55,096 matches
-
cu peste 300 de milioane de oameni). Ele au decis să coopereze pentru crearea unei adevărate piețe interne unice de bunuri și forță de muncă (piață care va deveni funcțională În 1992) și să adopte un sistem de „vot majoritar limitat” În procesul de decizie al Uniunii - „limitat” fiindcă membrii mai puternici (În special Marea Britanie și Franța) au insistat să aibă drept de veto Împotriva propunerilor pe care le-ar fi considerat contrare interesului lor național. Schimbările erau reale și au
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
Ele au decis să coopereze pentru crearea unei adevărate piețe interne unice de bunuri și forță de muncă (piață care va deveni funcțională În 1992) și să adopte un sistem de „vot majoritar limitat” În procesul de decizie al Uniunii - „limitat” fiindcă membrii mai puternici (În special Marea Britanie și Franța) au insistat să aibă drept de veto Împotriva propunerilor pe care le-ar fi considerat contrare interesului lor național. Schimbările erau reale și au fost aprobate deoarece toată lumea, de la Margaret Thatcher
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
primii ani postbelici, statele europene erau Încă unitare: guvernarea de la centru se preocupa prea puțin de diversitatea sau tradiția locală. Singura excepție o reprezenta noua Constituție italiană din 1948, care recunoștea necesitatea unor autorități regionale; chiar și așa, guvernarea locală limitată pe care o permitea a rămas literă moartă timp de un sfert de secol. Dar, când cererile locale de autonomie au devenit, peste tot În Europa, un factor important În calculele politice interne, CE a inaugurat, din motive proprii, un
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
parte din cauza unei suspiciuni fondate, confirmată istoric, a anumitor sectoare din clasa muncitoare britanică (minerii mai ales) față de orice compromis cu miniștrii conservatori. Astfel, când Heath a sugerat În 1973 Închiderea unor mine de cărbuni neprofitabile și a Încercat să limiteze prin lege capacitatea sindicatelor de a iniția conflicte de muncă (lucru propus, apoi abandonat de Partidul Laburist cu câțiva ani Înainte), țara a fost paralizată de un val de greve. La alegerile pe care le-a organizat pentru a decide
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
detesta pe Thatcher - care nici că se sinchisea. Revoluția thatcheristă a consolidat statul, a cultivat piața - și a Început să dizolve firele care le uneau cândva pe cele două. Ea a distrus definitiv influența publică exercitată de sindicate: legile care limitau capacitatea liderilor de a organiza greve au fost nu doar promulgate, ci și aplicate În curțile judecătorești. Într-o confruntare cu miză simbolică din 1984-1985, care a pus față În față statul Înarmat și o comunitate condamnată de proletari industriali
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
Thatcher (votul pentru conservatori nu a crescut), dar e clar că nu-i voiau pe ceilalți. Partidului Laburist i-au trebuit 14 ani și trei lideri diferiți ca să-și revină după catastrofa din iunie 1983. Politic, partidul a trebuit să limiteze și să anihileze influența troțkiștilor și a altor activiști „duri” de stânga În fiefurile sale electorale (mai ales Liverpool). Sociologic, trebuia să se Împace cu gândul că nu a reușit să țină pasul cu preocupările și aspirațiile unei noi clase
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
pariziană. Mai important era faptul că o asemenea manevră ar fi declanșat separarea și poate chiar excluderea Franței din Comunitatea Europeană, ale cărei acorduri cu privire la tarife, piețe și alinieri valutare - ca să nu mai vorbim de proiectul iminent al pieței unice - limitau deja strict libertatea de mișcare a statelor membre. Aceste considerații par să fi influențat decisiv gândirea lui Mitterrand; lor li se adăugau, fără Îndoială, panica tot mai mare din cercurile de afaceri și informațiile potrivit cărora valuta, bunurile și oamenii
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
a ajuns pe 2 iunie 1979 la Varșovia, În primul dintre cele trei „pelerinaje” spectaculoase În Polonia comunistă. A fost Întâmpinat de mulțimi uriașe, extaziate. Prezența lui afirma și consolida influența Bisericii Catolice În Polonia, dar papa nu s-a limitat să susțină supraviețuirea pasivă a creștinismului sub comunism. El a Început, spre disconfortul trecător al propriilor episcopi, să descurajeze explicit catolicii din Polonia și restul Europei de Est de la orice compromis cu marxismul, propunând Biserica nu doar ca pe un
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
neobișnuit a venit abia la patru zile după eveniment - și atunci sub forma unui comunicat oficial de două propoziții. Însă catastrofa de la Cernobîl nu putea rămâne un secret: două săptămâni mai târziu, Îngrijorarea comunității internaționale și incapacitatea sovieticilor de a limita consecințele calamității l-au forțat pe Gorbaciov să facă mai Întâi o declarație publică, recunoscând doar parțial ce se Întâmplase, și apoi să solicite ajutor din străinătate. Pentru prima oară, sovieticilor li se confirma În mod public incompetența crasă a
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
și ratificat În anul următor. Tratatul pornea de la „opțiunea zero” propusă anterior de Ronald Reagan (sovieticii acceptau astfel implicit că nu puteau câștiga un război nuclear În Europa) și reprezenta prologul unui tratat și mai important, semnat În 1990, care limita strict prezența și activitatea forțelor convenționale pe continentul european. Privite de la Washington, concesiile lui Gorbaciov În privința armelor nucleare păreau o victorie pentru Reagan și, prin urmare, conform calculului de sumă zero folosit de strategii Răzoiului Rece, un eșec pentru Moscova
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
de alcoolism și tulburări mentale și cea mai ridicată rată a sinuciderii din Europa de Est. Motive de nemulțumire existau, așadar. Însă nu exista o opoziție politică organizată. Deși În decursul anilor ’80 apăruseră unele organizații independente, domeniul lor de activitate se limita la probleme ecologice sau proteste față de tratamentul la care era supusă minoritatea maghiară din România - o cauză pentru care puteau conta pe aprobarea tacită a comuniștilor. Din acest motiv a fost tolerat oficial Forumul Democrat Maghiar, organizație vădit naționalistă Înființată
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
scop, ei au reușit În cele din urmă să-l Îndepărteze pe Kádár (acum În vârstă de 78 de ani) de la conducere și să-l Înlocuiască cu prim-ministrul Károly Grósz. Consecințele practice ale acestei lovituri interne de partid se limitau la un program economic de austeritate menit să Întărească „forțele pieței”, Însă forța ei simbolică era imensă. János Kádár conducea Ungaria de la revoluția din 1956, la Înăbușirea căreia jucase un rol major. În ciuda imaginii destul de favorabile pe care o avea
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
inutile a fost transformată cu succes În una bazată pe subzistența agrară preindustrială. Politica lui Ceaușescu avea o anumită logică diabolică. Cu prețul pauperizării populației, România și-a achitat datoriile față de creditorii străini. Însă cârmuirea lui Ceaușescu nu s-a limitat, mai ales În ultimii ani, la o politică economică nebunească. Pentru a controla și mai eficient populația rurală a țării - obligându-i pe țărani să producă pentru export -, regimul a inaugurat o așa-zisă „sistematizare” a peisajului rural românesc. Jumătate
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
Era și acesta, În parte, un efect al televiziunii. Cum toată populația - nemaivorbind de restul lumii - putea să le observe fiecare mișcare, regimurile comuniste erau blocate. Simplul fapt că se aflau astfel sub lupă reprezenta o breșă În autoritate și limita drastic opțiunile puterii 31. Sigur, astfel de considerații nu Împiedicaseră autoritățile comuniste din China să Împuște sute de demonstranți pașnici În piața Tiananmen pe 4 iunie 1989. Dacă ar fi putut, Nicolae Ceaușescu nu ar fi ezitat să urmeze exemplul
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
un nou tratat (negociat anul următor În orașul olandez Maastricht)5. Germanii au acceptat destul de rapid toate condițiile francezilor (deși manevrele diplomatice maladroites ale francezilor au răcit relațiile pentru un timp), exact ca atunci când Bonnul a acceptat, după 1955, să limiteze „Europa” la cele șase țări fondatoare, pentru a potoli neliniștea francezilor privind o restaurare deplină a suveranității Germaniei. Kohl chiar a făcut În lunile următoare o serie de concesii minore menite să recompenseze Parisul pentru toleranța sa6. Unificarea merita efortul
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
i-a cerut demisia, sfidând presiunile oficiale pentru a păstra tăcerea sau a suporta consecințele. Între timp, celelalte republici urmau exemplul baltic. Câtă vreme structurile centrale ale puterii sovietice au fost În siguranță, liderii comuniști din Ucraina până În Kazahstan Își limitaseră „reformele” la imitații prudente ale modelului Gorbaciov. Dar după eșecul din statele baltice aceleași antene care Îi conectaseră la perestroika le semnalau acum că Uniunea Însăși era condamnată și, oricum, vedeau cu ochii lor că, În cercurile de la vârf, președintele
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
guvernul sovietic”. Această tentativă stângace de a-l sprijini pe președintele sovietic, tot mai vulnerabil, nu echivala cu un vot pentru Uniunea Sovietică... dar era periculos de aproape. Avertismentul public al președintelui american este și un util memento al rolului limitat pe care l-au avut SUA În această situație. Contrar poveștii flatante care s-a impus În conștiința publică americană, Washingtonul nu a „distrus” comunismul; acesta s-a dizolvat de la sine. În schimb, dacă poporul ucrainean a ignorat sfatul lui
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
zone sigure”) a unor trupe de menținere a păcii cu misiunea de a-i proteja pe refugiații (În majoritate musulmani) comasați În aceste zone. Mai târziu au fost stabilite În anumite regiuni din Bosnia zone de interdicție aeriană, menite să limiteze capacitatea Iugoslaviei de a amenința civilii sau de a Încălca sancțiunile impuse de ONU. Mai importantă pe termen lung, poate, a fost crearea la Haga În mai 1993 a unui Tribunal Internațional pentru Crime de Război. Simpla existență a unei
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
mici și subvențiilor de stat. Nu e surprinzător că multe guverne postcomuniste au fost tentate, asemenea celor din perioada interbelică, să se pună la adăpost de costurile politice ale situației instituind măsuri de protecție - În cazul de față, legi care limitau dreptul de proprietate al străinilor asupra terenurilor și companiilor. Etichetate oarecum pe nedrept drept „naționaliste” de criticii din străinătate, aceste eforturi cu caracter autarhic nu au avut, după cum era de așteptat, rezultatele scontate: descurajând investițiile străine și perturbând piața internă
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
care să fie ținta agresivității celor dintâi. Sigmund Freud Cum se explică această curioasă combinație Între șomajul cronic a 11% din populație și sentimentul general de prosperitate relativă al celorlalți? Beatrice Webb (1925) Dispoziția scizionară a anilor ’90 nu se limita la țările din fostul bloc comunist. În Vest se manifesta aceeași dorință de eliberare din strânsoarea centralizării sau de a scăpa de grija concetățenilor nevoiași din provinciile Îndepărtate. Din Spania până În Marea Britanie, unitățile teritoriale În vigoare din Europa Occidentală au
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
credite mai avantajoase și suplimentări ale bugetului. Acești termeni, meniți să facă euro la fel de rezistent la inflație ca marca germană, nu au fost bine primiți peste tot: În statele membre mai sărace exista temerea (generală și Îndreptățită) că ei vor limita spațiul de manevră pe plan intern și chiar vor stânjeni creșterea economică. Pentru a Îndulci condițiile impuse la Maastricht, au fost acordate subvenții directe guvernelor recalcitrante: Jacques Delors, președintele Comisiei, mai că nu i-a mituit pe miniștrii de finanțe
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
non grata la Palatul Elysée). Timp de câțiva ani, relațiile dintre Est și Vest au rămas Încremenite la nivelul schimburilor bilaterale și al acordurilor comerciale, iar anumite țări - Ungaria, Polonia, Republica Cehă și Slovacia - au primit un statut „asociațional” strict limitat față de UE, dar nimic mai mult. Dar puciul moscovit din 1991 și războaiele care au izbucnit la scurt timp În Balcani au semnalat țărilor din Vest că era periculos să lase țările postcomuniste să zacă În incertitudine; la summitul UE
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
independent comandat de Bruxelles În 2003, o „relicvă istorică”. Uniunea Europeană debutase cu o jumătate de secol În urmă ca uniune vamală - „piață comună” - bazată pe nimic altceva decât un tarif extern comun. Structura cheltuielilor ei a fost determinată și apoi limitată prin acorduri negociate privind tarifele, prețurile, subsidiile și ajutoarele. În timp, ambițiile viitoarei UE s-au extins În domeniul culturii, dreptului, guvernului și politicii, căpătând - la Bruxelles, și nu numai - multe dintre caracteristicile unui guvern convențional. Dar, În vreme ce guvernele obișnuite
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
un registru asemănător - cum o mai făcuseră și În trecut, dar de această dată cu mai mult succes. În Franța, Frontul Național al lui Jean-Marie Le Pen a adoptat o poziție similară, dar Îndoielile francezilor cu privire la extinderea europeană nu se limitau la extremele spectrului politic. Nu era un secret pentru nimeni că autoritățile franceze s-au opus mult timp extinderii UE, care implica o diluare a influenței franceze: Mitterrand, Chirac și reprezentanții lor diplomatici au Încercat din răsputeri să amâne inevitabilul
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
națională din generația precedentă 13. În ultimii ani, cetățenii Europei au obținut chiar propriul tribunal. Curtea Europeană de Justiție (CEJ), creată În 1952 prin același Tratat de la Paris care Înființa Comunitatea Europeană a Cărbunelui și Oțelului, a avut inițial rolul limitat de a asigura interpretarea și aplicarea uniformă În toate statele a legislației din Comunitatea Europeană („dreptul comunitar”). Dar, spre sfârșitul secolului, judecătorii din cadrul său - la Început, câte unul din fiecare stat - au fost autorizați să soluționeze dispute legale Între statele
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]