69,376 matches
-
noile condiții entuziaștii sprijinitori ai pedagogiei experimentale din perioada antebelică GRIGORE TĂBĂCARU și VLADIMIR GHIDIONESCU? Primul a reușit să asigure reapariția, pentru puțin timp (1932-1934), a revistei "Pedagogia experimentală", în care reia argumentele în sprijinul experimentalismului pedagogic, ca modalitate de constituire a unei pedagogii științifice. Pentru el, pedagogia experimentală mai avea o semnificație aceea de pedagogie practică, de teorie care își are sursa în activitatea practică și care servește direct această practică (46). Un astfel de conținut îl are și scrierea
by Ion Gh. Stanciu [Corola-publishinghouse/Science/957_a_2465]
-
controlabile" (55, p. 74). Cercetările "cercului" urmau să fie expuse sub formă de comunicări, memorii, studii; se manifesta mai mult sau mai puțin justificat insatisfacție față de scrierile voluminoase, considerate ca fiind mai curînd "literatură" decît știință. Fără îndoială că inițiativa constituirii unui "cerc de studii", pentru promovarea unor investigații experimentale, era binevenită. Școala avea motive de cercetări meticuloase asupra unor aspecte în care se confruntau puncte de vedere contradictorii; pedagogia românească, dominant filosofică, avea nevoie de cercetători experimentaliști, capabili să impună
by Ion Gh. Stanciu [Corola-publishinghouse/Science/957_a_2465]
-
a pedagogiei, iar pedagogia experimentală este o disciplină complementară, menită să asigure procesul de științifizare a pedagogiei, ea oferind metode noi de investigație și un interes mai viu pentru probleme necercetate încă (61). 11.2.4. Semnificația unor încercări de constituire a unei "pedagogii românești" Foarte apropiată de pedagogia sociologică, prin interesul față de școala rurală, această tendință, de care urmează să ne ocupăm, are un element în plus pe care, de altfel, l-am întîlnit și la I. C. Petrescu acela de
by Ion Gh. Stanciu [Corola-publishinghouse/Science/957_a_2465]
-
meridiane. În ansamblu, ideea se integra în efortul puternic afirmat în cultura românească din acei ani, de valorificare a resurselor spirituale a căror origine se afla într-un foarte îndepărtat trecut. Tendința era manifestată în filosofie, literatură, muzică, artă plastică. Constituirea unei pedagogii românești presupunea definirea "trebuințelor specifice poporului român", care să se constituie într-un criteriu al aprecierii ideilor proprii unei pedagogii naționale. Așa cum se va vedea, fiecare dintre reprezentanții acestei tendințe SIMION MEHEDINȚI, ONISIFOR GHIBU, I. I. GABREA (63
by Ion Gh. Stanciu [Corola-publishinghouse/Science/957_a_2465]
-
poporului român", care să se constituie într-un criteriu al aprecierii ideilor proprii unei pedagogii naționale. Așa cum se va vedea, fiecare dintre reprezentanții acestei tendințe SIMION MEHEDINȚI, ONISIFOR GHIBU, I. I. GABREA (63) aduc alte argumente în sprijinul ideii de constituire a unei pedagogii românești. Marele geograf român SIMION MEHEDINȚI (1868-1962) a manifestat încă din tinerețe un interes deosebit pentru problemele educației (64). Concomitent cu publicațiile sale de specialitate, care l-au impus ca pe cel mai de seamă geograf al
by Ion Gh. Stanciu [Corola-publishinghouse/Science/957_a_2465]
-
ca și cum ai zice popor de copii! Hibridul meu trebuie deci înlăturat și înlocuit cu acela de etno-educație", iar Academia va fi după opinia sa o "instituție etno-educativă". ONISIFOR GHIBU, numit în 1919 profesor la Universitatea din Cluj, la a cărei constituire adusese o contribuție hotărîtoare, a dezvoltat în prelegerile și lucrările sale ideea caracterului național al educației susținută încă din primul deceniu demonstrînd în plus necesitatea stringentă a constituirii unei pedagogii românești. Primul său curs s-a și intitulat "Prolegomene la
by Ion Gh. Stanciu [Corola-publishinghouse/Science/957_a_2465]
-
GHIBU, numit în 1919 profesor la Universitatea din Cluj, la a cărei constituire adusese o contribuție hotărîtoare, a dezvoltat în prelegerile și lucrările sale ideea caracterului național al educației susținută încă din primul deceniu demonstrînd în plus necesitatea stringentă a constituirii unei pedagogii românești. Primul său curs s-a și intitulat "Prolegomene la o pedagogie românească". "Fără o pedagogie națională proprie" spunea el în lecția inaugurală -, "făurită în lumina calităților sale de rasă, a dezvoltării sale istorice, a intereselor sale specifice
by Ion Gh. Stanciu [Corola-publishinghouse/Science/957_a_2465]
-
să constituie temelia pe care să se clădească pedagogia națională, căci, adăuga el, "numai istoria va arăta ce este în sufletul unui popor și ce au făcut din acesta vremurile trecute, în diferitele epoci" (68, p. 345). După opinia sa, constituirea unei pedagogii românești trebuia să fie pregătită prin alte elaborări teoretice. Din analiza pe care o întreprinde asupra trecutului, Ghibu aprecia că, datorită condițiilor istorice în care a trăit, poporul român n-a cunoscut o integrală încadrare în cultura europeană
by Ion Gh. Stanciu [Corola-publishinghouse/Science/957_a_2465]
-
Un contact masiv cu cultura greco-latină, cu filosofia clasică a antichității, ar fi îngăduit poporului român să treacă el însuși printr-o perioadă de Renaștere, putîndu-se integra "normal" în cultura Occidentului. O astfel de "renaștere" ar fi permis, mai întîi, constituirea, în spirit național, a unor ramuri fundamentale ale culturii românești politica, sociologia, etnografia și filosofia. Odată constituită filosofia românească nu ca o pluritate de teorii, ci ca expresie unitară a spiritualității românești devenea cu putință elaborarea unei etici și a
by Ion Gh. Stanciu [Corola-publishinghouse/Science/957_a_2465]
-
românești, și în acest cadru urma să se elaboreze și o pedagogie românească. Cum nu s-au păstrat celelalte prelegeri ale cursului, nu putem reconstitui continuarea raționamentului său în problema care ne interesează. Din alte scrieri însă rezultă că începutul constituirii pedagogiei românești ar fi putut avea loc chiar în acea perioadă, în care se punea problema unei depline unificări a vieții spirituale a tuturor românilor. Un astfel de început ar fi avut implicații largi în viața spirituală a poporului: sprijinirea
by Ion Gh. Stanciu [Corola-publishinghouse/Science/957_a_2465]
-
simțiri a țărănimii". Iată nota comună cu C. Rădulescu-Motru, Simion Mehedinți, cu reprezentanții pedagogiei sociologice. Pedagogia românească se putea constitui așadar pe ceea ce se considera a fi specific țăranului român specificitate datorată, potrivit concepției profesorului clujean, istoriei poporului român. Ideea constituirii unei pedagogii românești dobîndește, la O. Ghibu, contururi mai precise la începutul deceniului al cincilea, stimulat în efortul său creator de durerea pe care întregul popor o trăia în urma Dictatului de la Viena. Publică atunci Prolegomena la o educație românească (1941
by Ion Gh. Stanciu [Corola-publishinghouse/Science/957_a_2465]
-
o astfel de adaptare ar fi condus la o mai strînsă legare a fiilor de țărani de mediul în care s-au născut, stimulîndu-i să se înalțe, sub aspect moral și intelectual, odată cu acesta. Aici întîlnim, la acest pedagog, ideea constituirii unei pedagogii românești pe baza unor cercetări sociologice și psihologice. Riguros în utilizarea statisticii, Gabrea a speculat însă prea mult observațiile sale psihologice, interpretîndu-le în lumina unei concepții sociologice cu unele elemente conservatoare, foarte apropiate de unele din ideile lui
by Ion Gh. Stanciu [Corola-publishinghouse/Science/957_a_2465]
-
putea găsi alt temei decît în realitățile satului. Și iată cum societatea românească a fost redusă la o singură realitate economică, socială, culturală cea rurală. Nu este, poate, lipsit de interes și faptul că toți cei care au aspirat spre constituirea unei pedagogii românești proveneau ei înșiși din lumea satelor. Orientarea spre sat constituie nota comună a încercării lor de elaborare a unei pedagogii românești. Ei nu și-au conjugat însă eforturile spre adîncirea investigațiilor, ci au exprimat mai mult un
by Ion Gh. Stanciu [Corola-publishinghouse/Science/957_a_2465]
-
în sensul unor "școli" naționale de cercetare. În acea perioadă, G. G. Antonescu care nu era chiar atît de departe de realitățile școlii românești pe cît le plăcea unora s-o spună propunea o soluție, credem, foarte realistă, în problema constituirii unei pedagogii românești. Acesteia, arăta el, îi revin trei sarcini principale: 1. de a arăta modul și măsura în care principiile general valabile în știința educației sînt aplicabile în educația de la noi; 2. de a preciza problemele și soluțiile lor
by Ion Gh. Stanciu [Corola-publishinghouse/Science/957_a_2465]
-
numit "lumea a treia", iar, mai tîrziu, "țări în curs de dezvoltare". În țările cu tradiții democratice se căutau noi soluții pentru o reașezare a școlii de toate gradele. Semnificativă pentru starea de spirit dintr-o parte a Occidentului este constituirea, în Franța, a unei comisii în scopul elaborării unei reforme democratice a școlii. Comisia a funcționat din toamna anului 1944 pînă în 1947, avînd în fruntea ei, la început pe fizicianul PAUL LANGEVIN, iar după moartea acestuia, pe psihologul HENRI
by Ion Gh. Stanciu [Corola-publishinghouse/Science/957_a_2465]
-
globală asupra fenomenului educației în lume și printr-o extindere a colaborării lor în acest domeniu. Iată de ce, la cea de-a șaisprezecea sesiune a sa, Conferința Generală a UNESCO (decembrie 1970) a adoptat o rezoluție prin care se prevedea constituirea unei comisii internaționale pentru dezvoltarea educației, cu sarcina ca, pe baza unei analize a strategiilor educației la scară internațională, să întocmească un raport de care statele membre să țină seama în întocmirea viitoarelor programe în acest domeniu. În mai 1972
by Ion Gh. Stanciu [Corola-publishinghouse/Science/957_a_2465]
-
de spiritual depinde întreaga configurație a omului și a lumii sale. Potrivit concepției lui Em. Mounier, ființei umane îi este propriu un "principiu spiritual" (vocația ființei), pe care îl descoperă treptat, asigurîndu-și astfel unificarea progresivă a tuturor actelor sale și constituirea ca persoană. Cînd Em. Mounier spune, în Manifeste au service du personnalisme (1936), că persoana singură își află vocația și își creează destinul său, că nimeni nici indivizi, nici colectivitate nu-i poate uzurpa misiunea, el avea în vedere, potrivit
by Ion Gh. Stanciu [Corola-publishinghouse/Science/957_a_2465]
-
cercetărilor psihologice, a stimulat, în deceniile următoare, interesul pentru psihologia primelor perioade de vîrstă. Cunoașterea legilor de dezvoltare a copilului și adolescentului era considerată ca o condiție fundamentală a desfășurării pe baze științifice a actului educațional; psihologia devenea astfel temeiul constituirii "pedagogiei științifice". În prima jumătate a acestui secol, numeroși psihologi și pedagogi (ÉD. CLAPARÈDE, O. DECROLY, AD. FERRIÈRE, W. STERN, CH. BÜHLER, K. BÜHLER, J. PIAGET etc.) și-au concentrat atenția asupra vîrstei copilăriei sau adolescenței, urmărind, în special, să
by Ion Gh. Stanciu [Corola-publishinghouse/Science/957_a_2465]
-
gîndirii: "gîndirea, concepțiile și ideile noastre sînt denumiri ale unor operații de executat sau care au și fost executate" (2). Ipoteza formulată de Dewey a fost confirmată de cercetările lui Pierre Janet, care a pus în evidență rolul acțiunii în constituirea proceselor psihice, și dezvoltată de J. Piaget care a și elaborat teoria caracterului operativ al gîndirii. JEAN PIAGET (1896-1980), de formație biolog, s-a orientat încă de la începutul activității sale spre cercetările epistemologice și psihologice. Trăind în anturajul unora dintre
by Ion Gh. Stanciu [Corola-publishinghouse/Science/957_a_2465]
-
p. 36). Urmărind apariția și dezvoltarea operațiilor, psihologul elvețian a stabilit patru stadii. Pînă către vîrsta de doi ani, copilul cunoaște prin percepții și mișcări (stadiul intelectului senzorio-motor, el însuși avînd șase etape). Inteligența sa are un caracter practic, permițînd constituirea unor scheme de acțiune pe care se vor construi structurile operatorii și noțiunile ulterioare. În perioada de la doi pînă la șapte sau opt ani se formează funcția simbolică sau semiotică. Devine acum posibilă reprezentarea, cu ajutorul unor simboluri sau semne (limbajul
by Ion Gh. Stanciu [Corola-publishinghouse/Science/957_a_2465]
-
Se creează astfel condițiile pentru elaborarea unor acțiuni mintale cu largi posibilități de transfer (9, p. 12). Spre deosebire de Piaget, care consideră că pentru elaborarea unor structuri operaționale trebuie să se aștepte apariția unui anumit stadiu, Galperin formulează ipoteza procesului de constituire a acestor operații prin dirijarea activității psihice a copilului. În acest sens, el a și stabilit etapele de formare a acțiunilor mintale (și a conceptelor, întrucît acestea sînt constituite dintr-un sistem de acțiuni mintale). Care sînt aceste etape? 1
by Ion Gh. Stanciu [Corola-publishinghouse/Science/957_a_2465]
-
a acestor operații prin dirijarea activității psihice a copilului. În acest sens, el a și stabilit etapele de formare a acțiunilor mintale (și a conceptelor, întrucît acestea sînt constituite dintr-un sistem de acțiuni mintale). Care sînt aceste etape? 1. Constituirea bazei orientative a acțiunii sau formarea "reprezentării prealabile a sarcinii", a ceea ce trebuie făcut. Nu se începe cu acțiunea ca atare, ci cu "ideea" despre acțiunea respectivă; subiectul este informat asupra scopului, a condițiilor de care trebuie să țină seama
by Ion Gh. Stanciu [Corola-publishinghouse/Science/957_a_2465]
-
manifestă în procesul devenirii oricărui act principial nou al activității psihice: Tocmai aceste etape și în această ordine asigură conducerea procesului de formare a acțiunii mintale" (9, p. 17). Parcurgerea lor creează condiția pentru o participare activă a subiectului la constituirea sistemului său de cunoștințe. În consecință, procesul de instruire în școală trebuie să urmeze aceeași cale de transpunere a acțiunilor materiale în acțiuni mintale. După Galperin și colaboratorii săi, este posibilă o deplină dirijare de către educator a procesului de formare
by Ion Gh. Stanciu [Corola-publishinghouse/Science/957_a_2465]
-
învățare a scăzut. De ce? Răspunsul la această întrebare constituie, de fapt, unul din obiectivele analizei ce se întreprinde asupra principalelor direcții de inovare didactică. Și el vine pe măsură ce pătrundem în cunoașterea lor. Deocamdată să punctăm aspectele esențiale ale instruirii programate: constituirea unor unități didactice foarte limitate "pași mici" riguros organizate, pentru a permite gradarea dificultăților, asigurarea unor răspunsuri corecte și posibilitatea elevului de a verifica răspunsul (conexiunea inversă) și de a obține "întărirea". Printr-un răspuns bun, imediat confirmat, elevul se
by Ion Gh. Stanciu [Corola-publishinghouse/Science/957_a_2465]
-
adevăr, importanță în dezvoltarea ontogenetică, dar nu hotărîtoare. Ce consecințe pedagogice decurg din aceste particularități (freudiene) ale copilăriei? Dacă ființa umană, de la cea mai fragedă vîrstă, este dominată de instincte, a căror manifestare nu este încurajată de societate, se impune constituirea timpurie prin influențele mediului familial a supraeului capabil să "cenzureze" orice pulsiune potrivnică normelor de conviețuire socială. În același timp, se atrage atenția asupra relațiilor interindividuale din familie, cu consecințe asupra evoluției normale a copilului. În condițiile unei normale manifestări
by Ion Gh. Stanciu [Corola-publishinghouse/Science/957_a_2465]