54,940 matches
-
după al doilea război mondial, ci după primul. Acest lucru era foarte clar În Polonia, care a dus o luptă disperată cu noua Uniune Sovietică În 1920; În Marea Britanie, unde Churchill și-a clădit reputația interbelică În parte pe „spaima roșie” de la Începutul anilor ’20 și pe tema antibolșevismului; În Franța, unde anticomunismul a fost atuul dreptei pe plan intern, din 1921 până la invazia germană din mai 1940; În Spania, unde Stalin și Franco deopotrivă aveau interes să exagereze importanța comunismului
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
În masă din aceeași perioadă În URSS. Dar Pactul Molotov-Ribbentrop din august 1939 și ajutorul dat de Stalin lui Hitler pentru dezmembrarea vecinilor comuni În anul următor au subminat considerabil avantajul propagandistic câștigat În anii Frontului Popular. Numai eroismul Armatei Roșii și al cetățenilor sovietici Între 1941 și 1945, juxtapus crimelor fără precedent ale naziștilor, a reușit să risipească vechile amintiri. Cât despre Soviete, ele nu au abandonat nici o clipă neîncrederea față de Occident - suspiciune apărută Înainte de 1917 și alimentată de intervenția
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
continue În Europa. Decisive au fost nevoile și scopurile În ultimă instanță incompatibile ale diverselor părți interesate. Datorită agresiunii germane, Statele Unite erau acum, pentru prima oară, o forță În Europa. Era limpede, chiar și pentru cei fascinați de izbânzile Armatei Roșii, că americanii aveau o putere covârșitoare. Produsul național brut american se dublase În timpul războiului și, În primăvara anului 1945, America se putea lăuda cu jumătate din capacitatea de producție mondială, cel mai mare surplus alimentar și, practic, toate rezervele financiare
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
pentru sfere separate și realpolitik. La Început, un motiv de optimism era opinia generală potrivit căreia Stalin nu avea nici un interes să provoace o confruntare. În iunie 1946, generalul Eisenhower le spunea președintelui Truman și Statului-Major Interarme: „Nu cred că Roșii vor război. Cu ce s-ar alege dintr-un conflict armat? Nu pot asimila mai mult decât au câștigat deja”. Într-un oarecare sens, Eisenhower avea dreptate: Stalin nu se pregătea de război cu SUA (deși concluzia care se putea
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
de ani de istorie: În condițiile de atunci, era o izbândă semnificativă. Situația Uniunii Sovietice În 1945 era la antipodul celei franceze. După două decenii de excludere efectivă din problemele Europei, Rusia reintrase În scenă. Rezistența populației sovietice, succesele Armatei Roșii, precum și, s-o spunem pe șleau, talentul naziștilor de a-și face dușmani chiar și printre țările cele mai antisovietice i-au adus lui Stalin influență și credibilitate, În cancelariile diplomatice și pe străzi deopotrivă. Bolșevismul aureolat de putere devenise
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
antisovietice i-au adus lui Stalin influență și credibilitate, În cancelariile diplomatice și pe străzi deopotrivă. Bolșevismul aureolat de putere devenise seducător. Fiindcă Uniunea Sovietică era realmente puternică: În ciuda pierderilor imense din primele șase luni ale invaziei germane - când Armata Roșie a pierdut 4 milioane de oameni, 8.000 de avioane și 17.000 de tancuri -, trupele sovietice s-au refăcut, devenind În 1945 cea mai mare putere militară din istoria Europei: numai În Ungaria și România au fost staționați, până În
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
Centrală și de Est. Numai avansul rapid al trupelor britanice comandate de Montgomery i-a Împiedicat pe ruși să ajungă prin nordul Germaniei până la frontiera daneză. Cum știau prea bine generalii din Occident, nimic nu putea sta În calea Armatei Roșii dacă Stalin i-ar fi ordonat să avanseze până la Atlantic. Americanii și britanicii erau clar avantajați când venea vorba de bombardamentul strategic, iar Statele Unite se aflau În posesia bombei atomice (ceea ce Stalin știa Înainte ca Truman să-i spună la
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
În cursul războiului cu Polonia. Acest scop fusese parțial atins prin clauzele secrete ale pactelor cu Hitler din 1939 și 1940. Restul era posibil grație deciziei lui Hitler de a invada Uniunea Sovietică În iunie 1941, ceea ce a permis Armatei Roșii să ocupe la rândul ei teritorii disputate, În cursul marșului spre Berlin. Astfel, când sovieticii au ocupat și anexat Basarabia și Bucovina (luate de la România), Rutenia subcarpatică (de la Cehoslovacia), vestul Ucrainei (de la Polonia), estul Finlandei, trei republici baltice independente și
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
Observație ce concordă cu abordarea generală a lui Stalin și rămâne valabilă dincolo de granițele Germaniei de Est. În mod sigur, sovieticii nu plănuiau un al treilea război mondial În viitorul apropiat. Între luna iunie 1945 și sfârșitul lui 1947, Armata Roșie a fost redusă de la 11.365.000 la 2.874.000 de oameni, procent comparabil cu cel din armata americană sau britanică (menținând Însă la locul confruntărilor un contingent mult mai numeros, format din divizii motorizate și bine Înarmate). Desigur
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
În ochii tuturor, imposibil de negociat. În Comisiile Aliate de Control din România sau Bulgaria, sovieticii nici măcar nu se prefăceau că iau În considerare dorințele britanice sau americane, cu atât mai puțin pe cele locale. Numai În Cehoslovacia, de unde Armata Roșie se retrăsese de mult, exista o anumită ambiguitate. Din punctul lui de vedere, Stalin acționa cu ceea ce trecea la Moscova drept bună-credință. El presupunea că Aliații occidentali au Înțeles că sovieticii plănuiau să ocupe și să controleze jumătatea „lor” de
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
pentru monarhia rusă universală! František Palacký (aprilie 1848) Iugoslavii vor Macedonia de la greci. Vor și Albania, chiar părți din Austria și Ungaria. E prea de tot! Nu-mi place cum se poartă. Iosif Stalin (1945) Ca să ajungă la Marea Nordului, Armata Roșie avea nevoie de un singur lucru: bocanci. Denis Healey Ideea unei ordini europene nu este o creație artificială a Germaniei, ci o necesitate. Paul-Henri Spaak (aprilie 1942) E ceva ce știm, În adâncul sufletului, că nu putem face. Anthony Eden
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
votează pentru opoziția anticomunistă va fi considerat trădător. Cu toate acestea, la alegerile următoare adversarii comuniștilor au câștigat nu mai puțin de 101 din cele 465 de locuri În parlament. Însă opoziția era sortită pieirii: singurul lucru care Împiedica Armata Roșie și pe aliații ei locali să Înăbușe pe loc vocile discordante era nevoia de a colabora cu Aliații occidentali la elaborarea unui Tratat de pace pentru Bulgaria și de a obține recunoașterea anglo-americană a legitimității guvernului comunist. Odată ce tratatele au
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
mai târziu Statele Unite au recunoscut oficial guvernul de la Sofia. În 96 de ore, Petkov a fost executat, sentința nefiind pronunțată până la comunicatul oficial american. După asasinatul juridic al lui Petkov, comuniștii bulgari nu mai aveau de ce să se teamă. Armata Roșie era de partea lor, Împotriva partidelor „burgheze”. După cum declara generalul sovietic Biriuzov, „nu aveam dreptul să stăm cu mâinile În sân când poporul bulgar lupta să strivească năpârca”. Dacă În Bulgaria partidul profita de o rusofilie străveche 1, În România
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
Încât speranțele polonezilor din timpul războiului - Înainte și după Yalta - pot părea absurde. În Ungaria Însă, perspectiva unei „căi maghiare spre socialism” nu era complet fantezistă. Pentru Moscova, Ungaria postbelică prezenta interes doar ca un posibil culoar pentru trupele Armatei Roșii, dacă trebuiau să se deplaseze spre vest către Austria (sau, mai târziu, spre sud către Iugoslavia). Dacă ar fi existat un amplu sprijin popular pentru comuniștii locali, sfetnicii lor sovietici ar fi ales să joace până la capăt cartea „democratică”. Dar
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
comuniști s-ar Înjosi Într-atât Încât să falsifice alegerile), comuniștii au reușit să dea afară din parlament câțiva deputați, pe care i-au acuzat În februarie 1947 de conspirație și, În cazul liderului Béla Kovács, de spionaj Împotriva Armatei Roșii (Kovács a fost trimis În Siberia, de unde s-a Întors În 1956). La noile alegeri din august 1947, falsificate fără jenă de ministrul comunist de Interne László Rajk, comuniștii au obținut doar 22% din voturi, deși Micii Proprietari au fost
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
putea să-i oprească”. Uniunea Sovietică era acum protectoarea autodesemnată a granițelor României și Poloniei, și, evident, redistribuia la discreție teritoriile rămase În zonă după deportarea populațiilor (germani și alții). Toate acestea aminteau - dacă mai era nevoie - de omniprezența Armatei Roșii. Armata a 37-a de pe Frontul 3 ucrainean a fost detașată de trupele care ocupau România În septembrie 1944 și staționată În Bulgaria, unde a rămas până la semnarea tratatelor de pace din 1947. Forțele sovietice au rămas În Ungaria până la
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
partide. Comuniștii cehi conduși de Klement Gottwald credeau sincer că aveau șanse să câștige puterea la urne. La ultimele alegeri dinainte de război avuseseră o prestație respectabilă, obținând 849.000 de voturi (10% din total) În 1935. Nu depindeau de Armata Roșie, care s-a retras din Cehoslovacia În noiembrie 1945 (deși În Praga, la fel ca și În alte părți, URSS a menținut prin personalul său diplomatic unități de spionaj și o importantă poliție secretă). În alegerile cehoslovace din mai 1946
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
a lua parte la a doua conferință a Kominformului. Ruptura s-a consumat apoi la respectiva conferință, pe 28 iunie 1948, printr-o rezoluție oficială ce excludea Iugoslavia din organizație sub pretext că refuza să recunoască rolul conducător al Armatei Roșii și al Uniunii Sovietice În eliberarea țării și În transformarea ei socialistă. Oficial, guvernul de la Belgrad era acuzat că duce o politică externă naționalistă și ia măsuri eronate pe plan intern. În realitate, Iugoslavia era echivalentul internațional al unei „opoziții
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
două ori important pentru Paris: deplasa linia defensivă antisovietică mai departe către est - cum observa Charles Bohlen cu câteva luni Înainte de semnarea Tratatului, „francezii se agață de o licărire de speranță: multe, puține, trupele americane stau Între ei și Armata Roșie”. Mai important, NATO reprezenta pentru ei o poliță de asigurare Împotriva revanșismului german. Guvernul francez, Încă marcat de consecințele primului război mondial, nu și-a dat aprobarea pentru un stat vest-german decât În schimbul protecției promise de NATO. Francezii au primit
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
Forțelor Aliate, iar În Franța și Belgia au apărut state-majore și birouri administrative ale NATO. Pactul Nord-Atlantic era acum, fără Îndoială, o alianță. Sarcina sa principală era ceea ce strategii militari numesc „apărarea ofensivă” a Europei, și anume confruntarea cu Armata Roșie În centrul Germaniei. Consiliul NATO Întrunit la Lisabona În februarie 1952 a decis că, pentru a Îndeplini acest rol, alianța avea nevoie, În următorii doi ani, de cel puțin 96 de divizii noi. Deși prezența militară americană era semnificativă și
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
Omul lăuntric trebuie ucis pentru ca În suflet să pătrundă Decalogul comunist. Alexander Wat Aici mai Întâi spânzură omul și apoi Îl judecă. Molière, Monsieur de Pourceaugnac În anii de după 1945, occidentalii erau pur și simplu Înspăimântați de Uniunea Sovietică. Armata Roșie mărșăluia pe jos, transportând armele și munițiile În care trase de vite; soldații n-aveau parte de permisii și, dacă ezitau, nici de clemență: numai În 1941 și 1942, 157.593 dintre ei au fost executați pentru „lașitate”. Dar, după
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
le permitea țăranilor să se retragă din colective. Din cele 7.000 de colective au mai rămas 1.000. Din confruntarea cu Hitler, Stalin a ieșit mai puternic ca oricând, aureolat, În țară și În afară, de gloria Armatei lui Roșii. Cultul personalității dictatorului sovietic, destul de proeminent și Înainte de război, a atins acum apogeul. Documentarele sovietice despre al doilea război mondial Îl Înfățișau pe Stalin obținând victoria de unul singur, plănuind strategii și conducând bătălii fără vreun general prin preajmă. În
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
ani În decembrie 1949, imaginea lui Stalin, desenată cu proiectoare agățate În dirijabile, a iluminat cerul nocturn de deasupra Kremlinului. Poeții s-au Întrecut În omagii aduse Conducătorului - acest cuplet al letonului V. Lukss din 1951 este reprezentativ: Cu fir roșu ne-am țesut În inimi Numele tău, Stalin, frate și tătuc. Despotul era preamărit cu un servilism neobizantin; pe un fond din ce În ce mai sumbru de tiranie și teroare, i se atribuiau puteri cvasimagice. Invocând naționalismul rus, În ultimii ani de război
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
intrat În grevă, cele mai mari demonstrații având loc chiar la Berlin. Ca și protestatarii din Plzeò, muncitorii germani au fost anihilați cu ușurință de Volkspolizei, dar nu fără consecințe. Aproape 300 au fost uciși când au intervenit tancurile Armatei Roșii; câteva mii au fost arestați, dintre care 1.400 condamnați la ani grei de Închisoare. Două sute de „agitatori” au fost Împușcați. Revolta din Berlin a fost pentru Bertolt Brecht ocazia unicului dezacord literar deschis cu regimul comunist pe care - nu
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
mult atracția față de URSS. Evreii care se aflau În Polonia ocupată de sovietici după atacul german din 1939 au fost deportați către est, unde boala și suferința i-au ucis pe mulți. Dar nu au fost sistematic exterminați. Înaintarea Armatei Roșii prin Ucraina și Bielorusia spre țările baltice, România, Ungaria, Cehoslovacia, Polonia și Germania i-a salvat pe evreii care mai rămăseseră. Auschwitz a fost eliberat de Armata Roșie. Desigur, Stalin nu a intrat În al doilea război mondial pentru evrei
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]