într-una dintre interpretările posibile: verb predicativ sar, car, verb copulativ par, substantive far, har, jar, țar, zar, adjectiv rar, conjuncție dar, adverb iar). Seriile paronimice pot fi construite, în limba română, prin: * substituirea unei vocale inițiale: eminent iminent; * substituirea unei vocale mediane: sar ser sur; * substituirea unei vocale finale: a
by ANGELICA HOBJILĂ [Corola-publishinghouse/Science/978_a_2486]
-
predicatul unei propoziții) auxiliare (care au rol de marcă a categoriilor gramaticale de diateză, mod și timp: a fi, a avea, a vrea/ a voi [el] este [ajutat], diateza pasivă; ar [vrea], modul condițional-optativ; au [citit], timpul perfect compus), respectiv copulative (componente ale predicatului nominal, în cadrul căruia sensul verbului este completat de cel al elementului cu rol de nume predicativ: a fi, a deveni, a rămâne, a părea, a însemna, a ajunge, a ieși, a se face, a se numi etc.
by ANGELICA HOBJILĂ [Corola-publishinghouse/Science/978_a_2486]
-
etc.); NOTĂ. 1. Același verb poate avea, contextual, valori diferite prin raportare la criteriul predicativității. De exemplu, verbul a fi este: verb predicativ El este acasă. ["se află"]; verb auxiliar El este ajutat de părinți. (marcă pentru diateza pasivă); verb copulativ El este foarte atent. (componentă a predicatului nominal este foarte atent). 2. Un verb își păstrează caracterul predicativ/ nepredicativ, indiferent de modul la care este folosit; de exemplu: în E ușor a-i ajuta pe cei dragi., verbul a ajuta
by ANGELICA HOBJILĂ [Corola-publishinghouse/Science/978_a_2486]
-
predicativ la modul infinitiv); * complement circumstanțial condițional: Alergând, ar fi reușit să prindă autobuzul. (verb predicativ la modul gerunziu); * complement circumstanțial concesiv: Alergând, și tot nu ar fi putut să prindă autobuzul. (verb predicativ la modul gerunziu) etc. Verbele nepredicative copulative aflate la moduri personale, predicative intră în componența predicatelor nominale, sensul verbelor copulative fiind completat de cel al părților de vorbire prin care este exprimat numele predicativ: * Vremea este frumoasă. (vs. El este acasă. este = predicat verbal, "se află"); * Vremea
by ANGELICA HOBJILĂ [Corola-publishinghouse/Science/978_a_2486]
-
autobuzul. (verb predicativ la modul gerunziu); * complement circumstanțial concesiv: Alergând, și tot nu ar fi putut să prindă autobuzul. (verb predicativ la modul gerunziu) etc. Verbele nepredicative copulative aflate la moduri personale, predicative intră în componența predicatelor nominale, sensul verbelor copulative fiind completat de cel al părților de vorbire prin care este exprimat numele predicativ: * Vremea este frumoasă. (vs. El este acasă. este = predicat verbal, "se află"); * Vremea rămâne frumoasă. (vs. El rămâne acasă. rămâne = predicat verbal, "stă"); * Vremea pare frumoasă
by ANGELICA HOBJILĂ [Corola-publishinghouse/Science/978_a_2486]
-
predicat verbal, "se află"); * Vremea rămâne frumoasă. (vs. El rămâne acasă. rămâne = predicat verbal, "stă"); * Vremea pare frumoasă. (vs. Se pare că va ploua. se pare = predicat verbal, "probabil/ cred că"); * Vremea devine frumoasă. (a deveni este singurul dintre verbele copulative care are doar această valoare); * El va ajunge medic. (vs. El ajunge acasă. ajunge = predicat verbal, "sosește"); * La sfârșitul facultății, el va ieși medic. (vs. El va ieși din casă. va ieși = predicat verbal, "va pleca"); * El se va face
by ANGELICA HOBJILĂ [Corola-publishinghouse/Science/978_a_2486]
-
aci, ca să, fiindcă, deoarece etc.), respectiv prin conversiune (De vrei, poți. de = conjuncție provenită din prepoziție prin conversiune; Până vei ajunge acasă, eu voi fi terminat deja lucrul. până = conjuncție provenită din prepoziție prin conversiune); * raportul sintactic marcat: conjuncții cooordonatoare copulative (și, precum și, nici) vs. adversative (însă, dar, ci, iar etc.) vs. disjunctive (sau, ori, fie...fie, ori... ori etc.) vs. conclusive (deci, așadar, prin urmare, în concluzie etc.) vs. conjuncții subordonatoare (dacă, deși, să, că, căci, din cauză că, măcar că etc.). Morfologic
by ANGELICA HOBJILĂ [Corola-publishinghouse/Science/978_a_2486]
-
circumstanțial de cauză. Formulați enunțuri în care numeralul colectiv amândoi, în cazul genitiv, să îndeplinească funcții sintactice diferite. Verb Exemplificați două verbe formate prin compunere prin contopire și două verbe formate prin derivare parasintetică. Ilustrați, în enunțuri, valoarea predicativă, respectiv copulativă a verbelor a fi, a rămâne, a ajunge, a ieși, a se face, a însemna, a părea, a se numi. Formulați enunțuri în care verbul a fi să aibă valoare predicativă, copulativă, respectiv rol de verb auxiliar. Exemplificați, într-un
by ANGELICA HOBJILĂ [Corola-publishinghouse/Science/978_a_2486]
-
derivare parasintetică. Ilustrați, în enunțuri, valoarea predicativă, respectiv copulativă a verbelor a fi, a rămâne, a ajunge, a ieși, a se face, a însemna, a părea, a se numi. Formulați enunțuri în care verbul a fi să aibă valoare predicativă, copulativă, respectiv rol de verb auxiliar. Exemplificați, într-un enunț, valoarea dublu tranzitivă a verbului a învăța. Precizați diateza, modul, timpul și funcția sintactică a verbelor din textele de mai jos: (a) "Tată-său, deznădăjduit, pusese în gând să-l taie
by ANGELICA HOBJILĂ [Corola-publishinghouse/Science/978_a_2486]
-
de zmeu, câte și câte nu mai făceau, încât băgaseră spaima-n sat, să le vie bieților de oameni să-și ia lumea-n cap, și nu alta!" (Ioan Slavici, Spaima zmeilor) Formulați enunțuri în care să valorificați conjuncții coordonatoare copulative, disjunctive, adversative, respectiv conclusive. Exemplificați, în enunțuri, diferitele tipuri de propoziții subordonate pe care le pot introduce locuțiunile conjuncționale: cu toate că, din cauză că, măcar că. Precizați, prin raportare la enunțul: E atât de înalt de se lovește mereu de tocul ușii., tipul propoziției
by ANGELICA HOBJILĂ [Corola-publishinghouse/Science/978_a_2486]
-
de același termen regent, verbul merge, și au aceeași importanță în context). Deși toate elementele coordonate sunt de aceeași importanță, raportul dintre ele poate căpăta valențe specifice în funcție de maniera de raportare a locutorului la unitățile respective; se diferențiază, astfel: * coordonarea copulativă stabilită între elemente de aceeași importanță prezentate succesiv, egalizant: Este o idee interesantă și utilă.; Este atent/ și notează totul; * coordonarea adversativă stabilită între elemente de aceeași importanță, dar plasate de către locutor în raport de opoziție, însă fără ca un element
by ANGELICA HOBJILĂ [Corola-publishinghouse/Science/978_a_2486]
-
un mod personal, predicativ: Spera/ să i se împlinească dorința. * predicat interjecțional exprimat prin interjecție predicativă: Hai repede! sau prin interjecție onomatopee cu valoare predicativă: El țuști pe ușă. * predicat adverbial: Probabil/ cu siguranță că va veni.) * predicat nominal = verb copulativ (a fi, a deveni, a ieși, a ajunge, a se face, a rămâne, a însemna, a părea, a se numi) + nume predicativ: nume predicativ propoziție subordonată predicativă Termeni regenți Numele predicativ completează sensul verbului copulativ. * verb copulativ la un mod
by ANGELICA HOBJILĂ [Corola-publishinghouse/Science/978_a_2486]
-
va veni.) * predicat nominal = verb copulativ (a fi, a deveni, a ieși, a ajunge, a se face, a rămâne, a însemna, a părea, a se numi) + nume predicativ: nume predicativ propoziție subordonată predicativă Termeni regenți Numele predicativ completează sensul verbului copulativ. * verb copulativ la un mod personal, predicativ: Ea a devenit/ ce a visat de mică. * verb copulativ la un mod nepersonal, nepredicativ: Rămânând/ cum îl știai/, el a fost ușor de recunoscut. Modalități de realizare nume predicativ exprimat prin: * substantiv
by ANGELICA HOBJILĂ [Corola-publishinghouse/Science/978_a_2486]
-
predicat nominal = verb copulativ (a fi, a deveni, a ieși, a ajunge, a se face, a rămâne, a însemna, a părea, a se numi) + nume predicativ: nume predicativ propoziție subordonată predicativă Termeni regenți Numele predicativ completează sensul verbului copulativ. * verb copulativ la un mod personal, predicativ: Ea a devenit/ ce a visat de mică. * verb copulativ la un mod nepersonal, nepredicativ: Rămânând/ cum îl știai/, el a fost ușor de recunoscut. Modalități de realizare nume predicativ exprimat prin: * substantiv în cazul
by ANGELICA HOBJILĂ [Corola-publishinghouse/Science/978_a_2486]
-
a rămâne, a însemna, a părea, a se numi) + nume predicativ: nume predicativ propoziție subordonată predicativă Termeni regenți Numele predicativ completează sensul verbului copulativ. * verb copulativ la un mod personal, predicativ: Ea a devenit/ ce a visat de mică. * verb copulativ la un mod nepersonal, nepredicativ: Rămânând/ cum îl știai/, el a fost ușor de recunoscut. Modalități de realizare nume predicativ exprimat prin: * substantiv în cazul nominativ: Câștigătorul este elevul din banca a doua. * substantiv în cazul acuzativ: Volumul este de
by ANGELICA HOBJILĂ [Corola-publishinghouse/Science/978_a_2486]
-
pe tine însuți decât să-l judeci pe celălalt. Dacă reușești să te judeci drept înseamnă că ești un adevărat înțelept." (Antoine de Saint-Exupéry, Micul prinț) Construiți fraze în care propoziția subordonată predicativă să aibă ca termen regent: (a) verbul copulativ a rămâne la modul infinitiv; (b) verbul copulativ a însemna la modul indicativ, timpul perfect compus; (c) verbul copulativ a deveni. Formulați enunțuri în care propoziția subordonată predicativă să fie introdusă prin: (a) pronumele relativ ce; (b) adverbul relativ cum
by ANGELICA HOBJILĂ [Corola-publishinghouse/Science/978_a_2486]
-
celălalt. Dacă reușești să te judeci drept înseamnă că ești un adevărat înțelept." (Antoine de Saint-Exupéry, Micul prinț) Construiți fraze în care propoziția subordonată predicativă să aibă ca termen regent: (a) verbul copulativ a rămâne la modul infinitiv; (b) verbul copulativ a însemna la modul indicativ, timpul perfect compus; (c) verbul copulativ a deveni. Formulați enunțuri în care propoziția subordonată predicativă să fie introdusă prin: (a) pronumele relativ ce; (b) adverbul relativ cum; (c) conjuncția subordonatoare dacă; d) un adjectiv pronominal
by ANGELICA HOBJILĂ [Corola-publishinghouse/Science/978_a_2486]
-
adevărat înțelept." (Antoine de Saint-Exupéry, Micul prinț) Construiți fraze în care propoziția subordonată predicativă să aibă ca termen regent: (a) verbul copulativ a rămâne la modul infinitiv; (b) verbul copulativ a însemna la modul indicativ, timpul perfect compus; (c) verbul copulativ a deveni. Formulați enunțuri în care propoziția subordonată predicativă să fie introdusă prin: (a) pronumele relativ ce; (b) adverbul relativ cum; (c) conjuncția subordonatoare dacă; d) un adjectiv pronominal relativ precedat de prepoziție. Atribut propoziție subordonată atributivă Transcrieți atributele din
by ANGELICA HOBJILĂ [Corola-publishinghouse/Science/978_a_2486]
-
trăia, el, totul, mai. (e) Formulați patru enunțuri în care verbul a apărea să aibă sensuri diferite. Precizați-le. (f) Alcătuiți patru enunțuri în care să existe: * un pronume demonstrativ de depărtare; * o interjecție onomatopeică; * un numeral multiplicativ; * un verb copulativ. (g) Alcătuiți patru enunțuri în care substantivul viață să fie în cazuri diferite. Testul nr. 2 Se dă textul: ,,Dacă eu i-aș porunci unui general să zboare din floare în floare, asemeni unui fluture, ori să scrie vreo tragedie
by ANGELICA HOBJILĂ [Corola-publishinghouse/Science/978_a_2486]