8,018 matches
-
Presiunea arterială nu crește imediat ce ovarele încetează să producă estradiol ci necesită o perioadă de 5 10 ani pentru a atinge nivelurile hipertensive. Acest fapt contrazice ipoteza că scăderea estrogenilor reprezintă mecanismul esențial al apariției hipertensiunii postmenopauză. Studiul experimental al hipertensiunii postmenopauză beneficiază de validarea unui model experimental la șobolan [79]. Șobolanii spontan hipertensivi femele după vârsta de 18 luni prezintă toate caracteristicile hipertensiunii postmenopauzale: concentrația plasmatică a estradiolului este redusă, iar ci Efectele hormonilor sexuali asupra aparatului cardiovascular 75 clul
Particularități ale bolilor cardiovasculare la femei by Florin Mițu, Dana Pop, Dumitru Zdrenghea () [Corola-publishinghouse/Science/435_a_1449]
-
Acest fapt contrazice ipoteza că scăderea estrogenilor reprezintă mecanismul esențial al apariției hipertensiunii postmenopauză. Studiul experimental al hipertensiunii postmenopauză beneficiază de validarea unui model experimental la șobolan [79]. Șobolanii spontan hipertensivi femele după vârsta de 18 luni prezintă toate caracteristicile hipertensiunii postmenopauzale: concentrația plasmatică a estradiolului este redusă, iar ci Efectele hormonilor sexuali asupra aparatului cardiovascular 75 clul estral dispare (deși această cerință poate fi realizată prin ovariectomie sau simpla îmbătrânire, șobolanii trebuie sa aibă o vârstă înaintată pentru a reproduce
Particularități ale bolilor cardiovasculare la femei by Florin Mițu, Dana Pop, Dumitru Zdrenghea () [Corola-publishinghouse/Science/435_a_1449]
-
arteriale postmenopauză: deși mult mai reduse decât la masculi, nivelurile de testosteron plasmatic regăsite la femelele SHR de vârstă înaintată sunt crescute față de femelele tinere. De asemenea, alterarea echilibrului între estrogeni și testosteron ar putea avea o contribuție la patogenia hipertensiunii postmenopauzale [79], iar evaluarea acestei posibilități beneficiază de utilizarea acestui nou model experimental. Animale modificate genetic Genomul animalelor de experiență poate fi modificat în sensul supraexpresiei unei proteine endogene sau străine (provenite din genomul unei alte specii) - transgenici sau cu
Particularități ale bolilor cardiovasculare la femei by Florin Mițu, Dana Pop, Dumitru Zdrenghea () [Corola-publishinghouse/Science/435_a_1449]
-
imposibilă obținerea prin împerechere convențională de femele homozigote pentru gena mutantă. Acest model a permis elucidarea rolului modulator al testosteronului asupra aparatului cardiovascular. Încrucișarea șobolanilor Tfm cu șobolani transgenici hipertensivi a dus la obținerea unei noi linii transgenice la care hipertensiunea este atenuată în condițiile absenței unui receptor androgenic funcțional [59, 60, 68]. Ca și în cazul estrogenilor, au fost puse în evidență efecte non-genomice ale testosteronului asupra patului vascular. Utilizarea șobolanilor Tfm a permis demonstrarea independenței efectelor directe ale testosteronului
Particularități ale bolilor cardiovasculare la femei by Florin Mițu, Dana Pop, Dumitru Zdrenghea () [Corola-publishinghouse/Science/435_a_1449]
-
presiunea arterială. Modelele folosite în acest scop sunt: Evaluarea dimorfismului sexual al presiunii arteriale - presiunea arterială este mai ridicată la sexul masculin ► studii clinice - evaluarea sfigmomanometrică repetată a presiunii arteriale; monitorizarea ambulatorie a presiunii arteriale (ABPM) ► studii experimentale - modele de hipertensiune la animalele de laborator (spontane - SHR, DS; induse - deoxicorticosteron sare; transgenice - gena reninei de la șoarece) Efectele diminuării activității hormonilor sexuali asupra presiunii arteriale ► castrarea chirurgicală a animalelor de laborator hipertensive ► castrarea chimică - antiandrogeni/antiestrogeni ► modele transgenice insensibile la androgeni/estrogeni
Particularități ale bolilor cardiovasculare la femei by Florin Mițu, Dana Pop, Dumitru Zdrenghea () [Corola-publishinghouse/Science/435_a_1449]
-
masculi spontan hipertensivi au curba presiune-natriureză deplasată spre dreapta (spre valori mai ridicate ale presiunii arteriale), situație reprodusă la femelele ovariectomizate la care se administrează testosteron [44, 91, 92], ceea ce sugerează un posibil mecanism de acțiune al androgenilor în menținerea hipertensiunii în acest model experimental. Este încă neclar dacă androgenii acționează direct la nivelul nefronului pentru a influența transportul sodiului (în această direcție pledează identificarea imunohistochimică a receptorilor androgenici la nivelul tubului proximal) sau dacă testosteronul influențează alte sisteme hormonale cu
Particularități ale bolilor cardiovasculare la femei by Florin Mițu, Dana Pop, Dumitru Zdrenghea () [Corola-publishinghouse/Science/435_a_1449]
-
durere de intensitate mai crescută. Totodată, rata de adresabilitate către medic este mai crescută în rândul femeilor [16]. De asemenea, și femeile cu sindroame coronariene acute sunt mai în vârstă, cu o prevalență mai crescută a factorilor de risc precum hipertensiunea, diabetul, hipercolesterolemia [4, 17]. Dispunem de tot mai multe evidențe care arată că există diferențe clare între cele două sexe în ceea ce privește simptomele de debut și modul de prezentare a sindroamelor coronariene acute [18]. Nu pot fi excluse, drept cauză posibilă
Particularități ale bolilor cardiovasculare la femei by Florin Mițu, Dana Pop, Dumitru Zdrenghea () [Corola-publishinghouse/Science/435_a_1449]
-
sexe [22]. Ea poate fi efectuată utilizând dobutamină în condiții de repaus (specificitate - până la 85%, senzitivitate - până la 90%), dar și în combinație cu testul de efort pe covor sau pe bicicletă (specificitate - 81-86%, senzitivitate - 80-88%) [30]. Reacțiile adverse de tip hipertensiune la dobutamină sunt mult mai frecvent întâlnite la femei față de bărbați (36% vs 24%). Testarea de stres cu dipiridamol sau adenozină prezintă o senzitivitate mai scăzută, dar o specificitate mult mai mare decât testul cu dobutamină [30]. Astfel, Massini și
Particularități ale bolilor cardiovasculare la femei by Florin Mițu, Dana Pop, Dumitru Zdrenghea () [Corola-publishinghouse/Science/435_a_1449]
-
bărbaților sau chiar mai mare [17]. Femeile cu infarct miocardic cu supradenivelare de ST se prezintă mai târziu la spital, cu simptome atipice [18, 27]. În medie, femeile prezintă mai frecvent un istoric de angină pectorală, de insuficientă cardiacă [18], hipertensiune, diabet zaharat [17, 68]. Odată ce femeile prezintă un eveniment coronarian acut, ele pierd avantajul pe care îl au față de bărbați [16]. La internare, ele prezintă într-o proporție mai importantă tahicardie, blocuri atrioventriculare, precum și clasă Killip mai severă [17]. Chiar
Particularități ale bolilor cardiovasculare la femei by Florin Mițu, Dana Pop, Dumitru Zdrenghea () [Corola-publishinghouse/Science/435_a_1449]
-
că la acesta predomină etiologia hipertensivă, valvulară și diabetică, în timp ce cauza ischemică este mai rar întâlnită [2, 9]. Atunci când însă este prezentă la femei, cardiopatia ischemică este însoțită de un risc mult mai crescut de apariție a insuficienței cardiace decât hipertensiunea arterială [2]. În studiul NHANES (National Health and Nutrition Examination Survey), din cele 8098 femei fără insuficiență cardiacă, 27% au prezentat HTA și numai 3% cardiopatie ischemică, dar riscul relativ de dezvoltare a insuficienței cardiace a fost semnificativ mai mare
Particularități ale bolilor cardiovasculare la femei by Florin Mițu, Dana Pop, Dumitru Zdrenghea () [Corola-publishinghouse/Science/435_a_1449]
-
recomandați de ghidul ESC de management al disfuncției cardiace publicat în 2012 [27]. Oricum, nu trebuie uitat faptul că prevalența insuficienței cardiace cu fracție de ejecție păstrată este mai mare la pacienții cu factori de risc cardiovascular, cum ar fi hipertensiunea arterială sau/și diabetul zaharat, mult mai frecvent întâlniți la femeile cu insuficiență cardiacă [28]. Se pare că femeile au valori „normale” ale peptidelor natriuretice mai crescute decât bărbații [29]. Totodată, identificarea unei valori a BNP > 500 µg/ml reprezintă
Particularități ale bolilor cardiovasculare la femei by Florin Mițu, Dana Pop, Dumitru Zdrenghea () [Corola-publishinghouse/Science/435_a_1449]
-
proporția pacienților care au prezentat accidente vasculare cerebrale, la cei sub 75 de ani situația este clar în „favoarea” femeilor. Factorii de risc pentru AVC sunt în mare parte similari cu cei responsabili pentru apariția cardiopatiei ischemice: fumatul, diabetul zaharat, hipertensiunea arterială, inactivitatea fizică. „Marii” fumători (cei care fumează mai mult de două pachete de țigări pe zi) au un risc dublu de a dezvolta AVC în comparație, de exemplu, cu persoanele care fumează o jumătate de pachet pe zi. La
Particularități ale bolilor cardiovasculare la femei by Florin Mițu, Dana Pop, Dumitru Zdrenghea () [Corola-publishinghouse/Science/435_a_1449]
-
crescut de la 53,1% între anii 1988 1994, la 61,4% în perioada 1999-2004, cu creșterea în paralel și a procentului de pacienți, cu valori controlate ale tensiunii arteriale, de la 21,6% la 35,1% [19]. Cu toate acestea, atât hipertensiunea cât și fumatul ca factori de risc cardiovascular au rămas oarecum „stabili” ca prevalență la femeile de vârste similare (dacă se compară cele două perioade) [20]. De asemenea, administrarea hipolipemiantelor la pacienții dislipidemici a crescut de la 11,7% la 40
Particularități ale bolilor cardiovasculare la femei by Florin Mițu, Dana Pop, Dumitru Zdrenghea () [Corola-publishinghouse/Science/435_a_1449]
-
datorate accidentelor vasculare cerebrale este mult mai mare în rândul femeilor (55 000 decese/an), și aceasta în mare măsură datorită faptului că femeile au anumiți factori de risc unici - sarcina (eclampsia, pre eclampsia), terapia hormonală, prevalența mai mare a hipertensiunii arteriale și fibrilației atriale la femeile vârstnice [51]. Bibliografie Bolile arteriale periferice Dana POP, Dumitru ZDRENGHEA Prevalența bolilor arteriale periferice în general este ușor crescută la bărbați în comparație cu femeile [1]. O analiză în care au fost incluși 6880 pacienți a
Particularități ale bolilor cardiovasculare la femei by Florin Mițu, Dana Pop, Dumitru Zdrenghea () [Corola-publishinghouse/Science/435_a_1449]
-
17, 19]. Nu există date precise cu privire la prevalența stenozei de arteră renală [17]. Totuși, se pare că predomină la sexul masculin [20]. În 90% dintre cazuri, cauza este prezența aterosclerozei. Există studii care au demonstrat că la femeile tinere cu hipertensiune arterială și stenoză de arteră renală cauza acesteia din urmă este reprezentată frecvent de displazia fibromusculară [17] (figurile 8.1, 8.2, 8.3). Bibliografie Tratamentul nonfarmacologic al bolilor cardiovasculare la femei Florin MITU, Magda MITU Abordarea terapeutică a bolilor
Particularități ale bolilor cardiovasculare la femei by Florin Mițu, Dana Pop, Dumitru Zdrenghea () [Corola-publishinghouse/Science/435_a_1449]
-
un eveniment cardiac, având ca obiective oprirea sau încetinirea evoluției bolii, reducerea sau optimizarea riscului, promovarea unui stil de viață sănătos și menținerea sa. Recuperarea comprehensivă cuprinde evaluarea pacientului, stratificarea riscului, sfat dietetic, tratament agresiv al factorilor de risc (dislipidemie, hipertensiune arterială, obezitate, diabet zaharat, fumat), consiliere psihosocială și vocațională, recomandări de activitate fizică și programe de antrenament fizic (figura 9.1). Programele de recuperare cardiovasculară și-au dovedit în timp eficiența în reducerea factorilor de risc, în creșterea capacității de
Particularități ale bolilor cardiovasculare la femei by Florin Mițu, Dana Pop, Dumitru Zdrenghea () [Corola-publishinghouse/Science/435_a_1449]
-
de pește, pentru prevenția complicațiilor ghidurile recomandă suplimentarea cu capsule cu conținut cunoscut de EPA și DHA la femeile cu boală cardiovasculară și/sau hipertrigliceridemie. Intervenții nonfarmacologice asupra factorilor de risc majori Principalii factori de risc ai bolilor cardiovasculare sunt hipertensiunea arterială, dislipidemia și diabetul zaharat. Controlul acestora, prin mijloace nonfarmacologice asociate tratamentului medicamentos, scade semnificativ riscul global. Hipertensiunea arterială În vederea menținerii unui nivel optim al tensiunii arteriale de 120/80 mm Hg, ghidul recomandă măsuri de stil de viață precum
Particularități ale bolilor cardiovasculare la femei by Florin Mițu, Dana Pop, Dumitru Zdrenghea () [Corola-publishinghouse/Science/435_a_1449]
-
femeile cu boală cardiovasculară și/sau hipertrigliceridemie. Intervenții nonfarmacologice asupra factorilor de risc majori Principalii factori de risc ai bolilor cardiovasculare sunt hipertensiunea arterială, dislipidemia și diabetul zaharat. Controlul acestora, prin mijloace nonfarmacologice asociate tratamentului medicamentos, scade semnificativ riscul global. Hipertensiunea arterială În vederea menținerii unui nivel optim al tensiunii arteriale de 120/80 mm Hg, ghidul recomandă măsuri de stil de viață precum controlul greutății, creșterea activității fizice, consum moderat de alcool, restricție sodată, consum crescut de fructe, vegetale și alimente cu
Particularități ale bolilor cardiovasculare la femei by Florin Mițu, Dana Pop, Dumitru Zdrenghea () [Corola-publishinghouse/Science/435_a_1449]
-
pentru 2006. Totodată, procentul de femei analizate este mult mai mare în studiile de prevenție primară (42,6%) față de cele de prevenție secundară (26,6%). De asemenea, mult mai multe femei au fost incluse în trialurile care au vizat tratamentul hipertensiunii arteriale (44%), diabetului zaharat (40%) sau accidentului vascular cerebral (38%), față de 29% pentru insuficiența cardiacă, 2,5% pentru cardiopatia ischemică și 28% pentru dislipidemii [1]. Aceste constatări au fost făcute în contextul în care se știe că femeile reprezintă 53
Particularități ale bolilor cardiovasculare la femei by Florin Mițu, Dana Pop, Dumitru Zdrenghea () [Corola-publishinghouse/Science/435_a_1449]
-
medie cu evenimente cardiovasculare, acestea fiind reprezentate în mare proporție de bărbați. Așa cum am arătat și în capitolele anterioare, femeile cu patologie cardiovasculară și în special cu cardiopatie ischemică sunt mai vârstnice, iar ca factori de risc asociați prezintă frecvent hipertensiune arterială (în special după vârsta de 45 de ani), diabet zaharat, dislipidemie, obezitate (după 45 de ani) și sindrom metabolic. Insuficiența cardiacă are o prevalență mai crescută după 65 de ani. În momentul apariției primului eveniment cardiovascular, femeile în general
Particularități ale bolilor cardiovasculare la femei by Florin Mițu, Dana Pop, Dumitru Zdrenghea () [Corola-publishinghouse/Science/435_a_1449]
-
antialdosteronice, cu scăderea valorilor tensionale [1, 7]. Riscul de creștere a valorilor tensionale este mai mare la fumătoare. Modificarea valorilor tensionale nu este legată de modul de administrare a preparatelor [7]. Conform indicațiilor ghidurilor, este recomandat ca femeile diagnosticate cu hipertensiune arterială să apeleze la metode contraceptive nonhormonale sau eventual la preparate pe bază de progesteron [13, 14]. Anticoncepționalele orale și riscul de apariție a evenimentelor tromboembolice Riscul apariției evenimentelor tromboembolice depinde în foarte mare măsură de compoziția și dozajul anticoncepționalelor
Particularități ale bolilor cardiovasculare la femei by Florin Mițu, Dana Pop, Dumitru Zdrenghea () [Corola-publishinghouse/Science/435_a_1449]
-
lipidic, cu creșterea valorilor LDL-colesterolului și scăderea HDL-colesterolului [7]. În ceea ce privește riscul de apariție a infarctului miocardic la femeile care beneficiază de tratament cu anticoncepționale hormonale, acesta este crescut, mai ales și în prezența unor factori de risc cardiovasculari (diabet zaharat, hipertensiune arterială) și în special a fumatului. Asocierea fumat anticoncepționale la femeile de peste 35 de ani reprezintă un risc cardiovascular care trebuie luat în considerare. Astfel, 40 din 100 000 de astfel de femei au risc de a dezvolta infarct miocardic
Particularități ale bolilor cardiovasculare la femei by Florin Mițu, Dana Pop, Dumitru Zdrenghea () [Corola-publishinghouse/Science/435_a_1449]
-
13]. Totodată, contraindicația se aplică tuturor femeilor, dacă au valori tensionale necontrolate, LDL-colesterol > 160 mg/dl, IMC > 30 kg/m2 și sunt diabetice, au vârste de peste 35 ani sau sunt fumătoare [1, 13]. Bibliografie 13.1. Aspecte generale 13.2. Hipertensiunea arterială în sarcină 13.3. Stopul cardiac la femeia gravidă 13.1. Aspecte generale Dana POP, Dumitru ZDRENGHEA Importanța sarcinii în contextul bolilor cardiovasculare este abordată și în ultimul ghid de prevenție a bolilor cardiovasculare la femei. Astfel, sunt considerate
Particularități ale bolilor cardiovasculare la femei by Florin Mițu, Dana Pop, Dumitru Zdrenghea () [Corola-publishinghouse/Science/435_a_1449]
-
ZDRENGHEA Importanța sarcinii în contextul bolilor cardiovasculare este abordată și în ultimul ghid de prevenție a bolilor cardiovasculare la femei. Astfel, sunt considerate a fi „la risc” de boală cardiovasculară toate femeile cu antecedente personale de preeclampsie, diabet gestațional sau hipertensiune arterială indusă de sarcină [1]. Prezența bolilor cardiovasculare care apar în cursul sarcinii este estimată între 0,2 și 4% în țările industrializate [2]. Dintre acestea, cele care determină mortalitatea cea mai crescută sunt reprezentate de hipertensiunea arterială și defectele
Particularități ale bolilor cardiovasculare la femei by Florin Mițu, Dana Pop, Dumitru Zdrenghea () [Corola-publishinghouse/Science/435_a_1449]
-
diabet gestațional sau hipertensiune arterială indusă de sarcină [1]. Prezența bolilor cardiovasculare care apar în cursul sarcinii este estimată între 0,2 și 4% în țările industrializate [2]. Dintre acestea, cele care determină mortalitatea cea mai crescută sunt reprezentate de hipertensiunea arterială și defectele congenitale și mai rar cardiomiopatiile, aritmiile și cardiopatia ischemică [2]. Este binecunoscut faptul că în cursul sarcinii au loc o serie de modificări fiziologice care pot „mima” diverse manifestări clinice specifice unor boli cardiovasculare. Astfel, are loc
Particularități ale bolilor cardiovasculare la femei by Florin Mițu, Dana Pop, Dumitru Zdrenghea () [Corola-publishinghouse/Science/435_a_1449]