7,959 matches
-
este însă de neînțeles chestiunea orientală. Or, acești atotputernici parteneri ai confruntărilor au avut drept arenă întreg continentul, încât chestiunea orientală va suferi toate contraloviturile politicii europene și își va exercita influența asupra tuturor problemelor occidentale, deoarece contrarietățile în chestiunea orientală se continuau între aceleași Puteri și în restul continentului, și invers. Așadar, chestiunea orientală a avut implicații care au depășit mult zona orientală. A prezenta chestiunea orientală presupune a reconstitui o întreagă istorie; extrem de complicată; în care se interferează numeroase
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
drept arenă întreg continentul, încât chestiunea orientală va suferi toate contraloviturile politicii europene și își va exercita influența asupra tuturor problemelor occidentale, deoarece contrarietățile în chestiunea orientală se continuau între aceleași Puteri și în restul continentului, și invers. Așadar, chestiunea orientală a avut implicații care au depășit mult zona orientală. A prezenta chestiunea orientală presupune a reconstitui o întreagă istorie; extrem de complicată; în care se interferează numeroase file ale istoriei Imperiului Otoman de pe cele trei continente cu ale istoriei popoarelor subjugate
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
toate contraloviturile politicii europene și își va exercita influența asupra tuturor problemelor occidentale, deoarece contrarietățile în chestiunea orientală se continuau între aceleași Puteri și în restul continentului, și invers. Așadar, chestiunea orientală a avut implicații care au depășit mult zona orientală. A prezenta chestiunea orientală presupune a reconstitui o întreagă istorie; extrem de complicată; în care se interferează numeroase file ale istoriei Imperiului Otoman de pe cele trei continente cu ale istoriei popoarelor subjugate și ale politicii externe, economice, militare și diplomatice ale
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
și își va exercita influența asupra tuturor problemelor occidentale, deoarece contrarietățile în chestiunea orientală se continuau între aceleași Puteri și în restul continentului, și invers. Așadar, chestiunea orientală a avut implicații care au depășit mult zona orientală. A prezenta chestiunea orientală presupune a reconstitui o întreagă istorie; extrem de complicată; în care se interferează numeroase file ale istoriei Imperiului Otoman de pe cele trei continente cu ale istoriei popoarelor subjugate și ale politicii externe, economice, militare și diplomatice ale marilor Puteri europene. Altfel
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
o întreagă istorie; extrem de complicată; în care se interferează numeroase file ale istoriei Imperiului Otoman de pe cele trei continente cu ale istoriei popoarelor subjugate și ale politicii externe, economice, militare și diplomatice ale marilor Puteri europene. Altfel spus, înfățișarea chestiunii orientale înseamnă urmărirea întregului și îndelungatului ei proces de naștere și evoluție, ceea ce depășește obiectul studiului nostru, care se reduce la o concentrare a atenției asupra problemelor în care istoricii se află în dezacord, cea mai importantă dintre ele vizând momentul
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
întregului și îndelungatului ei proces de naștere și evoluție, ceea ce depășește obiectul studiului nostru, care se reduce la o concentrare a atenției asupra problemelor în care istoricii se află în dezacord, cea mai importantă dintre ele vizând momentul declanșării chestiunii orientale. Totuși, în două considerații, dar fundamentale, istoricii sunt în unanim acord (excludem deliberat aproximațiile publicistice care, pur și simplu, au inundat tema), și anume că în centrul chestiunii orientale se află Imperiul Otoman cu posesiunile sale și că chestiunea orientală
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
în dezacord, cea mai importantă dintre ele vizând momentul declanșării chestiunii orientale. Totuși, în două considerații, dar fundamentale, istoricii sunt în unanim acord (excludem deliberat aproximațiile publicistice care, pur și simplu, au inundat tema), și anume că în centrul chestiunii orientale se află Imperiul Otoman cu posesiunile sale și că chestiunea orientală, în accepțiunea sa clasică, ia sfârșit odată cu prăbușirea Imperiului și constituirea statului turc modern. După cum vom vedea, în funcție de modul cum au înțeles esența problemei orientale, istoricii se împart însă
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
orientale. Totuși, în două considerații, dar fundamentale, istoricii sunt în unanim acord (excludem deliberat aproximațiile publicistice care, pur și simplu, au inundat tema), și anume că în centrul chestiunii orientale se află Imperiul Otoman cu posesiunile sale și că chestiunea orientală, în accepțiunea sa clasică, ia sfârșit odată cu prăbușirea Imperiului și constituirea statului turc modern. După cum vom vedea, în funcție de modul cum au înțeles esența problemei orientale, istoricii se împart însă în două categorii: cei care își întemeiază raționamentele pornind de la perioada
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
că în centrul chestiunii orientale se află Imperiul Otoman cu posesiunile sale și că chestiunea orientală, în accepțiunea sa clasică, ia sfârșit odată cu prăbușirea Imperiului și constituirea statului turc modern. După cum vom vedea, în funcție de modul cum au înțeles esența problemei orientale, istoricii se împart însă în două categorii: cei care își întemeiază raționamentele pornind de la perioada decăderii ori dezagregării Imperiului Otoman, al eliberării popoarelor subjugate; și cei care, dimpotrivă, iau ca punct de plecare epoca ascensiunii, expansiunii și a cuceririlor otomane
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
două categorii: cei care își întemeiază raționamentele pornind de la perioada decăderii ori dezagregării Imperiului Otoman, al eliberării popoarelor subjugate; și cei care, dimpotrivă, iau ca punct de plecare epoca ascensiunii, expansiunii și a cuceririlor otomane. Spațiul teritorial cuprins în chestiunea orientală este uriaș, întrunind toate zonele dominației ori stapânirii otomane în trei continente: Europa cu peninsula balcanică, țărmurile mediteraneene, adriatice și cele nordice ale Mării Negre, Caucazul, regiunile centrale și vestice ale Asiei, Asia Mică cu prelungirea spre est până în Egipt, inclusiv
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
țărmurile mediteraneene, adriatice și cele nordice ale Mării Negre, Caucazul, regiunile centrale și vestice ale Asiei, Asia Mică cu prelungirea spre est până în Egipt, inclusiv. Nu lipsesc unele opinii extravagante prin abaterea de la sensul propriu al problematicii, care coboară începuturile chestiunii orientale în Antichitate. Unul din aspectele controversate ale temei noastre se referă, după cum spuneam, la însăși deslușirea esenței sale. Expresia de chestiune orientală a intrat accidental în uz; în a doua jumătate a secolului al XVI-lea, mai precis, după bătălia
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
Egipt, inclusiv. Nu lipsesc unele opinii extravagante prin abaterea de la sensul propriu al problematicii, care coboară începuturile chestiunii orientale în Antichitate. Unul din aspectele controversate ale temei noastre se referă, după cum spuneam, la însăși deslușirea esenței sale. Expresia de chestiune orientală a intrat accidental în uz; în a doua jumătate a secolului al XVI-lea, mai precis, după bătălia de la Lepanto (1571). Definirea noțiunii a rămas multă vreme incertă, neclară, deci confuză. D. Ciurea opinează că denumirea «problema Orientului» pare a
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
puteri europene. Termenul este folosit în această accepțiune și de țar; și de Metternich (de pildă, cu prilejul întrevederii de la Münchengrätz - 1833), apoi de toți diplomații angajați în negocierea convențiilor de la Londra (1839 și 1840). Referindu-ne la esența chestiunii orientale, abia dacă mai este necesar să atragem atenția că ea nu poate fi redusă la proiectele de împărțire a Imperiului Otoman, care ar avea ca origine doar ura seculară a creștinilor față de turci, cum credea T. G. Djuvara, deoarece ura
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
doar ura seculară a creștinilor față de turci, cum credea T. G. Djuvara, deoarece ura a fost un efect și nu o cauză. O trecere în revistă (fie și incompletă, cum este a noastră) a principalelor opinii divergente în definirea chestiunii orientale nu se cuvine să omită pe cea care neagă însăși existența ei. I. G. Pitzipios afirma că ființa mai curând o “pseudo-problemă a Orientului” și că “reorganizarea Principatelor dunărene” era o “chestiune specială a Imperiului Otoman” cu “funeste consecințe pentru
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
pricini ușor de bănuit, se străduiau să atribuie destinului posesiunilor sultanului atributele funcțiilor strict interne ale Porții, chiar după instituirea protectoratului țarist asupra unor teritorii cu individualitate națională și statut juridico-politic particular în Europa și Asia. Pătrunzând în esența chestiunii orientale, unul din specialiștii cei mai autorizați, J. A. Mariott, spunea că Europa a fost confruntată cu o problemă orientală din timpuri imemoriale” și că, “în esență, problema este neschimbată. Ea a pornit de la încleștarea din ținuturile Europei de sud-est, încleștare
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
instituirea protectoratului țarist asupra unor teritorii cu individualitate națională și statut juridico-politic particular în Europa și Asia. Pătrunzând în esența chestiunii orientale, unul din specialiștii cei mai autorizați, J. A. Mariott, spunea că Europa a fost confruntată cu o problemă orientală din timpuri imemoriale” și că, “în esență, problema este neschimbată. Ea a pornit de la încleștarea din ținuturile Europei de sud-est, încleștare între obiceiurile, ideile și preconcepțiile vestului și ale estului”. Mariott, după cum se vede, dă o definiție foarte largă chestiunii
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
din timpuri imemoriale” și că, “în esență, problema este neschimbată. Ea a pornit de la încleștarea din ținuturile Europei de sud-est, încleștare între obiceiurile, ideile și preconcepțiile vestului și ale estului”. Mariott, după cum se vede, dă o definiție foarte largă chestiunii orientale și acceptă definițiile lui Morley și Edouard Driault, cu rezerva că sunt incomplete. Morley definea chestiunea ca o “încâlceală întrețesută, schimbătoare, de interese conflictuale, popoare rivale și credințe antagoniste care este învăluită sub numele simplu de problemă a Orientului”, în timp ce
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
de problemă a Orientului”, în timp ce Edouard Driault o numea “problema ruinei puterii politice a Islamului”. Lui Marriot, definiția lui Morley i se părea prea generală, iar cea a lui Driault prea restrânsă. Deși Mariott afirma, după cum am văzut, că problema orientală a apărut în Europa „din timpuri imemoriale”, el excludea în studiile sale „manifestările ei timpurii”, așezând-o pe o structură compusă din următorii factori: rolul turcilor începând cu mijlocul secolului al XIV-lea (când ei au trecut în Europa), poziția
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
pătrunsă în Europa, ei au fost precedați, de exemplu, de arabi în Peninsula Iberică, de populațiile migratoare etc., fără ca acestea din urmă să ofere istoricilor suficiente motivații pentru a defini „chestiuni” purtând caracteristicile celei orientale. Alți istorici reduc esența chestiunii orientale la o luptă religioasă între creștini și musulmani sau între spiritualitatea europeană și cea asiatică. Dar acestea nu sunt numai „chestiuni” sau „probleme” istorice, ci importante secțiuni ale istoriei universale, cu care se și confundă. O categorie destul de numeroasă de
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
asiatică. Dar acestea nu sunt numai „chestiuni” sau „probleme” istorice, ci importante secțiuni ale istoriei universale, cu care se și confundă. O categorie destul de numeroasă de istorici, de la Jacques Ancel la Andrei Oțetea și foarte mulți istorici contemporani, definesc chestiunea orientală ca fiind în esență un proces al dislocării Imperiului Otoman, al emancipării popoarelor subjugate și al intervenției politico-militare a marilor Puteri interesate în despuierea “omului bolnav”. Este adevărat că Andrei Oțetea considera că factorii determinanți ai chestiunii orientale „trebuie căutați
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
definesc chestiunea orientală ca fiind în esență un proces al dislocării Imperiului Otoman, al emancipării popoarelor subjugate și al intervenției politico-militare a marilor Puteri interesate în despuierea “omului bolnav”. Este adevărat că Andrei Oțetea considera că factorii determinanți ai chestiunii orientale „trebuie căutați în decăderea Imperiului Otoman și în rivalitatea marilor puteri”, ceea ce ar însemna că el excludea din definirea esenței chestiunii orientale unul din aspectele fundamentale, adică lupta popoarelor pentru emancipare națională. Dar, în cuprinsul studiului amintit, istoricul român nu
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
marilor Puteri interesate în despuierea “omului bolnav”. Este adevărat că Andrei Oțetea considera că factorii determinanți ai chestiunii orientale „trebuie căutați în decăderea Imperiului Otoman și în rivalitatea marilor puteri”, ceea ce ar însemna că el excludea din definirea esenței chestiunii orientale unul din aspectele fundamentale, adică lupta popoarelor pentru emancipare națională. Dar, în cuprinsul studiului amintit, istoricul român nu numai că nu exclude acest factor, ci îi și acordă locul cuvenit. Pentru Francesco Ercole, esența chestiunii orientale se compune dintr-o
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
din definirea esenței chestiunii orientale unul din aspectele fundamentale, adică lupta popoarelor pentru emancipare națională. Dar, în cuprinsul studiului amintit, istoricul român nu numai că nu exclude acest factor, ci îi și acordă locul cuvenit. Pentru Francesco Ercole, esența chestiunii orientale se compune dintr-o totalitate de aspecte variate: politice, etnice, economice, religioase, relative la regiunile care, după ce au încetat să facă parte din Imperiul Roman de Răsărit și din Imperiul Bizantin, au format în secolele XV și XVI baza teritorială
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
variate: politice, etnice, economice, religioase, relative la regiunile care, după ce au încetat să facă parte din Imperiul Roman de Răsărit și din Imperiul Bizantin, au format în secolele XV și XVI baza teritorială a Imperiului Otoman. Pentru Constantin Șerban, chestiunea orientală înseamnă, în ceea ce privește popoarele sud-est europene, „emanciparea politică și economică și crearea unui climat favorabil pentru desăvârșirea unității lor statale”. După opinia sa, chestiunea orientală apare mult mai devreme la români decât la puterile europene; este vorba deci de perioade diferite
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
au format în secolele XV și XVI baza teritorială a Imperiului Otoman. Pentru Constantin Șerban, chestiunea orientală înseamnă, în ceea ce privește popoarele sud-est europene, „emanciparea politică și economică și crearea unui climat favorabil pentru desăvârșirea unității lor statale”. După opinia sa, chestiunea orientală apare mult mai devreme la români decât la puterile europene; este vorba deci de perioade diferite, ceea ce presupune că în definirea esenței chestiunii orientale istoricul român detașează, rupe lupta popoarelor subjugate de implicarea marilor Puteri. Fiecare din istoricii citați se
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]