10,805 matches
-
viteza cu care emite judecăți și instabilitatea sentimentală îl trădează în totalitate. Hamlet a atins, în cel mai bun caz, zorii unei vîrste postpuberale. Punctul culminant al acestei realități implicate de text și, de fapt, nucleul dimensiunii culturale a conflictului tragic îl constituie întîlnirea dintre prinț și fantoma tatălui său. Duhul patern, în preambulul dezvăluirii sale tulburătoare, ce va răsturna echilibrul inițial al atmosferei dramatice, mărturisește un lucru șocant: el vine din flăcările Purgatoriului, unde își ispășește "crimele oribile", săvîrșite în timpul
[Corola-publishinghouse/Science/1479_a_2777]
-
cerută de fantomă în nume personal, ci ca argument al restabilirii echilibrului moral în piramida medievală, echilibru dispărut prin eliminarea nenaturală a regelui de drept de la vîrful ei!). E mult pentru un adolescent. Din această clipă, Hamlet intră în degringolada tragică, uimind prin inconsecvența comportamentală, caracterul ezitant și filozofia sterilă pe care le propagă. În fond, el rămîne captiv între cultura ideală (pe care a visat-o ca tînăr) și cea reală (pe care o trăiește ca adult). Între ele se
[Corola-publishinghouse/Science/1479_a_2777]
-
comportamentală, caracterul ezitant și filozofia sterilă pe care le propagă. În fond, el rămîne captiv între cultura ideală (pe care a visat-o ca tînăr) și cea reală (pe care o trăiește ca adult). Între ele se duce devastatorul război tragic. Tot pe un conflict cultural se construiește și tragedia din Othello. Maurul venețian ne apare a fi, chiar de la început, victima unei discriminări culturale și rasiale. Piesa debutează cu un dialog între Iago și un amic obscur, dialog axat, nu
[Corola-publishinghouse/Science/1479_a_2777]
-
arătîndu-și disponibilitatea de a fi generos cu progenitura mai abilă discursiv). Supușii sînt uimiți de infantilismul subit al eroului, privind episodul cu egală îngrijorare și ironie. Există două explicații minimale pentru decizia stranie a monarhului, explicații cu valori de "vini tragice" externe, adică de "fatalități" induse de biologie, de natura umană propriu-zisă, descompusă de complicațiile sale istorice. Pe de o parte, Lear nu are moștenitori pe linie masculină (o veritabilă dramă pentru un rege al comunităților precreștine King Lear este singura
[Corola-publishinghouse/Science/1479_a_2777]
-
să contemple, inert, destrămarea țării lui, pe măsură ce îmbătrînește lupta pentru putere a posibililor urmași acutizîndu-se necondiționat). Pe de alta, el a intrat într-un interval al senilității, nefiind complet aderent la ramificațiile lumii reale. În acest context "tarat", din start, tragic, protagonistul comite greșeli impardonabile pe parcursul reprezentației adulatoare a celor trei fiice. În timp ce Goneril și Regan îl divinizează, în discursurile lor ipocrite, pe rege, Cordelia, modestă, afirmă că nu are de zis "nimic" în privința iubirii sale pentru Lear. Monarhul devine furibund
[Corola-publishinghouse/Science/1479_a_2777]
-
cu abilități oratorice (obligate totuși să-l accepte, succesiv, pe bătrînul lider, cu atribuțiile regale păstrate, la noile lor curți). În fond, aici se revelă conflictul cultural al tragediei, mai subtil într-adevăr decît în alte texte. Marcat de "vini tragice externe", Lear vrea să-și transfere (și, astfel, să-și prelungească!) puterea din planul real (al exercitării sale) într-unul simbolic (al acceptării ei docile de către ceilalți). Două mentalități intră, prin urmare, în coliziune: cea a puterii de facto și
[Corola-publishinghouse/Science/1479_a_2777]
-
prelungească!) puterea din planul real (al exercitării sale) într-unul simbolic (al acceptării ei docile de către ceilalți). Două mentalități intră, prin urmare, în coliziune: cea a puterii de facto și cea a puterii de iure. Lear e captiv, în mod tragic, în aria lor de interacțiune, unde reperele sînt ilizibile, iar opțiunile imposibile. El rămîne un rege fără regat, părăsit de apropiați, trădat de fiicele moștenitoare și de supuși. "Nimicul" inaugural al Cordeliei se răsfrînge asupra sa precum un destin de
[Corola-publishinghouse/Science/1479_a_2777]
-
castel încearcă să o menajeze pe Doamna Macbeth și îi ascund adevărul, din temerea că o veste atît de crudă ar putea să doboare o femeie. Nici unul nu se gîndește că, în spatele agresiunii, s-ar afla chiar această femeie! Conflictul tragic real în Macbeth este, așadar, între cultura feminină și cea masculină, victima lui prin excelență rămînînd Doamna Macbeth. Tragedia eroului principal (Macbeth) se derulează pe fondul unei contradicții între codul etic și aspirația de ascensiune în ierarhie. În cazul soției
[Corola-publishinghouse/Science/1479_a_2777]
-
și colective. Schimbările de perspectivă apar spre sfîrșitul secolu-lui al XVIII-lea, odată cu dezvoltarea tehnologiei și ameliorarea condițiilor de trai (ce au determinat, implicit, creșterea mediei de viață în Europa). Treptat, "moartea a început să fie privită ca o ruptură tragică" și "ca un intrus de temut". "Înmormîntările nu mai aveau loc în preajma bisericilor, ci în cimitirele publice de la marginea orașului. Pentru cei rămași, cimitirul a devenit un simbol al suferinței, un trist prilej pentru vizite rituale" (p.18). Moartea a
[Corola-publishinghouse/Science/1479_a_2777]
-
căutării lui "Moby Dick"). Eroul melvillian suprapune uciderea mamiferului cu un hybris personal. Astfel, Ahab se manifestă, din unghiul eșecului final, mai degrabă ca o figură de tragedie. Monomania lui seamănă cu "încremenirea" mentală a personajelor clasice, pentru care destinul tragic se leagă întotdeauna de ideea unei captivități psihologice. Viziunea "subiectivată" a lui Ishmael rămîne dominantă în primele douăzeci și cinci capitole ale romanului, asistîndu-se ulterior la o ciudată interferență a vocii naratorului cu "omnisciența" autorului. Probabil că "micul truc" epic a fost
[Corola-publishinghouse/Science/1479_a_2777]
-
curios de la bun început, printr-o prezență socio-psihologică singulară. Mă gîndesc, desigur, la Bartleby. Nu atitudinea lui de încremenire morală, psihologică și socială intrigă teribil, ci impenetrabilitatea ei. Bartleby pare un "antierou" de tragedie clasică, într-o operă, paradoxal, ne-tragică și într-o ipostază puțin obișnuită new-yorkeză -, susținută butaforic de către deja menționatul fundal capitalist al celebrei Wall Street din Manhattan. În plus, statutul și natura eroului-narrator al nuvelei punctează anumite detalii metaforice care țin, neîndoios, de o simetrie alegorică, atent
[Corola-publishinghouse/Science/1479_a_2777]
-
Putem spune de aceea că Bartleby reprezintă doar o "pereche" tematic-parabolică a lui Benito Cereno, ecourile narative și propriu-zis artistice de aici închegîndu-se mai degrabă în poveștile melvilliene (menționate) ale mării. În Billy Budd, scriitorul studiază vechiul concept al "vinei tragice" (înțeles, de fapt, ca "defect tragic") în exemplul tînărului marinar american aflat sub comanda înțeleptului Căpitan Vere. Billy Budd ca "studiu de caz" oferă imaginea "creaturii", în aparență, "perfecte", a cărei armonie fizică (marinarul are o frumusețe masculină aproape ireală
[Corola-publishinghouse/Science/1479_a_2777]
-
reprezintă doar o "pereche" tematic-parabolică a lui Benito Cereno, ecourile narative și propriu-zis artistice de aici închegîndu-se mai degrabă în poveștile melvilliene (menționate) ale mării. În Billy Budd, scriitorul studiază vechiul concept al "vinei tragice" (înțeles, de fapt, ca "defect tragic") în exemplul tînărului marinar american aflat sub comanda înțeleptului Căpitan Vere. Billy Budd ca "studiu de caz" oferă imaginea "creaturii", în aparență, "perfecte", a cărei armonie fizică (marinarul are o frumusețe masculină aproape ireală) intră în joncțiune cu virtuozitatea etică
[Corola-publishinghouse/Science/1479_a_2777]
-
oferă imaginea "creaturii", în aparență, "perfecte", a cărei armonie fizică (marinarul are o frumusețe masculină aproape ireală) intră în joncțiune cu virtuozitatea etică (personajul dovedește o principialitate și o corectitudine cumva obsesionale), părînd a friza sublimul uman. Totuși, un defect (tragic), la început minor și greu sesizabil, apoi esențial, va deveni călcîiul lui Ahile, prin care măreția omenescului se surpă abrupt și irecuperabil. Billy Budd este bîlbîit și, acuzat pe nedrept în fața lui Vere, de către un ofițer (Claggart) invidios pe calitățile
[Corola-publishinghouse/Science/1479_a_2777]
-
limitat și imperfect. Rezultatul hybris-ului său devine astfel previzibil: disoluția apocaliptică în plan ontologic. Dacă tragedia lui Vere e acceptarea necesității, cea a lui Ahab ajunge să fie una de inacceptare funciară a condiției date. Ambele forme de expresie tragică se suprapun însă pe palierul anihilării finale a protagoniștilor. În Benito Cereno, un alt căpitan de vas, cu o natură generoasă, dar educată în spiritul riguros al nevoii de legi, ierarhii și repere, Amasa Delano pe numele lui, descoperă, în mijlocul
[Corola-publishinghouse/Science/1479_a_2777]
-
Cassio este numit locotenent, în ciuda lipsei lui de experiență militară pe cîmpul de bătălie), Babo vrea recunoaștere. Nu atît obsesia libertății vibrează în adîncurile subconștientului său traumatizat, cît necesitatea unei identități. Melville face, prin urmare, radiografia precisă a unei situații tragice, cu conotații deopotrivă psihologice și culturale. Dacă în plan strict psihologic, personajul Babo este scindat între utopia recîștigării libertății și spectrul fatidic al morții, cultural abordînd lucrurile, exponentul Babo codifică tensiunile unei lumi împărțite între prejudecățile tradiției și inovațiile modernității
[Corola-publishinghouse/Science/1479_a_2777]
-
preocupat de alienarea individului postbelic (aflat fie în postura de expatriat izolat și marginalizat în civilizația de adopție, fie în aceea de inadaptat social, eșuat în compromisuri sau erori) și creionează, ca atare, destine fragile, de eroi "culpabili" în mod tragic conform vechii sugestii aristotelice. În penultimele volume de ficțiune (Ishiguro scrie și scenarii de film), The Unconsoled/ Nemîngîiații (1995) și When We Were Orphans/Cînd eram orfani (2000), construcțiile psihologice ale scriitorului se diversifică, mergînd pe ideea "înstrăinării" ca premisă
[Corola-publishinghouse/Science/1479_a_2777]
-
ireproșabilă a stăpînului care capătă, ca atare, valențe demiurgice. Faptul că majordomul lui Ishiguro refuză să-și elibereze eul din "chingile" supra-conștiinței i-a făcut pe mulți comentatori să vadă la el o "orbire" ontologică, o "alienare" insurmontabilă, un "defect" tragic ori o "abulie" existențială. Cu toate că, parțial, fiecare dintre ipotezele menționate pot fi susținute în cazul lui Stevens, cred că nucleul simbolic al personalității sale se află în alt loc creionat subtil de autor. Protagonistul nu este un inadaptat mutilat sufletește
[Corola-publishinghouse/Science/1479_a_2777]
-
și matinala sa vizită. Argumentul lui Tarrant va cădea ca un trăznet asupra tuturor. Ea îi informează că, în urmă doar cu cîteva ore, Lady Diana a decedat într-un cumplit accident la Paris (ulterior, radioul și televiziunea vor confirma tragicul eveniment). Tarrant se simte devastată, mai ales datorită faptului că, în chiar acea dimineață, pe lîngă articolul despre Ludlow, îi apărea în Sentinel și un fragment coroziv de jurnal, în care Diana era ridiculizată. Spune Fanny acolo despre Prințesa de
[Corola-publishinghouse/Science/1479_a_2777]
-
altele, a fost abuzată de tatăl vitreg). Nepoții lui Rabbit, Judy și Roy, adolescenți acum, sînt pe punctul de a-și începe ei înșiși traseele existențiale. Chiar eschivîndu-se în fața sorții (asemenea unui Oedip postmodern, dar unul mai curînd comic decît tragic și mai degrabă non-eroic decît eroic), Harry Angstrom ajunge să o împlinească. "Morala" seriei (dacă putem reconstitui o "morală" din aproape două mii de pagini ficționale) rămîne aceea că nu ai cum să faci un pas (oricît de benign și neînsemnat
[Corola-publishinghouse/Science/1479_a_2777]
-
lui se consumă pe falia implacabilității de destin (de fatum malus, mai precis), întocmai ca la Oedip al lui Sofocle. În pofida fatalității biologice, naratoarea/naratorul își proiectează drama pe întreg parcursul romanului pe un fundal jocular, lipsit de sentențiozitatea scrierilor tragice. Iată cum arată "istoria" familiei lui Cal(lie), la o perspectivă succintă, dar cuprinzătoare: "Deci să recapitulăm. Sourmelina Zizmo (născută Papadiamandopoulos) nu era numai verișoara bunicilor mei. Era și bunica mea. Tatăl meu era nepotul propriei sale mame (și al
[Corola-publishinghouse/Science/1479_a_2777]
-
intervenția lui Bush în Irak, face afaceri transatlantice dubioase și intră în familia unui politician neo-conservator, cu înclinații sioniste, pe care îl admiră. După plecarea copiilor, soții Berglund ajung la derută. Ceea ce crea impresia familiei perfecte își dezvăluie, treptat, "vinile tragice" ocultate ani la rînd, sublimate în surîsul perfid al fericirii absolute. Patty se consumă în frustrări existențiale majore (relația austeră cu proprii părinți, oprirea abruptă a carierei sale sportive și, deasupra tuturor, dragostea reprimată brutal, încă din tinerețe, pentru Richard
[Corola-publishinghouse/Science/1479_a_2777]
-
impersonală, de grup, interesul constant pentru enigma fetelor Lisbon, interes prelungit, iată, și în anii maturității, cînd are loc confesiunea epică propriu-zisă. Naratorii au abordat misiunea lor perceptivă și reprezentațională (de "reflectori", cum ar spune Henry James) aproape profesional, reconstituind tragica poveste din mărturii cu caracter detectivist. Ele sînt numerotate de la 1 la 97 și cuprind, pe lîngă fotografii, jurnalul personal al Ceciliei și hîrtii recuperate din casa Lisbonilor (inclusiv liste de alimente!), declarații ale unor persoane care le-au cunoscut
[Corola-publishinghouse/Science/1479_a_2777]
-
aceea că naratorii se adresează unor instituții oficiale, în efortul lor de elucidare a enigmei. Faptul nu poate fi clarificat cu detaliile din text, iar Eugenides nu a comentat vreodată această posibilitate interpretativă. Cu siguranță, ei au funcția unui cor tragic, enunțînd învățături cu caracter generic, desprinse din drama familiei Lisbon. În vocea narativă a romanului, scriitorul include, subtil, ideea neputinței cognitive, idee legată, în fond, de capacitățile noastre fatalmente limitative de percepție în univers. Mai mult decît ne transmit protagonistele
[Corola-publishinghouse/Science/1479_a_2777]
-
hagiografice" despre Empedocle și Pitagora. Influența acestor doi guru ai antichității a fost covîrșitoare, ducînd la crearea unor școli de cosmografie, filozofie și matematică, prelungite prin filiații simbolice pînă în zilele noastre. Ambii maeștri însă cunosc deteriorarea propriei autorități, sfîrșind tragic sau doar nedrept. Empedocle, "distrus de ura castei preoțești" (p.23) ori, în alte variante, amenințat de o gloată răsculată (împotriva tiraniei /?/ lui), se aruncă în vulcanul Etna (motiv literar și psihanalitic pentru o întreagă galerie de autori, de la Matthew
[Corola-publishinghouse/Science/1479_a_2777]