69,376 matches
-
analizei pregătitoare a ființei Dasein-ului, ci doar despre un moment pregătitor pentru reducția la verb ("este"), poate despre un moment în scenariul acesteia. Ceea ce înseamnă că revenim la enunț și la proprietățile lui existențiale. Și fiind vorba despre operații de constituire cu un sens clar în însăși constituirea existențial-ontologică a Dasein-ului, revenirea aceasta trebuie ea însăși operată după contabilizarea aspectelor judicative și a celor non-judicative ale analiticii existențiale, așa cum ele au fost scoase la iveală până aici. Înainte, însă, încă o
by VIOREL CERNICA [Corola-publishinghouse/Science/975_a_2483]
-
despre un moment pregătitor pentru reducția la verb ("este"), poate despre un moment în scenariul acesteia. Ceea ce înseamnă că revenim la enunț și la proprietățile lui existențiale. Și fiind vorba despre operații de constituire cu un sens clar în însăși constituirea existențial-ontologică a Dasein-ului, revenirea aceasta trebuie ea însăși operată după contabilizarea aspectelor judicative și a celor non-judicative ale analiticii existențiale, așa cum ele au fost scoase la iveală până aici. Înainte, însă, încă o observație: timpul apare la un moment dat
by VIOREL CERNICA [Corola-publishinghouse/Science/975_a_2483]
-
însuși se dizolvă în structura factică a acestuia, metodologic având loc o reducție fenomenologică a întregii lumi filosofice (în esență, judicativ-constitutivă) la ființă, în fond, la verb (a fi), adică la Dasein. Tematic, însă ceea ce este cu totul semnificativ pentru constituirea fenomenală Dasein-ul se topește în timp: acesta din urmă este, în primă instanță, orizontul intențional al constituirii factice a celui dintâi, apoi operatorul intențional, ca timporizare; abia acum identitatea formal-metodologică dintre timp și Dasein devine ea însăși totodată tematică, în
by VIOREL CERNICA [Corola-publishinghouse/Science/975_a_2483]
-
filosofice (în esență, judicativ-constitutivă) la ființă, în fond, la verb (a fi), adică la Dasein. Tematic, însă ceea ce este cu totul semnificativ pentru constituirea fenomenală Dasein-ul se topește în timp: acesta din urmă este, în primă instanță, orizontul intențional al constituirii factice a celui dintâi, apoi operatorul intențional, ca timporizare; abia acum identitatea formal-metodologică dintre timp și Dasein devine ea însăși totodată tematică, în alte cuvinte, completă. Dar aceasta înseamnă că Dasein-ul se pune pe sine, intențional, ca temă. Și iată
by VIOREL CERNICA [Corola-publishinghouse/Science/975_a_2483]
-
apoi operatorul intențional, ca timporizare; abia acum identitatea formal-metodologică dintre timp și Dasein devine ea însăși totodată tematică, în alte cuvinte, completă. Dar aceasta înseamnă că Dasein-ul se pune pe sine, intențional, ca temă. Și iată cum sensuri existențial-ontologice ale constituirii fenomenale (ale Dasein-ului) sunt și sensuri judicativ-constitutive. Fără îndoială, ideea din urmă nu are nici o susținere fără ceea ce am stabilit deja în privința timpului și a statutului (poziției) său (sale) în orizontul dictaturii judicativului. Mai trebuie spus, de asemenea, că anumite
by VIOREL CERNICA [Corola-publishinghouse/Science/975_a_2483]
-
Dasein-ului) sunt și sensuri judicativ-constitutive. Fără îndoială, ideea din urmă nu are nici o susținere fără ceea ce am stabilit deja în privința timpului și a statutului (poziției) său (sale) în orizontul dictaturii judicativului. Mai trebuie spus, de asemenea, că anumite aspecte ale constituirii fenomenale în regim judicativ și non-judicativ vor fi puse în discuție în partea a doua a acestei interpretări. O aparentă revenire la legătura non-judicativă a timpului și ființei ceea ce ar putea însemna, în limbajul lui Heidegger, repotențarea gândirii non-metafizice (și
by VIOREL CERNICA [Corola-publishinghouse/Science/975_a_2483]
-
timp, nimic și eveniment. Din această perspectivă, discursul ce va urma va fi sub semnul acestei "transcendențe imediate" reprezentate de limitele dictaturii judicativului, adică de unele "imagini" ale orizontului non-judicativ, ce poate fi recunoscut deja, în analitica existențială, prin câteva constituiri fenomenale (obiectuale), dar nu încă ceea ce este esențial într-un sens non-judicativ prin acte specifice de constituire. Abia acum este străpuns orizontul în care capătă sens descrierea constitutivității existențiale a verbului, a primului "este" din structura existențial-ontologică a Dasein-ului. 3
by VIOREL CERNICA [Corola-publishinghouse/Science/975_a_2483]
-
imediate" reprezentate de limitele dictaturii judicativului, adică de unele "imagini" ale orizontului non-judicativ, ce poate fi recunoscut deja, în analitica existențială, prin câteva constituiri fenomenale (obiectuale), dar nu încă ceea ce este esențial într-un sens non-judicativ prin acte specifice de constituire. Abia acum este străpuns orizontul în care capătă sens descrierea constitutivității existențiale a verbului, a primului "este" din structura existențial-ontologică a Dasein-ului. 3.3.3. Constituire existențială și "situații existențiale"; reducția judicativă a dictaturii judicativului la verb ("este") și la
by VIOREL CERNICA [Corola-publishinghouse/Science/975_a_2483]
-
dar nu încă ceea ce este esențial într-un sens non-judicativ prin acte specifice de constituire. Abia acum este străpuns orizontul în care capătă sens descrierea constitutivității existențiale a verbului, a primului "este" din structura existențial-ontologică a Dasein-ului. 3.3.3. Constituire existențială și "situații existențiale"; reducția judicativă a dictaturii judicativului la verb ("este") și la timp 3.3.3.1. Introducere Pentru Heidegger, constituirea structurii existențiale a Dasein-ului nu reprezintă un fapt "teoretic"; ceea ce înseamnă că, cel puțin formal, analitica existențială
by VIOREL CERNICA [Corola-publishinghouse/Science/975_a_2483]
-
sens descrierea constitutivității existențiale a verbului, a primului "este" din structura existențial-ontologică a Dasein-ului. 3.3.3. Constituire existențială și "situații existențiale"; reducția judicativă a dictaturii judicativului la verb ("este") și la timp 3.3.3.1. Introducere Pentru Heidegger, constituirea structurii existențiale a Dasein-ului nu reprezintă un fapt "teoretic"; ceea ce înseamnă că, cel puțin formal, analitica existențială nu poate fi socotită drept "teorie" asupra omului, o variantă antropologică prin care este impusă o anumită imagine chiar un concept despre om
by VIOREL CERNICA [Corola-publishinghouse/Science/975_a_2483]
-
structurii existențiale a Dasein-ului nu reprezintă un fapt "teoretic"; ceea ce înseamnă că, cel puțin formal, analitica existențială nu poate fi socotită drept "teorie" asupra omului, o variantă antropologică prin care este impusă o anumită imagine chiar un concept despre om. Constituirea aceasta are rosturi ontologice de la bun început, ceea ce vrea să însemne că Dasein-ul se pune pe sine în cauză, "istoria" lămuririi sale de sine fiind însăși constituirea sa existențial-ontologică. Dasein-ul este timp; și pentru că este constituit el însuși, în propria
by VIOREL CERNICA [Corola-publishinghouse/Science/975_a_2483]
-
antropologică prin care este impusă o anumită imagine chiar un concept despre om. Constituirea aceasta are rosturi ontologice de la bun început, ceea ce vrea să însemne că Dasein-ul se pune pe sine în cauză, "istoria" lămuririi sale de sine fiind însăși constituirea sa existențial-ontologică. Dasein-ul este timp; și pentru că este constituit el însuși, în propria-i ființă chiar prin acte intenționale proprii -, timpul nu mai poate fi luat într-un sens natural: este el însuși constituit ca extază temporală, ca spargere a
by VIOREL CERNICA [Corola-publishinghouse/Science/975_a_2483]
-
existențială trecutul esențial, prezentul și viitorul și fiecare are o anumită "calitate", deși, cum ar spune Husserl, aceeași "materie": Dasein-ul; dar nu Dasein-ul pur și simplu, ci acesta în raportul său cu propria ființă, adică tocmai în plin act de constituire intențională de sine. Numai că ființa vine către propriul Dasein păstrând un "rest", întrucât acesta nu și-a consumat toate putințele de a fi; și nu și le poate consuma decât prin moarte. De aceea adică datorită acestui rest (de
by VIOREL CERNICA [Corola-publishinghouse/Science/975_a_2483]
-
temporale este aceea a viitorului, iar originarul ontologic reprezentând raportul Dasein-ului cu propria ființă este posibilul propriu acestuia, de fapt, posibilul ca atare, ce corespunde intenționalității sale originare: moartea însăși. Dasein-ul este, prin urmare, act: ființa sa este act de constituire de sine prin putința de a fi ca atare: moartea sa. De aceea, moartea are, în orizontul constituirii intenționale de sine a Dasein-ului, calitatea de putință originară, adică de fapt-de-a-fi-originar în raport cu orice altă putință de a fi, în act sau
by VIOREL CERNICA [Corola-publishinghouse/Science/975_a_2483]
-
de fapt, posibilul ca atare, ce corespunde intenționalității sale originare: moartea însăși. Dasein-ul este, prin urmare, act: ființa sa este act de constituire de sine prin putința de a fi ca atare: moartea sa. De aceea, moartea are, în orizontul constituirii intenționale de sine a Dasein-ului, calitatea de putință originară, adică de fapt-de-a-fi-originar în raport cu orice altă putință de a fi, în act sau simplă posibilitate. Din acest motiv, Dasein-ul este situaționalizat în privința "activității" sale corespunzătoare, pe de o parte, intenționalității constitutive
by VIOREL CERNICA [Corola-publishinghouse/Science/975_a_2483]
-
atât de adâncă în lucrările de început ale lui Heidegger. Din cele arătate, rezultă ca ființa-în-lume apare mai degrabă ca un fel de suprasituație existențială, una care le susține pe toate celelalte (desemnate prin existențiali), care le întemeiază, participând la constituirea lor. Tocmai ea aduce, în orizontul constituirii de sine a Dasein-ului, măsura "distanței temporale" a acestuia față de ființa însăși: în fond, față de propria sa moarte, de situația existențială care nu mai admite nici un fel de rest între Dasein și ființă
by VIOREL CERNICA [Corola-publishinghouse/Science/975_a_2483]
-
ale lui Heidegger. Din cele arătate, rezultă ca ființa-în-lume apare mai degrabă ca un fel de suprasituație existențială, una care le susține pe toate celelalte (desemnate prin existențiali), care le întemeiază, participând la constituirea lor. Tocmai ea aduce, în orizontul constituirii de sine a Dasein-ului, măsura "distanței temporale" a acestuia față de ființa însăși: în fond, față de propria sa moarte, de situația existențială care nu mai admite nici un fel de rest între Dasein și ființă (propria ființă?). Dacă această veritabilă suprasituație existențială
by VIOREL CERNICA [Corola-publishinghouse/Science/975_a_2483]
-
distanței temporale" a acestuia față de ființa însăși: în fond, față de propria sa moarte, de situația existențială care nu mai admite nici un fel de rest între Dasein și ființă (propria ființă?). Dacă această veritabilă suprasituație existențială ființa-în-lume nu ar participa la constituirea (de sine a) Dasein-ului, atunci nu ar fi cu putință nici trecerea de la "noi" (impersonalul "se", Das Man) la "eu" (Dasein-ul însuși), cu totul semnificativă în scenariul analiticii existențiale; iar timpul, chiar activ în sens constitutiv, ca extază (timporizatoare, spune
by VIOREL CERNICA [Corola-publishinghouse/Science/975_a_2483]
-
o funcție de semnificare clar determinată: utilizată de autor pentru a desemna un existențial foarte important în constituția ontologică a Dasein-ului, ea ține în semantica sa câteva sensuri fundamentale ale intenționalității (factice a) acestuia. Contextual, expresia desemnează un fenomen cerut de constituirea "fenomenului ca", unul dintre "operatorii" enunțului, el însuși conceput de Heidegger drept existențial ce caracterizează "înțelegerea". Aceasta din urmă, împreună cu "situarea afectivă" și "discursul", caracterizează, la rându-le, "starea de deschidere originară a faptului-de-a-fi-în-lume."182 Ceea ce ne interesează acum nu
by VIOREL CERNICA [Corola-publishinghouse/Science/975_a_2483]
-
însă descrierea structurii factice a Dasein-ului, pe acest registru ale "stării de deschidere", ci reconstituirea acesteia, în chiar registrul amintit care cuprinde trei fenomene: "deținerea prealabilă", "privirea prealabilă" și "conceperea prealabilă", toate aflate în structura existențialului "înțelegere". Re-constituirea urmează firul constituirii heideggeriene, deși sensul acesteia trebuie constituit, de la bun început, el însuși. De fapt, tocmai existențialul "sens" poate fi asumat ca punct de plecare, fiindcă el indică, într-un mod global, însăși relația Dasein-ului cu alt-ceva (altă ființare, ființa etc.) și
by VIOREL CERNICA [Corola-publishinghouse/Science/975_a_2483]
-
sau care plutește undeva ca un 'tărâm intermediar'. Sens (Sinn) nu 'are' decât Dasein-ul ...".183 Din această perspectivă "semantică", ceva-ca-ceva este fenomenul cel mai puțin avansat al acestei deschideri, dar tocmai pentru aceasta el are funcția cea mai importantă în constituirea celorlalte fenomene din acest orizont: anume "ca" și "enunțul". Heidegger le numește pe toate acestea trei ceva-ca-ceva, ca și enunțul "fenomene". Fiind fenomene și fiind vorba despre constituirea lor în orizont existențial (propriu Dasein-ului), ar trebui să descoperim actul corespunzător
by VIOREL CERNICA [Corola-publishinghouse/Science/975_a_2483]
-
deschideri, dar tocmai pentru aceasta el are funcția cea mai importantă în constituirea celorlalte fenomene din acest orizont: anume "ca" și "enunțul". Heidegger le numește pe toate acestea trei ceva-ca-ceva, ca și enunțul "fenomene". Fiind fenomene și fiind vorba despre constituirea lor în orizont existențial (propriu Dasein-ului), ar trebui să descoperim actul corespunzător fiecăruia, cel care, prin intenționalitatea sa, face cu putință fenomenul însuși, alături de o structură intențională care se alătură actului. Dar primul "fenomen" (ceva-ca-ceva) apare deja mai degrabă ca
by VIOREL CERNICA [Corola-publishinghouse/Science/975_a_2483]
-
actul corespunzător fiecăruia, cel care, prin intenționalitatea sa, face cu putință fenomenul însuși, alături de o structură intențională care se alătură actului. Dar primul "fenomen" (ceva-ca-ceva) apare deja mai degrabă ca o "structură intențională" care face cu putință, prin participarea la constituirea sa, "fenomenul" ca, el însuși mai degrabă un fel de "operator intențional" al înțelegerii (în faza sa de privire-prealabilă), iar nu fenomen ca atare, adică ceva ce ar fi constituit pe baza deschiderii înseși; iar enunțul se arată și el
by VIOREL CERNICA [Corola-publishinghouse/Science/975_a_2483]
-
fenomen ca atare, adică ceva ce ar fi constituit pe baza deschiderii înseși; iar enunțul se arată și el deja ca fenomen veritabil, dar numai în măsura în care structura intențională numită este activată de operatorul intențional identificat mai sus în sensul unei constituiri fenomenale. "Fenomenul care ar trebui atins când vorbim despre structurile formale de 'legare' și 'separare' (care aparțin enunțului n. C.), mai exact despre unitatea acestora, este fenomenul de ceva-ca-ceva."184 Această reconsiderare, din perspectiva unei intenționalități factice, a celor trei
by VIOREL CERNICA [Corola-publishinghouse/Science/975_a_2483]
-
care ar trebui atins când vorbim despre structurile formale de 'legare' și 'separare' (care aparțin enunțului n. C.), mai exact despre unitatea acestora, este fenomenul de ceva-ca-ceva."184 Această reconsiderare, din perspectiva unei intenționalități factice, a celor trei instanțe de constituire fenomenală a obiectului înțelegerii și explicitării ca enunț, este, de fapt, o reconstituire a sensului pe care ele îl au în operarea reducției judicative. Ne-am putea întreba dacă reducția operează aici în mod legitim. Dar legitimitatea nu este ceva
by VIOREL CERNICA [Corola-publishinghouse/Science/975_a_2483]