1,185 matches
-
Reliefarea unuia dintre termenii subiectului multiplu Dacă unul dintre termenii subiectului multiplu este reliefat prin anumite sintagme (mai ales, îndeosebi, în special, mai cu seamă etc.), sunt șanse mai mari ca acordul să se facă doar cu acesta, indiferent de topică, VSO sau SVO. Exemplele sunt numeroase, atât în limba scrisă, cât și (mai ales) în registrul oral: (68) viața oamenilor și, în general, România reală depinde de cu totul alți factori (Ș. Nicolae, Realitatea TV) (69) în care logica, poate
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
în gramatici (cf. GALR II: 363-366, Avram, 2001: 344-345, Iordan, 1954: 606-607) sunt rezumate în schema de mai jos. La rezultat am indicat doar genul, nu și numărul deoarece numărul este peste tot același (plural). Regulile sunt valabile indiferent de topica pre- sau postverbală a subiectului, în condițiile în care niciunul dintre conjuncți nu este reliefat în raport cu celălalt (prin sintagme ca mai cu seamă, îndeosebi, în special etc.): (90) m.sg. + f (sg./pl.) → f. m.sg. + n. (sg./pl.) → f. m.pl. + f.
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
face pe baze semantice, deoarece aceste nominale nu au un gen natural. În concluzie, acordul cu sintagmele coordonate este semantic oricând este posibil: acordul în număr este întotdeauna semantic, întrucât doi conjuncți la singular se acordă întotdeauna la plural, în topica subiect - predicat. Acordul în gen este semantic cu nominalele [+Animat]. Prin urmare, putem presupune că sintagma coordonată este dominată de un centru INDEX 123, care conține trăsăturile interpretabile asociate nominalelor. De vreme ce nominalele [-Animat] nu au trăsături de gen interpretabile, acest
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
prin conjuncția copulativă și. 2.2.1. Ca și, precum și Locuțiunile conjuncționale ca și și precum și au un sens ușor comparativ. Ca și poate introduce și adjuncți circumstanțiali comparativi, care nu intră în relația de acord cu predicatul (indiferent de topică): (96) a. Ion, ca și Maria, nu a fost invitat la premieră. b. Numirea Noricăi Nicolai, ca și cea a lui Adrian Cioroianu, a fost respinsă de președinte. În structurile cu sintagmă coordonată, sensul comparativ se păstrează, dar este dublat
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
129) Nu numai președintele, ci și premierul au fost invitați la summit. Acordul cu ambii conjuncți nu este la fel de acceptabil în toate situațiile. În exemplele de mai jos, gradul de acceptabilitate variază de la puțin acceptabil la inacceptabil. Sunt exemple cu topica SVO, iar în unele dintre ele, conjuncții sunt de persoane diferite: (130) a. ?Nu numai Maria, ci și Ion au venit la petrecere. b. ? Nu numai el, ci și ea citesc. c. ? Nu numai fetele, ci și el citesc. d.
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
O fetiță de 15 ani sau o fată a fost accidentată de ministrul Transporturilor, potrivit presei. b. O fetiță de 15 ani sau, mai bine zis, o fată a fost accidentată de ministrul Transporturilor, potrivit presei. Sintagma corectoare are o topică mai puțin fixă și poate apărea și singură, între cei doi termeni sau după cel de-al doilea: (161) a. O fetiță de 15 ani sau o fată, mai bine zis, a fost accidentată de ministrul Transporturilor, potrivit presei. b
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
de a indica corectarea. Este discutabil dacă sau își păstrează valoarea de conjuncție sau devine adverb în aceste structuri. Imposibilitatea deplasării sale după al doilea termen juxtapus reprezintă un argument în favoarea interpretării drept conjuncție, dar există și adverbe cu o topică fixă. Având în vedere semantica apoziției, de a relua și a completa un constituent, "de a preciza o altă caracteristică a referentului introdus în comunicare prin primul termen" (GALR, II: 620), putem considera că relația dintre sintagma reparatoare și primul
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
acord în gen cuprind criterii precum numărul fiecăruia dintre termenii coordonați și ordinea liniară a acestora. Întrucât numărul nu este relevant la acordul demonstrativului antepus (am arătat că ambii termeni coordonați trebuie să fie la plural), mai rămâne doar criteriul topicii: m.pl. + f.pl. / f.pl. + m.pl. > genul substantivului mai apropiat m.pl. + n.pl. / n.pl. + m.pl. > genul substantivului mai apropiat n.pl. + f.pl. / f.pl. + n.pl. > f. Testând însă aceste reguli ale acordului predicativ în domeniul acordului de tip adjectival, vedem că ele nu sunt valabile
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
întărire Formele pronominale de întărire nu se acordă cu cel mai apropiat conjunct (ca în (254)), ci cu sintagma coordonată în ansamblu. Acest tip de acord este permis și dacă ambii conjuncți sunt la singular (ca în (254)), indiferent de topica adjectivului pronominal de întărire față de sintagma coordonată: (254) a. băiatul și fata înșiși b. înșiși băiatul și fata (255) a. *însuși băiatul și fata a'. *însuși profesorul și elevul b. *băiatul și fata însăși b'. *profesorul și elevul însuși Acordul
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
încearcă să reformuleze enunțul (vezi Avram, 2001). Și variația realizărilor acordului este destul de mare. Iată de ce am considerat că este necesar să fie testate preferințele vorbitorilor printr-un chestionar cu propoziții cuprinzând combinațiile relevante. Toate propozițiile testate au fost cu topica subiect - predicat (dacă subiectul este potpus, acordul se poate face cu cel mai apropiat conjunct). Subiecții au fost rugați să aleagă forma pe care ar folosi-o în contextul dat. Rezultatele acestui test sunt sintetizate în tabelul II de mai
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
m.pl. M F M M m. 92%, f. 8% Observațiile făcute până acum se pot rezuma astfel: - acordul sintagmelor coordonate este preponderent semantic; - acordul în număr este întotdeauna semantic, întrucât doi conjuncți la singular se acordă întotdeauna la plural, în topica subiect - predicat; - dacă ambii conjuncți sunt [+Animat], acordul în gen este și el semantic (se face pe baza genului natural); - dacă nominalele coordonate au trăsătura [-Animat], acordul se face pe baze formale dacă trăsătura de gen a unuia dintre conjuncți
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
și aia sau prin pronume nedefinite (cu excepția lui orice) construite cu prepoziție, antepuse sau postpuse verbului. (iv) CD este exprimat prin pronumele de demonstrative populare asta și aia fără prepoziția pe, antepuse verbului. Rezumând contextele cu dublare obligatorie în postpunere (topica nemarcată), observăm că se dublează CD care îndeplinește anumite condiții semantice: este un substantiv +personal sau un pronume marcat prin prepoziție. CD postpus dublat este marcat cu prepoziția gramaticalizată pe. Nu este obligatoriu ca un CD postpus prepozițional să fie
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
petiției și copii xerox după documentele semnate. Descrierea contextelor cu dublare de mai sus arată că prezența cliticului de dublare se asociază cu anumite trăsături semantice ale nominalului. Foarte general spus, dublarea clitică este prezentă când complementul este +specific (în topica nemarcată, postverbală). 3. Argumente pentru a analiza dublarea clitică drept acord Argumentele pentru a analiza DC drept acord sunt diverse: (i) Argumente diacronice. S-a observat de mult că, cel puțin în limbile indo-europene, morfologia verbală de acord provine din
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
sau pronumelui coreferent. Nu sunt foarte frecvente contextele cu acord la plural în care substantivul colectiv și verbul-predicat sunt adiacente. În general, distanța dintre substantivul colectiv și verbul-predicat este destul de mare. Exemplele din perioadele de monitorizare, rare, sunt și cu topica subiect - predicat, și cu topica predicat - subiect: (i) topica subiect - predicat (27) Saudiții sunt oameni cu care grupul lui Bush fac afaceri de mai mult timp. (Radio Guerrilla, 20.III.2008) o echipă de la regionala Iași au plecat (Antena 3
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
foarte frecvente contextele cu acord la plural în care substantivul colectiv și verbul-predicat sunt adiacente. În general, distanța dintre substantivul colectiv și verbul-predicat este destul de mare. Exemplele din perioadele de monitorizare, rare, sunt și cu topica subiect - predicat, și cu topica predicat - subiect: (i) topica subiect - predicat (27) Saudiții sunt oameni cu care grupul lui Bush fac afaceri de mai mult timp. (Radio Guerrilla, 20.III.2008) o echipă de la regionala Iași au plecat (Antena 3, 27.IX.2009) Antena 1
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
acord la plural în care substantivul colectiv și verbul-predicat sunt adiacente. În general, distanța dintre substantivul colectiv și verbul-predicat este destul de mare. Exemplele din perioadele de monitorizare, rare, sunt și cu topica subiect - predicat, și cu topica predicat - subiect: (i) topica subiect - predicat (27) Saudiții sunt oameni cu care grupul lui Bush fac afaceri de mai mult timp. (Radio Guerrilla, 20.III.2008) o echipă de la regionala Iași au plecat (Antena 3, 27.IX.2009) Antena 1 au difuzat opinia lor
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
echipei adverse, Vaslui, care i-au bătut pe cei de la Dinamo (Realitatea TV, 17.XII.2007) deși critica l-au înjurat (Realitatea TV, 2007) Colegiul cu care am reușit să discut sunt hotărâți să continue acțiunile (Realitatea TV, 2009) (ii) topica predicat - subiect (28) nu mergeau conducerea PNL-ului să discute cu șeful statului (Realitatea TV, 2007) cum au votat electoratul partidelor care au votat suspendarea (Realitatea TV, 19.V.2007) Asta este non-euro, ce-au făcut guvernul. (telespectator, Realitatea TV
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
Cuantificatorul negativ niciunul poate accepta și acordul la plural, când se referă la mai mulți indivizi. Dacă niciunul este inclus într-o sintagmă partitivă, acordul semantic (la plural) este dublat de un acord prin atracție (cu termenul la plural), în topica subiect - predicat. Exemplele nu sunt foarte frecvente: (40) Niciuna dintre bucatele pe care le-ați văzut la televizor nu vor fi gustate. (Antena 3, 3.IV.2010) Niciunul dintre turiștii cazați la hotel nu și-au întrerupt șederea în stațiune
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
XI.2007) 3. Acordul sintagmelor coordonate Dacă vorbitorii consideră că nominalele din sintagma coordonată formează un bloc semantic, verbul este acordat la singular. Acest tip de acord este frecvent, indiferent de poziția sintagmei coordonate față de verbul-predicat (antepusă sau postpusă): (i) topica subiect - predicat (54) Traficul, vremea, ploaia i-a împiedicat deocamdată să... (B1 TV, 15.XI.2007) - "traficul, vremea, ploaia" sunt concepute împreună drept cauza care "i-a împiedicat [pe invitați] să..." Vântul puternic și grindina a distrus acoperișurile mai multor
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
reținere și această percheziție s-a iscat... (Radio România Actualități, 2.IV.2009) la fiecare sfârșit de mandat un parlamentar sau mai mulți parlamentari a încercat să promoveze o lege prin care... (A. Crețulescu, Realitatea TV, 14.III.2008) (ii) topica subiect - predicat Când subiectul multiplu este postpus, pe lângă interpretarea ca o unitate semantică a sintagmei coordonate, acordul la singular este favorizat și de neanticiparea mesajului (acordul se face cu cel mai apropiat conjunct): (55) Se va legaliza prostituția și consumul
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
suma unor entități atomice (o denotație de tip +plural). Prin urmare, acordul la plural al sintagmelor partitive cu N2 plural se justifică semantic. Totodată, acordul la plural are și o justificare formală, deoarece N2 este marcat morfologic pentru plural. În topica subiect - predicat, acordul la plural este și un acord prin atracție. Acest tip de denotație ne explică și acordul la plural al sintagmei partitive cu un substantiv colectiv, acceptat de mulți vorbitori chestionați (O parte din guvern au demisionat). În
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
fiind la plural). În capitolul dedicat sintagmelor coordonate, am ajuns la concluzia că acordul cu sintagmele coordonate (SCoord) este semantic oricând este posibil: acordul în număr este întotdeauna semantic, întrucât doi conjuncți la singular se acordă întotdeauna la plural, în topica subiect - predicat. Acordul în gen este semantic cu nominalele [+Animat]. Prin urmare, putem presupune că SCoord este dominată de un centru Index, care conține trăsăturile interpretabile, referențiale, asociate nominalelor. Nominalele [-Animat] nu au trăsături de gen interpretabile, astfel încât acest centru
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
în 1979). 84 Exemplele sunt preluate din GALR (II: 269-270). 85 Sunt și alte argumente care se pot aduce în chestiunea analizei pozițiilor sintactice de subiect și nume predicativ în astfel de structuri. M. Avram (2001) aduce în discuție argumentul topicii, afirmând că de obicei subiectul este plasat înaintea verbului, dar arată că aceasta este doar o convenție și că este dificil de analizat o structură precum cea discutată de noi. 86 Vezi Declerck (1988, cap. 3) pentru excepții de la încadrarea
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
sau contextual reciproce - drag, înțelegător, prietenos), adverbe (aidoma, aproape, asemenea) sau substantive (frate, cumnat, coleg). În lingvistica engleză, acest tip de predicate sunt numite simetrice (având același sens indiferent de ordinea argumentelor, însă cu diferențe de structurare a informației în funcție de topică, cf. Allan, 1986: 177-178): Ion se înrudește cu Gheorghe - Gheorghe se înrudește cu Ion, Ion s-a căsătorit cu Maria - Maria s-a căsătorit cu Ion. Aceste predicate se pot construi cu ambii actanți în poziția de subiect (sub forma
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
102 Trăsăturile +concret, +numărabil etc. sunt inerente, spre deosebire de +proprietate, +individ, care sunt trăsături contextuale, depinzând de folosirea (ne)articulată sau de tipul de eveniment/predicație cu care sunt puse în relație. 103 La acest subpunct se dau câteva exemple cu topica VSO (În lume-i veselie, amor, sperare, viață - V. Alecsandri; Era și aur și argint - "România literară"; Era în aceste cugetări pătrundere și logică - G. Ibrăileanu; Pentru că-n toată a ei făptură / E-un nu știu cum ș-un nu știu ce - M. Eminescu
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]