6,769 matches
-
man al rom�nilor ? i ca fiind flexibil �n problemă Transilvaniei. Dup? cum comenta Iorga: �Zadarnic protesteaz? profesorul sociolog J�szi�. �n august 1917, dup? un probabil schimb de mesaje cu profesorul J�szi, acesta din urm? �ntreba: �Este posibil? �n? elegerea dintre unguri ? i rom�ni? � A? a cum am men? ionat deja, Iorga comenta c? profesorul J�szi este �un Corb alb�. R? spunz�ndu? i, Iorga scria c? , dup? p? rerea lui, pacea dintre unguri ? i rom�ni este posibil? numai
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/959_a_2467]
-
urm? �ntreba: �Este posibil? �n? elegerea dintre unguri ? i rom�ni? � A? a cum am men? ionat deja, Iorga comenta c? profesorul J�szi este �un Corb alb�. R? spunz�ndu? i, Iorga scria c? , dup? p? rerea lui, pacea dintre unguri ? i rom�ni este posibil? numai dac? nici m? car un centimetru de p? m�nt locuit de rom�ni nu r? m�ne sub st? p�nire maghiar?. �Atunci va fi pace �ntre unguri ? i rom�ni, a? a
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/959_a_2467]
-
p? rerea lui, pacea dintre unguri ? i rom�ni este posibil? numai dac? nici m? car un centimetru de p? m�nt locuit de rom�ni nu r? m�ne sub st? p�nire maghiar?. �Atunci va fi pace �ntre unguri ? i rom�ni, a? a cum era acum 400 de ani�. Profesorul J�szi i? a mul? umit lui Iorga pentru comentariile sale, dar a specificat �n r? spunsul lui c? �nu le poate publică deocamdat? �. �? i, comenta Iorga, nu le
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/959_a_2467]
-
profesor universitar, ci ? i ministrul na? ionalit?? ilor �n noul guvern democrat al Ungariei. �ntr? un mesaj adresat lui, Iorga a r? mas la fel de inflexibil că �ntotdeauna: �Dac? fiecare na? ionalitate este mul? umit? de teritoriul ei, atunci �i vom iubi pe unguri! �121 Aceasta nu era numai pozi? ia lui Iorga, ci ? i a majorit?? îi cople? itoare a rom�nilor ardeleni, practic pozi? ia �ntregii na? iuni rom�ne. Problemă ar consta �n cum s? fie implementat principiul că �fiecare na? ionalitate
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/959_a_2467]
-
ilor ardeleni, practic pozi? ia �ntregii na? iuni rom�ne. Problemă ar consta �n cum s? fie implementat principiul că �fiecare na? ionalitate s? fie mul? umit? cu teritoriul pe care �l locuie? te! � Grup? ri numeroase, turbulențe ? i nemul? umite de unguri urmau s? fie �ncorporate �n statul rom�n ? i �n alte state. La 1 Decembrie 1918, delegă? îi rom�nilor transilv? neni s? au adunat la Albă Iulia, capitala lui Mihai Viteazul. �n cadrul unei uria? e Adun? ri Populare, ei au proclamat unirea
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/959_a_2467]
-
descria �n ziarul s? u, explic�nd c? Maniu �? i avea sorgintea �n atmosferă glorioas? a Centrului Ecleziastic al Bisericii Unite de la Blaj ? i c? era purt? torul spiritului acestuia. Iorga continuă, spun�nd c? toat? ură ? i toate abuzurile comise de unguri �mpotriva lui Maniu nu i? au putut schimba spiritul ? i nici diminua calit?? ile lui pozitive. Pentru c? �n Transilvania, toat? lumea ? ție �n ultimii dou? zeci de ani c? dac? este vorba despre cineva f? r? prihan? al c? rui drum
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/959_a_2467]
-
vechi. Unitatea na? ional? fusese realizat? cu pre? ul includerii minorit?? ilor � numite na? ionalit?? i conlocuitoare �, care alc? tuiau aproximativ 30% din populă? ie. �nainte de 1918 (cu excep? ia evreilor), nu există practic nici una. Din aceste minorit?? i, ungurii ? i evreii erau cei mai numero? i, plasa? i strategic ? i problematici. Alc? tuiau �mpreun? aproape dou? milioane ? i jum? țațe, un 15% deloc de neglijat din totalul locuitorilor. Cheia problemei minorit?? ilor era Transilvania; acolo, ungurii ? i evreii erau
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/959_a_2467]
-
aceste minorit?? i, ungurii ? i evreii erau cei mai numero? i, plasa? i strategic ? i problematici. Alc? tuiau �mpreun? aproape dou? milioane ? i jum? țațe, un 15% deloc de neglijat din totalul locuitorilor. Cheia problemei minorit?? ilor era Transilvania; acolo, ungurii ? i evreii erau pe acela? i plan, o minoritate nemul? umit? care nu avea nici m? car preten? ia c? accept? administra? ia rom�neasc?. �ncuraja? i de Ungaria, nu f? ceau altceva dec�ț s? a?tepte momentul potrivit 3
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/959_a_2467]
-
pentru na? iune cum este cancerul pentru individ; c�ț timp nu se afl? acolo, nu te po? i g�ndi la nimic altceva. Siguran? a na? ional? a Rom�niei era bine organizat? �n ceea ce prive? te preten? iile revizioniste ale ungurilor ? i bulgarilor. Rusia era cu totul altceva. Dar Rom�nia f? cea parte din sistemul de alian?? francez ? i avea un rol clar de jucat �n cadrul acestuia ? i al �cordonului sanitar� care izola Rusia Sovietic?. Reforma agrar? radical? a fost ini
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/959_a_2467]
-
lui martie 1919, colonelul Vyx i? a �nm�nat o not? lui K�rolyi, prin care �l anun? a c? liniile de demarca? ie care trasau �naintarea trupelor cehe, rom�ne ? i iugoslave (trasate �n multe cazuri peste zone locuite incontestabil de unguri) urmau s? fie considerate drept grani? e provizorii. �n acest moment disperat, singura posibilitate r? mas? era apelarea la solidaritatea internă? ional? a clasei muncitoare. K�rolyi i? a predat puterea unui agent bol? evic, B�la Kun, care a venit
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/959_a_2467]
-
scria: �Ce putem spune despre Budapesta? �, descriindu? i superbele cl? dîrî publice, podurile, bulevardele largi ? i sf? tuindu? i pe rom�ni s? �nve? e de la du? man11. Dup? p? rerea lui Iorga, for? ele rom�ne fuseser? bine primite. Ungurii erau ferici? i s? scape de teroarea bol? evic? , iar rom�nii s? au comportat exemplar la Budapesta. Petru, fiul lui Iorga, ofi? er de carier? , a intrat �n Budapesta o dat? cu trupele rom�ne ? i i? a scris numeroase
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/959_a_2467]
-
ia, ac? iunile de la Budapesta ale trupelor rom�ne ar putea fi considerate drept ni? te flecu? te? e. Iorga �? i amintea c? for? ele rom�ne au recuperat din Arhivele Na? ionale Ungare (printre altele) anumite documente luate de unguri din bibliotecă ? i Arhivele Academiei Rom�ne ? i ale Bibliotecii Na? ionale. �n ceea ce prive? te politică, �n prim? vară ? i vară lui 1918 a �nceput la Ia? i conflictul dintre Iorga ? i Cuza. Acesta din urm? a p? r? sit Partidul
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/959_a_2467]
-
absen?? mai mult dec�ț remarcabil? , dar toat? elocin? a maghiar? nu putea face nimic �mpotriva autodetermin? rîi ? i a validit?? îi tratatelor secrete. �n ce m? sur? au fost aplicate aici principiile wilsoniene? Tratatele de pace l? sau circa trei milioane de unguri (care deveneau acum cea mai numeroas? minoritate aflat? sub st? p�nire str? în? din Europa) sub o domină? ie str? în? pe care o urau. ?i mai mult de jum? țațe din ace? ți unguri tr? iau �n regiuni unde o modificare
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/959_a_2467]
-
l? sau circa trei milioane de unguri (care deveneau acum cea mai numeroas? minoritate aflat? sub st? p�nire str? în? din Europa) sub o domină? ie str? în? pe care o urau. ?i mai mult de jum? țațe din ace? ți unguri tr? iau �n regiuni unde o modificare de 30 sau 50 de kilometri ar fi inclus dou? din trei dintre ele �n statul maghiar. Situa? ia din Transilvania era totu? i diferit?. Clujul ? i zona secuiasc? , precum ? i alte insule maghiare �ntinse
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/959_a_2467]
-
fi inclus dou? din trei dintre ele �n statul maghiar. Situa? ia din Transilvania era totu? i diferit?. Clujul ? i zona secuiasc? , precum ? i alte insule maghiare �ntinse din cadrul majorit?? îi rom�ne (sau germane), erau izolate de zonele locuite de unguri. Era imposibil că acestea s? fie incluse �n Ungaria f? r? a?i priva pe tot at�? ia rom�ni de dreptul lor la autodeterminare. Acest lucru a fost f? cut �n 1940, c�nd, �n urma Dictatului de la Viena, Transilvania a fost �mp
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/959_a_2467]
-
o �n ultim? instan?? la un destin jalnic. Un incident ne poate da de g�ndit. Măsar? k a fost singurul care a f? cut �n 1930 un gest �n favoarea Ungariei, �ncerc�nd s?? i �napoieze c�teva zone locuite doar de unguri. �n ciuda faptului c? �l admira pe Măsar? k, Iorga a avertizat c? un asemenea gest va deschide o cutie a Pandorei, �ntruc�ț era convins c? revizionismul integral ? i nu autodeterminarea era scopul urm? riț de unguri; �Scopul ungurilor este s? restaureze
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/959_a_2467]
-
eva zone locuite doar de unguri. �n ciuda faptului c? �l admira pe Măsar? k, Iorga a avertizat c? un asemenea gest va deschide o cutie a Pandorei, �ntruc�ț era convins c? revizionismul integral ? i nu autodeterminarea era scopul urm? riț de unguri; �Scopul ungurilor este s? restaureze �Ungaria a? a cum a fost ? i cum Ungaria nu poate fi��20. S? medit? m pu? în asupra rezultatului ofertei lui Măsar? k. Guvernul maghiar nu l? a luat niciodat? �n serios, iar Cehoslovacia democrat
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/959_a_2467]
-
locuite doar de unguri. �n ciuda faptului c? �l admira pe Măsar? k, Iorga a avertizat c? un asemenea gest va deschide o cutie a Pandorei, �ntruc�ț era convins c? revizionismul integral ? i nu autodeterminarea era scopul urm? riț de unguri; �Scopul ungurilor este s? restaureze �Ungaria a? a cum a fost ? i cum Ungaria nu poate fi��20. S? medit? m pu? în asupra rezultatului ofertei lui Măsar? k. Guvernul maghiar nu l? a luat niciodat? �n serios, iar Cehoslovacia democrat? a r
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/959_a_2467]
-
cum a fost ? i cum Ungaria nu poate fi��20. S? medit? m pu? în asupra rezultatului ofertei lui Măsar? k. Guvernul maghiar nu l? a luat niciodat? �n serios, iar Cehoslovacia democrat? a r? mas statul cel mai detestat �n ochii ungurilor dintre toate statele succesoare. Iorga a avut dreptate �n ultim? instan??: �Popoarele noilor state na? ionale nu doresc deloc s? reintre �n ǔnchisoarea Apostolic? � a vechii Ungarii�21. (Prin �Apostolic? �, Iorga se referea la caracterul tradi? ional al Regatului Ungariei). Iorga
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/959_a_2467]
-
deloc s? reintre �n ǔnchisoarea Apostolic? � a vechii Ungarii�21. (Prin �Apostolic? �, Iorga se referea la caracterul tradi? ional al Regatului Ungariei). Iorga, cu sim? ul s? u al istoriei, ar fi trebuit s? ? în? seama de impactul evenimentelor asupra ungurilor � al loviturii cutremur? toare, al ? ocului pierderii a o mie de ani de vechi patrimoniu! ? i nu numai asupra claselor conduc? toare! Lupt�nd �mpotriva tratatelor de pace de la Versailles, ungurii erau �ndep? rta? i de clasele conduc? toare ? i
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/959_a_2467]
-
fi trebuit s? ? în? seama de impactul evenimentelor asupra ungurilor � al loviturii cutremur? toare, al ? ocului pierderii a o mie de ani de vechi patrimoniu! ? i nu numai asupra claselor conduc? toare! Lupt�nd �mpotriva tratatelor de pace de la Versailles, ungurii erau �ndep? rta? i de clasele conduc? toare ? i atra? i �n mas? de Partidul Social Democrat (? i chiar de ilegalul Partid Comunist). Pierderea a dou? treimi din Ungaria istoric? ? i a unei pozi? îi de importan?? european? (elementul maghiar domină
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/959_a_2467]
-
din Ungaria istoric? ? i a unei pozi? îi de importan?? european? (elementul maghiar domină �n Imperiul austro? ungar) �n schimbul uneia de relativ? insignifian?? , ? i toate acestea �n numele �autodetermin? rîi� at�ț de cinic aplicat?! Datorit? acestui e? ec al autodetermin? rîi pentru unguri va deveni revizionismul maghiar at�ț de puternic. Iorga sus? inea c? nu autodeterminarea, ci restitutio ad integrăm era scopul urm? riț de unguri. Versailles era locul unde acest lucru putea fi verificat! Dar nu s? a �nt�mplat a? a.
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/959_a_2467]
-
toate acestea �n numele �autodetermin? rîi� at�ț de cinic aplicat?! Datorit? acestui e? ec al autodetermin? rîi pentru unguri va deveni revizionismul maghiar at�ț de puternic. Iorga sus? inea c? nu autodeterminarea, ci restitutio ad integrăm era scopul urm? riț de unguri. Versailles era locul unde acest lucru putea fi verificat! Dar nu s? a �nt�mplat a? a. �n ceea ce prive? te politică intern? a Rom�niei, care de? inea o mare �ntindere de mo? îi, conservatorii nu reprezentau o for?? important
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/959_a_2467]
-
o mie de membri ? i nu a constituit niciodat? un partid important �n perioadă interbelic?. Printre membrii lui se aflau pu? ini etnici rom�ni, dar, �n schimb, un mare num? r apar? în�nd a? a?numitelor na? ionalit?? i �ostile�: unguri, ucraineni ? i mul? i evrei. �ncep�nd din anul 1920, Iorga nu a mai avut nici o oscila? ie. Mult �nainte că Stalin s? fi transformat Cominternul �ntr? o sec? ie a Comisariatului Sovietic al Poporului pentru Afaceri Externe, Iorga consideră
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/959_a_2467]
-
pe resursele ei bogate. Minorit?? ile ar fi fericite s? beneficieze de �o economie puternic? �76. Dar economia de tip Lumea a Treia a Rom�niei nu era suficient de puternic? , ci poten? ialul ei era puternic. Dintre toate minorit?? ile, ungurii erau cei mai turbulen? i. Autorul acestei c? r? i i? a auzit de multe ori pe prietenii familiei sale de la Cluj, un bastion al ungurilor, spun�nd c? �nu vor accepta niciodat? s? fie condu? i de cei care
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/959_a_2467]