754 matches
-
am scăpa țara aceasta de agitarea sterilă a unor formule electorale, fără nici o valoare practică în starea de astăzi a poporului român.<ref id=”1”>Ibidem, p. 125.</ref> Un interludiu - Eminescu și organicitatea Având rădăcinile înfipte în solul ideologic junimist, reflecția lui Eminescu este, în câteva dintre punctele sale, afină cu această prudență evoluționistă recuperabilă la Maiorescu sau Carp. Ceea ce patima polemistului și angajarea ziaristului nu pot înlătura este asumarea unei perspective ce rămâne îndatorată ipotezelor conservatoare. În aceeași măsură
Junimismul și pasiunea moderației by Ioan Stanomir () [Corola-publishinghouse/Science/584_a_1243]
-
direcțiile vieții publice. Demagogia e, din contră, ideologică și urmărește aproape totdauna realizarea unor paradoxe scornite din mintea omenească.<ref id=”1”>Eminescu, Opere, vol. XIII, Editura Academiei R.S.R., București, 1985, p. 87.</ref> Marca conservatorismului eminescian, în acest peisaj junimist, va fi dată de întoarcerea spre sursele tradiției. În mod deliberat și în acord cu sensibilitatea romanticilor germani, Eminescu contrapune politicii raționaliste - politică al cărei exponent ultim este C.A. Rosetti - complexitatea unei științe a guvernării ce face apel la
Junimismul și pasiunea moderației by Ioan Stanomir () [Corola-publishinghouse/Science/584_a_1243]
-
în acord cu solul național. Principiile de civilizație trebuie să rodească, iar potemkiniada patriotică trebuie descurajată, fără compasiune pentru lipsa de inteligență. Politica este acea îndeletnicire modestă care acordă instituțiilor șansa de a exista și de a se afirma. Misiunea junimistă este organizarea sta tului, asumată simbolic de Carp. Junimismul este expresia unei direcții a moderației și a construcției. Oricare ar fi însă eticheta noastră, începem prin a susține că era luptelor constituționale s a terminat și acesta este și adevăratul
Junimismul și pasiunea moderației by Ioan Stanomir () [Corola-publishinghouse/Science/584_a_1243]
-
crearea școalelor de meserii, ce atuncea vor deveni un ce real. [...] De aceea, cer ca școalele de meserii să nu fie create și să nu fie adminis trate decât de înșiși meseriașii.<ref id=”1”>Ibidem, p. 189.</ref> Proiectul junimist este dominat de această preocupare pentru coerență - stimularea unei stări a treia este temelia pe care se așază o nouă arhitectură politică, acea democrație a muncii și a meritului. Etosul pe care junimismul caută să-l stimuleze este acea independență
Junimismul și pasiunea moderației by Ioan Stanomir () [Corola-publishinghouse/Science/584_a_1243]
-
și a gradualismului care să deștepte instinctul salutar al civismului, masa rurală este condamnată la postura de obiect inert asupra căruia se exercită voința Statului. Votul universal și reforma agrară nu afectează acest fond de patologie socială expus de criticismul junimist. Căci nimic nu se poate substitui evoluției în direcția libertății. Comune rurale nu avem! Ce reprezintă primarul în ochii țăranului? Primarul reprezintă pe acela care îl cheamă la conscripțiune, primarul reprezintă pe acela care îl cheamă la executarea muncilor agricole
Junimismul și pasiunea moderației by Ioan Stanomir () [Corola-publishinghouse/Science/584_a_1243]
-
administrației, cum voiți, zic, ca țăranul să se deprindă cu acele calități cari trebuie să se dezvolte pe o treaptă mai înaltă în diversele ramuri ale vieții publice?<ref id=”1”>Idem.</ref> Gradualismul și organicitatea sunt, în imaginarul politic junimist, indisociabile de preferința acordată moderației nespectaculoase. În contra direcției revoluționare, care face apel la modificările dramatice de decor și la retorica inflamată, junimismul militează, nu mai puțin pasionat, pentru evoluția care face să rodească sâmburele din solul național. Din această perspectivă
Junimismul și pasiunea moderației by Ioan Stanomir () [Corola-publishinghouse/Science/584_a_1243]
-
vreme; dar vine un moment când zguduiri teribile se produc și pune în pericol chiar existența statului.<ref id=”1”>P.P. Carp, „Descentralizare administrativă și comunală și problema libertăților“, în Discursuri parlamentare, ed. cit., pp. 317-318.</ref> Și, dacă moderația junimistă este antiteza fanatismului secular, ea nu e mai puțin interesată de modul în care evoluția poate întări insulele de normalitate și de organicitate în economia unei societăți. Descentra lizarea se cere pusă în relație cu acea durată lungă la care
Junimismul și pasiunea moderației by Ioan Stanomir () [Corola-publishinghouse/Science/584_a_1243]
-
cerut descentralizarea, este pentru că nu voim ca libertatea de alegeri să fie la discrețiunea guvernului și, de multe ori, ceea ce este și mai trist, la discrețiunea agenților subalterni, chiar în contra voinței guvernului<ref id=”1”>Ibidem, p. 318.</ref> Pedagogia junimistă trimite către un orizont ce depășește potemkiniada mimetismului instituțional. Libertatea este articulată din această succesiune de elemente care se cer aplicate sistematic. Stabilitatea administrației se întâlnește cu imperativul încurajării energiei individuale, în vreme ce descentralizarea con feră prerogativelor politice ale individului o
Junimismul și pasiunea moderației by Ioan Stanomir () [Corola-publishinghouse/Science/584_a_1243]
-
care a aplicat doar parțial prevederile de la 1866. Este o societate care rămâne esențialmente centralizată, dominată de instinctul clientelar și lipsită de osatura juridică care să garanteze efectivitatea cetățeniei. Înainte de a dezbate natura corpului electoral în termeni de cantitate, reflecția junimistă relevă cali tatea precară a procesului electoral, dominat de omni potența guvernamentală și intimidarea administrativă. Extinderea votului împinge în plan secund efectul neintenționat al schimbării: odată cu lărgirea numărului de votanți, puterea de influențare a cabinetelor asupra voinței naționale va crește
Junimismul și pasiunea moderației by Ioan Stanomir () [Corola-publishinghouse/Science/584_a_1243]
-
a instituțiilor sale. Absența unei filozofii evoluționiste explică reflexul de a recurge la alternativa reformelor improvizate. Transformarea masei rurale de supuși în corpul electoral care să reziste presiunii guvernamentale este misiunea niciodată asumată de cabinetele României de după 1866. Sunetul criticii junimiste are un timbru profetic. Prin urmare, dacă voiți să faceți ceva, dacă voiți dvoastre să ridicați nivelul alegătorilor, dacă voiți dvoastre săi dați putința de a lupta, atunci, înainte de toate, nu schimbați legea electorală. Vă cer îngrădirea acțiunii guvernului față
Junimismul și pasiunea moderației by Ioan Stanomir () [Corola-publishinghouse/Science/584_a_1243]
-
a primogeniturii și de vânzarea loturilor către țărani - este impopulară și „reacționară“ în anul de grație 1914. Insistența cu care elita politică liberală își formulează pledoaria pentru expropriere duce la conturarea, pentru a câta oară?, a unei perspective liberal conservatoare junimiste. În cele din urmă, iar acesta este unul dintre pilonii reflecției conservatoare occidentale, argumentul lui P.P. Carp reafirmă caracterul natural și fecund al unei distribuții inegale a proprietății. Comunitatea nu poate fi nivelată, iar diferențele de cultură și de energie
Junimismul și pasiunea moderației by Ioan Stanomir () [Corola-publishinghouse/Science/584_a_1243]
-
poate îmbunătăți o stare socială. Nu, au fost măsurile acele lente, ce vin în ajutorul muncii latente, cari fără zgomot măresc avuția națională, iar nu munca superficială a vieții noastre de politicieni.<ref id=”1”>Ibidem, p. 612.</ref> Moștenirea junimistă Sunt numai 23 de ani de atunci [de la 1913 - nota noas tră], dar cât de mult mi se pare! Întradevăr, câte prefaceri, quantum mutatus ab illo! Câte prefaceri în viața statului și neamului nostru! Câți oameni, pe atunci obscuri, sau
Junimismul și pasiunea moderației by Ioan Stanomir () [Corola-publishinghouse/Science/584_a_1243]
-
și prețuite. [...] Învățătura lor [a junimiștilor - n. n.] na avut decât un cusur, a fost prea înaltă pentru mediul în care au pro povăduit și de aceea na putut îndrepta relele pe care le denunța. Ce a însemnat, în adevăr, școala junimistă? A însemnat, în literatură, ca și în politică, privirea problemelor prin singura prismă a rațiunii, disecarea lor cu scalpelul criticii curat obiective. Dar cum poate fi simpatic celor mai mulți un asemenea sistem, care scoate la lumină, fără cruțare, atâtea minciuni sau
Junimismul și pasiunea moderației by Ioan Stanomir () [Corola-publishinghouse/Science/584_a_1243]
-
privirea problemelor prin singura prismă a rațiunii, disecarea lor cu scalpelul criticii curat obiective. Dar cum poate fi simpatic celor mai mulți un asemenea sistem, care scoate la lumină, fără cruțare, atâtea minciuni sau goliciuni? <ref id=”1”>Ioan C. Filitti, „Școala junimistă“, în Conservatorii și junimiștii..., ed. cit., p. 6. </ref> Puține texte sunt mai potrivite pentru a figura ca epilog al acestei încercări de reexaminare a imaginarului ideologic junimist decât melancolica confesiune a lui Ioan. C. Filitti. El însuși junimist, parte
Junimismul și pasiunea moderației by Ioan Stanomir () [Corola-publishinghouse/Science/584_a_1243]
-
cruțare, atâtea minciuni sau goliciuni? <ref id=”1”>Ioan C. Filitti, „Școala junimistă“, în Conservatorii și junimiștii..., ed. cit., p. 6. </ref> Puține texte sunt mai potrivite pentru a figura ca epilog al acestei încercări de reexaminare a imaginarului ideologic junimist decât melancolica confesiune a lui Ioan. C. Filitti. El însuși junimist, parte a ultimei generații care lucrează, în 1913, alături de Titu Maiorescu, în circumstanțele Păcii de la București, el însuși gânditor politic care duce mai departe, cu fidelitate și obstinație, campaniile
Junimismul și pasiunea moderației by Ioan Stanomir () [Corola-publishinghouse/Science/584_a_1243]
-
în deceniile care urmează Marelui Război. Rând pe rând, în numele „națiunii“, privită ca grup tribal, sau al „clasei“, privită ca vehicul al mântuirii colective, moderația din care se hrănește junimismul a fost stigmatizată ca expresie a trădării și reacțiunii. Reticența junimistă față de schimbările intempestive, critica radicalismului au justificat marginalizarea unui curent de gândire și a unei întregi imaginații intelec tuale. Masificarea de după 1920 a fost urmată, în anii comunismului, de asaltul devastator îndreptat împotriva acestui bastion suspect ideologic al centrismului și
Junimismul și pasiunea moderației by Ioan Stanomir () [Corola-publishinghouse/Science/584_a_1243]
-
intempestive, critica radicalismului au justificat marginalizarea unui curent de gândire și a unei întregi imaginații intelec tuale. Masificarea de după 1920 a fost urmată, în anii comunismului, de asaltul devastator îndreptat împotriva acestui bastion suspect ideologic al centrismului și prudenței. Viziunea junimistă, așa cum este articulată esențial de Maiorescu și de Carp, participă la un moment conser vator occidental, propunând domesticirea progresului prin rațiune și reconcilierea între organicitate și ino vație. Gradualismul nu e o strategie de apărare a unei clase, nu e
Junimismul și pasiunea moderației by Ioan Stanomir () [Corola-publishinghouse/Science/584_a_1243]
-
oferit efigiile unor personalități care intră în mit, ca ipostaze ale exemplarității conduitei publice. Și, chiar dacă distanța care separă postcomunismul tulbure și haotic de epoca lui Carol I pare să anuleze orice sens al continuității ideologice, o parte a legatului junimist ajunge până la cei de astăzi sub forma pledoariei pentru regândirea temeliilor comunității politice. În fiecare moment în care patima mulțimii sau demagogia unor conducători înclină balanța către fanatism și violență publică, amintirea junimismului poate servi ca obstacol în calea acestei
Junimismul și pasiunea moderației by Ioan Stanomir () [Corola-publishinghouse/Science/584_a_1243]
-
potențialului de patriotism local. În fiecare dintre unitățile ce compun statul, această energie hrănește alternativa la resemnare și corupția politică. Îndepărtarea de tendința paternalistă este primul pas în drumul la capătul căruia se situează o autonomie individuală și comunitară. Patriotismul junimist este, așadar, întemeiat pe alianța dintre rațiune, libertate politică și moderație. Întors spre spațiul local, el nu este mai puțin deschis către modernitatea occidentală. Opus autarhiei și delirului patriotard, el valorizează acel nucleu de decență ignorat de marile proiecte totalitare
Junimismul și pasiunea moderației by Ioan Stanomir () [Corola-publishinghouse/Science/584_a_1243]
-
Al. Vlahuță, O. Carp (G. Proca), C. Mille -, revista susține literatura inspirată din realitatea socială autohtonă. Delavrancea publică suita de articole O familie de poeți (despre Carol Scrob, Veronica Micle, Matilda Cugler-Poni, Theodor Șerbănescu), care conține numeroase critici la adresa direcției junimiste, și Din cultura noastră, precum și întâia formă a nuvelei Hagi-Tudose, sub titlul Hagiu. Al. Vlahuță e prezent cu poezia Mamei, C. Mille cu mai multe poezii, la fel ca O. Carp și Artur Gorovei, iar Petre Ispirescu publică basme. Așa cum
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/287931_a_289260]
-
tipografiei; oricum, la mijlocul anului 1877, adică după un an de muncă neîntreruptă la C. de I., el abandonează munca de redactor și cu încetul gazeta revine la vechiul aspect. Se va publica în continuare literatură aparținând unor scriitori din cercul junimist, proză de I. Creangă și I. Slavici, versuri, unele de V. Alecsandri, și diverse articole consacrate vieții literare. Gazeta pierduse însă mult, deoarece îi lipsea atmosfera intelectuală, îi lipsea patima pentru adevăr și pentru polemica dezinteresată în jurul principiilor și al
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/286596_a_287925]
-
ani înainte un articol cu titlul: „Primăvara literară”, în care se declara reconfortat („e o adevărată răcorire sufletească”) de apariția în primii ani ai secolului XX a unor scriitori tineri ce dovedesc „sănătate și putere”, inspirîndu-se, ca și „premergătorii” lor junimiști, din „viața poporului nostru”, disprețuind totodată „ademenirea curentelor literare de aiurea”3). La Bacovia, însă, „toamnă literară” nu se referă nici la climatul literar, nici la producția editorială de sezon, ci are cu totul alt înțeles: „toamnă literară” e, pur
ÎN JURUL LUI BACOVIA by CONSTANTIN CALIN () [Corola-publishinghouse/Science/837_a_1765]
-
Astăzi răul e mai mult înlăuntrul nostru, din cauză că elementul bun rămâne răzlețit, nefiind un suflet mare în jurul căruia să se concentre tot ce este mai ales în națiunea noastră", conchidea vorbitorul, în acord cu o concepție larg răspândită în mediul junimist. Când îndemna ca "noi prin noi înșine să ne îndreptăm", Maiorescu gândea, evident, consensual. La fel de frecventă apare ideea că un popor e menit de natură a viețui până își revarsă în lume "cuprinsul său sufletesc" și că tensiunea dintre bine
[Corola-publishinghouse/Science/1451_a_2749]
-
scris, a forma o elită intelectuală care să-i extindă cronotopic gestul. Chestiunile culturii chiar, el le-a plasat într-o amplă perspectivă, ceea ce explică aerul de seriozitate și de rigoare ce plutește peste ele și mai ales peste acțiunea junimistă. Învățământ, prelegeri publice, program editorial, formarea de tineri specialiști la marile școli ale Apusului și constituirea lor, treptat, într-o vastă rețea "tehnocratică", totul intra în proiectul junimist de putere, așa cum l-a definit cu ani în urmă Sorin Alexandrescu
[Corola-publishinghouse/Science/1451_a_2749]
-
și de rigoare ce plutește peste ele și mai ales peste acțiunea junimistă. Învățământ, prelegeri publice, program editorial, formarea de tineri specialiști la marile școli ale Apusului și constituirea lor, treptat, într-o vastă rețea "tehnocratică", totul intra în proiectul junimist de putere, așa cum l-a definit cu ani în urmă Sorin Alexandrescu, punând la lucru noile sugestii metodologice. În fond, Maiorescu, întors în țară, a voit să participe la efortul de modernizare a societății noastre și a făcut-o investind
[Corola-publishinghouse/Science/1451_a_2749]