1,858 matches
-
de locuri, nu pot fi traduse, de obicei, în alte limbi. S-a observat că limba dispune de mijloace pentru individualizarea obiectelor în cadrul clasei denumite de cuvintele comune. „Operatorii de individualizare“ folosiți în aceste situații (articularea; calificarea și determinarea; adverbele; prepozițiile; sufixele locale, personale, posesive; adjectivele demonstrative) nu sunt necesari în cazul numelor proprii, întrucît acestea „condensează“ capacitatea de a fixa referentul, fără a-l descrie sau califica, în virtutea filtrului de onimizare (devenire ca nume pro priu) parcurs, care-i conferă
101 nume de locuri by Ion Toma () [Corola-publishinghouse/Science/1350_a_2724]
-
Numele de persoane au un caracter mai pur ca nume proprii decît numele de locuri, care se mențin mai aproape de apelative din cîteva puncte de vedere. Un exemplu sugestiv îl constituie genul personal (genitivul cu articol postpus și acuzativul cu prepoziția pe), caracteristic numai antroponimelor, nu și toponimelor (Cartea lui Ion, L-am văzut pe Ion, Luminile Clujului, Am văzut Bucegii). Desprinderea numelor de loc de apelative se face treptat, fiecare nume aflîndu-se la o anumită distanță de apelativele originare și
101 nume de locuri by Ion Toma () [Corola-publishinghouse/Science/1350_a_2724]
-
faună, cultură agricolă, căi de comunicație, construcții sau amenajări, aspecte social istorice etc.), derivative (sufixul -uș, -el, eț, -ior, -ișor, -uț, -uia, -uica, -ica, -ița etc.) sau gra maticale (singular > < plural, masculin > < feminin, nominativ > < genitiv > < acuzativ, substantiv + substantiv, substantiv + adjectiv, prepoziție + substantiv etc.). Importanța grupării toponimiei în funcție de diferite criterii este concretizată în primul rînd prin identificarea unor tendințe specifice fiecărei categorii privind raportul originar, formula etimologică, traiectoria evolutivă, vechimea etc., constituind premise orientative pentru căutarea soluțiilor științifice de analiză diacronică ori
101 nume de locuri by Ion Toma () [Corola-publishinghouse/Science/1350_a_2724]
-
Ștefan cel Mare, domnul Moldovei, avea sentimente de aleasă prețuire și drago ste. Când avea de trimis cuvânt către ea, Ștefan grăia către soldatul său: „Mergi către Lina!” Prin întrebuințarea repetată a expresiei (mer g sau me rgi) către Lina, prepoziția către s-a contopit cu substantivul Lina, devenind un nou nume - Cătălina, care a rămas apoi și s-a transmis din generație în generație pentru denumirea dealului pe care se afla cetatea. V.Uglea, Profesor la școala medie nr.6
Cotnariul În literatură şi artă by Constantin Huşanu () [Corola-publishinghouse/Science/687_a_1375]
-
analizei unor limbi "exotice". Schlegel a nuanțat apoi noțiunea de limbă flexionara, pentru că a observat că unele limbi indo-europene moderne, precum franceză sau engleză, și-au redus flexiunea propriu-zisă, în locul ei utilizînd o serie de morfeme libere precum auxiliarele, articolele, prepozițiile etc. Prin urmare, el împarte limbile flexionare în sintetice (limbi cu flexiune bogată, ca sanscrita, greacă veche, latină etc.) și analitice (limbi care utilizează și morfemele libere, ca franceză, engleză, germană etc.). În sfîrșit, a fost introdus și un al
[Corola-publishinghouse/Science/84963_a_85748]
-
fuzionante și simbolizante) și trei tipuri structurale (limbi analitice, sintetice și polisintetice), cu diferite grade de amalgamare și relativizare. În funcție de parametrul gradului de sinteză al formațiilor flexionare el distinge: limbi analitice (care utilizează mai ales mărci gramaticale mobile, auxiliare și prepoziții), limbi sintetice (care folosesc prioritar afixe - sufixe gramaticale și desinențe -, legate de rădăcina cuvintelor) și limbi polisintetice, numite și incorporante (care încorporează într-un singur cuvînt un număr foarte mare de afixe gramaticale, cumulînd conținutul unei întregi propoziții). Sapir introduce
[Corola-publishinghouse/Science/84963_a_85748]
-
invariabile - chineză - neizolante - aglutinante: adaugă la un cuvînt o serie de afixe detașabile, ce pot fi analizate și separat - maghiară, turcă, basca; - flexionare - sintetice: raporturile dintre cuvinte se exprimă prin morfeme care fuzionează - română; - analitice: raporturile sintagmatice se realizează cu ajutorul prepozițiilor, verbelor auxiliare etc. - franceză, engleza; - polisintetice (incorporante): considerate și subtip al limbilor izolante, realizează secvențe lingvistice unitare foarte lungi și complexe, care corespund mai multor cuvinte din limbile mai cunoscute - sînt polisintetice o bună parte a limbilor amerindiene. Izolanta (amorfa
[Corola-publishinghouse/Science/84963_a_85748]
-
gramaticale în interiorul cuvîntului, cu ajutorul unor morfeme care fuzionează (adică nu se adaugă în succesiune, ca în cazul limbilor aglutinante). Limbile flexionare analitice (majoritatea limbilor indo-europene actuale) folosesc mijloace sintactice de exprimare a raporturilor gramaticale (așa-numitele instrumente gramaticale de tipul prepozițiilor, verbelor auxiliare etc.). După cum am mai arătat, nu există tipuri flexionare pure: clasificarea limbilor flexionare se face în funcție de preponderenta tipului sintetic sau a celui analitic; de exemplu, limba română este mai sintetică decît alte limbi romanice. Limbile de tip polisintetic
[Corola-publishinghouse/Science/84963_a_85748]
-
185. În privința acordului, putem avea acordul adjectivului cu numele (da/nu) sau acordul verbului cu numele (da/nu). Din perspectiva topicii mai pot fi avute în vedere: locul adjectivului (AN, NA, NA și AN), locul genitivului (GN, NG), natura adpozițiilor (prepoziții, postpoziții, prepoziții și postpoziții etc.), locul auxiliarului (AuxV, Vaux) etc. Compararea unor structuri sintagmatice elementare poate constitui un teren de aplicații practice pentru diferite taxinomii teoretice: română nu știu 3 2 italiană non șo 3 2 spaniolă no sé 3
[Corola-publishinghouse/Science/84963_a_85748]
-
acordului, putem avea acordul adjectivului cu numele (da/nu) sau acordul verbului cu numele (da/nu). Din perspectiva topicii mai pot fi avute în vedere: locul adjectivului (AN, NA, NA și AN), locul genitivului (GN, NG), natura adpozițiilor (prepoziții, postpoziții, prepoziții și postpoziții etc.), locul auxiliarului (AuxV, Vaux) etc. Compararea unor structuri sintagmatice elementare poate constitui un teren de aplicații practice pentru diferite taxinomii teoretice: română nu știu 3 2 italiană non șo 3 2 spaniolă no sé 3 2 franceză
[Corola-publishinghouse/Science/84963_a_85748]
-
cîteva formulări memorabile particularitățile tipului lingvistic romanic și individualitatea tipologica a limbilor romanice (v. supra: Conceptul de tip lingvistic în lingvistică integrală). Lorenzo Renzi identifica, din perspectiva tipologiei topice a lui Greenberg, 14 trăsături comune ale limbilor romanice: 1. Existența prepozițiilor și nu a postpozițiilor 2. Auxiliarul se așază în fața verbului lexical 3. Pronumele interogativ se așază în fața verbului 4. Adjectivul atributiv manifestă tendința de a-si urma determinatul 5. Complementul numelui în genitiv urmează după determinatul sau 6. Demonstrativele și
[Corola-publishinghouse/Science/84963_a_85748]
-
nivelul tipologiei fonologice sînt limbi caracterizate de fenomenul armoniei vocalice; - la nivelul tipologiei morfologice sînt limbi de tip aglutinant iar genul gramatical lipsește; - la nivelul tipologiei sintactice sînt limbi SOV (subiect-obiect-verb), centripete (modificatorii preceda elementul modificat) și utilizează postpozițiile în locul prepozițiilor. Lista numeralelor de la 1 la 10 pare mai degrabă un contraargument al existenței unei singure familii: Cuvînt Uralică Altaica Proto-uralică Proto-fino-ugrică Proto-samoedă Proto-altaică Proto-turcică Proto-mongolică Proto-tungusă unu *wk*wik-tɨ *uk*byuri *bîr *nigə(n) *əmun/ *əmkən doi *kek-tɨ *sid*puču
[Corola-publishinghouse/Science/84963_a_85748]
-
și limbile uralice), care nu se regăsește însă în coreeană și japoneză actuala. Nu exprimă formal genul natural. Multe limbi au cazuri gramaticale, ca și limbile uralice. Nu au articol definit (că și limbile din grupul finic). Postpozițiile predomina asupra prepozițiilor. Articolul preceda numele. Verbul stă la sfîrșitul propoziției"274. Limbile uralice actuale au următoarele trăsături tipologice comune: "sisteme vocalice simetrice; opoziție de cantitate vocalica distinctiva în unele limbi; corelație de rotunjime; în general nu au vocalism de tip turcic (prezenta
[Corola-publishinghouse/Science/84963_a_85748]
-
trei persoane la singular și plural; sistem dezvoltat de nume verbale; sisteme productive și ramificate de derivare (în general nu au prefixe și infixe, gen gramatical (dar în unele limbi dihotomie animat/inanimat), vocativ, distincție formală între adjectiv și substantiv; prepozițiile - rare); preferă tipul nominal de sintagma; determinantul preceda determinatul; verbul personal stă la sfîrșitul propoziției; construcții adverbiale formate cu ajutorul cazurilor adverbiale și al participiilor - corespund construcțiilor prepoziționale și relative din limbile indo-europene; conjuncții rare sau împrumutate; lexic deosebit de bogat în
[Corola-publishinghouse/Science/84963_a_85748]
-
fără explozie"289. Limbile munda au o morfologie complexă, în timp ce vietnameza este practic lipsită de morfologie. Limbile munda au că topica predominantă SOV, în timp ce restul au o topica SVO și substantiv-adjectiv. Numeroase limbi din această familie șunt ergative, utilizează frecvent prepozițiile și numărul prefixelor și infixelor îl domină net pe cel al sufixelor. În limba mon, cea mai veche limba literară din Birmania (Myanmar), s-au păstrat inscripții într-un alfabet propriu de origine indică datînd din secolul VI d.C. Majoritatea
[Corola-publishinghouse/Science/84963_a_85748]
-
O Zimbabwe; Botswana familia nigero-congoleză, ramura benue-congoleză, grupul bantu latină 174. kalmîkă OR Rusia (R. Kalmîkă) familia altaica, ramura mongola, grupul oirat; aglutinanta, SOV latină (în trecut), chirilica 175. kamba N Kenya; Tanzania familia nigero-congoleză, ramura benue-congoleză, grupul bantu kikuyu-kamba; prepoziții; SVO latină 176. kanembu N Ciad, Niger, Nigeria familia nilo-sahariană, ramura sahariana occidentală, grupul kanuri latină adaptată 177. kannauji N India (regiunea Kannauji din Uttar Pradesh) familia indo-europeană, ramura indo-iraniană, grupul indian central; considerată și dialect hindi devanagari 178. kannada
[Corola-publishinghouse/Science/84963_a_85748]
-
C. familia indo-europeană, ramura anatoliană cuneiforma, apoi hieroglifica proprie 227. luxemburgheza O Luxemburg / N Belgia, Franța, Germania familia indo-europeană, ramura germanica occidentală, grupul franconic; accentuala; SVO latină 228. maasai (maa) N Kenya; Tanzania familia nilo-sahariană; ramură nilotica; tonala; armonie vocalica; prepoziții; VSO latină 229. macedoneană O Macedonia / N Șerbia, Albania, Bulgaria, Grecia; lingviștii bulgari o considera dialect bulgar Limba de tranziție dintre bulgară și sîrbo-croată, măi asemănătoare cu prima. Primele texte din sec. al XVII-lea. Această limbă slavă nu trebuie
[Corola-publishinghouse/Science/84963_a_85748]
-
113, 114, 115, 227, 291, 294, 320, 324, 335, 336, galaico-~ 263, indo-~ 227, iudeo~ 294, spaniolo-~ 227 postpoziție 98, 155, 176, 178, 206, 237, 238, 295 postpunere 71, 118 pragmatică 25, 26, context pragmatic 195, registru (stil) discursiv-pragmatic 195 prepoziție 155, 176, 192, 245, 249, 273, 282 prepoziție 58, 59, 68, 88, 90, 98, 143, 178 producere lingvistică 32, 64, 65, 192 propoziție 59, 64, 67, 79, 90, 96, 98, 101, 155, 174, 178, 201, 205, 291, 293, 305, cuvînt-
[Corola-publishinghouse/Science/84963_a_85748]
-
335, 336, galaico-~ 263, indo-~ 227, iudeo~ 294, spaniolo-~ 227 postpoziție 98, 155, 176, 178, 206, 237, 238, 295 postpunere 71, 118 pragmatică 25, 26, context pragmatic 195, registru (stil) discursiv-pragmatic 195 prepoziție 155, 176, 192, 245, 249, 273, 282 prepoziție 58, 59, 68, 88, 90, 98, 143, 178 producere lingvistică 32, 64, 65, 192 propoziție 59, 64, 67, 79, 90, 96, 98, 101, 155, 174, 178, 201, 205, 291, 293, 305, cuvînt-~ 90, 311, parte de ~ 90, sintaxa a ~ei
[Corola-publishinghouse/Science/84963_a_85748]
-
numărul, sexul, autorul etc.) sau situaționale din "lumea exterioară", adică din afara textului. 116 Autorul se referă la română actuala, în care formele "analitice" de genitiv și dativ (de ex. dat. la oameni în loc de oamenilor) cîștiga din ce in ce mai mult teren. Dativul cu prepoziția la a fost semnalat demult de către Iorgu Iordan (Limba română actuala. O gramatică a "greșelilor", Iași, 1943, p. 282) că fapt caracteristic romanei vorbite. Al. Graur a susținut, cu temei, caracterul legitim al unor forme analitice de genitiv-dativ combătute că
[Corola-publishinghouse/Science/84963_a_85748]
-
20.II.2006 ) Diferențele salariale sunt actualizate, adică profesorii nu vor primi banii la nivelul anilor trecuți. ("Cotidianul", 21.II.2006 ). 3.1.2. Procesul de clișeizare este însoțit de modificarea contextuală a sensului expresiei, care devine sinonimă cu diverse prepoziții sau locuțiuni prepoziționale. - la, pe, în: A fost internat cu arsuri de gradul IV la nivelul feței și al mâinilor. (TV Național, 22.IV.2006); "arsuri la față, pe mâini" Acidul glutaminic îmbunătățește excitația la nivelul creierului. (As, 6-13.II
[Corola-publishinghouse/Science/85023_a_85809]
-
conducerii PSD nu a fost luată în discuție această chestiune. ("Cotidianul", 28.II.2006). 3.1.3. Procesul de clișeizare a sintagmelor la nivelul și la nivel de înregistrează în etapa actuală sensuri noi, mai cu seamă abstracte. - "destinația" (substituind prepoziția pentru): În Japonia s-a investit foarte mult la nivelul copiilor. (TVR 2, 24.IV.2006) - "sursa" (substituind locuțiunea din partea): Nesocotirea articolului 193, alineatele 2 și 3 din Regulamentul Camerei Deputaților, care prevede traiectoria cererii de percheziție adresate președintelui Camerei
[Corola-publishinghouse/Science/85023_a_85809]
-
prezentate în ședinta CSAT din 13 februarie a.c. ("Cotidianul", 21.II.2006) PSD mai depune o moțiune pe problema gripei aviare și alta pe tema sănătății. (Realitatea TV, 28.V.2006).8 Despre modificările apărute recent în structura semantică a prepozițiilor românești s-a scris destul de mult. Avram (1997a: 274) constată că "substituirile de natură pur funcțională (sensuri sau/și raporturi noi ori numai contexte noi) sunt numeroase în perioada actuală și ele au făcut să se vorbească de o "reinterpretare
[Corola-publishinghouse/Science/85023_a_85809]
-
a scris destul de mult. Avram (1997a: 274) constată că "substituirile de natură pur funcțională (sensuri sau/și raporturi noi ori numai contexte noi) sunt numeroase în perioada actuală și ele au făcut să se vorbească de o "reinterpretare semantică" a prepozițiilor celor mai frecvente, de "reorganizarea" sau "refacerea sistemului prepozițiilor" ". Așadar extinderea sferei semantice a prepoziției pe se înscrie într-un fenomen mai larg, legat de folosirea prepozițiilor în contexte noi, care tind să se fixeze și să devină locuțiuni prepoziționale
[Corola-publishinghouse/Science/85023_a_85809]
-
substituirile de natură pur funcțională (sensuri sau/și raporturi noi ori numai contexte noi) sunt numeroase în perioada actuală și ele au făcut să se vorbească de o "reinterpretare semantică" a prepozițiilor celor mai frecvente, de "reorganizarea" sau "refacerea sistemului prepozițiilor" ". Așadar extinderea sferei semantice a prepoziției pe se înscrie într-un fenomen mai larg, legat de folosirea prepozițiilor în contexte noi, care tind să se fixeze și să devină locuțiuni prepoziționale. În acest sens se pot menționa și alte grupări
[Corola-publishinghouse/Science/85023_a_85809]