62,720 matches
-
împotriva comuniștilor. Așa cum vom vedea în capitolul 7, politica lui Kissinger nu era totuși scutită de ambiguitățile proiectului îngrădirii conceput de Kennan. 5. Momentul de cotitură al crizei rachetelor din Cuba: managementul crizei și extinderea agendei de cercetare Privită retrospectiv, criza rachetelor din Cuba poate fi considerată acum ca un moment de cotitură atît pentru relațiile Est-Vest, cît și pentru definiția realistă a disciplinei relațiilor internaționale. Criza a fost resimțită de ambele superputeri ca punctul culminant al războiului rece. Înaintea crizei
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
al crizei rachetelor din Cuba: managementul crizei și extinderea agendei de cercetare Privită retrospectiv, criza rachetelor din Cuba poate fi considerată acum ca un moment de cotitură atît pentru relațiile Est-Vest, cît și pentru definiția realistă a disciplinei relațiilor internaționale. Criza a fost resimțită de ambele superputeri ca punctul culminant al războiului rece. Înaintea crizei, spiritul politicilor din timpul războiului rece inversase celebra formulă a lui Clausewitz: politica în vreme de pace era o continuare a războiului cu alte mijloace. Îngrădirea
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
criza rachetelor din Cuba poate fi considerată acum ca un moment de cotitură atît pentru relațiile Est-Vest, cît și pentru definiția realistă a disciplinei relațiilor internaționale. Criza a fost resimțită de ambele superputeri ca punctul culminant al războiului rece. Înaintea crizei, spiritul politicilor din timpul războiului rece inversase celebra formulă a lui Clausewitz: politica în vreme de pace era o continuare a războiului cu alte mijloace. Îngrădirea se transformase dintr-un mijloc al politicii externe, într-un scop. Gîndirea strategică se
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
se transformase dintr-un mijloc al politicii externe, într-un scop. Gîndirea strategică se oprea adesea la diferitele scenarii posibile, în epoca războiului nuclear. Într-o perioadă în care competiția între superputeri era evident conflictuală, dar războiul nu era posibil, criza internațională a devenit o caracteristică endemică a politicii mondiale 1, iar jocul pe marginea prăpastiei o posibilă strategie de negociere. Riscul nuclear din timpul crizei rachetelor din Cuba a reamintit celor două superputeri formula originară a lui Clausewitz, care recomanda
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
o perioadă în care competiția între superputeri era evident conflictuală, dar războiul nu era posibil, criza internațională a devenit o caracteristică endemică a politicii mondiale 1, iar jocul pe marginea prăpastiei o posibilă strategie de negociere. Riscul nuclear din timpul crizei rachetelor din Cuba a reamintit celor două superputeri formula originară a lui Clausewitz, care recomanda oamenilor de stat să țină seama de scopurile politice pe termen lung, cărora li se subordonează mijloacele militare. În era nucleară, războiul este o stare
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
formula originară a lui Clausewitz, care recomanda oamenilor de stat să țină seama de scopurile politice pe termen lung, cărora li se subordonează mijloacele militare. În era nucleară, războiul este o stare de lucruri patologică; riscul permanent de escaladare a crizei este dușmanul comun al tuturor. Oamenii de stat mai aveau o șansă să-și dea seama de imperativele politice ale doctrinelor lor strategice 2. Analiza profundă făcută de Graham T. Allison crizei rachetelor din Cuba (Allison 1971) a sfîrșit prin
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
de lucruri patologică; riscul permanent de escaladare a crizei este dușmanul comun al tuturor. Oamenii de stat mai aveau o șansă să-și dea seama de imperativele politice ale doctrinelor lor strategice 2. Analiza profundă făcută de Graham T. Allison crizei rachetelor din Cuba (Allison 1971) a sfîrșit prin a redefini agenda de cercetare a disciplinei relațiilor internaționale, reprezentînd de asemenea și un moment de cotitură în această disciplină. Lucrarea lui Allison extrage esențialul din interacțiunea dintre politica externă a SUA
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
internaționale, reprezentînd de asemenea și un moment de cotitură în această disciplină. Lucrarea lui Allison extrage esențialul din interacțiunea dintre politica externă a SUA, evoluția gîndirii realiste și criteriile disciplinei academice a relațiilor interna-ționale. În fața unui potențial dezastru nuclear, managementul crizei era înainte de toate un imperativ politic și nu doar o temă de cercetare. Studiul lui Allison și-a propus să înțeleagă nu numai cum s-a jucat diplomația de-a dezastrul, evitîndu-l totuși în ultima clipă, ci și cum se
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
disciplinei și astfel a amenințat suprapunerea dintre asumpțiile realiste asupra politicii mondiale și identitatea disciplinei relațiilor interna-ționale. Acest capitol va urma în linii mari abordarea lui Allison. După fiecare model, textul va explora ipotezele propuse de Allison pentru a analiza criza rachetelor din Cuba3. Ipotezele lui Allison își propun să răspundă la trei întrebări: de ce a decis guvernul sovietic să instaleze rachete în Cuba; de ce a optat administrația americană pentru blocadă; și de ce guvernul sovietic și-a retras rachetele din Cuba
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
identificînd impactul pe care cîștigurile sau pierderile strategice relative l-au avut asupra comportamentului și concentrîndu-se asupra scopurilor puse în discuție. Acest model determină gama acțiunilor posibile. Cuba: prima interpretare Pe baza primului model, Allison deduce ipotezele posibile pentru explicarea crizei rachetelor din Cuba. Strategia sa teoretică constă în a verifica de fiecare dată relația dintre mijloace și scopuri, pentru a afla dacă o anumită ipoteză este plauzibilă. Primele ipoteze încearcă să lămurească întrebarea de ce guvernul sovietic a instalat rachete în
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
n-ar fi provocat, la Washington, o reacție atît de dură. Pare ciudat că sovieticii au riscat atît de mult pentru un scop atît de limitat ca apărarea Cubei. Allison pune în discuție și o a patra ipoteză, care consideră criza ca o ilustrare a politicii războiului rece. Din această perspectivă, retragerea sovietică a fost pur și simplu o sondare a fermității Statelor Unite, a intențiilor americane după dezastrul din Golful Porcilor și după întîlnirea de la Geneva dintre Hrușciov și Kennedy. Rachetele
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
nucleară bipolară, în care trebuie găsită o cale de mijloc între necesitatea evitării războiului nuclear și o lipsă de reacție care ar permite expansiunea inamicului. Carantina a fost tocmai această cale de mijloc, care permitea cîștigarea de timp și ma-nagementul crizei. Aceasta a fost mai mult decît o manevră diplomatică și mai puțin decît un atac militar în scopuri războinice. Blocada a fost un semnal puternic, un adevărat act de război, dar, în același timp, a lăsat răgaz și loc pentru
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
decît o manevră diplomatică și mai puțin decît un atac militar în scopuri războinice. Blocada a fost un semnal puternic, un adevărat act de război, dar, în același timp, a lăsat răgaz și loc pentru o viitoare oprire a escaladării crizei (un principiu care a devenit probabil fundamental pentru strategia americană a răspunsului flexibil). În afară de aceasta, singura alternativă militară ar fi fost lovitura directă "chirurgicală", care era cu siguranță imposibilă, deoarece ea garanta distrugerea a cel mult 90% din amplasamentele rachetelor
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
acestea să fie demontate). Cînd un U2 a fost doborît în spațiul aerian cubanez, președintele a hotărît să nu riposteze. Fiindu-i oferite mai multe opțiuni de către sovietici, președintele a decis să răspundă celei mai favorabile. Guvernul sovietic a acceptat. Criza se sfîrșise. PROCESUL COGNITIV Nu este momentul să trecem în revistă literatura referitoare la abordările cognitive din analiza politicii externe. Lucrarea de față nu se ocupă cu distincția între abordările individuale și cele axate pe psihologia grupului, nici cu studiul
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
structura gîndirii; cu alte cuvinte, ele privesc modul în care gîndurile devin interconectate și modul în care este administrată informația, în corelație cu convingerile deja existente. Aplicarea la modelele lui Allison Abordările cognitive sînt cel mai utile în situații de criză și, în general, în situațiile foarte complexe. Există mai multe condiții de complexitate. Prima este aceea în care indivizii sînt confruntați cu opțiuni în care două sau mai multe dintre valorile lor sînt incompatibile, fiind puși astfel în fața unei dileme
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
între informație și mediu. Ea se aplică tuturor situațiilor în care probabilitatea nu poate fi exclusă din decizie. În fine, mai există și condiția dispersiei, atunci cînd puterea decizională este împărțită între diverși actori individuali și unități organizaționale. De aceea, crizele și managementul crizei, în care constrîngerile temporale consolidează acești factori, pot fi văzute ca bune exemple empirice pentru studierea deciziilor în situații de complexitate. În situații de mare complexitate, procesele cognitive tind să elucideze dilemele negîndu-le existența: mintea separă alternativele
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
mediu. Ea se aplică tuturor situațiilor în care probabilitatea nu poate fi exclusă din decizie. În fine, mai există și condiția dispersiei, atunci cînd puterea decizională este împărțită între diverși actori individuali și unități organizaționale. De aceea, crizele și managementul crizei, în care constrîngerile temporale consolidează acești factori, pot fi văzute ca bune exemple empirice pentru studierea deciziilor în situații de complexitate. În situații de mare complexitate, procesele cognitive tind să elucideze dilemele negîndu-le existența: mintea separă alternativele și le urmează
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
diferență. Astfel, luarea deciziei va fi mai puțin coerentă decît în cazul în care s-ar fi produs ca o serie de adaptări reciproce ale indivizilor care analizează. Bertjan Verbeek (1992), de exemplu, a arătat cum deciziile Marii Britanii din timpul crizei din Suez pot fi înțelese doar efectuînd o analiză cognitivă a liderilor ei politici. O CRITICĂ A REALISMULUI? Abordarea lui Allison a fost considerată o critică a explicațiilor dominante în disciplina relațiilor internaționale și (de aici) a realismului în particular
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
de aici) a realismului în particular. Din moment ce o anumită formă a realismului se apropie de modelul I, cel al actorului rațional și din moment ce acest model s-a dovedit a fi cel mai puțin folositor pentru înțelegerea deciziilor efective din timpul crizei rachetelor din Cuba, modelele lui Allison sînt adesea considerate ca o despărțire de realism. Politica birocratică, așa cum a fost numită combinația dintre modelele II și III (Allison și Halperin 1972), devine din ce în ce mai mult asociată unei poziții non-realiste. Totuși, această aserțiune
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
modelele potrivit complexității ascendente a datelor necesare în cercetarea efectivă. Al treilea mod este de a le ordona în funcție de complexitatea crescîndă a deciziilor: modelul I pentru situații decizionale simple; modelul II pentru decizii conflictuale, dar nu urgente; modelul III pentru crize (cînd decizia birocratică este prea lentă); și modelul IV pentru decizii imediate și individuale (cînd managementul crizei este prea lent)5. Aceasta ar permite ca modelele să fie folosite într-o manieră complementară. Într-adevăr, Allison acceptă puterea explicativă a
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
ordona în funcție de complexitatea crescîndă a deciziilor: modelul I pentru situații decizionale simple; modelul II pentru decizii conflictuale, dar nu urgente; modelul III pentru crize (cînd decizia birocratică este prea lentă); și modelul IV pentru decizii imediate și individuale (cînd managementul crizei este prea lent)5. Aceasta ar permite ca modelele să fie folosite într-o manieră complementară. Într-adevăr, Allison acceptă puterea explicativă a modelului I și îi apără utilitatea în toate situațiile în care sînt disponibile puține date și analistul
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
o teorie științifică din care să deducă propoziții general verificabile (pentru această înțelegere weberiană a lui Allison, vezi Aron 1984: 29-30). Allison încearcă să arate că abordarea realistă tradițională exclude sistematic importanți factori cauzali și creează multe dificultăți în analizarea crizei rachetelor din Cuba. El oferă modele pentru înțelegerea dinamicii profunde a acestor cauze, care ne scot în afara modelului I. Allison nu spune că ele sînt legi universal aplicabile. Ele sînt cauze care rămîn ascunse atîta vreme cît aparatul nostru conceptual
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
ale teoriei. El se preocupă de felul în care modelele contribuie la construirea unei interpretări, și nu de felul în care modelele pot deveni teorii mai generale. "Eu cercetez influența presupozițiilor neconștientizate asupra gîndirii noastre despre evenimente cum ar fi criza rachetelor. Soluțiile la probleme [...] pot fi afectate de presupozițiile fundamentale pe care le facem, de categoriile pe care le folosim, de unghiul din care vedem lucrurile" (Allison 1971: v). Într-o astfel de lectură, modelele pot fi reciproc exclusive, pentru că
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
nu sînt concepute ca expresii verificabile ale unor legi mai generale, ci ele sînt ipoteze de lucru justificabile teoretic, "lentile conceptuale", cum le numea Allison, care sînt sau nu aplicabile, în funcție de cazul empiric. El susține că sînt aplicabile în cazul crizei rachetelor din Cuba. Așa că studiul recent al lui Bendor și Hammond (1992), care își propune să arate că Allison nu are suficiente argumente în încercarea sa de a găsi teste care să falsifice teoriile alegerii raționale, se bazează pe o
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
întotdeauna o împletire de cauze. De altfel, el nu poate pretinde nici un fel de prioritate explicativă și trebui să accepte situația de a fi în cel mai bun caz o teorie printre altele. Realismul și-a pierdut statutul singular. CONCLUZIE Criza rachetelor din Cuba a însemnat un punct de cotitură în istoria războiului rece. De asemenea, se pare că conștiința din ce în ce mai acută a riscului unei politici pe marginea prăpastiei războiului nuclear a afectat cercetarea în domeniul relațiilor internaționale. Studiul lui Allison
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]