6,769 matches
-
marelui număr de agenți, Parisul era prost informat. Nerealizată a fost și cererea lui Saint-Priest adresată Porții la 17 august 1770, de a întruni confederații de la Bar în Muntenia, lor urmând să li se alăture un corp militar format din unguri, transilvăneni, munteni și moldoveni; s-ar fi organizat astfel o armată care, pusă sub comanda francezului Valcroissant, trebuia trimisă în luptă contra rușilor. În mai 1771, Saint Priest se arăta îngrijorat de clauzele privitoare la independența Principatelor și a tătarilor
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
își pun condeiul în serviciul românilor. Revista lega soarta Poloniei cu cea a popoarelor din Orientul european, chenarul ei fiind împodobit cu numele acelor popoare, între care și Roumanie. În programul revistei figurează și crearea unei confederații, compusă din polonezi, unguri, ilirieni, boemieni, bulgari, sârbi și moldoveni. Totuși revista se autointitula organ al „Societății pentru emanciparea popoarelor slave”, purtând ca subtitlu „Journal des slaves confédérés. Polonais, Bohémes, Illyriens, Bolgaro-Serbes et Rutheniens”, deci fără români și unguri, ceea ce explică pasajul dintr-o
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
unei confederații, compusă din polonezi, unguri, ilirieni, boemieni, bulgari, sârbi și moldoveni. Totuși revista se autointitula organ al „Societății pentru emanciparea popoarelor slave”, purtând ca subtitlu „Journal des slaves confédérés. Polonais, Bohémes, Illyriens, Bolgaro-Serbes et Rutheniens”, deci fără români și unguri, ceea ce explică pasajul dintr-o scrisoare (15.XII.1849) a lui N. Bălcescu către I. Ghica: s-a luat „îndatorire reciprocă” de a face din „La Pologne” o foaie generală a popoarelor, nu numai a slavilor. Revista nu corespundea însă
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
aristocratice. Pe de altă parte, „Demokrata polski” reproșa revistei că sacrifică independența Poloniei pentru unitatea slavă. Concomitent, după iunie 1848, N. Kretzulescu a continuat negocierile cu fruntașii emigrației polone la Paris, în vreme ce la București, în august, se afla un agent ungur, urmărind să-i lege pe români de cauza patriei sale. Trimiterea unui instructor militar polonez la București a fost o inițiativă tradusă în viață. La această hotărâre s-a ajuns cu prilejul întâlnirii dintre N. Bălcescu și Adam Czartoryski în
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
ar fi extins exagerat natura misiunii pentru care se angajase Pulawski, căci, în fond, era vorba de programul partidei aristocratice, la care M. Czajkowski a adăugat unele idei personale: repudierea democraților (neacceptată de Adam Czartoryski) și federația slavo-română, din care ungurii erau eliminați. Pe de altă parte, Czajkowski ignora deliberat poziția conducătorilor români, țintind la un fel de tutelă a partidei aristocratice poloneze, ceea ce nu putea să ducă decât la eșecul demersurilor sale. Recomandat de Ion Ghica lui N. Bălcescu (căruia
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
întâmplătoare, menținându-se în virtutea necesităților imperioase impuse de conjunctură și a vechilor legături. Ce-i drept, Adam Czartoryski și agenții săi nu încetau să facă recomandări și să traseze propria lor linie de conduită, ca și pe cea a românilor, ungurilor sau slavilor de sud, dar mișcarea de emancipare socială și națională a tuturor era lipsită de unitate de vederi și de conducere. La 3 octombrie, Hotel Lambert trimitea noi instrucțiuni lui Budzynski (Biberstein): agenția polonă din Țara Românească încetându-și
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
unui ziar care să se ocupe de interesele tuturor naționalităților, propagând unire și frăție. Ideea avea - socotea Ion Ghica - șanse de reușită de vreme ce el se afla „în cele mai bune relațiuni cu agenții principelui Adam Czartoryski, cu șefii radicali ai ungurilor și cu generalii polonezi care conduceau armatele italiene și ungare...”. După cum se știe, în 1848, ca și mai târziu, nu s-a ajuns pe această cale la o încheiere fericită. Polonezii puneau un accent particular pe elementul slav în proiectele
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
elementul slav în proiectele lor de federalizare, în timp ce N. Bălcescu și, în general, mai toți fruntașii români, nu agreau acest mod de concepere. Pe de altă parte, cum bine s-a spus, românii doreau o federalizare pe criteriul etnic, în timp ce ungurii nu renunțau la criteriul statal, de concepție feudală, ceea ce ar fi însemnat cuprinderea unor întinse teritorii străine. La sfârșitul anului 1848, H. Desprez făcea bilanțul (valabil și pentru anii următori) acestor strădanii: în lumea slavă, spunea el, sunt două rase
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
complexă din Transilvania, nu s-a descurcat întotdeauna cu precizie în privința raporturilor de clasă, ceea ce i-ar fi înlesnit o înțelegere mai profundă a problemei naționale, a poziției românilor; totuși, nu i-a fost străină ideea că asprul conflict între unguri, români și germani era rezultatul rivalității între clasele diriguitoare ale acelor naționalități. Mai presus de toate, Bem dorea însă să adune într-o armată populară nu numai pe unguri și secui, ci și pe români și sași. El înțelegea și
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
totuși, nu i-a fost străină ideea că asprul conflict între unguri, români și germani era rezultatul rivalității între clasele diriguitoare ale acelor naționalități. Mai presus de toate, Bem dorea însă să adune într-o armată populară nu numai pe unguri și secui, ci și pe români și sași. El înțelegea și aproba aspirațiile naționalităților, dar copleșitoarea răspundere cu care fusese investit militarul Bem îl determina să dea prioritate exigențelor războiului, care impuneau, printre altele, disciplină, ordine și asigurarea spatelui. El
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
dar el era nevoit să recurgă la recrutări și rechiziții, trupele sale se dedau la excese; satul Morga, de pildă, fiind incendiat, pentru că refuzase rechiziționarea vitelor, în vreme ce românii din Banat primeau cu răceală victoriile lui Bem, care erau victorii ale ungurilor. George Barițiu recunoaște și el marele rol împăciuitor al lui Bem, opoziția sa față de represiuni, bunăvoința sa față de români dar, adăuga el, românii, masa populației am preciza noi, nu mai dădeau crezare proclamațiilor sale, considerându-1 și pe el ungur, neștiind
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
ale ungurilor. George Barițiu recunoaște și el marele rol împăciuitor al lui Bem, opoziția sa față de represiuni, bunăvoința sa față de români dar, adăuga el, românii, masa populației am preciza noi, nu mai dădeau crezare proclamațiilor sale, considerându-1 și pe el ungur, neștiind cine este, și chiar dacă ar fi știut că era polonez, „tot așa de puțin i-ar fi crediutu” din motivele arătate. Pentru a obține sprijinul real al Franței și a repudia învinovățirile de exces „sangvinare” ale armatei sale, Bem
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
între maghiari, sârbi și croați; tot Michal Czajkowski și Bystrzanowski, la care s-a adăugat Ilinski, erau principalii promotori polonezi ai împăcării româno-maghiare. Ziarul „La Pologne” observa ca generalii polonezi Bem și Dembinski, precum și sârbul Damianici, au încercat să impună ungurilor recunoașterea egalității și a drepturilor naționale ale tuturor naționalităților, Bem acționând pe lângă români, iar Dembinski pe lângă slavi. Ion Ghica la Constantinopol, Al. Golescu-Arăpilă la Paris, N. Bălcescu, Cezar Bolliac, Ion Bălăceanu, D. Brătianu (venit la Pesta) acționau în aceeași direcție
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
care ni se pare cu totul acceptabilă. În această privință este semnificativ că, la 24 iulie 1849, Ion Ghica îi comunica lui Michal Czajkowski că Dembinski i-ar fi spus lui N. Bălcescu că nu va primi comandamentul militar dacă ungurii nu vor recunoaște naționalitățile slave și română. De altfel, Dembinski avea să afirme ca s-a dus în Ungaria, fără a înceta să se străduie ca maghiarii să încheie un tratat prin care să garanteze slavilor libertatea, privilegiile lor și
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
de sud supăra pe maghiari. Din acest punct de vedere și referindu-se în mod concret la croați, care primeau arme din Franța, Kossuth i-a spus în iulie 1849 lui Wl. Zamoyski că politica lui Adam Czartoryski era „inamică ungurilor și funestă însăși Poloniei, căci Polonia nu va renaște dacă Ungaria va cădea. Însă prințul [Adam Czartoryski — n.n.] favorizează pe inamicii Ungariei”. Firește, Kossuth nu găsea de cuviință să explice de ce anume Ungaria își făcuse inamici din celelalte naționalități ce
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
țara noastră se ridică, căci țăranii încă nu se supun, după cum ni se scrie din țară, la lucru și sînt foarte nemulțumiți”. Două luni mai târziu, N. Bălcescu îi comunica lui Ion Ghica: „am aflat de la unii agenți poloni și unguri ce au fost prin țeara noastră că poporul e gata să se ridice”. Întemeindu-se pe aceste constatări, N. Bălcescu, Cezar Bolliac și alți emigrați români s-au străduit să convingă pe Bem și unguri să extindă operațiile militare în
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
de la unii agenți poloni și unguri ce au fost prin țeara noastră că poporul e gata să se ridice”. Întemeindu-se pe aceste constatări, N. Bălcescu, Cezar Bolliac și alți emigrați români s-au străduit să convingă pe Bem și unguri să extindă operațiile militare în regiunile extracarpatice. Ideea a pornit, neîndoielnic, de la români. O spune, de pildă, George Barițiu, la aceeași concluzie ajungând și istoricii noștri, între care, într-un studiu special, Gh. Duzinchevici. Spre a-l câștiga pe Bem
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
a-l câștiga pe Bem pentru această idee, N. Bălcescu s-a gândit să-i ofere, prin Cezar Bolliac, după cum am văzut, o ... promisiune: domn sau rege al românilor, în orice caz, o carieră mai strălucită decât i-a făcut ungurii, dacă se va da nouă și va goni pe muscali din Valahia mare. La 1/13 iulie 1849, N. Bălcescu îl anunță pe Ion Ghica despre intenția de a-l trimite pe Cezar Bolliac pe lângă Bem să-l „dăscălească”, că
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
la propunerea lui Cezar Bolliac. Atunci când, nota N. Bălcescu în scrisoarea din 1/13 iulie 1849 către Ion Ghica, „plenipotentul” Cezar Bolliac i-a spus lui Bem „că noi îi putem face o carieră mai strălucita decât i-au făcut ungurii, dacă se va da noă și va goni pe muscali din Valahia mare, lui Bem „nu i-a părut rău de această izbire à bont portant. Se vede că aceasta o dorește și Bem”. Este posibil ca lui Bem să
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
neliniștiți. Eșuarea proiectelor de insurecție a Moldovei are mai multe cauze. Poujade avea, neîndoielnic, dreptate când afirma că, dacă proclamația lui Bem n-a avut ecoul scontat în rândurile poporului din Moldova, aceasta nu s-a datorat ostilităților față de cauza ungurilor, ci faptului că, pentru a se impune, expediția trebuia să se bazeze pe o armată victorioasă. La această observație ar fi de adăugat că ecoul acelor proclamații nu avuseseră încă timpul material să se facă auzit, că necesitățile militare îl
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
cum s-a spus - până la exaltare în presa poloneză - ca de pildă în „La Pologne” - care socotea iminentă o angajare a Turciei contra Rusiei. Dar după cum se știe, Turcia a evitat războiul, a menajat, ce-i drept, pe polonezi și unguri și a dat satisfacție Rusiei, de care „se va lega” din nou prin convenția de la Balta Liman. Michal Czajkowski observa, este adevărat, că intrarea lui Bem în Moldova nu a produs turcilor o impresie dezagreabilă, ceea ce însemna o foarte slabă
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
era împărtășită și de emigrații români, în frunte cu N. Bălcescu, și de polonezi. Și Bem și Dembinski doreau să extindă lupta în Galiția și Podolia, N. Bălcescu observând chiar, în 14 mai 1849, că Bem ar fi avut promisiunea ungurilor că, de îndată ce va învinge pe austrieci, va putea pleca în Polonia cu 30.000 de oameni. Se știe că Adam Czartoryski se opunea unei diversiuni armate în Galiția, susținând că Galiția nu trebuie răsculată decât cu ajutorul imediat al unei armate
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
n-au lipsit în teritoriile poloneze. În martie-aprilie 1849, de pildă, izbucniseră răscoale țărănești în Cracovia, provocate de recrutări, ceea ce l-a făcut pe Agaton Giller să noteze că atunci ar fi fost prilejul unei intervenții a revoluției maghiare, dar ungurii n-au venit. Or, ungurii nu puteau veni atâta vreme cât n-aveau asigurat spatele. O insurecție victorioasă în Țara Românească și Moldova ar fi oferit o asigurare, fie și parțială în această privință, în vreme ce Moldova ar fi deschis drumul către Galiția
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
poloneze. În martie-aprilie 1849, de pildă, izbucniseră răscoale țărănești în Cracovia, provocate de recrutări, ceea ce l-a făcut pe Agaton Giller să noteze că atunci ar fi fost prilejul unei intervenții a revoluției maghiare, dar ungurii n-au venit. Or, ungurii nu puteau veni atâta vreme cât n-aveau asigurat spatele. O insurecție victorioasă în Țara Românească și Moldova ar fi oferit o asigurare, fie și parțială în această privință, în vreme ce Moldova ar fi deschis drumul către Galiția. În aceste proiecte de extindere
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
o emancipare socială și națională în estul continentului a fost vădită și necontestată. Franz Pulszki sublinia că Adam Czartoryski a fost cel dintâi care s-a străduit să introducă în politică problema națională și justețea pretențiilor naționale, socotind necesară egalitatea ungurilor cu românii și cehii, câștigându-l pe Teleki, de pildă, pentru această idee, făcându-l să devină „îndeosebi aplecat” să pactizeze cu românii în chestiunea Transilvaniei. Reacțiunea, îndeosebi cea de inspirație țaristă, exagera însă influența emigrației polone din motive ușor
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]