608 matches
-
în urma descrierii dictaturii judicativului și numai cu condiția ca fiecare element din această descriere să devină semnificativ ca atare să-și primească sensul doar prin raportare la timp; așa stând lucrurile, judecata, reprezentând veritabilul act constitutiv, și timpul, corelatul său "obiectual", vor putea fi recunoscute în orice fapt de gândire, rostire, făptuire. Desigur, trebuie înființate două orizonturi principale de lucru: cel propriu-zis descriptiv, în care capătă rost de simplă prezență într-o structură fiecare element al dictaturii judicativului, orizont deschis deja
by VIOREL CERNICA [Corola-publishinghouse/Science/975_a_2483]
-
acest sens, ne putem aștepta la deschiderea unei căi prin care timpul însuși să-și arate propria "slăbiciune" fenomenală, neputința sa constitutivă pentru ceea ce se află dincolo de limitele judicativului, așa încât să poată fi gândit ca atare, în însuși sensul său "obiectual"; așa cum au și dovedit-o unii dintre gânditori de-a lungul istoriei filosofiei. Reducerea" timpului la purul sens "obiectual" prin operarea reducției non-judicative -, sens posibil el însuși sub condiționări judicative, va indica o "structură" semantică (plină de sens, de aici
by VIOREL CERNICA [Corola-publishinghouse/Science/975_a_2483]
-
neputința sa constitutivă pentru ceea ce se află dincolo de limitele judicativului, așa încât să poată fi gândit ca atare, în însuși sensul său "obiectual"; așa cum au și dovedit-o unii dintre gânditori de-a lungul istoriei filosofiei. Reducerea" timpului la purul sens "obiectual" prin operarea reducției non-judicative -, sens posibil el însuși sub condiționări judicative, va indica o "structură" semantică (plină de sens, de aici "semnul" logos-ului întreg) ce ne apropie de însăși "unitatea de viață", cu practicile și regulile ei, anume tocmai
by VIOREL CERNICA [Corola-publishinghouse/Science/975_a_2483]
-
anume tocmai de faptul originar pentru rostire, gândire, făptuire, care, acum, pare a fi de natura non-judicativului. Dar, paradoxal, tocmai prin constituirea temporală a logos-ului însuși, așa cum spuneam, ca un "Corp în carne și oase" paradoxal, fiindcă timpul, corelat obiectual al judecății, devine el însuși act de constituire a "obiectului" logos este cu putință deschiderea orizontului non-judicativ; dinspre dictatura judicativului, timpul, cu o funcție obiectuală covârșitoare alături de judecata continuu activă constitutiv, își va arăta propriul adevăr: tocmai această poziție obiectuală
by VIOREL CERNICA [Corola-publishinghouse/Science/975_a_2483]
-
-ului însuși, așa cum spuneam, ca un "Corp în carne și oase" paradoxal, fiindcă timpul, corelat obiectual al judecății, devine el însuși act de constituire a "obiectului" logos este cu putință deschiderea orizontului non-judicativ; dinspre dictatura judicativului, timpul, cu o funcție obiectuală covârșitoare alături de judecata continuu activă constitutiv, își va arăta propriul adevăr: tocmai această poziție obiectuală; dinspre non-judicativ, însă, timpul, ca act de constituire a logos-ului ca un "Corp în carne și oase", este actul însuși; desigur, fără judecată. Ne
by VIOREL CERNICA [Corola-publishinghouse/Science/975_a_2483]
-
obiectual al judecății, devine el însuși act de constituire a "obiectului" logos este cu putință deschiderea orizontului non-judicativ; dinspre dictatura judicativului, timpul, cu o funcție obiectuală covârșitoare alături de judecata continuu activă constitutiv, își va arăta propriul adevăr: tocmai această poziție obiectuală; dinspre non-judicativ, însă, timpul, ca act de constituire a logos-ului ca un "Corp în carne și oase", este actul însuși; desigur, fără judecată. Ne vom întoarce, astfel, de unde am plecat; dar cu o "captură semantică", poate cea mai prețioasă
by VIOREL CERNICA [Corola-publishinghouse/Science/975_a_2483]
-
judecată. Ne vom întoarce, astfel, de unde am plecat; dar cu o "captură semantică", poate cea mai prețioasă într-o reducție proprie unei fenomenologii constitutive: sensul temporal al dictaturii judicativului și sensul non-judicativ al originarului ființării umane. Timpul astfel obținut ("constituit obiectual"), trecut pe poziția absolută a corelativului actului (constitutiv al) judecății, va deveni inoperant și va atrage judecata însăși spre o asemenea condiție. Dar chiar el, îndepărtând judecata din orizontul tocmai deschis, devine act constitutiv al logos-ului însuși. Consecințele acestui
by VIOREL CERNICA [Corola-publishinghouse/Science/975_a_2483]
-
care nu a prins deschiderea cea mai bună pentru o asemenea mișcare. Este vorba despre ceva ce poate fi, fără a fi încă; și el poate fi, tocmai fiindcă nu este; acest ceva are deja o închidere (ce se deschide) obiectuală, fiindcă interpretarea sa a trecut în act judecata însăși: tocmai structura sa, luată inițial ca un "obiect formal" de natura lui S P, devine operațională. (Toate aceste sensuri, traduse în registru ontologic, conduc către ceva ce se apropie de ceea ce
by VIOREL CERNICA [Corola-publishinghouse/Science/975_a_2483]
-
ceea ce trebuie să fie, prezentuirea se completează cu o "irumpere", cu o "survenire a viitorului", de fapt; imposibilă, însă, fără structura judicativă devenită operațională și, cumva, reflexivă, vizându-se încă în mod esențial pe sine, fiindcă distincția formalului operațional față de obiectual nu este încă împlinită. De aceea, încă sunt posibile evaluări diferite ale structurii judicative: când în sens formal, când obiectual. Totuși, abia interpretați, S și P sunt chiar S și P și nu altceva. Desigur, logica îi separă de propriile
by VIOREL CERNICA [Corola-publishinghouse/Science/975_a_2483]
-
structura judicativă devenită operațională și, cumva, reflexivă, vizându-se încă în mod esențial pe sine, fiindcă distincția formalului operațional față de obiectual nu este încă împlinită. De aceea, încă sunt posibile evaluări diferite ale structurii judicative: când în sens formal, când obiectual. Totuși, abia interpretați, S și P sunt chiar S și P și nu altceva. Desigur, logica îi separă de propriile lor "poziții" și "funcțiuni" determinate judicativ, pentru a-i cerceta în sine, însă nu trebuie uitat o clipă faptul că
by VIOREL CERNICA [Corola-publishinghouse/Science/975_a_2483]
-
uitat o clipă faptul că fiecare constituie o anumită poziție și o anumită funcțiune logică numai în unitatea judecății și prin structura operațională a acesteia, din care cei doi chiar fac parte. Din cele stabilite până aici reiese rostul ființial, obiectual", pentru cei doi "termeni", anume sensul dat de faptul că ei sunt ceva; chiar și în simpla lor posibilitate. De aceea, pozițiile și funcțiunile logice, chiar neidentificate cu termenii înșiși, nu sunt originare în privința acestora din urmă; originar este faptul
by VIOREL CERNICA [Corola-publishinghouse/Science/975_a_2483]
-
termenii sunt, de la bun început, ceva (nu faptul că ei asigură anumite funcțiuni logice); și pot fi doar printr-un raport temporal, pentru că timpul este ființare ca atare și el obiectualizează: dar obiectualizează, necesarmente, judicativ, fiindcă el este doar corelatul obiectual al actului de a judeca (de "a lega" în forma judecății). Cu ajutorul conceptului aristotelic de ființă, putem spune că timpul este generalitatea fără gen, ceea ce oferă "existență de fapt", ființare, pur și simplu, fiecăruia dintre cei doi termeni, obiectualitate constituită
by VIOREL CERNICA [Corola-publishinghouse/Science/975_a_2483]
-
având un sens numai în unitatea acesteia, acolo unde, datorită raportului temporal dintre ei, devin ceva, nefiind, în ultimă instanță, decât funcțiuni logice. Faptul de a fi posibil și statutul de variabilă se desăvârșesc, temporal, prin preluarea unui sens propriu-zis obiectual, chiar ontologic. A fi funcțiune logică înseamnă, întâi, a fi "ceva"; apoi a fi la îndemâna unui "judecător", care ia termenii în cauză și îi utilizează după "natura" lor de variabilă și după dispoziția lor către interpretare (către primirea unei "valori
by VIOREL CERNICA [Corola-publishinghouse/Science/975_a_2483]
-
cumpănită în orizontul acestei unități, deja operaționale (cu înseși pozițiile logice constituite). Judecata însăși, alcătuită fiind din acest raport de "predicație" (un termen al său se predică despre celălalt) care adună la un loc statutul de ființare al termenilor (statut obiectual, pentru fiecare în parte) și statutul lor funcțional (statut operațional, pentru unitatea lor) pare a se desăvârși prin exercițiul acestor funcții. Este vorba despre o corespondență reciproc condiționantă între funcțiunile S și P (obiect constituit), pe de o parte, și
by VIOREL CERNICA [Corola-publishinghouse/Science/975_a_2483]
-
ceva. E drept, judecata rostește, dar acest fapt nu este încă suficient de clar; deocamdată putem spune doar că judecata rostește numai dacă funcțiunile S și P rostesc; de aici, o anumită inversiune a pozițiilor fenomenologice, judecata căpătând o nuanță obiectuală, S și P căpătând-o pe cea operațională. Un asemenea fapt este însă cu totul firesc, fiindcă judecata nu poate constitui nimic decât prin "interpretarea" pozițiilor sale formale, iar pe de alta, acestea (S și P) nu pot fi nimic
by VIOREL CERNICA [Corola-publishinghouse/Science/975_a_2483]
-
de a accepta o preeminență a termenilor-funcțiuni sau pozițiilor logice în judecată față de aceasta din urmă; termenii-funcțiuni sau pozițiile logice, de o parte, judecata, de alta, sunt, deocamdată, în echilibru. Punerea în formă a rostirii, prin aceste convenții de statut obiectual (ființial) și funcțional al celor doi termeni în unitatea judecății, scoate la iveală, cum spuneam mai sus, faptul unei pre-ființări sau al unei condiții preexistente, care slăbește în ființa sa pentru a se trece pe sine într-o "formă" cu
by VIOREL CERNICA [Corola-publishinghouse/Science/975_a_2483]
-
despre "judicativ". O identificare a judecății cu însuși cogito-ul luat în general ar fi prematură, nu însă și lipsită de rost; ar fi prematură, fiindcă în ordinea firească a constituirii "lumii" fie aceasta "lume logică pare a avea preeminență constituirea obiectuală a lui S și P, apoi a judecății în sensul "legării" celor doi termeni, obiecte constituite ele însele deja și fără o intenționalitate care să-i vizeze prin ceea ce ei nu sunt încă; dar nu lipsită de rost, această identificare
by VIOREL CERNICA [Corola-publishinghouse/Science/975_a_2483]
-
timp, care, deocamdată, deși lucrează în sensul specializării funcționale în structura judecății, are o dublă "prezență": este operator judicativ și, totodată, obiect de sens judicativ. Totuși, nu mai este vorba despre o legătură directă timp subiect. Această "lipsă" este caracteristica obiectuală a subiectului în cadrul reducției dictaturii judicativului; ea ar putea fi numită atemporalizarea subiectului. Faptul acesta este deosebit de semnificativ în regândirea ordinii judecății. Timpul a în-ființat (constituit) subiectul, a în-ființat (constituit) și predicatul; le-a conferit sensurile obiectuale specifice de funcțiuni
by VIOREL CERNICA [Corola-publishinghouse/Science/975_a_2483]
-
lipsă" este caracteristica obiectuală a subiectului în cadrul reducției dictaturii judicativului; ea ar putea fi numită atemporalizarea subiectului. Faptul acesta este deosebit de semnificativ în regândirea ordinii judecății. Timpul a în-ființat (constituit) subiectul, a în-ființat (constituit) și predicatul; le-a conferit sensurile obiectuale specifice de funcțiuni judicative, dar, după această instituire, timpul, operând încă, retrage subiectul din raza sa, conferindu-i încă un sens, opus, formal, celui anterior, fiind vorba despre atemporalizare. Forma aceasta a cuvântului indică o acțiune, dar una care are
by VIOREL CERNICA [Corola-publishinghouse/Science/975_a_2483]
-
formal, celui anterior, fiind vorba despre atemporalizare. Forma aceasta a cuvântului indică o acțiune, dar una care are sensul opus sensului în care operează timpul, de obicei: cel de timporizare. Iese subiectul și din condiția de ființare (păstrând, totuși, poziția obiectuală redusă la simpla sa funcțiune judicativă)? Dacă nu, cum reușește să-și păstreze un anumit statut, pe acesta ontologic, și ce anume pierde din ceea ce a avut inițial, în momentul instituirii sale ca termen (element) al judecății, după operația de
by VIOREL CERNICA [Corola-publishinghouse/Science/975_a_2483]
-
înseși, faptul că ea își continuă prin atemporalizarea subiectului operațiile de constituire a pozițiilor logice de S și P. Problema nu este atât de complicată: odată ce timpul a intervenit, tragerea lui S în orizontul ființării este un fapt firesc: sensul obiectual este covârșitor aici; de vreme ce S a căpătat acest statut, în-ființat fiind, el nu mai poate fi nesocotit în însăși ființarea sa; în plus, ceea ce i se întâmplă lui S, anume atemporalizarea sa, este posibil tot prin timp, dar care acum
by VIOREL CERNICA [Corola-publishinghouse/Science/975_a_2483]
-
pierdere. În fapt, ce va pierde S și de ce se întâmplă aceasta? Nu-i va lipsi, totuși, nimic, prin atemporalizare, ci mai degrabă, prin aceasta se produce o concentrare a sensului său de ființare, așadar o întărire a rostului său obiectual: S, ca ființare, capătă determinații suplimentare prin subordonarea sensului funcțional al subiectului: acesta devine substrat, ajunge să fie ceva mai bine determinat decât fusese anterior; devine substrat pentru ceea ce va indica predicatul judecății. Intensificarea determinațiilor subiectului în sens exclusiv ontologic
by VIOREL CERNICA [Corola-publishinghouse/Science/975_a_2483]
-
predicativ, în același mod al alăturării, sau legării, cum spune Aristotel, însă amândoi termenii sunt, în primă instanță, disponibili pentru a primi "valori"), pentru P va fi intensificat statutul funcțional, așa încât este necesară și o compensare "ontologică", așadar o compensare obiectuală în structura operaținală a judecății; desigur, va fi necesară, în consecință, și o intensificare propriu-zis funcțională în judecată. Dar ea nu va fi suportată de subiect, ci de predicat. Ce se întâmplă cu predicatul în interiorul judecății? Cum știm, timpul reglează
by VIOREL CERNICA [Corola-publishinghouse/Science/975_a_2483]
-
este reglată și "găzduită" de timp. Faptul în cauză are semnificație atâta vreme cât subiectul este el însuși incomplet; fiindcă acesta este ca atare numai în interiorul unei judecăți, așadar numai alături de predicatul său (corespunzător) și atâta vreme cât și predicatul și-a primit sensurile obiectuale proprii. Intensitatea căutării predicatului potrivit unui subiect (dat) capătă, odată timporizat predicatul în așa fel încât subiectul însuși să-și intre în funcție, sensul unui act de generalizare. Propriul predicatului, în reducția dictaturii judicativului, este generalizarea sa. În structura judecății
by VIOREL CERNICA [Corola-publishinghouse/Science/975_a_2483]
-
normativității constitutive temporale, ci numai de o deplasare a centrului acesteia de la subiect, către predicat și, desigur, către judecată și, operațional, către judicativ. De o parte avem atemporalizarea subiectului și trecerea lui în condiția de substrat, prin intensificarea sensurilor sale obiectuale, de ființare. De cealaltă parte, timporizarea predicatului, care are sensul generalizării acestuia. Întotdeauna predicatul trebuie să fie mai general (constituit cu o sferă mai largă) decât este subiectul. Ceea ce înseamnă că disponibilitatea obiectuală cea mai firească a predicatului este către
by VIOREL CERNICA [Corola-publishinghouse/Science/975_a_2483]