887 matches
-
a lui Gheorghe Rákóczy al II-lea) și a trecut în Ardeal - a rămas în apropierea țării al cărei Domn fusese. în 1660, însă, principele Gheorghe Rákóczy al II-lea, sprijinitorul lui Gheorghe Ștefan, moare și calea spre Apus și pribegia de o durată imprevizibilă rămân singurele opțiuni ale celui căruia Miron Costin îi făcuse un „portret al excelenței” („Om deplin, capú întregu, hire adîncă, cât poți dzice că nascú și în Moldova oameni”). Prin 1660, în luna aprilie, Gheorghe Ștefan
[Corola-publishinghouse/Science/2282_a_3607]
-
pe mereu neliniștiții locuitori din Orhei și Lîpușna 198 și să-și alăture și alți boieri. între ei, pe marele jitnicer Gheorghe Bogdan, căsătorit cu fiica marelui vistiernic Palade, Maria 199. De inimiciția unor voievozi boierii scăpau, uneori, autoexilându-se. Câteodată pribegia era fără întoarcere. Marele vornic Vasile Costachi, cel însurat cu Catrina, fiica lui Iordache Toderașcu Cantacuzino (mare vistiernic la fel cu tatăl său, Iordache Cantacuzino), a pribegit în țara Românească când pe tronul Moldovei se afla, într-a doua domnie, Constantin
[Corola-publishinghouse/Science/2282_a_3607]
-
Radu de la Afumați o făcuse cu Voica), Elena sau Ilina, a fost soția marelui vornic Ivașco Golescu, boier credincios lui Alexandru al II-lea Mircea și fiului aceluia, Mihnea Turcitul. îi va fi dat lui Ivașcu să se stingă în pribegie, în Moldova (după ce fugise întâi în Transilvania, în 1583, apoi în Polonia), de „moarte năpraznică”. O fiică a lui Mircea Ciobanul, Stana, a fost măritată cu Ivan Norocea, catolicul ce nădăjduia să-i aducă pe valahi sub ascultarea Bisericii Romei
[Corola-publishinghouse/Science/2282_a_3607]
-
Târgoviște) - fiul lui, Barbu Detcovici a ajuns și el mare dregător, a fost mare postelnic; marele spătar Dragomir din Cepturile (pribeag în Ardeal cu Vlad înecatul, ucis pentru „rea hiclenie” înainte de 7 mai 1535) - fiilor lui „li s-a întâmplat pribegie în țări străine”; marele spătar Negrea (om al lui Mihai Viteazul, dat morții - în 1601 - de Simion Vodă Movilă) - pe firul lui l-a chemat Ionașco și a fost comis; Preda Craiovescu, vărul lui Neagoe Basarab (cel care „s-au
[Corola-publishinghouse/Science/2282_a_3607]
-
va ajunge Doamnă a Moldovei, căci se va căsători cu Constantin Duca (logodna - ne spune Neculce - se va încheia la Istanbul, unde se afla încă viitorul ginere: „Triimis-au Brâncovanul pe Mihai spătar și cu alți boeri ce să tâmplasă acolo pribegii, de s-au dus la Poartă di-au aședzat logodna cu fiica Brâncovanului, anume Marie, cu Costantin, feciorul Ducăi-vodă...” 290) urcat de puternicul Domn de București în scaunul domnesc (intervențiile lui Brâncoveanu în Moldova ar motiva, poate - crede Neculce - „osânda
[Corola-publishinghouse/Science/2282_a_3607]
-
acasă”, definind și ele acel „privat” despre care vorbeau mai sus. Erau pline garderobele soțiilor Voievozilor noștri de haine „civile”, împachetate cu grijă și depozitate în lăzile și cuferele din vistieriile domnești, cercetate adesea spre a fi îmbrăcate, cărate în pribegiile ce se declanșau intempestiv. Lista lucrurilor de îmbrăcat ale văduvei lui Pătrașcu cel Bun (Cronica Bălenilor: „[...] deci, după ce s-au umplut patru ani ai domniei lui, ca un om au murit și Pătrașcu vodă și l-au îngropat în biserica
[Corola-publishinghouse/Science/2282_a_3607]
-
logofătul din Drăgoești și fiul său Tudor, ginerele lui Pătrașcu cel Bun, Radu stolnic, fiul vornicului Socol din Răzvad etc., au fost executați și moșiile lor confiscate de domnie, iar «câți boieri au rămas netăiați, iarăși li s-a întâmplat pribegie peste munțiț” (Constantin Rezachevici, op. cit., vol. I, p. 261). 57. „în primăvara [anului] 1584, Petru [Cercel] a trebuit să facă față unui complot al boierilor numai în parte apropiați Mihneștilor, care rămăseseră în țară, de Paști executând pe neașteptate trei
[Corola-publishinghouse/Science/2282_a_3607]
-
iar Nicoriță i-a fost credincios. S-a luptat cu tătarii la Trestiana în 1627, a încercat să-i apere tronul, în 1629, dar a fost înfrânt de Vasile Lupu, pe atunci doar vistier, l-a urmat pe vodă în pribegie, întâi la Hotin și apoi în Polonia, a mai încercat încă o dată, la începutul anului 1630, să redobândească tronul pentru Miron Barnovschi, dar a fost învins din nou de același Vasile Lupu, vornic acum, și de stolnicul Grama la Toporăuți
[Corola-publishinghouse/Science/2282_a_3607]
-
în Polonia, a mai încercat încă o dată, la începutul anului 1630, să redobândească tronul pentru Miron Barnovschi, dar a fost învins din nou de același Vasile Lupu, vornic acum, și de stolnicul Grama la Toporăuți. Hatmanul Nicoriță a murit în pribegie (mai fusese pribeag prin 1609, ca „hiclean” lui Constantin Movilă 239), prin 1630, poate din pricina unei răni primite în bătălia de la Toporăuți. După o căsătorie de aproape cincisprezece ani, Todosia a rămas văduvă pentru a doua oară. Și a continuat
[Corola-publishinghouse/Science/2282_a_3607]
-
Racoviță), Tofana, și-a făcut testamentul la 16 mai 1704. Cu câțiva ani înainte, în 1701, se refugiase în țara Românească de frica lui Constantin Duca. Tot așa cum, cu câțiva ani înainte, în 1698, își redactase diata faimosul și aventurosul (răscoale, pribegii, trădări spectaculoase) serdar și apoi stolnic Mihalcea Hâncu. Beneficiari ai dispozițiilor testamentare trebuie să fi fost cea de-a doua sa soție, Nastasia (măritată înainte cu vornicul Potlog) și copiii rămași în viață, căci un fiu - Donie - fusese omorât de
[Corola-publishinghouse/Science/2282_a_3607]
-
murit datori (pe ale lui Miron Costin nici fiul său, cronicarul Nicolae Costin, nu le-a putut achita). Soția lui Miron Costin, Elena, fiică lui Ion Movilă, nepoata Domnului Simion Movilă (zestrea ei îl va îmbogăți pe cel întors din pribegie), răposase cu doar câteva zile înainte, dar pe Anița (fiica lui Toader Palade, cu rubedenii înalte) moartea lui Velicico (după ce l-a omorât, Vodă l-a învinuit și de corupție) a lăsat-o văduvă. Căsătoriile celor doi puse, verosimil, la
[Corola-publishinghouse/Science/2282_a_3607]
-
prădălnicit” averea după ce el a fost spânzurat. Și marelui spătar Dragomir din Cepturile (ucis înainte de 7 mai 1535) i-au fost luate bunurile (uneltise doar împotriva lui Vlad Vintilă), astfel că fiilor lui (indezirabili în țara Românească) „li s-a întâmplat pribegie în țări străine”. Fără avere a rămas și sora lui Moise Vodă, măritată cu Barbu Craoivescu, mare ban, feciorul lui Danciu Craiovescu. Bucatele îi fuseseră luate lui Barbu de Vlad înecatul pentru „hiclenie” (Barbu murise în 1530 în lupta de la
[Corola-publishinghouse/Science/2282_a_3607]
-
a slugerului Toader Jova, Safta), spânzurat în 1711 de Mihai Racoviță pentru legături primejdioase cu străinătatea, au fost obligați, căci nu mai făceau față greutăților, să vândă o parte din bunuri. Și ca ei mulți alții și, mai ales, altele... Pribegia îndepărta persecuțiile și primejdiile Fuga era cel mai adesea modalitatea de a scăpa de antipatia unor Domni și de consecințele ei de o duritate extremă. Boierii se refugiau peste hotare în Polonia, în Transilvania sau peste Dunăre. Așteptau acolo, nu
[Corola-publishinghouse/Science/2282_a_3607]
-
Câteodată, revenirile acestor femei în țară declanșau noi „cariere” spectaculoase. După ce Radu Șerban s-a stins (era bolnav de podagră) la Viena (pe 28 februarie 1620 își făcea testamentul), văduva Elena - fiică a postelnicului Udriște din Mărgineni - a pus capăt pribegiei și s-a întors acasă, prin 1633 sau 1635. A luat-o cu ea pe Ilinca, cea de-a doua fiică (Ancuța se va repatria mai târziu, prin 1640), întrucât le chemase Matei Basarab. Voievodul a căsătorit-o pe Ilinca
[Corola-publishinghouse/Science/2282_a_3607]
-
grecul - întemeietor al ramurii Catnacuzinilor din Valahia - a făcut carieră - atunci a ajuns mare postelnic, veritabil „supranume” apoi - și pe care l-a slujit cu credință) l-a însurat cu Elina, fiica lui Radu Șerban, și ea întoarsă dintr-o pribegie în Europa centrală. Prin această alianță „exogamică” (soluție practicată și de alți venetici - ne spune și Neculce într-una din diatribele lui antigrecești), fiul lui Andronic Cantacuzino obținu nu doar integrarea, împământenirea, ci și o avere considerabilă (Elena i-a
[Corola-publishinghouse/Science/2282_a_3607]
-
câțiva ani, dar în acest interval - cu mai multe reședințe, prima fiind la Istanbul - cred că trebuie să plasăm - și nu în afara grijii arătate de maică-sa, atentă, neîndoielnic, și la desăvârșirea educației fiilor - completarea instrucției lui Radu Popescu. Din pribegie se va întoarce un Radu Popescu cultivat, cu lecturi temeinice de istorie și geografie, știutor al câtorva limbi străine - latina, greaca, turca (că „era învățat în limba latinească”, ne asigura Anonimul Brâncovenesc, că știa bine turcește și îi frecventase pe
[Corola-publishinghouse/Science/2282_a_3607]
-
fel în diata Saftei Cantacuzino: „Văzându slăbiciunea bătrânéților”), deși - chiar dacă se știe că speranța de viață a femeilor era pe atunci mult mai redusă - o ușoară „adiere” retorică nu-i poate fi refuzată. Căci Elina se născuse în 1611, în pribegie (Letopisețul Cantacuzinesc: „Atuncea Șărban vodă [Radu Șerban] de-abia au scăpat cu o seamă de oameni păn’ la Suciava, că acolo era și doamnă-sa și acolo au născut și o cocoană botezând-o părintele Vlădica Crimca, numind-o Elina
[Corola-publishinghouse/Science/2282_a_3607]
-
mulțime fără număr. Și a fost atunci multă plângere și suspin și vaiet al Moldovei” 563. în Ardeal, turcii și tătarii le chinuiau și le ucideau pe femei. Târgul Aiud a suferit astfel de consecințe ale năvalei din 1658 564. Pribegia părea a fi singura soluție, dar și căile de scăpare erau împânzite de soldații năvălitori. Și rezultatele erau aceleași, pentru că evitarea năvălitorilor nu era sigură 565. Un călător străin remarca ineficiența adăpostirii în locuri întărite: „la ivirea neașteptată a acestei
[Corola-publishinghouse/Science/2282_a_3607]
-
i-au murit toată făméia lui” - predicatorul profitând de ocazie și dăscălindu-i pe cei vii în întâia și A doua învățătură a cazaniei) și nici văduvele (în ipostaza de „țintă” în viață) cu o „stare” agravată în plus de pribegie („XII. Când rămâne muiarea în țară streină, săracă, fără bărbat și fără de prunci, singură”, predică în care „lemma” este asigurată de un pasaj din Ruth 1, 20-21: „Nu mă chemareți pre mine Naomiia, ce mai vârtos Mara, că foarte tare
[Corola-publishinghouse/Science/2282_a_3607]
-
zis: că n-am venit să chiem direpții, ci păcătoșii spre pocaianie și, iar: cine va veni cătră mine, nu-l gonescǔ afară” (vezi Nicolae Iorga, Documente privitoare la familia Cantacuzino, Editura Minerva, București, 1902, p. 105) 519. Aflată în pribegie la Brașov jupâneasa Elena (Ilina) a neastâmpăratului Stroe Leurdeanu (care va muri abia în 1679) își redacta acolo testamentul la 28 iunie 1655. Ea fusese nevasta vornicului Dragomir, dar își scrie diata în favoarea fiilor vitregi, care au avut grijă de
[Corola-publishinghouse/Science/2282_a_3607]
-
Episcopiei Râmnicului, se va călugări la Hurezu (1769). Va fi ieromonah (1770-1771) și, pentru scurt timp, egumen. Ca eclesiarh la Episcopia Râmnicului lucrează la rânduirea și copierea arhivelor din mănăstiri și alte instituții bisericești. În timpul războiului turco-austriac (1788-1791), pornește în pribegie, ca și Naum Râmniceanu, alături de episcopul Filaret de Râmnic. În cronica pe care o va scrie apar însemnări despre călătoria făcută prin Banat, la cetatea sârbească Petrovaradin și mai departe, până la Buda. Se întoarce în țară înaintea păcii de la Șiștov
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/286789_a_288118]
-
Negru). Agent, la Constantinopol, al Guvernului Provizoriu, se comportă ca un diplomat desăvârșit, susținând cu tact și persuasiune cauza revoluției valahe. Corespondența purtată în răstimpul petrecut la Constantinopol cu exilații români va fi înmănuncheată, în 1889, în cartea Amintiri din pribegia după 1848. De prin 1849 fostul căuzaș adoptă o poziție mai degrabă moderată, cu fixații conservatoare și chiar manifestări retrograde. El vorbește acum ca un aristocrat, cu o anume morgă, despre cei ce pun la cale rebeliuni. Colaborează, iscălind Ion
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/287253_a_288582]
-
București, 1865-1875; Omul fizic și intelectual, București, 1866; Ion Câmpineanu, București, 1880; Pământul și omul, București, 1884; Scrisori ale lui Ion Ghica către V. Alecsandri, București, 1884; Scrisori către V. Alecsandri, București, 1887; ed. I-IV, București, 1905; Amintiri din pribegia după 1848, București, 1889; Scrisori inedite de la N. Bălcescu și Ion Ghica, publ. N. Cartojan, București, 1913; Opere complete, I-IV, îngr. și pref. Petre V. Haneș, București, 1914-1915; Scrieri economice, I-III, îngr. Ion Veverca, introd. Victor Slăvescu, București
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/287253_a_288582]
-
există; foaie; glas; greu; greutate; imensitate; interes; ireversibilitate, timp; împreună; îndelung; înțelepciune; lac; lapte; lume; lungă durată; mare; medic; mileniu; minunat; minut; mormînt; mort; prea mult; multitudine; nație; neam; nepăsare; nepoții; nesfîrșit; nestins; nimic; oameni longevivi; odihnă; OOO; poveste; povești; pribegie; rai; răsuflare; război; religie; sărac; schimbare; secundă; de singurătate; strămoși; suferință; de suferință; suflet; o sută de ani; șchiop; nu știu; puțin timp; pentru totdeauna; tradiție; trai; trăi; transmite; trecător; trecere; trecerea timpului; tristețe; uimite; un timp; univers; vampir; pe
[Corola-publishinghouse/Science/1496_a_2794]
-
Explorări în dimensiunea antropologică a literarității, Editura Universității "Al.I. Cuza", Iași, 1995. Cornea, Paul, Interpretare și raționalitate, Editura Polirom, Iași, 2006. De Flers, Al., René, Radio Europa Liberă și exilul românesc, Editura Vestala, București, 2005. Djuvara, Neagu, Amintiri din pribegie (1948-1990). Ediția a II-a, revăzută și adăugită, Editura Humanitas, București, 2005. Dumitrescu, C., Vasile, O istorie a exilului românesc (1944-1989), Editura Victor Frunză, București, 1997. Eliade, Mircea, Memorii: 1907-1960, Ediție revăzută și indice de Mircea Hondoca, Editura Humanitas, București
by MIHAELANICOLETA BURLACU [Corola-publishinghouse/Science/1012_a_2520]