69,376 matches
-
Europa, angajată tot mai mult pe calea dezvoltării capitaliste, se regăsesc - în forme specifice - și în Principatele Dunărene, în care tânăra națiune română, valorificând contextul internațional favorabil, și-a concentrat eforturile pentru modernizarea societății românești și realizarea dezideratului național de constituire a statului unitar. Cercetarea istorică din ultima jumătate de veac a elucidat, cu claritate, aceste interferențe, evidențiind înnoirile produse în societatea românească la cumpăna dintre secolele al XVIII lea și al XIX-lea, pe care le-a apreciat ca adevărate
ACCENTE ISTORIOGRAFICE by Gheorghe Enache () [Corola-publishinghouse/Science/791_a_1721]
-
v.Babeți, p.184]. Dar contestarea pe care o practică este subtilă, plină de tact. Structura morală a Parizienei se caracterizează prin maximalizarea posibilităților de afirmare. Pariziana este o nouă formă originală de individualizare feminină. Menționarea vârstei este secundară în constituirea portretului: "C'est une fort jolie femme de vingt-huit ans" [Maupassant, Notre cœur, p.51,52] și asta deoarece Parizienele de mici își au toate trăsăturile bine conturate "Mlle Laurine, jolie, mince, frêle, blonde et hardie, avait, à douze ans
Pariziana romanescă : mit şi modernitate by Elena Prus [Corola-publishinghouse/Science/1427_a_2669]
-
și natura primitivă, rezervă de angelic și demonic. Toate acestea ne incită să gândim că mandatul său esențial este de a pune în spectacol contradicția. CAPITOLUL ÎI MITOPO(I)ETICĂ APARENTEI: FEMEIA PARIZIANA Personalitatea și specificitatea femeii pariziene a sugerat constituirea unei perspective complexe a analizei ei ca personaj. Prin apartenența la mai multe paradigme, prin legăturile cu diverse câmpuri semantice, personajul este un element decisiv al poeticii literare și teatrale. De aceea articularea poeticii textului și a poeticii reprezentării se
Pariziana romanescă : mit şi modernitate by Elena Prus [Corola-publishinghouse/Science/1427_a_2669]
-
total că intrigă (de tip dramatic), acțiune (organizată că "lovituri de teatru"), portret (spectaculos), comportament (emfatic), receptare (epatarea spectatorului). Pariziana prezintă indici evidenți de teatralitate și invită la o receptare că o reprezentație bine montată. Creativitatea Parizienei se dezvăluie prin constituirea vieții sale că acțiune de tip dramatic, a unui scenariu propriu și a montării în scenă originale, cu o atmosferă deosebită, climat afectiv, temperatura sensibilă, interioare stilizate, care ne-au permis să dezvoltăm o dimensionare teatrală a reprezentării ei. Convergență
Pariziana romanescă : mit şi modernitate by Elena Prus [Corola-publishinghouse/Science/1427_a_2669]
-
să mute lumile, în dorința de a fi fericită. Inițiativa, fantezia și rapiditatea o deosebesc de semenele sale din alte țari [v.Hoffet, p.90]. Ea este o femeie puternică și dinamica, cu abilități și flexibilitate. Pariziana este interesantă prin constituirea unor mecanisme, stratageme, strategii și tactici specifice,prin care se afirma și se impune. Afirmarea ei se face pe mai multe scene (mondene, private și intime) și pe mai multe căi, directe și indirecte. Pariziana introduce în farmecul politeții mondene
Pariziana romanescă : mit şi modernitate by Elena Prus [Corola-publishinghouse/Science/1427_a_2669]
-
așa încât Montesquieu consideră că în Franța totul este făcut de femei; ele constituie, afirmă el, "un nou stat în stat"198. Prin influență pe care o au asupra regilor, rolul favoritelor se poate asemănă cu cel al consilierilor 199. Prin constituirea unui grup cu influență și multiple ramificații, favoritele de la curtea regilor Franței au instituit structuri paralele cu cele ale Parlamentului și ale partidelor mari [v. schemele pertinente pe care le aduce Bernard Hours, p.237, 243], constituind "o sferă autonomă
Pariziana romanescă : mit şi modernitate by Elena Prus [Corola-publishinghouse/Science/1427_a_2669]
-
în domeniul teatrului. Dacă Meyerhold și Tairov sunt acaparați de ideea organizării spațiului scenic, în care actorului îi este destinat rolul de a-l simboliză, pentru Stanislavski problemă centrală este cea a expresivității actorului. Dominantă vizuală devine principiu generator al constituirii imaginii scenice și, prin această, al dezvăluirii căilor imaginarului în opera de artă. Femeia oferă un spectacol definit de vestimentație și cadru. Importantă imaginii face ca aparențele să fie miza cea mare a femeilor. Femeile din clasele superioare, aristocratele și
Pariziana romanescă : mit şi modernitate by Elena Prus [Corola-publishinghouse/Science/1427_a_2669]
-
reprezentând diferite etape ale punerii operei în reprezentare [v.Mavrodon, 1998]. Într-un secol în mișcare, Pariziana apare că unul dintre protagoniștii spectacolului Parisului. În structura actanțială a comediei urbane, ea îndeplinește un rol excepțional. Femeia pariziana este interesantă prin constituirea unor mecanisme, strategii, stratageme și tactici specifice. Rolurile și manifestările Parizienei se suprapun unul peste celălalt, entitatea să devenind tot mai condensata și mai esențializata. Pariziana se caracterizează printr-o totalitate de roluri, reguli și norme culturale și sociale. Pariziana
Pariziana romanescă : mit şi modernitate by Elena Prus [Corola-publishinghouse/Science/1427_a_2669]
-
etică scenelor, po(i)etică modei, po(i)etică verbalului și nonverbalului. Fenomen social, spectacolul implică o strategie, o tactică, o punere în scenă. Pariziana se autoînchipuie, se autoimpune și, uneori, se autoeroizează în propriile scenarii. Ea este interesantă prin constituirea unor mecanisme, strategii, stratageme și tactici specifice. Analiza textelor de epocă literare și documentare permit înțelegerea mecanismului singularizării progresive a Parizienei prin multiple și originale strategii de identificare, stratageme de afirmare, tactici de reușită. Am incercat sa intelegem modurile în
Pariziana romanescă : mit şi modernitate by Elena Prus [Corola-publishinghouse/Science/1427_a_2669]
-
que presque jamais un peintre ne dévoile, ce reflet, ce mystère, cette physionomie de l'âme qui passe insaisissable sur leș visages" [Maupassant, Fort comme la mort, p.70] (v. Montandon, p.517). 44 Diferite elemente ce stau la baza constituirii mitului Parizienei nu se exclud reciproc, intervenind uneori concomitent în formarea mitului. Totuși, nu este indispensabil, cum menționează N.Ferrier-Caverivière, ca toate elementele să fie de față, unele pot fi lipsa [p.605, 608]. 45 Personajul lui Zola, meționează Cl.
Pariziana romanescă : mit şi modernitate by Elena Prus [Corola-publishinghouse/Science/1427_a_2669]
-
sunt: agresivitatea, egoismul sau altele de natura acestora din urmă, care împreună fac ca un criminal să prezinte o stare de pericol social în sensul că acesta este înclinat să comită crime. Particularitățile psihice ale făptuitorului iau parte nemijlocit la constituirea personalității criminale, cunoașterea temeinică a acestora prezentând un mare interes în criminologie atât în plan etiologic cât și profilactic. Pentru caracterizarea personalității criminale, criminologia folosește mai ales trăsăturile psihice esențiale și anume acelea care vizează temperamentul, aptitudinile și caracterul considerate
by Lăcrămioara Mocanu [Corola-publishinghouse/Science/1023_a_2531]
-
filosofică a cărei soluție timpul nostru o reclamă într-o formă deosebit de presantă, atunci ea este aceea a antropologiei filosofice", adică, în termenii "fenomenologici" ai autorului, aceea "a unei științe fundamentale a esenței și structurii eidetice a omului"32. Momentul constituirii acestei "științe fundamentale", cum o socotea Scheler, a rămas în conștiința filosofică a contemporaneității. Poate de aceea, în contextul "procesului umanismului" (al unei probleme care vizează ceea-ce-este omul contemporan), George Uscătescu privea astfel începuturile conștiinței de sine a antropologiei filosofice
Filosofia umanului: personalism energetic şi antropologie kantiană by Viorel Cernica [Corola-publishinghouse/Science/1444_a_2686]
-
-a priori, singurele care, fiind universale și necesare (în sens strict) și îngăduind sporul cunoașterii, sunt proprii științei veritabile. Critica rațiunii pure, ca un demers prin care sunt stabilite limitele rațiunii noastre speculative, competențele facultății de cunoaștere, pregătește terenul pentru constituirea metafizicii ca știință și din această cauză putem spune că ea are statut de proiect al metafizicii; ea conține Ideea științei în cauză și încearcă să o reconstruiască prin raportare la aceasta. Paralogismele și antinomiile pot fi eliminate prin distingerea
Filosofia umanului: personalism energetic şi antropologie kantiană by Viorel Cernica [Corola-publishinghouse/Science/1444_a_2686]
-
este decât negativ, căci nu servește ca organon pentru extinderea cunoștințelor, ci ca disciplină pentru determinarea limitelor, și în loc să descopere adevărul, ea nu are decât meritul modest de a preveni erorile"53. Reglarea discursului filosofic prin aceaste exigențe are sensul constituirii metafizicii ca știință. Condiționările metafizicii nu sunt simple filosofeme, nici nu-i propun acesteia reajustări pentru a-i păstra, totuși, forma, ci sunt condiții de posibilitate ale metafizicii ca știință nu ale metafizicii ca atare, fiindcă aceasta este o dispoziție
Filosofia umanului: personalism energetic şi antropologie kantiană by Viorel Cernica [Corola-publishinghouse/Science/1444_a_2686]
-
empiricului, însă numai pentru că ea a căpătat drept de existență între ele (între aceste granițe). Ea ține subiectul în condiția unei ființări a cărei esență, paradoxal, se află în plină naturalitate. Subiectul apare ca un "fenomen" supus total legilor de constituire a acestuia, așadar, în strictă dependență empirică. De aici faptul că scopurile sale nu pot fi decât relative, condiționate prin facultatea inferioară de a râvni. Subiectul empiric relaționează cu obiectele, potrivit rațiunilor acestei facultăți, numai în măsura în care așteaptă de la ele senzația
Filosofia umanului: personalism energetic şi antropologie kantiană by Viorel Cernica [Corola-publishinghouse/Science/1444_a_2686]
-
care, altfel, fără legea morală, i-ar fi rămas necunoscută"70. Legea morală predetermină orice acțiune, pentru că ea trebuie să intervină în "pregătirea" oricărei acțiuni, așa cum formele a apriori ale facultății de cunoaștere (intuițiile pure, categoriile și Ideile) interveneau în constituirea oricărei cunoștințe; ea dă măsura participării subiectului uman la condiționarea (prin sine) a actelor sale, ceea ce reprezintă sensul libertății. În mod direct, ea determină maxima acțiunii, adică forma "rațională" a mobilului unei acțiuni; și tocmai pentru că maxima "formează" acțiunea pe
Filosofia umanului: personalism energetic şi antropologie kantiană by Viorel Cernica [Corola-publishinghouse/Science/1444_a_2686]
-
nu face operă de antropologie fizică și nici de antropogeneză, cu toate că în unele lucrări se referă explicit la asemenea chestiuni, încercând chiar refacerea condițiilor (momentelor) antropogenetice care au marcat începuturile istoriei. De exemplu, în contextul prezentării momentului prim al personalizării, constituirea eului, apar și judecăți ce pot primi un sens prin raportare la antropogeneză. Dar aceste judecăți descriu un spațiu "organic", cel al eului, el însuși supus "legilor" de evoluție a energiei și integrat unor structuri energetice mai largi. În deosebire
Filosofia umanului: personalism energetic şi antropologie kantiană by Viorel Cernica [Corola-publishinghouse/Science/1444_a_2686]
-
Nietzsche, dar putem afirma existența unui accent nietzschean în felul în care C. Rădulescu-Motru concepe eul ca nucleu de putere și ca atitudine posesivă. Odată acumulate câteva condiții conștiința pericolului și exagerarea puterii proprii prin eul emoțional, îndreptarea anticipației către constituirea sistemului atitudinal al muncii etc. drumul personalizării este deschis; mai mult, el devine o linie necesară a evoluției energiei. Eul va suporta rigorile raționalizării, dar, în esență, va rămâne atitudine emoțional-anticipativă; conștiința se va îmbogăți pe baza noilor achiziții atitudinale
Filosofia umanului: personalism energetic şi antropologie kantiană by Viorel Cernica [Corola-publishinghouse/Science/1444_a_2686]
-
însuși aflat sub anumite limite și chiar constrângeri își dezvăluie astfel determinarea sa naturală; fără ca aici să intervină vreun nonsens. Dar libertatea se manifestă în plan social, acolo unde este posibilă, datorită "profesionistului" și mai cu seamă "omului de vocație", constituirea anumitor genuri de muncă, aceasta din urmă reprezentând activitatea care legitimează libertatea, în spațiul căreia își dobândește ea sensul. Ca spațiu de exercițiu al libertății, socialul constituie, asemenea naturii, o determinare a libertății; desigur, fără să intervină, în legătură cu acest fapt
Filosofia umanului: personalism energetic şi antropologie kantiană by Viorel Cernica [Corola-publishinghouse/Science/1444_a_2686]
-
amorfă a misticului, ca primă formă umană, este ea însăși "scop", fiind pregătită, după cum am văzut, de condiții biologice, psihologice etc. Dar ea nu este punctul final în procesul personalizării, așa încât, formele personalității care o urmează sunt posibile tocmai prin constituirea și manifestarea sa istorică. Planul determinismului prin finalitate cuprinde personalitatea mistică în dublu sens: a) ca scop al evoluției energiei-ca-natură; b) ca mijlocitor în constituirea altor "scopuri" în evoluția personalizată a energiei. Accentul pus pe descrierea componentei mentale a personalității
Filosofia umanului: personalism energetic şi antropologie kantiană by Viorel Cernica [Corola-publishinghouse/Science/1444_a_2686]
-
punctul final în procesul personalizării, așa încât, formele personalității care o urmează sunt posibile tocmai prin constituirea și manifestarea sa istorică. Planul determinismului prin finalitate cuprinde personalitatea mistică în dublu sens: a) ca scop al evoluției energiei-ca-natură; b) ca mijlocitor în constituirea altor "scopuri" în evoluția personalizată a energiei. Accentul pus pe descrierea componentei mentale a personalității va fi din ce în ce mai slab pe măsură ce opera lui C. Rădulescu-Motru se va completa și împlini. Pentru că interesul lui de a oferi o teorie a personalității va
Filosofia umanului: personalism energetic şi antropologie kantiană by Viorel Cernica [Corola-publishinghouse/Science/1444_a_2686]
-
nu se află singură. Cele două operații semnalează și precaritatea, neîmplinirea, modului-uman-închis-în-sine, dar și posibilitatea împlinirii sale prin intrarea într-o evoluție generată de eu ca primar fapt uman și ca prim moment al determinismului prin finalitate și îndreptată către constituirea personalității energetice. Personalitatea mistică reprezintă un mod-de-a-fi al omului, primul posibil în ordinea evoluției energiei personalizate. Așadar, ea deschide procesul personalizării, "negând" relația de cauzalitate (pe linia cauzei eficiente) între om și natură (prin personalitatea mistică, natura își servește propria
Filosofia umanului: personalism energetic şi antropologie kantiană by Viorel Cernica [Corola-publishinghouse/Science/1444_a_2686]
-
altele noi, chiar poate face predicții despre corelații viitoare ale energiei personalizate, toate specifice, particulare, fără a putea însă dovedi vreodată că o anumită structură personală specifică reprezintă ipostaza desăvârșită a personalității energetice; știința personalității nu poate produce argumente privind constituirea fenomenal-istorică a unei personalității energetice identice idealului de personalitate. Cultura mijlocește apariția idealului (nu a personalității energetice ca ideal) și activează modelul corespunzător lui. Fiindcă potrivit idealului are loc în individ ordonarea aptitudinilor în vederea exercitării unui gen de muncă, personalitatea
Filosofia umanului: personalism energetic şi antropologie kantiană by Viorel Cernica [Corola-publishinghouse/Science/1444_a_2686]
-
practic al edificării științei educației va fi cultivarea în mod direct a vocației. Este vorba despre un ideal pe care îl vor înfăptui științele deprinse în a explica mecanismele vieții sufletești și în a manipula, prin educație, predispoziții vocaționale în vederea constituirii personalităților care vor produce, prin activitatea lor, maximum de energie. C. Rădulescu-Motru se ocupă în multe locuri ale operei sale de problemele educației. Ideea fundamentală pe care el o transmite și pe care o întemeiază teoretic în Vocația... este următoarea
Filosofia umanului: personalism energetic şi antropologie kantiană by Viorel Cernica [Corola-publishinghouse/Science/1444_a_2686]
-
educației are rostul de a descoperi individualitățile înzestrate vocațional și de a le sprijini în desăvârșirea lor ca vocații. Un rol necesar, pentru viața unui popor, fiindcă în absența vocațiilor individuale așadar și în absența unei "tehnici" care le favorizeze constituirea, așa cum pare a fi știința educației lipsește însăși vocația acestui popor. Prezentarea de față nu ar putea fi încheiată fără a relua răspunsul filosofului la problema vocației românilor și a-i căuta sensuri valabile prin raportare la scenariul reconstrucției vocației
Filosofia umanului: personalism energetic şi antropologie kantiană by Viorel Cernica [Corola-publishinghouse/Science/1444_a_2686]