7,127 matches
-
această teză vor presupune că cercetările asupra istoriei vieții pe pământ ating faza deplinei maturități științifice abia atunci când sunt furnizate explicații pe baza unor regularități descoperite și testate în mod experimental. Se contestă în acest fel, cel puțin în domeniul biologiei, existența unei distincții principiale intre obiectivele și metodele științelor experimentale și cele ale disciplinelor istorice. Presupunerea este că distincția se șterge într-o disciplină științifică matură. Împotriva acestei reprezentări privitoare la căile dezvoltării cunoașterii științifice au fost formulate obiecții demne
Darwin şi după Darwin: studii de filozofie a biologiei by Mircea Flonta () [Corola-publishinghouse/Science/1366_a_2708]
-
obiecte particulare. Obiectivele cercetătorului istoriei universului, începând cu big-bang-ul, sunt esențial diferite de cele ale fizicianului, chiar dacă primul utilizează legile fizicii particulelor elementare. Tot așa, obiectivele cercetătorului istoriei vieții vor fi diferite de cele ale cercetătorului din fiziologie sau din biologia moleculară, chiar dacă primul poate beneficia de legile descoperite în aceste din urmă domenii. Ținta celui dintâi este să ofere explicații testabile unor evenimente istorice. Bunăoară, să răspundă la întrebarea de ce rinocerii din Africa au două coarne, iar cei din India
Darwin şi după Darwin: studii de filozofie a biologiei by Mircea Flonta () [Corola-publishinghouse/Science/1366_a_2708]
-
care supraviețuiește ea, posibilitatea probării existenței ei prin urme fosile va fi mică. Așa se explică lipsa unor verigi intermediare în rămășițele fosile, care a fost adesea invocată ca argument de adversarii teoriei evoluției. În contrast cu disciplinele experimentale, în discipline ca biologia evoluției și etologia principiile explicației nu sunt testate, de obicei, prin predicții în sensul strict al termenului. Prognozele cu privire la viitor sunt aici mult mai greu de făcut și mai nesigure chiar decât în meteorologie. Să ne întrebăm de ce nu ar
Darwin şi după Darwin: studii de filozofie a biologiei by Mircea Flonta () [Corola-publishinghouse/Science/1366_a_2708]
-
factorii care limitează posibilitatea anticipării comportării organismelor complexe și, cu atât mai mult, a evoluției lumii vii. Într-o încercare de sistematizare, Mayr a menționat câțiva din factorii care generează acea „indeterminare“ de care se izbește cercetătorul în domenii ca biologia evoluției, etologia sau ecologia: relația aleatorie dintre evenimente ca mutațiile și combinațiile acestora și efectele lor asupra evoluției organismelor, unicitatea ființelor vii, complexitatea lor excepțională, emergența de noi calități la niveluri mai înalte de integrare a sistemelor. Subliniind cât de
Darwin şi după Darwin: studii de filozofie a biologiei by Mircea Flonta () [Corola-publishinghouse/Science/1366_a_2708]
-
forme oricât de rafinate de reducționism, Mayr nota: „Să reamintim că indeterminarea nu înseamnă lipsa cauzei, ci doar impredictibilitate.“ Este adevărat că în Originea speciilor Darwin vorbește de „legi“ cu referire la relații cauzale, obiectiv controlabile. În realitate, explicațiile din biologia evoluției nu se bazează pe legi, ci pe concepte ca suprapopulație, luptă pentru existență, selecție naturală, adaptare, succes reproductiv și altele. Mayr aprecia că, prin profilul epistemic al explicațiilor pe care le oferă, biologia evoluției este mai aproape de istoria socială
Darwin şi după Darwin: studii de filozofie a biologiei by Mircea Flonta () [Corola-publishinghouse/Science/1366_a_2708]
-
obiectiv controlabile. În realitate, explicațiile din biologia evoluției nu se bazează pe legi, ci pe concepte ca suprapopulație, luptă pentru existență, selecție naturală, adaptare, succes reproductiv și altele. Mayr aprecia că, prin profilul epistemic al explicațiilor pe care le oferă, biologia evoluției este mai aproape de istoria socială decât de fizica teoretică. Ceea ce arată cât de iluzorie este supoziția persistentă că s-ar putea trasa o linie clară de despărțire între științele naturii și disciplinele umaniste. O temă ce constituie un punct
Darwin şi după Darwin: studii de filozofie a biologiei by Mircea Flonta () [Corola-publishinghouse/Science/1366_a_2708]
-
că procesele din lumea vie se desfășoară potrivit legilor fizicii și chimiei. Ceea ce nu înseamnă însă că evoluția vieții pe pământ, direcția ei, ar fi fost determinată de anumite legi. Legile și regularitățile formulate în discipline experimentale, de la fiziologie la biologia moleculară, nu pot explica constituirea și schimbarea în timp a funcțiilor, structurilor și comportării ființelor vii. Principii cum sunt cele ale variabilității și selecției naturale nu au atributul necesității. Pe de altă parte, acțiunea lor poate conduce la rezultate dintre
Darwin şi după Darwin: studii de filozofie a biologiei by Mircea Flonta () [Corola-publishinghouse/Science/1366_a_2708]
-
timpului, oferind urmașilor șanse tot mai mari pentru a supraviețui și a se reproduce. Stephen Jay Gould a insistat în mod deosebit asupra relației dintre caracterul contingent al evoluției formelor vii și preeminența narațiunii, ca principal vehicul al explicației în biologia evoluției. „Explicațiile istorice iau forma narațiunilor. E, fenomenul care trebuie explicat, ia naștere deoarece D s-a produs mai înainte, precedat de C, B și A. Dacă oricare din aceste stadii anterioare nu ar fi apărut sau dacă s-ar
Darwin şi după Darwin: studii de filozofie a biologiei by Mircea Flonta () [Corola-publishinghouse/Science/1366_a_2708]
-
evoluției formelor vii, a arătat că explicarea istoriei vieții nu se poate dispensa de resursele narațiunii istorice. Cât de importante ar fi legile descoperite prin cercetări experimentale, ele singure nu ne dau posibilitatea de a răspunde la întrebări centrale în biologia evoluției, întrebări de tipul: de ce au dispărut dinozaurii, de ce au prosperat moluștele sau de ce și cum a apărut omul. Deși asemenea evenimente sunt în deplin acord cu legile cunoscute ale naturii, producerea lor depinde de o mare diversitate de factori
Darwin şi după Darwin: studii de filozofie a biologiei by Mircea Flonta () [Corola-publishinghouse/Science/1366_a_2708]
-
realizeze contingența proprie desfășurarilor istorice în întreaga amploare și în toate consecințele sale. Ei, ca și nu puțini filozofi ai științei, continuă să agreeze distincții consacrate prin expresii ca hard sciences și să spere că domenii de cercetare cum este biologia evoluției vor păși, în cele din urmă, pe calea maturizării lor științifice printr-o schimbare a profilului epistemic care ar urma să le apropie de știința experimentală. Un secol și jumătate de cercetări consacrate evoluției vieții pare însă să ne
Darwin şi după Darwin: studii de filozofie a biologiei by Mircea Flonta () [Corola-publishinghouse/Science/1366_a_2708]
-
la legi și condiții inițiale, și cercetări care explică prin narațiuni istorice nu desparte, cum s-a crezut, doar științe ale naturii și discipline umaniste. Ea străbate chiar perimetrul științelor vieții, semnalând deosebirile semnificative dintre profilul epistemic al biochimiei sau biologiei moleculare și cel al biologiei evoluției. Nu suntem îndreptățiți să calificăm cercetările istorice drept inferioare din punct de vedere științific doar deoarece obiectivul lor central nu este formularea de legi cu putere predictivă. Faptele ce constituie obiectul acestor cercetări, chiar dacă
Darwin şi după Darwin: studii de filozofie a biologiei by Mircea Flonta () [Corola-publishinghouse/Science/1366_a_2708]
-
și cercetări care explică prin narațiuni istorice nu desparte, cum s-a crezut, doar științe ale naturii și discipline umaniste. Ea străbate chiar perimetrul științelor vieții, semnalând deosebirile semnificative dintre profilul epistemic al biochimiei sau biologiei moleculare și cel al biologiei evoluției. Nu suntem îndreptățiți să calificăm cercetările istorice drept inferioare din punct de vedere științific doar deoarece obiectivul lor central nu este formularea de legi cu putere predictivă. Faptele ce constituie obiectul acestor cercetări, chiar dacă nu sunt de cele mai multe ori
Darwin şi după Darwin: studii de filozofie a biologiei by Mircea Flonta () [Corola-publishinghouse/Science/1366_a_2708]
-
ce constituie obiectul acestor cercetări, chiar dacă nu sunt de cele mai multe ori reproductibile experimental, reprezintă obiectul unor constatări controlabile, verificabile. Iar explicațiile istorice pot fi testate deseori cu o rigoare comparabilă cu cea a testării rezultatelor cercetărilor experimentale. Dacă cercetările din biologia evoluției nu trebuie să rămână neapărat în urma celor din științele biologice experimentale din punctul de vedere al cerințelor obiectivității științifice, atunci o observație asemănătoare poate fi făcută și din punctul de vedere al interesului pe care îl prezintă aceste cercetări
Darwin şi după Darwin: studii de filozofie a biologiei by Mircea Flonta () [Corola-publishinghouse/Science/1366_a_2708]
-
să cred că australopitecul va păși vreodată în picioare, în savanele Africii. Așa stând lucrurile, cred că putem dori să exclamăm, pentru noi înșine: O minunată - și improbabilă - lume nouă, care adăpostește în ea un neam ca acesta!“ Ceea ce descrie biologia evoluției - desfășurări pe cât de improbabile, pe atât de grandioase - nu va putea fi dedus pur și simplu dintr-un număr relativ mic de premise. Sunt desfășurări ce vor putea fi însă istorisite și, totodată, explicate în acest fel.
Darwin şi după Darwin: studii de filozofie a biologiei by Mircea Flonta () [Corola-publishinghouse/Science/1366_a_2708]
-
medicilor în bresle și apariția învățământului chirurgical. Anestezia (1847) și asepsia - antisepsia (1867) (Semmelweis, Lister, Pasteur) au însemnat momente esențiale în dezvoltarea chirurgiei. Medicina experimentală, metoda anatomoclinică, anatomopatologică, imagistica au contribuit la instaurarea practicii chirurgicale moderne. După 1945, medicina și biologia au înregistrat mai multe progrese decât între epoca lui Hipocrat și războiul al doilea mondial: * instrumentele ce permit explorarea corpului uman; * progresele din genetică; * cuceririle terapeutice, ingineria genetică; * chirurgia care nu putea salva decât prin amputări, realizează înlocuiri de organe
Datoria împlinită by Mihai Pricop [Corola-publishinghouse/Science/1391_a_2633]
-
1999 (Franța). În unele zone acest fenomen nu se observă. Schimbarea regimurilor politice, construirea unei Europe unite sunt ultimele evenimente majore. Înclinarea către specializare are origini foarte vechi, dar realitatea acestei tendințe n-a fost posibilă fără progresele înregistrate în biologie și medicină ca o amplificare a competenței și performanțelor. Problema specializării s-a pus începând cu a doua jumătate a secolului al XIX-lea, printre primele specialități chirurgicale fiind ginecologia și obstetrica. Jean Gosset spunea că "specialistul este un om
Datoria împlinită by Mihai Pricop [Corola-publishinghouse/Science/1391_a_2633]
-
și publicul, care în ultimă analiză rămâne beneficiar. Bineînțeles, alături de sonografie și laparoscopie, pot fi plasate alte descoperiri utile ginecologiei sau chirurgiei generale (laserul, analogii de GnRH, noile posibilități ale anesteziei etc) În decursul anilor, datorită mai bunei înțelegeri a biologiei bolii, anatomiei, controlului infecției, progreselor în anestezie și reanimare, evoluția concepțiilor privind tratamentul chirurgical al cancerului mamar s-a înscris pe o pantă ascendentă. La baza acestei evoluții se află WILLAM STEWART HALSTED (1852-1922), profesor de chirurgie la Johns Hopkins
Datoria împlinită by Mihai Pricop [Corola-publishinghouse/Science/1391_a_2633]
-
o importanță de prim ordin; ridicarea ganglionilor axilari sau mamari interni reduce frecvența recurențelor dar nu ameliorează supraviețuirile; * RT postoperatorie are aceleași capacități (recurențe și supraviețuiri). Nota generală a acestor constatări permite afirmația că tratamentul local radical nu influențează supraviețuirile. Biologia cancerului mamar este deocamdată, cunoscută insuficient. Chirurgiei îi revine meritul asigurării controlului local. Ipoteza formulată de Bernard Fisher, (1981), cuprinde următoarele elemente: * cancerul mamar este o boală sistemică; * celulele tumorale diseminează de la nivelul tumorii înainte ca boala să fie diagnosticată
Datoria împlinită by Mihai Pricop [Corola-publishinghouse/Science/1391_a_2633]
-
metodă de explorare; * genetica oferă o nouă viziune asupra stării de sănătate și a bolilor; * progresele generale favorizează progresele chirurgiei (operații pe cord, vase, mlaformații, transplante, neurochirurgie.) Pentru practicarea chirurgiei, un avantaj esențial se leagă de perfecționarea metodelor de reanimare. Biologia moleculară, genetica, oferă o nouă viziune asupra stării de sănătate și a bolilor. Fiecare nouă descoperire în biologie antrenează noi întrebări și dorința de a merge mai departe. 9. Chirurgi români HOMA IONESCU (1860-1926) A creat școala de chirurgie românească
Datoria împlinită by Mihai Pricop [Corola-publishinghouse/Science/1391_a_2633]
-
progresele chirurgiei (operații pe cord, vase, mlaformații, transplante, neurochirurgie.) Pentru practicarea chirurgiei, un avantaj esențial se leagă de perfecționarea metodelor de reanimare. Biologia moleculară, genetica, oferă o nouă viziune asupra stării de sănătate și a bolilor. Fiecare nouă descoperire în biologie antrenează noi întrebări și dorința de a merge mai departe. 9. Chirurgi români HOMA IONESCU (1860-1926) A creat școala de chirurgie românească, pe baze științifice, în perioada în care se înregistrau începuturile chirurgiei moderne europene. A fost figura dominantă a
Datoria împlinită by Mihai Pricop [Corola-publishinghouse/Science/1391_a_2633]
-
fost extern și intern, stagii în timpul cărora "învățai să iei decizii, să-ți asumi responsabilități" ceea ce făcea ca internii să se bucure de încredere și considerație. A fost atras de personalitatea profesorului Fr. Rainer. Acesta punea bază pe cunoștințele de biologie generală, era un om de cultură, preda anatomia la Belle Arte, avea un orizont foarte larg, desfășurat între estetică și știință. Sub îndrumarea sa, Palade și-a realizat teza de doctorat. G. Em. Palade nu era atras de clinică, ci
Datoria împlinită by Mihai Pricop [Corola-publishinghouse/Science/1391_a_2633]
-
era atras de clinică, ci de cercetarea fundamentală. În 1946, pleacă în SUA, la Institutul Rockefeller unde are inovații în tehnica microscopiei electronice. Cercetările ulterioare s-au axat pe structura mitocondriei, ribozomilor, reticulului endoplasmic, aparatului Golgi, contribuind la crearea bazelor biologiei celulare moderne. La întrebarea dacă G. Em. Palade ar fi realizat ce a realizat dacă n-ar fi plecat în SUA, sunt persoane ce răspund afirmativ, fără ezitare. Nu am aceeași părere, întâi pentru că ...a plecat, apoi pentru că n-ar
Datoria împlinită by Mihai Pricop [Corola-publishinghouse/Science/1391_a_2633]
-
al Facultății de Medicină (1902-1906). A militat pentru mărirea capacității Institutului Gregoian, conducând această clinică. A efectuat (probabil) prima operație cezariană la Iași. NICOLAE ZAHARESCU KARAMAN A funcționat la Iași în perioada 1927-1933. Principalele sale preocupări au fost legate de biologia și fiziopatologia obstetricală, analgezia, endocrinologia obstetricală și patologia dinamicii uterine. EUGEN-BOGDAN ABUREL (1899-1975) Este considerat cel mai reprezentativ obstetrician român al secolului XX. * Facultatea de Medicină din Iași, 1923; * secundar, asistent al profesorului Zaharescu Karaman; * studii la Paris (1928-1930), (Brindeau
Datoria împlinită by Mihai Pricop [Corola-publishinghouse/Science/1391_a_2633]
-
îndoctrinare așa cum putem să o întâlnim în altă parte reușește cu adevărat. Constat doar și mă mulțumesc să fixez punctul în care am ajuns. Nu am luat în considerare noile cercetări. Se cercetează astăzi în domeniul etologiei animale, al unei biologii a societăților umane. Se înțelege mai bine mecanismul social. Toate acestea se situează dincolo de discuțiile tradiționale în care mă încadrez. Aceasta, nu pentru că ignor cercetările ulterioare, dar pentru că aceste cercetări în biologie, sau în etologie nu sunt încă concludente și
[Corola-publishinghouse/Science/84962_a_85747]
-
cercetează astăzi în domeniul etologiei animale, al unei biologii a societăților umane. Se înțelege mai bine mecanismul social. Toate acestea se situează dincolo de discuțiile tradiționale în care mă încadrez. Aceasta, nu pentru că ignor cercetările ulterioare, dar pentru că aceste cercetări în biologie, sau în etologie nu sunt încă concludente și ne lasă pentru moment în situația pe care am încercat să o descriu. Fericita excepție a societăților libere Un ultim cuvânt, care nu este o concluzie ci o remarcă marginală. În fond
[Corola-publishinghouse/Science/84962_a_85747]