11,108 matches
-
Unul din morminte poate fi considerat drept cel mai vechi monument megalitic di) Despre Einan, cf. Mu'ller-Karpe, op. Cit., II, p. 349. /vin ti ster Ai O.' " Vf, x, " le s peuples cu ocazia îngropării, dar nu se cunoaște semnificația ritualului. Cât privește depozitele de cranii, s-au comparat documentele natufiene cu depozitele descoperite la Offnet, în Bavaria, și în peștera de la Hohlenstern, în Wiirttenburg: toate aceste cranii aparțineau unor indivizi care fuseseră masacrați, poate de către vânătorii de cranii sau de
[Corola-publishinghouse/Science/85022_a_85808]
-
arbore 25. Arborele cosmic este socotit a fi în Centrul Lumii și unește cele trei regiuni cosmice, căci el își afundă rădăcinile în Infern și vârful său atinge Cerul 26. Întrucât lumea trebuie reînnoită periodic, cosmogonia va fi reiterată prin ritualuri cu ocazia fiecărui An Nou. Acest scenariu mitico-ritual este atestat în Orientul Apropiat și la indo-iranieni. Dar îl găsim, de asemenea, în societățile de cultivatori primitivi, care prelungesc, întrucâtva, concepțiile religioase ale neoliticului. Ideea fundamentală - înnoirea Lumii prin repetarea 23
[Corola-publishinghouse/Science/85022_a_85808]
-
valorizările religioase ale spațiului, adică, în primul rând, ale locuinței și satului. O existență sedentară organizează altfel lumea decât o viață nomadă. Pentru agricultor, spațiul în care trăiește: casa, satul, ogorul, constituie "adevărata lume". "Centrul Lumii" este locul consacrat prin ritualuri și rugăciuni, căci prin el are loc comunicarea cu Ființele supraumane. Nu cunoaștem semnificațiile religioase atribuite de oamenii neoliticului din Orientul Apropiat caselor și satelor lor. Se știe, doar, că, începând de la un anumit moment, ei clădeau altare și sanctuare
[Corola-publishinghouse/Science/85022_a_85808]
-
către ~ 8000, se dovedește un proces ineluctabil, în pofida rezistenței unor populații, mai ales după cristalizarea păstoritului, difuziunea culturii plantelor alimentare avansa spre Australia și Patagonia, când s-au făcut simțite efectele colonizării europene și ale revoluției industriale. Propagarea cerealiculturii vehiculează ritualuri, mituri și idei religioase specifice. Dar nu e vorba de un proces mecanic. Chiar reduși, cum suntem, la documente arheologice - altfel zis, necunoscând semnificațiile religioase, în primul rând miturile și ritualurile - constatăm diferențe, uneori destul de importante, între culturile neolitice europene
[Corola-publishinghouse/Science/85022_a_85808]
-
colonizării europene și ale revoluției industriale. Propagarea cerealiculturii vehiculează ritualuri, mituri și idei religioase specifice. Dar nu e vorba de un proces mecanic. Chiar reduși, cum suntem, la documente arheologice - altfel zis, necunoscând semnificațiile religioase, în primul rând miturile și ritualurile - constatăm diferențe, uneori destul de importante, între culturile neolitice europene și sursele lor orientale. E sigur, de exemplu, că cultul taurului, atestat de numeroase imagini în regiunile danubiene, provine din Orientul Apropiat. Totuși, nu există dovezi despre un sacrificiu al taurului
[Corola-publishinghouse/Science/85022_a_85808]
-
fond, mutilată a vieții și a gândirii religioase. Am văzut ce ne revelă documentele religioase ale primelor culturi neolitice: culte ale morților și ale fertilității reprezentate prin statuetele zeițelor și ale zeului furtunii (cu epifaniile sale: taurul, bucranul); credințe și ritualuri în legătură cu "misterul" vegetației; asimilarea femeie-glie-plantă, implicând omologia naștere-renaștere (inițiere); foarte probabil, speranța unei postexistențe; o cosmologie comportând simbolismul unui "Centru al Lumii" și spațiul locuit ca o imago mundi. E de 43 Marija Gimbutas, "Old Europe c. 7000-3500 B. C.
[Corola-publishinghouse/Science/85022_a_85808]
-
cu regalitatea și cu un corp sacerdotal organizat. Dar dacă edificiul spiritual al neoliticului 50 nu ne mai este accesibil în ansamblul său, fragmente răzlețe s-au păstrat în tradițiile societăților țărănești. Continuitatea "locurilor sacre" (cf. § 8) și a anumitor ritualuri agrare și funerare nu mai trebuie demonstrată, în Egiptul secolului XX, snopul ritual este legat în același chip cum se vede pe monumentele antice, care reproduc, de altfel, un obicei moștenit din preistorie, în Arabia Petraea, ultimul snop este îngropat
[Corola-publishinghouse/Science/85022_a_85808]
-
obiceiul este, desigur, mai arhaic (se crede că îl regăsim în mormintele de la Dipylon). Leopold Schmidt a arătat că anumite scenarii mitico-rituale, încă în vigoare la țăranii din Europa Centrală și sud-Orientală la începutul secolului XX, păstrează fragmente mitologice și ritualuri dispărute, în Grecia veche, încă înainte de Homer. De prisos să continuăm. Să subliniem doar că atari rituri s-au menținut timp de 4000-5000 de ani, dintre care ultimii l 000-1500 de ani sub vigilența celor două religii monoteiste cunoscute prin
[Corola-publishinghouse/Science/85022_a_85808]
-
timpurile fabuloase ale începuturilor. Această epocă numită Tep zepi, "Prima Oara", a durat de la apariția zeului creator de-asupra Apelor Primordiale până la întronarea lui Horus. Tot ceea ce există, fenomene naturale precum și realități religioase și culturale (planuri de temple, calendar, scriere, ritualuri, însemne regale etc.), își află validitatea și justificarea în faptul că au fost create în timpul epocii inițiale. Evident, "Prima Oară" este Vârsta de Aur a perfecțiunii absolute, "înainte ca mânia, ori zgomotul, ori lupta, ori dezordinea să-și fi făcut
[Corola-publishinghouse/Science/85022_a_85808]
-
în fond, s-ar putea spune că riturile, urmărind deruta forțelor demonice, au drept scop restaurarea perfecțiunii inițiale. 26. Teogonii și cosmogonii Ca în toate religiile tradiționale, cosmogonia și miturile de origine (originea omului, a regalității, a instituțiilor sociale, a ritualurilor etc.) constituiau esențialul științei sacre. Natural, existau mai multe mituri cosmogonice, punând în evidență zei diferiți și localizând începutul Creației într-o multitudine de centre religioase. Temele se numără printre cele mai arhaice: apariția unei movile, a unui lotus sau
[Corola-publishinghouse/Science/85022_a_85808]
-
părea supraumană, pentru că ea împărtășea viața statică a Universului, ibid., pp. 13-14. Idei religioase și crize politice m Egiptul antic în principiu, cultul trebuia să fie celebrat de către faraon, dar acesta își delega funcțiile preoților diferitelor temple. Direct sau indirect, ritualurile aveau drept scop apărarea, deci stabilitatea, "creației originare". De fiecare An Nou cosmogonia era reiterată 25 într-o manieră și mai exemplară decât victoria zilnică a lui Ra, căci era vorba de un ciclu temporal mai mare. Întronarea faraonului reproducea
[Corola-publishinghouse/Science/85022_a_85808]
-
detaliat ia J. H. Breasted, op. Cit., pp. 103 sq. Și la R. Weill, Le champ des roseaux et le champ des offrandes, pp. 16 sq. Asemenea încercări sunt cunoscute în numeroase tradiții arhaice. Ele presupun o inițiere prealabilă, comportând anumite ritualuri și anumite învățături (mitologie și geografie funerară, formule secrete etc.). Cele câteva aluzii care se găsesc în Textele Piramidelor constituie cele mai vechi documente scrise privind obținerea unei soarte privilegiate grație anumitor cunoștințe secrete, E vorba, desigur, de o moștenire
[Corola-publishinghouse/Science/85022_a_85808]
-
de piatră este evidentă; e vorba de o fascinație suscitată de dorința de a transforma mormintele colective în monumente spectaculoase și indestructibile. Grație construcțiilor megalitice, morții se bucură de o putere excepțională; totuși, deoarece comunicarea cu strămoșii este asigurată prin ritual, această putere poate fi împărtășită și de cei vii. Există, desigur, și alte forme de cult al strămoșilor. Ceea ce caracterizează religiile megalitice este faptul că ideile de perenitate și de continuitate între viață și moarte sunt sesizate prin exaltarea strămoșilor
[Corola-publishinghouse/Science/85022_a_85808]
-
mai ales în timpul Imperiului, ei au asimilat esențialul culturii hurriților, populație nc-indo-curopeană locuind în regiunile septentrionale ale Mesopotamiei și ale Siriei, în consecință, în panteonul hittiților. Divinitățile de origine sumcro-akkadiană sunt paralele cu divinitățile anatolicne și hurritc. Majoritatea miturilor și ritualurilor hiâtite cunoscute până în prezent au paralele, sau chiar modele, în tradițiile religioase hattienc sau hurrite. Moștenirea indo-europcană este mai puțin semnificativă. Totuși, cu toată eterogenitatea izvoarelor lor, creațiilor geniului hittit - în primul rând, arta religioasă - nu le lipsește originalitatea. Divinitățile
[Corola-publishinghouse/Science/85022_a_85808]
-
însuși fiu al lui Teșub, al cărui mit ne va reține mai încolo. În ceea ce privește viața religioasă, izvoarele nu ne informează decât asupra cultului oficia]. Rugăciunile, al căror text s-a păstrat, aparțin exclusiv familiilor regale. Altfel zis, ignorăm credințele și ritualurile populare. Totuși nu ne putem îndoi de rolul cuvenit zeițelor fecundității și zeului furtunii. Sărbătorile legate de anotimpuri, mai ales sărbătoarea de Anul Nou (purulli), erau celebrate de către rege, care-i reprezenta pe cuceritorii ariofoni; dar ceremonii asemănătoare se practicau
[Corola-publishinghouse/Science/85022_a_85808]
-
executați. Lucru care confirmă, indirect, extraordinarul renume de care se bucurau, în mediile populare, anumite practici arhaice. Dimpotrivă, un număr considerabil de texte descoperite până în prezent probează că "magia albă" era deschis și din plin practicată; ea comporta mai ales ritualuri de purificare și de "îndepărtarea răului". Prestigiul și rolul religios al regelui sunt considerabile. Suveranitatea este un dar al zeilor. "Mie, Regelui, zeul furtunii și zeul-Soare mi-au încredințat țara și casa. Zeii mi-au dat mie, Regelui, ani mulți
[Corola-publishinghouse/Science/85022_a_85808]
-
protagonistul este Telipinu. Alte texte conferă acest rol tatălui 2 într-o frumoasă rugăciune, regina Puduhepas o identifică pe zeița din Arinna cu Hepat (cf. traducerea lui A, Goetze, ANET, p. 393). Este, totuși, singura mărturie în acest sens; în ritualuri și în listele de ofrande, numele celor două zeițe sunt citate unul după altul. Fapt care poate să se explice prin importanța dobândită, sub suveranii hittiți, de către cele două celebre epifanii ale Zeiței-Mame. 3 Ritual pentru ridicarea unui nou palat
[Corola-publishinghouse/Science/85022_a_85808]
-
mărturie în acest sens; în ritualuri și în listele de ofrande, numele celor două zeițe sunt citate unul după altul. Fapt care poate să se explice prin importanța dobândită, sub suveranii hittiți, de către cele două celebre epifanii ale Zeiței-Mame. 3 Ritual pentru ridicarea unui nou palat, traducere de A. Goetze, ANET, p. 735. 4 O. R. Gurney, "Hittite kingship", p. 115. 5 Am adăugat ghilimele pentru a indica în acest mod că este vorba, într-un mare număr de cazuri, de
[Corola-publishinghouse/Science/85022_a_85808]
-
număr de cazuri, de mituri hattiene sau hurrite traduse sau adaptate în limba hittită. 98 său, zeul furtunii, ori zeului solar sau anumitor zeițe. Fondul mitic - ca și numele de Telipinu - este hattian. Redactările hittite au fost compuse în legătură cu diferite ritualuri, astfel spus recitarea mitului juca un rol fundamental în cult. Începutul narațiunii 6 fiind pierdut, nu se știe de ce Telipinu s-a decis să "dispară". Poate pentru că oamenii îl iritaseră. Dar urmările dispariției sale se fac imediat simțite. Focurile se
[Corola-publishinghouse/Science/85022_a_85808]
-
vieții cosmice. De altfel, "dispariție" și "epifanie" înseamnă, totodată, coborâre în infern și întoarcere pe pământ (cf. Dionysos, § 122). Dar ceea ce îl distinge pe Telipinu de zeii vegetației este faptul că "descoperirea" sa și "reanimarea" cu ajutorul albinei înrăutățește situația: abia ritualurile de purificare reușesc să-1 pacifice. Trăsătura specifică a lui Telipinu este "turbarea" sa demonică, care amenința să ruineze țara întreagă. E vorba de furia capricioasă și irațională a unui zeu al fertilității contra propriei sale creații, viața sub toate formele
[Corola-publishinghouse/Science/85022_a_85808]
-
23 F. A. Schaeffer, The Cuneiform Texts of Ras Shamra-Ugarit, pi. XXXI, pp. 60, 62. 24 în inscripțiile vest-semitice, El este totuși numit "Creatorul Pământului"; vezi M. Pope în W.d. M., I, p. 280. 25 Acest mit este modelul unui ritual efectuat la începutul unui nou ciclu de șapte ani, ceea ce demonstrează că la o dată veche El mai era considerat încă autor al fertilității terestre, prestigiu care îi va reveni mai târziu lui Baal; cf. Cyrus H. Cordon. "Canaanite Mythology", pp.
[Corola-publishinghouse/Science/85022_a_85808]
-
în cultul canaanean; de aceea ele au fost condamnate mai târziu de către iahvism. Dar obiceiul exista la arabii preislamici (cf. n. 19), e deci probabil că era împărtășit și de către strămoșii israelitilor 20. 57. Avraam, "Tatăl credinței" Totuși, cele două ritualuri care au jucat un rol considerabil în istoria religioasă a Israelului sunt jertfa legământului și jertfirea lui Isaac. Primul ritual (Facerea, 15: 9 sq.) i-a fost prescris direct de către Dumnezeu lui Avraam. El comportă tăierea în bucăți a unei
[Corola-publishinghouse/Science/85022_a_85808]
-
n. 19), e deci probabil că era împărtășit și de către strămoșii israelitilor 20. 57. Avraam, "Tatăl credinței" Totuși, cele două ritualuri care au jucat un rol considerabil în istoria religioasă a Israelului sunt jertfa legământului și jertfirea lui Isaac. Primul ritual (Facerea, 15: 9 sq.) i-a fost prescris direct de către Dumnezeu lui Avraam. El comportă tăierea în bucăți a unei juninci, a unei capre și a unui berbec, rit care are analogii în altă parte (de pildă, la hittiți; cf.
[Corola-publishinghouse/Science/85022_a_85808]
-
trecut printre bucățile acelea" de animale jertfite (15: 17). "în ziua aceea", Dumnezeu "a încheiat legământ cu Avraam" (15: 18). Nu este vorba de un "contract". Dumnezeu nu-i impune lui Avraam nici o obligație: numai el, Dumnezeu, se angajează. Acest ritual, căruia nu i se găsește alt ecou în Vechiul Testament, a fost practicat până în vremea lui Ieremia. Mulți autori contestă că ar fi fost cunoscut din timpul patriarhilor. Desigur, sacrificiul este prezentat într-un context iahvist, dar reinterpretarea teologică n-a
[Corola-publishinghouse/Science/85022_a_85808]
-
în holocaust prima persoană care, după victorie, va veni în întâmpinarea sa, fără să-și imagineze că aceasta va fi propria sa fiică, unicul copil (Judecătorii, 11: 30 sq.). Nu c vorba, în cazul lui Avraam, de sacrificiul primului născut, ritual care, de altfel, n-a fost cunoscut decât mai 2(1 Legendele patriarhale vorbesc despre anumiți arbori sacri: de exemplu, Stejarul din More (12: 6) și Stejarul din Mamvri (13: 18 etc.). Acești arbori ai patriarhilor, a căror venerare devenea
[Corola-publishinghouse/Science/85022_a_85808]