69,376 matches
-
principiu al ființării conștiente, constituie "criteriul" după care este acreditată ideea preeminenței temporale a ființării conștiente în orice reconstrucție filosofică. 3. Ce înseamnă ființare deschisă către Celălalt? Problema reciprocității. Semenul. Ființarea conștientă este deschisă permanent către Celălalt prin survenirea viitorului. Constituirea obiectuală a Celuilalt are însă ca prim moment survenirea viitorului ca moarte proprie a acestei ființări conștiente și deschise; de aceea, pe de o parte, nu este posibilă moartea "mea" decât prin constituirea "obiectuală" a Celuilalt, iar pe de altă
by VIOREL CERNICA [Corola-publishinghouse/Science/975_a_2483]
-
deschisă permanent către Celălalt prin survenirea viitorului. Constituirea obiectuală a Celuilalt are însă ca prim moment survenirea viitorului ca moarte proprie a acestei ființări conștiente și deschise; de aceea, pe de o parte, nu este posibilă moartea "mea" decât prin constituirea "obiectuală" a Celuilalt, iar pe de altă parte, Celălalt însuși cere moartea "mea". Cum survenirea viitorului ființării conștiente și deschise operează concomitent cu chemarea trecutului, prezentuită totodată cu survenirea viitorului, deschiderea către Celălalt este continuă, adică este un fapt legat
by VIOREL CERNICA [Corola-publishinghouse/Science/975_a_2483]
-
dar contextualizat filosofic-cultural, tematizări ale reciprocității mai găsim la Gadamer, în conceptul, evocat deja, al "conștiinței eficacității istorice", de asemenea la Luigi Pareyson, în "teoria" sa asupra "ontologiei libertății". Nu este vorba trebuie întărită ideea despre acte strict judicative de constituire a Celuilalt. Problema reciprocității este prezentă, desigur, în toată istoria filosofiei, însă filosofii tocmai amintiți trec destul de mult în orizontul unei reducții non-judicative atunci când reconstruiesc filosofic. Ființarea deschisă către Celălalt este ființarea conștientă timporizată reflexiv și transcendent, adică în reciprocitate
by VIOREL CERNICA [Corola-publishinghouse/Science/975_a_2483]
-
dictaturii judicativului; de fapt, Dasein-ul uman "funcționează", prin structura sa factică în unitatea sa, ca un temei absolut, altfel spus, în limbajul fenomenologiei husserliene și heideggeriene, ca un a priori universal (și originar) și numai astfel el apare, în ordinea constituirii, ca "ceva" ce este și care, spre deosebire de însăși ființa, se constituie continuu sau este în curs de constituire factică. Transferul funcțional dinspre ființă către ființare, prin timporizare (dar prin acea timporizare, care, ca prezentuire, îngăduie și chemarea trecutului și survenirea
by VIOREL CERNICA [Corola-publishinghouse/Science/975_a_2483]
-
altfel spus, în limbajul fenomenologiei husserliene și heideggeriene, ca un a priori universal (și originar) și numai astfel el apare, în ordinea constituirii, ca "ceva" ce este și care, spre deosebire de însăși ființa, se constituie continuu sau este în curs de constituire factică. Transferul funcțional dinspre ființă către ființare, prin timporizare (dar prin acea timporizare, care, ca prezentuire, îngăduie și chemarea trecutului și survenirea viitorului, fiind valabilă pentru ființarea conștientă și pentru Celălaltul său) nu poate fi nesocotit, pentru că nu reprezintă un
by VIOREL CERNICA [Corola-publishinghouse/Science/975_a_2483]
-
din perspectiva "lucrării" sale, adică a timporizării, care în-ființează (constituie), sunt așezate în sensul propriu toate elementele judicative, chiar și timpul. Fiindcă în-ființează (constituie), timpul este agent al în-ființării; și, ca obiect corelativ al actului de a judeca, operator al constituirii judicative. Dar el, totodată, intră în condiție de ființare, devenind ființarea care este timporizată; acest fapt nu ar fi posibil fără o identitate între ceea-ce-este (ființa) și timpul însuși, ceea ce înseamnă că timporizarea adună la sine trei fapte: ființa, timpul
by VIOREL CERNICA [Corola-publishinghouse/Science/975_a_2483]
-
fapte) la elementul lor originar, constituit tocmai reductiv, ea însăși a preluat caracterul dominant al "obiectului" său. Dar, încă o dată, acest fapt nu interzice extinderea tematizărilor pornind de la fiecare element al structurii formale a dictaturii judicativului. În plus, schemele de constituire de mai sus trebuie umplute cu constituiri obiectuale ca atare, chiar dacă operațiile reductive s-au mișcat către un "obiect" final formal prin excelență, anume timpul, mai degrabă prin schemele pomenite mai sus, iar nu prin obiectualități care să fi activat
by VIOREL CERNICA [Corola-publishinghouse/Science/975_a_2483]
-
reductiv, ea însăși a preluat caracterul dominant al "obiectului" său. Dar, încă o dată, acest fapt nu interzice extinderea tematizărilor pornind de la fiecare element al structurii formale a dictaturii judicativului. În plus, schemele de constituire de mai sus trebuie umplute cu constituiri obiectuale ca atare, chiar dacă operațiile reductive s-au mișcat către un "obiect" final formal prin excelență, anume timpul, mai degrabă prin schemele pomenite mai sus, iar nu prin obiectualități care să fi activat schemele respective. Aici este vizată o revenire
by VIOREL CERNICA [Corola-publishinghouse/Science/975_a_2483]
-
non-judicative a dictaturii judicativului, scopul "ultim" al lucrării de față. Așadar, două vor fi liniile demersului, după primul moment "final" al reducției, care va pune în sens saltul de la judecată la dictatura judicativului: a) operarea reducției judicative în sensul unor constituiri obiectuale particulare ale judicativului constitutiv; b) pregătirea operării reducției non-judicative. În felul acesta, vom obține o descriere a unor compartimente ale orizontului judicativ-constitutiv și judicativ-regulativ și o dovadă a posibilității gândirii de a opera non-judicativ. Dar în felul acesta, calea
by VIOREL CERNICA [Corola-publishinghouse/Science/975_a_2483]
-
spus), iar pe de altă parte, actele de judecată nu pot fi ca atare decât timporizând. Tocmai această re-poziționare și redefinire operațională a timpului, datorită căreia timpul și judecata corespund împreună (întrețesute) a priori-ului universal și originar, constituie ghidul constituirii înseși căii de trecere de la judecată la judicativul constitutiv, adică la dictatura judicativului; căci această trecere trebuie discriminată în orizontul dictaturii judicative, chiar dacă ea se află aici de la bun început. Pe baza celor scoase la iveală prin reducție, să revenim
by VIOREL CERNICA [Corola-publishinghouse/Science/975_a_2483]
-
punct de perspectivă. După cum am văzut deja prin operarea reducției, timpul este tot una cu ființarea pe care o timporizează (o în-ființează), iar primele sale timporizări sunt aplicate elementelor din structura judecății (S și P, "este" și timpul însuși), întru constituirea lor de sine și a relației lor formale. De asemenea, cum am constatat deja, timpul afectează verbul, termenul pereche în structura alethică a judecății, în trei sensuri: al ființei, al ființei ființării și al ființării. Acestea toate sunt posibile printr-
by VIOREL CERNICA [Corola-publishinghouse/Science/975_a_2483]
-
și a relației lor formale. De asemenea, cum am constatat deja, timpul afectează verbul, termenul pereche în structura alethică a judecății, în trei sensuri: al ființei, al ființei ființării și al ființării. Acestea toate sunt posibile printr-un tip de constituire, cum sugeram mai sus, care depășește simpla poziționare "alethică" sau "formală" a timpului. Latura semnificativă a "lucrării" sale de timporizare în interiorul structurii judicative, anume în-ființarea subiectului ca substrat și a predicatului ca general, a verbului și a timpului însuși în
by VIOREL CERNICA [Corola-publishinghouse/Science/975_a_2483]
-
la iveală, desigur, prin continuarea reducției. Ca element al aspectului alethic, altfel spus, ca o "poziție" determinată în structura judicativului, timpul "intervine" și în recondiționarea celor două elemente ale aspectului formal, subiectul și predicatul; este vorba, așadar, nu de simpla constituire și condiționare prin timporizarea inițială, ci despre o recondiționare (care poate fi luată ca o reconstituire obiectuală ce face posibil însuși sensul de "structură" la care participă cei doi termeni). Sensul "final" totodată, fundamental al reducției judicative a dictaturii judicativului
by VIOREL CERNICA [Corola-publishinghouse/Science/975_a_2483]
-
capătă toate aceste fenomene corespunde asigurării dominației unei părți a însuși spațiului public, asupra celorlalte părți, și ridicării la nivel de excelență a viețuirii umane în orizontul gospodăririi lucrurilor în vederea administrării nevoilor, fapt care nu neagă, ci, dimpotrivă, pretinde "imaginarea" (constituirea imaginativă) a unui dincolo de acest orizont. Desigur, în contextul de față trebuie să ne limităm la indicarea formală a acestor fenomene, descinse prin retimporizare judicativă, urmând ca la capitolul despre ideologie ele să fie descrise și puse în sensul propriu
by VIOREL CERNICA [Corola-publishinghouse/Science/975_a_2483]
-
judicative, pornind de la și pe baza regulativității temporale capătă prezență în unele gânduri, rostiri, făptuiri omenești și că, în ciuda faptului că, prin acestea, însăși dictatura judicativului își scoate la vedere limitele, regulativitatea judicativă este un fenomen din orizontul său de constituire. De ce timpul este constitutiv? Datorită formalizării logos-ului; prin aceasta, ceea-ce-este (și, tradițional, este ființa) apare el însuși dependent de timp, fiind timpul însuși. Întrebări de felul: Ce este? Cum este? Cât este? Unde este? Ce putere are? Ce posedă
by VIOREL CERNICA [Corola-publishinghouse/Science/975_a_2483]
-
privilegiată, aceea care este purtătoare de ființă, rămânând astfel, fără contenire, această ființare care de fiecare dată este ea însăși și nu altceva. În această nouă perspectivă, timpul nu mai poate fi împreună cu judecata într-o unitate a actului de constituire (intențională). Timpul, în non-judicativ, nu mai este, așadar, ființarea în-ființată sau timporizată de el, constituită în sens judicativ, ci este o ființare anume, aceea care aduce ființa către cel ce o poate recunoaște, el însuși, acesta din urmă, fiind o
by VIOREL CERNICA [Corola-publishinghouse/Science/975_a_2483]
-
pierd sensul și toate "factele", prioritățile, ierarhiile din ființare (ființare privilegiată, alte ființări: viii, neviii etc.) -, cele metodologice ("ontologia fundamentală" apoi "ontologiile de ramură", "ontologia formală" apoi "ontologia materială" etc.). Mai bine spus, toate acestea își pierd sensul (căpătat prin constituire judicativă) și pot căpăta un rost în acord cu propriul lor eveniment. Iată iarăși o încurcătură de sensuri judicativ-constitutive și non-judicative. Dar de aici trebuie să vedem nu ceea ce pretinde prima vedere, anume dominația celor dintâi sensuri asupra celorlalte, ci
by VIOREL CERNICA [Corola-publishinghouse/Science/975_a_2483]
-
doar) al operațiilor celei de-a doua timporizări, anume părtinirea, ordonarea și autorizarea. Ideologia a urmărit întotdeauna mișcarea discursului de tip filosofic și, desigur, transformarea acestuia datorită tematizării non-judicativului și a actelor întâmplătoare, mai mult sau mai puțin, ale de-constituirii judicativului constitutiv. De aceea ideologia își schimbă conținutul ca atare, chiar tehnicile de părtinire, ordonare și autorizare a gândurilor, rostirilor și făptuirilor omenești, dar nu-și poate schimba și operațiile "logice" prin care ea se susține ca discurs. În alte
by VIOREL CERNICA [Corola-publishinghouse/Science/975_a_2483]
-
ea se referă la autorizarea îndepărtării din spațiul public a unor identități trecute, a căror ființare s-a consumat, fără a mai exista putința retimporizării lor. Desigur, pe acest temei, ea poate conlucra cu alte forme ale discursului în sensul constituirii altor identități în spațiul public, pe fundamente culturale. Tăcerea, afirmam, nu este compatibilă cu discursul de tip ideologic, fie acesta de nuanță culturală, sau cultural-postmodernă etc. Dacă s-ar produce accidental un acord între ideologie și tăcere, atunci ideologia ar
by VIOREL CERNICA [Corola-publishinghouse/Science/975_a_2483]
-
posibile ale gândirii, chiar ale depășirii dictaturii judicativului, dar el nu poate reveni în spațiul public în compania ideologiei sau prin mijloace ideologice. Oricum, lumea vieții umane (în infinirea virtualității sale), "obiectualizată" în anumite experiențe de gândire exemplare, poate îngădui constituiri non-judicative; experiențele în cauză indică cel puțin posibilitatea acestei reveniri. Discursul însuși se neagă pe sine, prin esoterismul său; un esoterism deschis, totuși, iar nu supus interdicției de a fi regândit, așa cum este, de fapt, orice esoterism autentic. "Sfârșiturile" fel
by VIOREL CERNICA [Corola-publishinghouse/Science/975_a_2483]
-
noi ne raportăm întâi, într-un mod "natural", la celelalte ființări, nu la noi înșine; ajungem și la noi înșine, dar printr-un demers ulterior; la fel ajungem și la Tot, la universal, la ființă (Fiu), la divin, care, în ciuda constituirii lor obiectuale prin timporizări "subiective", sunt luate ca și cum ar fi străine de noi înșine. Maniera aceasta de a ne raporta la noi înșine prin intermediul altor ființări și nu prin mijlocire de sine, cum ar spune Hegel, sau prin mijlocirea universalului
by VIOREL CERNICA [Corola-publishinghouse/Science/975_a_2483]
-
structura și forma proprie, pentru a le gândi separat și pentru a le reconfigura apoi după fel de fel de criterii, diferite de regulile stricte ale judicativului, deși ele au devenit "ceva", într-o primă instanță, tocmai datorită regulilor de constituire judicativă. Părtinirea survine pe un fond alcătuit din ființări, într-o "lume", în așa fel încât, sub un motiv oarecare, una dintre părți este privilegiată. Părtinirea presupune, cum e firesc, privilegiu: acesta reprezintă scopul pentru care se produce părtinirea, prin
by VIOREL CERNICA [Corola-publishinghouse/Science/975_a_2483]
-
justifică un ideal, de "teorie" prin care este întemeiată acțiunea socială a unui grup etc. În fapt, chiar din punct de vedere istoric, cele două momente le gândim ca fiind încă separate -, cel al ivirii judicativului constitutiv și cel al constituirii ideologiei, coincid. În termenii reducției judicative, aceste două începuturi se află sub semnul aceluiași eveniment (sincronice și concordante), prin urmare, au survenit prin același act de timporizare. La Aristotel găsim, așa cum am precizat de mai multe ori pe parcursul acestei lucrări
by VIOREL CERNICA [Corola-publishinghouse/Science/975_a_2483]
-
mai multe părți ale unui întreg, pentru a acorda privilegiul unei dintre ele. Desigur, aceste părți nu sunt deja ceva; mai degrabă ele devin ceva prin chiar actul părtinirii, ceea ce înseamnă că actul propriu-zis al timporizării lor, adică al în-ființării (constituirii) lor, presupune intervenția părtinirii. Dar aceasta nu este altceva, în exercițiul acestei funcții, decât timp care timporizează, care trece în condiția de ființare, dar chiar în ființarea care acum este timporizată, în-ființată, prin urmare, și privilegiată sau neprivilegiată. Odată produsă
by VIOREL CERNICA [Corola-publishinghouse/Science/975_a_2483]
-
Cum știm, timporizarea are rosturi logice și ontologice. Ceea ce înseamnă că, dincolo de preeminența uneia dintre cele două timporizări, amândouă au astfel de rosturi: logice și ontologice. Actele dependente de cea de-a două timporizare, acte fiind și nu ființări sau constituiri obiectuale, cum apar elementele judecății, mai întâi, apoi alte elemente ale judicativului, nu pot fi limitate la aceste două rânduri de rosturi. De fapt, sensul principal al celor trei acte este pragmatic, așa cum s-a precizat mai sus; apoi sunt
by VIOREL CERNICA [Corola-publishinghouse/Science/975_a_2483]