7,741 matches
-
măsoare cu el. Principalul motiv pentru care un test este administrat este obținerea de concluzii corecte. Dacă pe baza rezultatelor obținute putem formula concluzii corecte, înseamnă că acel test este valid. Validitatea are trei forme: de conținut, criterială, de construct (conceptuală). a) Validitatea de conținut se referă la conținutul și formatul instrumentului. Practic, pentru a ne asigura că un test este valid din punct de vedere al conținutului și al formatului, trebuie să avem în vedere următoarele întrebări: Cât de potrivit
by ANDREEA SZILAGYI [Corola-publishinghouse/Science/994_a_2502]
-
claritatea instrucțiunilor, limbajul folosit. b) Validitatea criterială se referă la relația dintre rezultatele obținute în urma administrării unui test și rezultatele obținute în urma utilizării unuia sau mai multor teste diferite de primul, dar care măsoară aceleași variabile. c) Validitatea de construct/conceptuală indică în ce măsură instrumentul măsoară conceptul intenționat. Aceasta se referă la natura caracteristicilor măsurate și, din acest motiv, nu se poate specifica un anumit aspect care se urmărește în stabilirea acestui tip de validitate. De exemplu, este foarte greu de măsurat
by ANDREEA SZILAGYI [Corola-publishinghouse/Science/994_a_2502]
-
a experienței hesychaste de către Gregoras ar veni dintr-o insuficientă cunoaștere a scrierilor patristice, însă poate că mai mult a contat formarea sa orientată preponderent către clasicismul grec. De aceea, filosoful bizantin avea proprietatea terme¬nilor mai ales în descrierea conceptuală așa cum este profilată de raționalismul grec, și mai puțin în maniera simbolică a Părinților deșertului. În cele din urmă, umanismul bizantin se dovedește a fi o mișcare culturală ce își evaluează critic moștenirea spirituală și încearcă să o înțeleagă și
Dan CHIŢOIU by Repere în filosofia bizantină () [Corola-publishinghouse/Science/91598_a_92852]
-
posibil inefabilul Revelației creștine. Ceea ce a interesat nu a fost conținutul acestor filosofii antice, cât efortul pe care marii gânditori ai antichității grecești l-au făcut în redefinirea termenilor cu scopul de a împlini cât mai precis sarcina exprimării gândirii conceptuale, într-o factură sau alta. Acest efort de a exprima altceva decât un sens propriu, apoi intenția de a viza o realitate ce este inaccesibilă simțurilor ci doar rațiunii, a făcut ca aceeași termeni să fie cei mai potriviți în
Dan CHIŢOIU by Repere în filosofia bizantină () [Corola-publishinghouse/Science/91598_a_92852]
-
să precizezi în exprimare diferența între ceea ce stă în puterea de concepere rațională și ceea ce este mai presus de simțuri și rațiune. Cele mai potrivite s-au dovedit a fi cuvintele ce au dobândit o maximă formă de folosire neproprie, conceptuală, însă iarăși la modul nepropriu, simbolic. Doar că ceea ce trebuia să desemneze concptualul desemna acum taina. A vorbi despre ceea ce este de nespus, a exprima inexprimabilul, aceasta era sarcina limbajului pe care trebuiau să îl pună în lucru gânditorii primei
Dan CHIŢOIU by Repere în filosofia bizantină () [Corola-publishinghouse/Science/91598_a_92852]
-
formulări a dogmei creștine. Cum ar fi altfel cu putință, de pildă, a vorbi de diferența între natura dumnezeiască și persoanele Sfintei Treimi? S-a petrecut un proces ce a scăpat inter¬pretării mai vechi, cea care căuta doar nivelul conceptual în filosofie, anume folosirea într-un mod paradoxal a terme¬nilor filosofiei grecești, care deși formal aveau încărcătura primită în exercițiul filosofic, în intenție desemnau o realitate ce putea fi cel mult indicată prin ei. Cuvântul primește în mod esențial
Dan CHIŢOIU by Repere în filosofia bizantină () [Corola-publishinghouse/Science/91598_a_92852]
-
oamenilor doar prin Întrupare, ci și pe cale naturală, mai precis prin modalitatea în care s-a conturat raționalitatea filosofiei grecești. Nevoia de precizare a înțelesului dogmei, ca expresie a inefabilului Realității de dincolo de ființă, a dus însă la părăsirea abordării conceptuale și adoptarea unei căi în care afirmațiile au ca scop indicarea unei realități mai presus de ele. Orice abdicare de la această cale de înțelegere a modalității de filosofare în Bizanț are drept consecință eșecul înțelegerii intenției care o animă. O
Dan CHIŢOIU by Repere în filosofia bizantină () [Corola-publishinghouse/Science/91598_a_92852]
-
greacă, deși în forma lor latinizată. Aristotel, cel prezent în tomism, nu are a face decât prea puțin cu Aristotel din Stagira. Renașterea, înlăturând preocupările scolasticii și revendicând idealul umanismului, nu a făcut altceva decât să ducă mai departe folosirea conceptual schematică a termenilor grecești în dimensiunea lor latini¬zată. Se crea pe această cale o extrem de prielnică putință de speculație filosofică, putință ce va fi împlinită mai târziu în gândirea speculativă a filosofiei clasice germane. Începând din Evul Mediu, în
Dan CHIŢOIU by Repere în filosofia bizantină () [Corola-publishinghouse/Science/91598_a_92852]
-
la ceea ce este mai-presus-de, la ceea ce este dincolo-de. Acest aspect a contat în mod esențial atunci când Aristotel sau Platon au devenit autorii predilecți ai exercițiului intelectual în tradiția culturală bizantină. A fost vorba însă de o altă folosire decât cea conceptuală a termenilor, pentru că acest fapt a fost resimțit mai degrabă ca un pericol, pentru bizantin. Un termen în dimensiunea de concept mai degrabă ar fi blocat accesul la ceea ce trebuia în mod esențial să vizeze orice expresie: relatarea și nuanțarea
Dan CHIŢOIU by Repere în filosofia bizantină () [Corola-publishinghouse/Science/91598_a_92852]
-
descrie, el poate doar să indice. S-a instituit pe această cale o situație ce am putea-o prezenta ca pe o delicată dialectică a relației între trăire și expresie. În această situație nu a fost nevoie de o speculație conceptuală care să fie preocupată de o conti¬nuă redefinire a termenilor , căci nu era nimic de definit. O modificare a cuvintelor filosofiei pe cale speculativă ar fi compromis grav putința de comunicare a experienței spiri¬tuale, care și așa stătea sub
Dan CHIŢOIU by Repere în filosofia bizantină () [Corola-publishinghouse/Science/91598_a_92852]
-
ale repetiției formulărilor platonicoaristotelice, rostul acestei instrucții nu putea fi văzut decât din perspectiva folosirii gândirii în aprofundarea și cenzura experienței spirituale. Și din prisma acestei mentalități se conturează un al doilea motiv în păstrarea unei folosiri nespeculative (în sens conceptual) a terminologiei filosofice clasice. Filosofia din interior, care avea în mod hotărâtor dimensiunea exersării practice a precep¬telor spirituale și a recursului la experiență în înțelegerea oricărei afirmații din câmpul misticii, se găsea sub pericolul relativizării și imposibilității de a
Dan CHIŢOIU by Repere în filosofia bizantină () [Corola-publishinghouse/Science/91598_a_92852]
-
punea preț pe gândirea activă. Numai că terenul pe care era căutat dina¬mismul, chiar și evoluția (într-o altă dimensiune decât monotona înțelegere modernă ca trecere de la inferior la superior, de la simplu la complex), nu era cel al speculației conceptuale, artistice ori de alt fel, ci planul a ceea ce am putea numi viață, însă într-un sens care în Răsărit ține de ceea ce poartă numele de duhovnicesc. Tradiția vie era pentru bizantin recapitularea celor mai semnificative acte spirituale ale istoriei
Dan CHIŢOIU by Repere în filosofia bizantină () [Corola-publishinghouse/Science/91598_a_92852]
-
neîncetat către altceva. Așa cum afirmă Yannaras, conținutul ontologic patristic al persoanei este reprezentat de alteritatea absolută ca diferență existențială față de esență. Persoana este caracterizată de alteritate absolută, de unicitatea și irepetabilitate, însă această alteritate nu poate fi exprimată și încadrată conceptual, singura cale fiind trăirea alterității ca fapt concret, ca relație irepetabilă. Experierea celuilalt în relația față către față este unica și exclusiva modalitate a cunoașterii lui în ceea ce îi este propriu. După o binecunoscută formulare, la modul simplu, firea este
Dan CHIŢOIU by Repere în filosofia bizantină () [Corola-publishinghouse/Science/91598_a_92852]
-
descrie într-o manieră potrivită felul în care trebuie înțeleasă dimensiunea personală a înfățișării divinității. Numai odată cu formulările capadocienilor s-a putut evita subordi- naționismul ca manieră de descriere a raportului între Persoanele Treimice. Grigorie de Nazianz, prin reformu- lările conceptuale operate în terminologia filosofică a timpului va depăși în mod consistent viziunea platoniciană asupra trinității. La Platon apare ideea unei trinități consubstanțiale, Unul, Inteligența și Sufletul Lumii, temă care va face o prodigioasă carieră în tradiția care i-a urmat
Dan CHIŢOIU by Repere în filosofia bizantină () [Corola-publishinghouse/Science/91598_a_92852]
-
logicii formale, dar care sugerează caracterul pronunțat existențial prin prisma căruia care răsăriteanul se înțelege pe sine. Terenul pe care s-au purtat discuțiile asupra naturii luminii pe care o experimentează mintea a fost cel al filosofiei, neoplatonismul oferind uneltele conceptuale cele mai potrivite clarificării unei asemenea întrebări. Au fost puse în balanță două înțelegeri creștine ale experienței luminii venind din partea a doi autori extrem de bine exersați în modalitatea grecească de a filosofa: Evagrie Ponticul și Grigorie de Nyssa. Evagrie, urmând
Dan CHIŢOIU by Repere în filosofia bizantină () [Corola-publishinghouse/Science/91598_a_92852]
-
Areopagitul va considera extrem de potrivită viziunea ierarhică în ceea ce privește justificarea nu doar a putințelor cognitive ale celor ce se găsesc pe trepte diferite, dar și a modului participării creaturii la Ființă. Modelul ierarhic de interpretare a realității își origi- nează cadrul conceptual în schema procesiune-întoarcere ce străbate tradiția greacă de la Platon și până în vremea neoplatonismului târziu. Acest cadru neoplatonic, care sub aspect schematic este integral adoptat de Dionisie, conține termenii procesiunii și reîntoarcerii ca doi termeni ai unei triade ce mai conține
Dan CHIŢOIU by Repere în filosofia bizantină () [Corola-publishinghouse/Science/91598_a_92852]
-
bunătatea creatoare a lui Dumnezeu. Mai mult, deși utilizează cadrele explicative de factură neoplatoniciană, Dionisie va săvârși ceva asemănător cu ceea ce au făcut capadocienii în legătură cu termenii filosofiei grecești. Mai precis, va folosi tema ierarhiei într-o modalitate ce depășește dimensiunea conceptuală, către indicarea unei situații existențiale inefabile ce se conturează în jurul perspectivării personale a realității. Astfel că, deși sub aspect strict tehnic, caracterele sub care stă modelul neoplatonician al ierarhiei pot fi identificate, ierarhia areopagitică nu este altceva decât explicarea în
Dan CHIŢOIU by Repere în filosofia bizantină () [Corola-publishinghouse/Science/91598_a_92852]
-
a exercitării puterii seculare s-a conturat treptat, și abia în vremea lui Heraclius putem vorbi de o deplină metanoia, de schimbarea completă de atitudine în această problemă. Ba chiar, în anumite chestiuni, precum statutul administrației imperiale, observăm o evoluție conceptuală până în vremea secolului XIV. Bizantinii s-au confruntat din aceste motive cu o necesitate de conștientizare a felului în care era hotărât rolul fiecărui aspect al modului de exercitare al puterii și, mai mult decât aceasta, să teoretizeze satisfăcător motivația
Dan CHIŢOIU by Repere în filosofia bizantină () [Corola-publishinghouse/Science/91598_a_92852]
-
sa esențială, aceea de chemare la relație personală, la experimentarea inefabilului deschiderii persoanei în ek-stasis către Persoana sau persoanele (sfinții) zugrăvite. Icoana nu rămâne pentru bizantini în sfera esteticului, deși iconoclasmul propunea o asemenea accepție, ci depășește chiar și modalitatea conceptuală de înțelegere a adevărului, către contemplare. O atitudine contemplativă în fața reprezentării iconice ce însemnă mai degrabă o experiență participativă supra- rațională. A privi o icoană înseamnă, în înțeles bizantin, a deschide neîncetat o relație participativă, un ek-stasis ce nu poate
Dan CHIŢOIU by Repere în filosofia bizantină () [Corola-publishinghouse/Science/91598_a_92852]
-
în proza românească Cuvânt înainte de Ștefan BORBÉLY INSTITUTUL EUROPEAN 2011 Letiției, Cameliei și lui Ionuț Cuprins Cuvânt înainte de Ștefan BORBÉLY / 9 Mulțumiri / 21 Introducere / 23 1. Topografia unui sentiment estetizat. Teroarea, între reflecție și analiză / 33 1.1. O radiografie conceptuală. Distincția dintre "teroare" și "groază" / 33 1.2. Teroarea în diacronie. Evoluția modelului în literatura universală / 41 1.3. Defazări și sincronizări. Alternative ale terifiantului autohton / 68 2. Teroarea în narațiune. Convenții și inovații în literatura română / 101 2.1
Deimografia : scenarii ale terorii în proza românească by Cătălin Ghiţă [Corola-publishinghouse/Science/1392_a_2634]
-
-l ofer este acesta: după cum am precizat și în Introducere, pentru mai buna înțelegere a subiectului, mi se pare imperativ să suplimentez interpretarea cu o secțiune axată asupra dezambiguizării unor concepte deseori uzitate, dar arareori clarificate. 1.1. O radiografie conceptuală Distincția dintre "teroare" și "groază" Semanticienii vor fi, o dată în plus, mirați de neglijența semasiologică a majorității, care se grăbește să echivaleze teroarea cu groaza (astfel se poate "rata" o carte întreagă, precum se întâmplă cu pompos intitulata The Philosophy
Deimografia : scenarii ale terorii în proza românească by Cătălin Ghiţă [Corola-publishinghouse/Science/1392_a_2634]
-
ale povestirii cu ce tip de teroare scripturală se confruntă. Un cuvânt final despre distincțiile dintre cei doi termeni se impune. Astfel, devine evident pentru oricine că, dat fiind gradul de subiectivitate pe care îl implică discuția despre un binom conceptual identificabil inițial intuitiv și numai ulterior rațional, nu se poate trasa o frontieră precisă între teroare și groază (granițele fixe produc permanent suspiciune). Aici, mai mult decât oriunde altundeva în câmpul esteticii, trebuie să funcționeze flerul criticului: acesta poate separa
Deimografia : scenarii ale terorii în proza românească by Cătălin Ghiţă [Corola-publishinghouse/Science/1392_a_2634]
-
mai diverse. Iar elementul cel mai spectaculos din interiorul acestui univers formulat pe o premisă unicordă este acela că știm întotdeauna de unde pornim, însă rareori intuim unde ajungem. * * * După ce am încercat, în măsura în care mi-a permis spațiul, să realizez o radiografie conceptuală a terorii scripturale, vă propun, în continuare să fim atenți la subtilele metamorfoze pe care le cunoaște ideea, aplicate tendințelor de dezvoltare istorică a literaturii universale. 1.2. Teroarea în diacronie Evoluția modelului în literatura universală Înainte de a trece în
Deimografia : scenarii ale terorii în proza românească by Cătălin Ghiţă [Corola-publishinghouse/Science/1392_a_2634]
-
complementa. Ajung, în fine, la Guy de Maupassant și la nuvela sa, Le Horla. Dintre multiplele versiuni ale terorii reificate în narațiune, aceasta din urmă mi se pare a fi o adevărată capodoperă (în pofida rezistenței mele ironice la orice hiperbolă conceptuală din laboratorul romantic); de aceea am și selectat-o pentru o examinare mai atentă. Opțiunea mea se explică nu atât prin profuziunea de detalii oferite, cât, mai degrabă, prin economia de mijloace artistice puse în joc. În acest caz, terifiantul
Deimografia : scenarii ale terorii în proza românească by Cătălin Ghiţă [Corola-publishinghouse/Science/1392_a_2634]
-
texte consistente (și asupra autorilor acestora) care, cred eu, reprezintă cele mai semnificative scenarii ale terorii scripturale prezente în proza românească. 2. Teroarea în narațiune Convenții și inovații în literatura română Dacă, în capitolul precedent, am discutat mai multe probleme conceptuale și am încercat, grație unui vademecum diacronic, să pun bazele unei abordări practice extinse, am ajuns, în acest punct, la însuși miezul întreprinderii mele exegetice: deimografia. Voi examina, în continuare, unsprezece opere care subîntind, expresiv și convingător în opinia mea
Deimografia : scenarii ale terorii în proza românească by Cătălin Ghiţă [Corola-publishinghouse/Science/1392_a_2634]