62,720 matches
-
De asemenea, demnă de reținut este și una din concluziile de forță ale autorului cu privire la Bacău și la ritmul diferit de dezvoltare și modernizare a orașului: creșterii accelerate din anii ’20 i-a urmat stagnarea din deceniul următor, rezultat al crizei economice și a schimbării priorităților atât la nivel central, cât și local. Autorul realizează, prin urmare, un demers sistematic, întins pe mai bine de 350 de pagini de text efectiv, dens, cu un sistem de referințe funcțional și corect întocmit
Fizionomii urbane şi structuri etno-sociale din Moldova : (1864- 1938) by Alin Popa () [Corola-publishinghouse/Science/1172_a_2215]
-
92 la 100. Singurele orașe din România în care numărul femeilor întrecea pe cel al bărbaților erau tot în Moldova: Piatra Neamț - 108/100, Iași - 106/100 și Botoșani - 101/100. Cauzele trebuie căutată tot în realitățile socio-economice ale orașelor respective. Criza financiar economică ce s-a manifestat la cumpăna dintre secolele al XIX-lea și al XX-lea în întreaga țară, resursele limitate ale regiunii - atât cele financiare, cât și cele naturale -, au determinat plecarea unui eșantion semnificativ din rândul populației
Fizionomii urbane şi structuri etno-sociale din Moldova : (1864- 1938) by Alin Popa () [Corola-publishinghouse/Science/1172_a_2215]
-
refuza acestora dreptul de a deține proprietăți funciare. Nu este deloc lipsit de importanță să reamintim faptul că acest „dezechilibru” al demografiei urbane din Moldova este surprins într-o perioadă în care fenomenul emigraționist a afectat serios comunitatea evreilor moldoveni. Criza economică, ce avea să se acutizeze la sfârșitul secolului al XIX-lea, discriminările de tot felul, cazurile de abuz din partea anumitor funcționari, precum și atașamentul față de idealurile sioniste aveau să fie principalele cauze ale acestui fenomen, cunoscut în literatura de specialitate
Fizionomii urbane şi structuri etno-sociale din Moldova : (1864- 1938) by Alin Popa () [Corola-publishinghouse/Science/1172_a_2215]
-
Bacăului. Nu de puține ori, euforia a fost tradusă în practică prin acțiuni aflate la limita legalității. Spre exemplu, posesorii de teren din cartierul C. F. R. au demarat lucrările de construcție a caselor, înainate de a primi din partea primăriei autorizațiile necesare. Criza majoră a spațiului locativ, prezentă la nivelul anilor ’20 pe întregul teritoriu al României, explică suficient de bine acest fenomen. Deși a primit - încă din ianuarie 1925 - toate aprobările necesare, proiectul cartierului de S-V (cunoscut și sub denumirea de
Fizionomii urbane şi structuri etno-sociale din Moldova : (1864- 1938) by Alin Popa () [Corola-publishinghouse/Science/1172_a_2215]
-
tentativele eșuate de înglobare a comunei Domnița Maria - din zona de Sud a Bacăului - în cadrul administrației municipale. Mai mult decât atât, în august 1938, printr-un nou decret regal, localitatea a revenit în rândul comunelor urbane. Resimțind din plin efectele crizei economice globale, Bacăul anilor ’30 lasă impresia unui oraș închis, conștient de faptul că dezvoltarea sa a atins limitele superioare. Extrem de sugestiv este conținutul unui ordin al prefectului de Bacău adresat primarului municipiului în ianuarie 1936: „(...) veți pune în vedere
Fizionomii urbane şi structuri etno-sociale din Moldova : (1864- 1938) by Alin Popa () [Corola-publishinghouse/Science/1172_a_2215]
-
muncitorii din fabrici și elevi, concesionarul avea obligația de a elibera, la cerere, abonamente cu reducere de minim 20%. În mod gratuit, de dou) ori pe săptămână, trebuia asigurat transportul membrilor fanfarei Regimentului 27 infanterie în parcul Gherăești. În plină criză economică mondială, investițiile - deloc neglijabile - realizate de Al. Abramovici pentru modernizarea transportului public local, s-au dovedit a fi extrem de neinspirate. La încheierea contractului, numai fondul utilizat pentru achiziționarea celor patru autobuze s-a ridicat la suma de 1,2
Fizionomii urbane şi structuri etno-sociale din Moldova : (1864- 1938) by Alin Popa () [Corola-publishinghouse/Science/1172_a_2215]
-
pieselor de schimb, taxele și impozitele locale mari, prețul ridicat al concesionării, precum și celelalte cheltuieli aferente (salarii, reviziile periodice etc.ă, au dus, inevitabil, la rezilierea contractului (1 octombrie 1935). Dincolo de efectele negative produse în interiorul unui sistem economic aflat în criză generalizată, deficitul bugetar al firmei concesionare s-a apreciat și pe alte căi. Spre exemplu, „având în vedere faptul că funcționarii fabricii de hârtie erau deserviți de mașinile conducerii, drumurile la Letea se efectuau, în general, cu autobuzul gol”. Prețul
Fizionomii urbane şi structuri etno-sociale din Moldova : (1864- 1938) by Alin Popa () [Corola-publishinghouse/Science/1172_a_2215]
-
jumătate de refugiați și aproape un milion de militari ruși s-au adăugat populației din această regiune, ceea ce a creat imense greutăți în aprovizionarea și cartiruirea lor. Orașele și satele erau înțesate de noii veniți. Această aglomerare a produs o criză fără precedent a locuințelor. Spre exemplu, Iașii, care la începutul războiului aveau aproximativ 75.000 de locuitori, înregistrau acum peste 300.000. Pentru marea masă a populației retragerea s-a făcut în condiții extrem de grele. În memoria multora dintre participanții
Fizionomii urbane şi structuri etno-sociale din Moldova : (1864- 1938) by Alin Popa () [Corola-publishinghouse/Science/1172_a_2215]
-
cazul comerțului, dominația evreiască asupra industriei locale. Mai mult decât atât, considerăm că este demn de a fi subliniat faptul că această preponderență a fost o caracteristică a industrializării Bacăului de la apariția primelor fabrici și până la naționalizarea din anul 1948. Criza economică mondială din perioada 1929 1933 a întrerupt această evoluție ascendentă a economiei județului și orașului Bacău. În condițiile ridicării pragului de impozitare, a taxelor mari pentru export și a lipsei de comenzi, producția industrială locală a fost grav afectată
Fizionomii urbane şi structuri etno-sociale din Moldova : (1864- 1938) by Alin Popa () [Corola-publishinghouse/Science/1172_a_2215]
-
tarife vamale și prohibiții pentru anumite articole - în special pentru produsele unor industrii cu capital străin -, protejându le în dauna comercianților și consumatorilor, impunerea de restricții și control asupra comerțului cu devize, ce au vizat în special stabilizarea monetară ș.a. Criza a afectat ramuri întregi ale economiei naționale, în special unitățile ce operau în sfera exploatării materialului lemnos - ce au suferit de pe urma dublei impozitări și a ridicării tarifului de transport pe calea ferată -, dar și pe micii producători agricoli, prin scăderea
Fizionomii urbane şi structuri etno-sociale din Moldova : (1864- 1938) by Alin Popa () [Corola-publishinghouse/Science/1172_a_2215]
-
lumânări, săpun, unsori, patru fabrici de cartoane, dou) fabrici de mezeluri, patru ateliere de turnătorie și reparații mecanice, șase fabrici de casânci, trei fabrici de țesătorie și tricotaje” și câteva din atelierele de curelărie și sandale din sectorul industriei mici. Criza economică mondială a schimbat radical profilul industriei locale, cea mai bună dovadă, în acest sens, fiind evoluția acestui sector în intervalul 1933-1938. Din punct de vedere numeric, industria băcăuană a evoluat până la sfârșitul perioadei interbelice mult sub nivelul atins în
Fizionomii urbane şi structuri etno-sociale din Moldova : (1864- 1938) by Alin Popa () [Corola-publishinghouse/Science/1172_a_2215]
-
în care, „cu toată prevederea prohibitivă, Letea a înstrăinat pădurile concesionate, vânzându-le la prețuri derizorii întreprinderii <<Take Anastasiu>> (ulterior „Tarcăul”, n.n.), alcătuită din aceiași acționari, care valorificau lemnul sub formă de cherestea pentru export, la prețuri mari”. În condițiile crizei economico-financiare de la începutul secolului al XX-lea în țara noastră și-au făcut apariția primele semne ale procesului de concentrare a producției și de centralizare a capitalului. Această tendință, favorizată și de politica protecționistă a statului român, s-a tradus
Fizionomii urbane şi structuri etno-sociale din Moldova : (1864- 1938) by Alin Popa () [Corola-publishinghouse/Science/1172_a_2215]
-
ale procesului de concentrare a producției și de centralizare a capitalului. Această tendință, favorizată și de politica protecționistă a statului român, s-a tradus și prin „încheierea primelor înțelegeri embrionare de tip monopolist, între care și în industria hârtiei”. Dealtfel, criza economică de la debutul noului secol s-a manifestat inegal în sectorul industrial, majoritatea fabricilor de hârtie nefiind afectate. Susținem această afirmație cu următoarele date statistice privind producția de celuloză și hârtie a fabricii Letea în perioada 1901-1908: La începutul secolului
Fizionomii urbane şi structuri etno-sociale din Moldova : (1864- 1938) by Alin Popa () [Corola-publishinghouse/Science/1172_a_2215]
-
malul drept al Bistriței „exclusivitatea producției de hârtie specială din cârpe, hârtie sugătoare, cartoane lipite și hârtie pergaminată”. Grație comenzilor primite din partea instituțiilor statului, dar și a creditelor obținute, fabrica de hârtie Letea a reușit să depășească cu bine perioada crizei economice mondiale. Mai mult, în intervalul 1929-1933 administrația fabricii a reușit aproape să-și dubleze capitalul social: de la 191,6 milioane lei în anul 1929 la 335,5 milioane lei în anul 1933. Pe de altă parte, evoluția pozitivă a
Fizionomii urbane şi structuri etno-sociale din Moldova : (1864- 1938) by Alin Popa () [Corola-publishinghouse/Science/1172_a_2215]
-
ale lucrătorilor. Pentru prima oară în istoria națională, muncitorii aveau dreptul de a primi ajutor în caz de boală, invaliditate sau bătrânețe, puteau beneficia de serviciile Casei de asigurare sau puteau face patronul răspunzător pentru cazurile de accidente profesionale. Perioada crizei economice mondiale (1929-1933) a fost marcată pe plan local de revigorarea mișcărilor sociale muncitorești, provocate de condițiile grele de muncă, de micșorarea salariilor, dar și de creșterea alarmantă a șomajului - în anul 1930 în Bacău existau aproximativ 500 de șomeri
Fizionomii urbane şi structuri etno-sociale din Moldova : (1864- 1938) by Alin Popa () [Corola-publishinghouse/Science/1172_a_2215]
-
deschise de principesa Alexandrina Cantacuzino. În expunerea sa, aceasta a făcut o trecere în revistă a scopurilor urmărite de societate - sintetizate în formula „ridicarea sufletelor noilor generații” -, precum și a realizărilor înfăptuite de-a lungul timpului. Președinta societății a amintit de „criza economică și de cea morală prin care trece țara, aceasta din urmă agravată de dezinteresarea femeilor române în rolul lor de mame și gospodine, care lasă să se distrugă comorile de suflet, de sănătate și de avere a neamului, fără
Fizionomii urbane şi structuri etno-sociale din Moldova : (1864- 1938) by Alin Popa () [Corola-publishinghouse/Science/1172_a_2215]
-
multe bonuri ale Băncii Naționale; „senzaționalul” furt de 200.000 lei de la magazinul „Luvru”, proprietatea lui S. Kaufman (1935) ș.a. Frecvența ridicată cu care aceste știri au apărut în presa locală la sfârșitul anilor ’20 și, în special, în perioada crizei economice mondiale, crează cercetătorului o puternică impresie negativă, sentimentul degajat fiind acela al unui oraș nesigur, lăsat la discreția lumii interlope. Aflăm, de pildă, de faptul că, începând cu toamna anului 1927, băcăuanii au fost terorizați de o bandă de
Fizionomii urbane şi structuri etno-sociale din Moldova : (1864- 1938) by Alin Popa () [Corola-publishinghouse/Science/1172_a_2215]
-
de avântul înregistrat de istoriografia românească după 1989: pe de o parte, opțiunea clară, dar, din păcate, mult prea publicistică, pentru recuperarea trecutului imediat - în special, mișcarea de rezistență anticomunistă - și, pe de altă parte, activarea, pe fondul unei puternice crize politice, a unor mai vechi și nerezolvate complexe identitare românești. Dincolo de numeroasele drapaje emoțional-publicistice ale momentului, de vocalizele unor porniri îndreptate polemic asupra patriotismului de paradă, considerat, pe bună dreptate, inactual, nemodern și antieuropean, se simțea „ura de sine” despre
Fizionomii urbane şi structuri etno-sociale din Moldova : (1864- 1938) by Alin Popa () [Corola-publishinghouse/Science/1172_a_2215]
-
nimicită de romani. Sacrovir se sinucide în vila sa. Eșecul unui imperiu al galilor. Ultimele tulburări asociază problema germanică, succesiunea imperială și revoltele interne. Într-adevăr, sfîrșitul domniei lui Nero și moartea sa în 68 d.I.C. deschid o perioadă de criză și de confuzie în Imperiu. Conflictele între candidații la tronul imperial favorizează revoltele în Galia. Prima este de origine rurală, în jurul lui Maric, pe teritoriu eduen. El se proclamă eliberatorul galilor și atrage în jurul său pe oamenii de la țară. Nobilimea
by Jean Carpentier, É. Carpentier, J.-M. Mayeur, A. TranoyJean Carpentier, François Lebrun, [Corola-publishinghouse/Science/965_a_2473]
-
rezultă din separarea lumii celor vii de orașul morților, necropola. Am putea astfel avea un fel de viziune în negativ a periferiei orașului dacă îi reperăm necropolele (cazul orașului Reims). În cîteva situri privilegiate, 18 orașe, un zid construit înaintea crizei din secolul al III-lea d.I.C. înconjoară orașul: astfel la Nîmes și la Autun, porțile din epoca lui Augustus sînt încă bine conservate. Intrarea orașului poate fi semnalată și printr-un arc (Saintes). Planul de ansamblu este determinat de rețeaua
by Jean Carpentier, É. Carpentier, J.-M. Mayeur, A. TranoyJean Carpentier, François Lebrun, [Corola-publishinghouse/Science/965_a_2473]
-
printre acești martiri se află episcopul Pothin și sclava Blandine. Totuși, comunitatea creștină se menține, iar succesorul lui Pothin este primul teolog al Galiei, Irineu. Încă din a doua jumătate a secolului al II-lea apar semne prevestitoare ale unei crize grave. O epidemie de ciumă devastează Imperiul sub domnia lui Marcus Aurelius (161-180), care mai vede și amenințările germane revenind în regiunile renane. Tulburări interioare pun sub semnul întrebării pax Romana odată cu revolta lui Maternus, care se dedă la jafuri
by Jean Carpentier, É. Carpentier, J.-M. Mayeur, A. TranoyJean Carpentier, François Lebrun, [Corola-publishinghouse/Science/965_a_2473]
-
pentru originalitatea teatrelor galice, a căror orchestra putea fi de formă circulară, permițînd astfel reprezentații importante și jocuri. Acest ansamblu reprezintă un bun exemplu de contacte culturale între tradițiile celtice și civilizația romană. . 6.De la Imperiul Roman la regatele barbare: crize și transformări (secolele al III-lea și al IV-lea) Invaziile barbare și disensiunile din sînul puterii romane provoacă o gravă criză în secolul al III-lea. Totuși Galia cunoaște o strălucită reînnoire în secolul al IV-lea. Însă reluarea
by Jean Carpentier, É. Carpentier, J.-M. Mayeur, A. TranoyJean Carpentier, François Lebrun, [Corola-publishinghouse/Science/965_a_2473]
-
bun exemplu de contacte culturale între tradițiile celtice și civilizația romană. . 6.De la Imperiul Roman la regatele barbare: crize și transformări (secolele al III-lea și al IV-lea) Invaziile barbare și disensiunile din sînul puterii romane provoacă o gravă criză în secolul al III-lea. Totuși Galia cunoaște o strălucită reînnoire în secolul al IV-lea. Însă reluarea invaziilor accentuează transformările lumii galice, unde regatele barbare se instalează în cursul secolului al V-lea. După începutul de criză sub domniile
by Jean Carpentier, É. Carpentier, J.-M. Mayeur, A. TranoyJean Carpentier, François Lebrun, [Corola-publishinghouse/Science/965_a_2473]
-
o gravă criză în secolul al III-lea. Totuși Galia cunoaște o strălucită reînnoire în secolul al IV-lea. Însă reluarea invaziilor accentuează transformările lumii galice, unde regatele barbare se instalează în cursul secolului al V-lea. După începutul de criză sub domniile lui Marcus Aurelius și a lui Commodus, Galia își regăsește prosperitatea cu dinastia Severilor (193-235). Dar acest echilibru fragil este din nou pus sub semnul întrebării de reluarea brutală a invaziilor germanice. După ele, Galia rămîne rănită, dar
by Jean Carpentier, É. Carpentier, J.-M. Mayeur, A. TranoyJean Carpentier, François Lebrun, [Corola-publishinghouse/Science/965_a_2473]
-
acest echilibru fragil este din nou pus sub semnul întrebării de reluarea brutală a invaziilor germanice. După ele, Galia rămîne rănită, dar și transformată. Din nou barbarii sînt cei care pun capăt acestei reînnoiri galice din secolul al IV-lea. Criza din secolul al III-lea Secolul al III-lea corespunde unei epoci de criză pentru întreaga lume romană. Cauzele și aspectele acestei crize sînt foarte complexe și adesea încă puțin cunoscute, dar pentru Galia unul dintre faptele determinante este invazia
by Jean Carpentier, É. Carpentier, J.-M. Mayeur, A. TranoyJean Carpentier, François Lebrun, [Corola-publishinghouse/Science/965_a_2473]