59,062 matches
-
decât 1.500. Între 1944 și 1951, curțile judecătorești din Franța au condamnat la moarte 6.763 de persoane (3.910 in absentia) pentru trădare și delicte similare. Dintre aceste sentințe, numai 791 au fost executate. Principala pedeapsă aplicată colaboraționiștilor francezi a fost „decăderea din drepturi”, introdusă imediat după eliberarea Parisului pe 26 august 1944 și comentată sardonic de Janet Flanner: „Decăderea din drepturi șdégradation nationaleț Înseamnă să pierzi tot ceea ce francezii consideră agreabil: dreptul de a purta decorații de război
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
mai rea, nici mai bună decât, să zicem, cea a lui Pierre Laval. Justiția cehoslovacă postbelică folosea noțiunea vagă și Îngrijorătoare de „crime Împotriva națiunii”, o metodă de pedeapsă colectivă, ideală pentru germanii sudeți. Dar În acei ani procedeele justiției franceze, de exemplu, erau chiar și mai lipsite de temei. Succesul proceselor și al epurărilor antifasciste din zonele europene ce fuseseră ocupate este greu de măsurat. La vremea respectivă, sentințele au fost aspru criticate: cei judecați când războiul era Încă În
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
de drept comun comise În slujba nazismului. Tribunalul Militar Internațional de la Nürnberg, care i-a judecat pe liderii naziști din octombrie 1945 până În octombrie 1946, este instanța cea mai cunoscută, dar au existat multe altele: curțile militare americane, britanice și franceze au judecat naziști de rang inferior În zonele lor din Germania ocupată și, Împreună cu Uniunea Sovietică, au predat o serie de naziști altor țări - Îndeosebi Franței și Poloniei -, pentru a fi judecați la locul faptei. Programul de pedepsire a crimelor
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
militezi pentru schimbare socială sau pentru simpla reformă politică Însemna să te plasezi În afara legii. Pentru această nouă generație, politica era așadar legată de rezistență - Împotriva autorității, Împotriva cadrului social și economic acceptat, Împotriva trecutului. Claude Bourdet, activist În Rezistența franceză și publicist de frunte În presa postbelică de stânga, rezuma această stare de spirit În memoriile sale, L’Aventure incertaine: „Rezistența - scria el - ne-a transformat pe toți În contestatari În toate sensurile cuvântului, opuși În egală măsură oamenilor și
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
pe activiștii partizani e pentru că, deși toți Împărtășeau etosul antifascist și dorința de schimbare, Rezistența și urmașii ei nu aveau propuneri concrete. Partidul Acțiunii din Italia urmărea abolirea monarhiei, naționalizarea industriei și marelui capital și reforma În agricultură. Consiliul Național Francez al Rezistenței nu avea un rege de detronat, dar nutrea aspirații la fel de vagi. Grupurile rezistente fuseseră prea absorbite de luptă sau de simpla supraviețuire ca să se Îndeletnicească cu elaborarea de proiecte legislative detaliate pentru perioada de după război. Mai presus de
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
s-au desprins de Partidul Socialist și au format noi mișcări, dezamăgiți de neputința partidului În fața crizei economice. Mulți dintre ei (și mulți ca ei) au sfârșit prin a deveni fasciști. Înainte de 1940, Mussolini era invidiat de admiratorii englezi și francezi pentru succesul său aparent: părea să fi depășit dezavantajele economice ale Italiei prin planificarea de stat și Înființarea unor agenții-umbrelă pentru Întregi sectoare economice. Albert Speer, administratorul Noii Ordini hitleriste, era foarte apreciat În străinătate pentru programul său economic dirijist
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
țărilor occidentale aveau sectoare publice În creștere rapidă, dacă ne luăm după cheltuielile guvernamentale sau după numărul de angajați la stat. Însă entuziasmul retoric pentru planificarea de stat nu s-a materializat decât În Franța. Ca și cele britanice, guvernele franceze postbelice au naționalizat: transportul aerian, băncile, 32 de companii de asigurări, utilitățile, minele, industria de armament, fabricile de avioane și concernul gigant Renault (ca pedeapsă pentru contribuția proprietarului la efortul de război german). În mai 1946, o cincime din capacitatea
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
urmat petrolul, produsele chimice, Îngrășămintele, navigația și fibrele sintetice), care au contribuit la rândul lor cu propuneri și planuri pe sectoare. La exact un an de la Înființare, În ianuarie 1947, primul Plan național al Comisariatului a fost aprobat de executivul francez - fără discuții. Planul Monnet era unic. Era creația unui om deosebit 2. Dar și fructul unei culturi politice predispuse la procese de decizie autoritariste și la clădirea consensului prin fiat guvernamental. Sub auspiciile sale, Franța a devenit prima țară occidentală
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
starturi ratate, constrângeri și frustrări. Conceput inițial ca o măsură de urgență În răspuns la criza postbelică a Franței, Planul Monnet a fost ulterior extins și adaptat la termenii Planului Marshall. Dar profilul strategiei economice era clar de la Început. Planificarea franceză a avut Întotdeauna un caracter pur „indicativ”: ea nu stabilea cote de producție, ci desemna obiective. În această privință era cât se poate de diferită de planificarea sovietică, ce avea ca trăsătură caracteristică (și defect principal) fixația asupra unor cifre
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
votat reforme instituționale majore, cu o orientare ușor stângistă. În Italia, Franța și Cehoslovacia, partidele comuniste au avut rezultate bune la alegerile de după război. În alegerile din 1946, Partidul Comunist Italian (PCI) a obținut 19% din voturi, iar Partidul Comunist Francez (PCF) 28,6% din voturi În al doilea scrutin din același an - cel mai bun rezultat din istoria sa. În Cehoslovacia, la alegerile libere din mai 1946, comuniștii și-au adjudecat 38% din voturi (40% În teritoriile cehe). În alte
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
asasinați de naziști și simpatizanții lor. De unde calitatea În general mediocră a tinerilor politicieni din acești ani (Palmiro Togliatti, care petrecuse ultimii douăzeci de ani ca activist la Moscova, era o excepție). Popularitatea lui Léon Blum, reintrat În viața politică franceză după ce fusese Închis de regimul de la Vichy și prizonier la Dachau și Buchenwald, se datora nu numai eroismului său, ci și vârstei (se născuse În 1872). La prima vedere, poate părea ciudat că reconstrucția postbelică a Europei s-a datorat
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
jumătatea lui 1946 la 1.050 la Începutul anului 1947. Italienii, care au suferit doi ani de foamete consecutivă În 1945 și 1946, aveau În primăvara lui 1947 cele mai puține alimente dintre toate popoarele occidentale. În sondajele de opinie franceze din 1946, „mâncare”, „pâine” și „carne” surclasau sistematic toate celelalte preocupări ale populației. Occidentul nu mai putea apela, ca Înainte, la grânarele din estul Europei, pentru că nici acolo mâncarea nu ajungea. În România, recolta din 1945 a fost dezastruoasă, din cauza
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
majoră pentru Europa Centrală și de Est, ca și pentru Olanda, Belgia și regiunea mediteraneană (până În 1939, de exemplu, Germania furniza o treime din importurile Greciei și cumpăra 38% din exporturile acesteia). Cărbunele german constituia o resursă vitală pentru producătorii francezi de oțel. Dar În absența unui viitor politic, economia Germaniei - cu tot potențialul său restabilit - rămânea Înghețată, blocând efectiv refacerea economică a Întregului continent. A doua problemă privea nu Germania, ci Statele Unite, deși cele două erau legate. În 1938, 44
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
mai 1947, ele au reușit, prin demonstrații populare și sindicatele afiliate, să mobilizeze nemulțumirea populară, transformând eșecul propriilor guverne Într-un avantaj electoral. Succesele electorale ale comuniștilor locali, combinate cu aura invincibilei Armate Roșii, au dat credibilitate „căii italiene” (sau franceze, sau cehe) „spre socialism”. Până În 1947, 907.000 de persoane intraseră În Partidul Comunist Francez. În Italia, cifra atingea 2.250.000, fiind mai mare decât În Polonia sau Iugoslavia. Chiar În Danemarca și Norvegia, un alegător din opt a
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
transformând eșecul propriilor guverne Într-un avantaj electoral. Succesele electorale ale comuniștilor locali, combinate cu aura invincibilei Armate Roșii, au dat credibilitate „căii italiene” (sau franceze, sau cehe) „spre socialism”. Până În 1947, 907.000 de persoane intraseră În Partidul Comunist Francez. În Italia, cifra atingea 2.250.000, fiind mai mare decât În Polonia sau Iugoslavia. Chiar În Danemarca și Norvegia, un alegător din opt a fost inițial sedus de alternativa comunistă. În vestul Germaniei, autoritățile aliate se temeau că nostalgia
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
politic și militar În care interesele americane erau indisolubil legate de cele ale unui subcontinent european fragil și bolnav. Cei mai bine informați destinatari europeni ai ajutorului american, În special Bevin și Georges Bidault, omologul său de la ministerul de Externe francez, au Înțeles foarte bine acest lucru. Dar interesul pentru Programul de Reconstrucție Europeană și aplicațiile sale variau, desigur, considerabil de la o țară la alta. În Belgia, care avea probabil cel mai puțin nevoie de asistența americană, se poate ca Planul
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
mai de centru, nu tradiționala politică deflaționistă. În Franța, ajutorul economic i-a ajutat pe planificatorii autohtoni să-și atingă obiectivele. Cum recunoștea mai târziu Pierre Uri, unul dintre asociații lui Monnet, „ne-am folosit de americani ca să impunem guvernului francez ceea ce consideram necesar”, ignorând dorința de liberalizare a americanilor, dar răspunzând cu entuziasm presiunilor Statelor Unite de a investi și moderniza. Dolarii ERP (1,3 miliarde În 1948-1949 și Încă 1,6 miliarde În următorii trei ani) au finanțat aproape 50
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
necesar”, ignorând dorința de liberalizare a americanilor, dar răspunzând cu entuziasm presiunilor Statelor Unite de a investi și moderniza. Dolarii ERP (1,3 miliarde În 1948-1949 și Încă 1,6 miliarde În următorii trei ani) au finanțat aproape 50% din investițiile franceze În domeniul public, În cadrul Planului Monnet de la Începutul anilor ’50; fără ei, țara n-ar fi ieșit niciodată la liman. Ironia este că tocmai În Franța Planul Marshall a suscitat cele mai acerbe critici. La mijlocul anilor ’50, numai unul din
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
public, În cadrul Planului Monnet de la Începutul anilor ’50; fără ei, țara n-ar fi ieșit niciodată la liman. Ironia este că tocmai În Franța Planul Marshall a suscitat cele mai acerbe critici. La mijlocul anilor ’50, numai unul din trei adulți francezi auzise de el, iar dintre aceștia, 64% Îl declarau „nefast” pentru țară! Percepția defavorabilă a Planului În Franța reprezenta un succes de imagine pentru comuniștii francezi, poate cel mai mare pe care l-au repurtat 4. În Austria, comuniștii locali
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
a suscitat cele mai acerbe critici. La mijlocul anilor ’50, numai unul din trei adulți francezi auzise de el, iar dintre aceștia, 64% Îl declarau „nefast” pentru țară! Percepția defavorabilă a Planului În Franța reprezenta un succes de imagine pentru comuniștii francezi, poate cel mai mare pe care l-au repurtat 4. În Austria, comuniștii locali - sprijiniți de forțele sovietice care ocupau Încă porțiunea estică a țării - nu au reușit să știrbească popularitatea americanilor și a ajutorului oferit de aceștia: el Însemna
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
ci și prin erorile pe care le-a evitat. Rămânea Însă o problemă europeană pe care Programul de Reconstrucție nu putea nici să o rezolve, nici să o ignore, și de care depindea totul: problema germană. Fără renașterea germană, planificarea franceză nu ducea nicăieri: Franța voia să folosească fondurile de contrapartidă ale Planului Marshall pentru a construi oțelării gigantice În Lorena, dar, fără cărbunele german, acestea erau inutile. Degeaba aveai fonduri Marshall cu care să cumperi cărbune german, dacă nu exista
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
germane În Europa Centrală, ci și posibilele amenințări sovietice dinspre răsărit. Reputația Franței de (cea mai) mare putere europeană a fost zdruncinată de München, dar, În afara cancelariilor est-europene, nu era Încă distrusă. În mai și iunie 1940, când marea armată franceză a clacat și s-a destrămat Înainte ca tancurile germane să treacă râul Meuse și să traverseze Picardia, unda seismică ce a străbătut Europa a fost cu atât mai zguduitoare cu cât nimeni nu se aștepta. În șase săptămâni de
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
deceniile următoare. Fiindcă Înfrângerii răsunătoare din iunie 1940 i-au urmat patru ani de ocupație umilitoare, Înjositoare, servilă, În care mareșalul Pétain și regimul de la Vichy au jucat cum le cânta Germania. Indiferent ce au declarat public, liderii și responsabilii francezi Înțelegeau perfect ce s-a abătut asupra țării lor. La o săptămână după eliberarea Parisului În 1944, un document oficial francez consemna: „Dacă, În generația următoare, Franța va fi supusă la un al treilea asalt, avem motive să ne temem
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
Pétain și regimul de la Vichy au jucat cum le cânta Germania. Indiferent ce au declarat public, liderii și responsabilii francezi Înțelegeau perfect ce s-a abătut asupra țării lor. La o săptămână după eliberarea Parisului În 1944, un document oficial francez consemna: „Dacă, În generația următoare, Franța va fi supusă la un al treilea asalt, avem motive să ne temem că... se va nărui pentru totdeauna”. Dar aceste declarații nu erau făcute publice. Oficial, politicienii francezi de după război insistau ca țara
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
În 1944, un document oficial francez consemna: „Dacă, În generația următoare, Franța va fi supusă la un al treilea asalt, avem motive să ne temem că... se va nărui pentru totdeauna”. Dar aceste declarații nu erau făcute publice. Oficial, politicienii francezi de după război insistau ca țara lor să fie recunoscută ca membră a coaliției victorioase: o putere mondială cu același statut ca și celelalte. Iluzie ce a fost alimentată până la un punct, fiindcă ea convenea celorlalți aliați. Uniunea Sovietică dorea un
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]