1,920 matches
-
transformat în u (...), transformarea celor două sunete, a și u, în o (scris au) fiind perfect regulată în evoluția vechii franceze"29. O altă accepție lingvistică, de această dată chiar a termenului complex absorbție lexicală, este aceea de "încorporare în lexicul unei limbi a unei mase de cuvinte aparținând altei limbi; împrumut lexical (masiv)". Iată cum sunt caracterizate raporturile dintre lexicul a două limbi africane vorbite în Guineea: "Vocabularul limbii kakkabe conține numeroase împrumuturi din limba pular. Majoritatea lor sunt legate
Condensarea lexico-semantică by Emil Suciu [Corola-publishinghouse/Science/925_a_2433]
-
franceze"29. O altă accepție lingvistică, de această dată chiar a termenului complex absorbție lexicală, este aceea de "încorporare în lexicul unei limbi a unei mase de cuvinte aparținând altei limbi; împrumut lexical (masiv)". Iată cum sunt caracterizate raporturile dintre lexicul a două limbi africane vorbite în Guineea: "Vocabularul limbii kakkabe conține numeroase împrumuturi din limba pular. Majoritatea lor sunt legate de viața religioasă, de relațiile sociale și de alte trăsături particulare, ca creșterea animalelor etc. Studiul de impact al acestor
Condensarea lexico-semantică by Emil Suciu [Corola-publishinghouse/Science/925_a_2433]
-
limbi africane vorbite în Guineea: "Vocabularul limbii kakkabe conține numeroase împrumuturi din limba pular. Majoritatea lor sunt legate de viața religioasă, de relațiile sociale și de alte trăsături particulare, ca creșterea animalelor etc. Studiul de impact al acestor împrumuturi asupra lexicului de bază al limbii kakkabe poate da o idee despre amploarea acestei absorbții lexicale (subl. n.)"30. În alte studii de lingvistică se vorbește despre absorbția dialectelor de către limbajul urban standard, ca urmare a migrației de la sat la oraș, sau
Condensarea lexico-semantică by Emil Suciu [Corola-publishinghouse/Science/925_a_2433]
-
În cele ce urmează ne ocupăm însă de o altă categorie de scurtări, la care se recurge în mod deliberat și care ating în mod constant (și) forma grafică a cuvintelor și a sintagmelor, ducând uneori la schimbări remarcabile în lexic. Desigur că în toate cazurile avem a face cu modificări datorate unei elipse (în sens larg, etimologic), de vreme ce din termenii de bază lipsește ceva, a fost omisă o secvență. Motivele scurtării pot fi multiple, iar printre ele se află, în afara
Condensarea lexico-semantică by Emil Suciu [Corola-publishinghouse/Science/925_a_2433]
-
cea mai mică unitate a limbii care are un sens independent și o formă fonetică independentă"39, atunci formațiile create prin scurtarea unor cuvinte sau sintagme constituie și ele o categorie lexicală aparte. Ele "și-au fixat un loc în lexic, se apropie de alte categorii de cuvinte (cu care uneori se confundă), prin flexiune și derivare demonstrează că sunt și trebuie să fie tratate ca niște cuvinte obișnuite" (DAS, p. 15). Deși numeroase cuvinte scurtate (germ. Kurzwörter, engl. short words
Condensarea lexico-semantică by Emil Suciu [Corola-publishinghouse/Science/925_a_2433]
-
și semantice a sintagmei pasăre de curte la pasăre, această formație regresivă devine variantă a termenului complex pasăre de curte. Procedeul este opozabil formării sintagmelor stabile și a compuselor, deci face parte din aceeași categorie, a procedeelor de îmbogățire a lexicului. Fr. maçon "zidar" a început la un moment dat să însemne și "membru al unei organizații (loji) francmasonice, mason, francmason", dar nu în urma unei oarecare evoluții semantice, ci prin condensarea în determinat (cu omiterea determinantului adjectival) a cuvântului compus franc-maçon
Condensarea lexico-semantică by Emil Suciu [Corola-publishinghouse/Science/925_a_2433]
-
opune căii externe de acumulare a noi cuvinte (v. Șerban Evseev, p. 267). Constatăm însă că realitatea contrazice uneori această dihotomie care în general este pe deplin justificată. Împrumutul prin condensare trebuie considerat deci un mijloc mixt de îmbogățire a lexicului, care apelează la materiale externe, cărora le aplică însă, în momentul preluării, un procedeu propriu de formare a cuvintelor. După cum se știe, una dintre cauzele modificărilor cărora le sunt supuse cuvintele o constituie etimologia populară. Unele exemple ne demonstrează că
Condensarea lexico-semantică by Emil Suciu [Corola-publishinghouse/Science/925_a_2433]
-
v. CNRTL), fie a fost format în română, prin condensarea compusului rom. trenci[cot] sau a celui engl. trench[-coat] (DEX; scris și trenchcoat) ori a celui fr. trench[(-)coat]. Distincția este adeseori complicată și de faptul că, atunci când în lexicul idiomului receptor se află atât cuvântul condensat, cât și termenul complex de bază, împrumutat ca atare, condensarea ar fi putut avea loc fie în procesul împrumutului, fie după ce acest proces s-a încheiat. Așadar, deși cunoaștem limba în care a
Condensarea lexico-semantică by Emil Suciu [Corola-publishinghouse/Science/925_a_2433]
-
și cea română, deci în procesul "formării" acesteia din urmă, unele sintagme sau compuse latinești au fost condensate, înțelesul lor fiind preluat de cuvintele simple menținute în română. Același fenomen s-a petrecut mai târziu, când, pentru a-și îmbogăți lexicul, româna a recurs la crearea unor noi unități lexicale prin folosirea materialului propriu sau la împrumuturi din diverse limbi. În acest fel, numeroase cuvinte simple au rezultat prin reducerea la un singur termen a unor sintagme și compuse latinești, românești
Condensarea lexico-semantică by Emil Suciu [Corola-publishinghouse/Science/925_a_2433]
-
București, Univers Enciclopedic, 2000, pp. 92-93. 128 Pentru multe alte exemple de împrumuturi românești din turcă prin condensare, vezi Suciu, ÎTC, Suciu, CLS, și Drimba. 129 Reproduse după Ferenc Bakos, A magyar szókészlet román elemeinek története [= Istoria elementelor românești ale lexicului limbii maghiare], Budapest, Akadémiai Kiadó, 1982, pp. 95-96. 130 Al. Graur, într-un articol din anul 1936 (Rom. Block), reprodus în volumul său Scrieri de ieri și de azi, București, Editura Științifică, 1970, p. 218, afirmă că bloc (în grafia
Condensarea lexico-semantică by Emil Suciu [Corola-publishinghouse/Science/925_a_2433]
-
volumele Plopi fără soț și A treia noapte după răstignire, unde câteva laitmotive sunt turnate în tiparul colindelor. Efectul poetic este diminuat totuși de trimiterile, directe aproape, la stricta actualitate, precum și de o serie de disonanțe în versificație și în lexic. SCRIERI: Ce se numește toamnă, București, 1968; Răsărit de fată mare, Iași, 1970; Lumina pământului, Iași, 1973; Nopți cu Ștefan cel Mare, Iași, 1974; Liniștea dintre nori, Iași, 1977; Elegiile inimii, Iași, 1979; Exact așa vor cânta privighetorile, Iași, 1982
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/286205_a_287534]
-
evoluție fantast-absurdă, pe coordonatele unor tipologii de sorginte gogoliană, sunt protagoniștii unor aventuri amoroase insolite, în limbul subțire dintre nefirescul straniu și oniricul comic. Alte „schițe” au ca fundal un pitoresc provincial, poate autobiografic. Frazarea narațiunilor este laconică, într-un lexic dezinhibat, cu ironice alăturări de expresii crude și neologisme, sugerând nesfârșita tranziție, tragedia și totodată „comedia cea de obște” a societății românești de azi. SCRIERI: Poeme, Iași, 1980; Credință și frig, București, 1990; Hierofanie, Iași, 1991; Amintirile verbului, Iași, 1992
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/289901_a_291230]
-
engleze; se urmărește mersul de ansamblu al politicii europene, se comentează descoperirile științifice, se dau informații geografice sau istorice. Dacă încercarea de selecție nu este întotdeauna evidentă, se observă în schimb preocuparea lui Asachi pentru stilul articolelor și pentru formarea lexicului util comunicării noilor noțiuni sociale și culturale la care acestea se referă. Contribuția la formarea stilului publicistic este, astfel, unul dintre meritele însemnate ale A.r. Nici participarea la discuțiile privind limba literară nu sunt lipsite de interes, deși, prin
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/285223_a_286552]
-
naivă a elanurilor intime, care ar fi putut să capete înfățișarea adevăratei poezii erotice dacă nu ar fi copleșită de o retorică greoaie, vetustă, cu ecouri din Grigore Alexandrescu și chiar din Costache Conachi. Se adaugă inaptitudinea de a folosi lexicul poetic adecvat și lipsa oricărei preocupări pentru eufonia versului. Însemnările de călătorie din Carpații răsăriteni, Elveția, Italia, Austria și Germania, unele publicate sub pseudonimul Helvetius în „Voința națională” (unde din 1885 e prezent și cu articole, studii și cronici), sunt
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/290679_a_292008]
-
de altă parte, limbajul este cel care ajută la evaluarea majorității activităților ce se desfășoară la nivel preșcolar. Vârsta preșcolară este o etapă hotărâtoare în stimularea corectă a vorbirii. Acum se produc modificări cantitative care vizează însușirea pronunției corecte, constituirea lexicului de bază, apariția limbajului interior, diversificarea formelor de comunicare, intensificarea funcțiilor cognitive ale limbajului, asimilarea în practica curenta a structurii gramaticale. Argumentele de ordin pedagogic subliniază rolul hotărâtor pe care îl au influențele sistematice asupra dezvoltării copiilor, cu atât mai
DARURI ŞI GÂNDURI PENTRU MAMA by Lenţa Neacşu () [Corola-publishinghouse/Science/1153_a_2221]
-
scriitorii creștini, se pare că terminologia teologică a lui Draconțiu e influențată încă de cartaginezul Tertulian și că pasajele cu caracter imnic imită imnurile lui Ambrozie. Opera poetică a lui Draconțiu este foarte interesantă și din punctul de vedere al lexicului și al evoluției limbii și metricii latine (aceasta din urmă era de-acum o pură reconstrucție doctă deoarece încă din secolul al III-lea prozodia latinei fusese abandonată aproape în întregime în favoarea accentului intensiv). Desigur, această problematică nu ne poate
[Corola-publishinghouse/Science/2079_a_3404]
-
dovezi extrase din textele Părinților Bisericii. în secolele următoare, stilul solemn și precizia redactării acestor epistole au devenit un model pentru cei ce compuneau scrisorile cancelariei papale; a apărut astfel un nou tip de cursus, așa-numitul cursus Leoninus. Și lexicul acestor scrisori este de o mare puritate. b) Omiliile Scriitor foarte talentat, papa Leon ne-a lăsat un număr însemnat de omilii, din care nouăzeci și șase autentice și douăzeci neautentice. Aproape toate datează din primii ani ai pontificatului său
[Corola-publishinghouse/Science/2079_a_3404]
-
Macarie; numărul 9 pare că poate fi atribuit lui Marcian (cf. supra). Celor opt rămase li se mai adaugă unul, Despre unirea ipostatică, transmis în două manuscrise. O parte a corpusului s-a păstrat în versiuni în siriacă și arabă. Lexicul, stilul și concepția teologică ne determină să atribuim aceste nouă tratate unui singur autor. Nu se știe însă nimic despre viața lui; din texte reiese doar că era călugăr. Putem stabili unele repere cronologice deoarece Marcu utilizează, aproape sigur, scrierile
[Corola-publishinghouse/Science/2079_a_3404]
-
elemente ale Istoriei bisericești se găsesc în textele cele mai disparate: de exemplu, în Patimile Sfîntului Artemie, care a fost martirizat în vremea lui Iulian Apostatul, scriere întocmită de un monah necunoscut, Ioan din Rodos, sau în diverse pasaje din lexicul bizantin de la Suda (sau Suida), ori într-o compilație tîrzie cu caracter biografic, intitulată Viața lui Constantin. în afară de această Istorie bisericească, Filostorgios a scris și alte opere: o apărare a creștinismului contra faimoasei scrieri polemice a lui Pofiriu și o
[Corola-publishinghouse/Science/2079_a_3404]
-
Ed. Reichenberger, Kassel, 1997. 15) Carabăț, Dumitru, De la cuvânt la imagine. Propunere pentru o teorie a ecranizării literaturii, Editura Meridiane, București, 1987. 16) Chevalier, Jean și Gheerbrant, Alain, Dicționar de simboluri, Editura Artemis, București, 1995. 17) Cocagnac, Maurice, Simbolurile biblice. Lexic teologic, traducere din franceză de Michaela Slăvescu, Editura Humanitas, București, 1997. 18) Druga, Ovidiu și Murgu, Horia, Elemente de gramatică a limbajului audiovizual. Termeni de film și televiziune. Vocabular profesional morfologic și sintactic, Editura Fundației PRO, București, 2002. 19) Gille
[Corola-publishinghouse/Science/1489_a_2787]
-
Sionul, si dărâmăturilor lui le va da nădejde. El va preface pustia lui în rai și pământul lui neroditor în grădina Domnului; bucurie și veselie va fi acolo, mulțumire și glas de cântec!" (Isaia 51,3) (Maurice Cocagnac, Simbolurile biblice. Lexic teologic, traducere din franceză de Michaela Slăvescu, Editura Humanitas, București, 1997, p. 323). 110 Trebuie avut în vedere ca si chitară, instrumentul lui Emanou, aparține tot lumii Orientului. "Like the lute, the guitar is of Oriental origin." (Willi Apel, Harvard
[Corola-publishinghouse/Science/1489_a_2787]
-
cuvinte În a realiza acea homeostazie de care vorbesc fiziologii; fizico-chimică, endocrină, enzimatică, neuropsihică, cu menirea expresă de a proteja organismul de factorii perturbatori cunoscuți și sub denumirea de factori stressanți sau stressori. Termenul de stress Își are originea În lexicul anglosaxon ca un derivat al cuvântului distress, care Înseamnă constrângere sau suferință, Înțeles care cu timpul a căpătat o conotație aparte atât În limbajul curent cât și În limbajul medical științific, asimilându-se stărilor de Încordare, presiune, povară, efort, solicitare
Medicină şi societate by Valeriu Lupu, Valeriu Vasile Lupu () [Corola-publishinghouse/Science/1587_a_2935]
-
Intransigența pietrelor (1987) apar pe speze proprii, la Editura Litera. Conștiința acută a trecerii, angoasa morții, sentimentul înfrângerii și maculării „lutului”, precum și căutarea unei consolări sunt trăirile ce dau substanță volumului Potire de mătrăgună. O influență argheziană se observă în lexic, în tehnica metaforei și chiar în tematică. Treptat, poetul izbutește să-și personalizeze limbajul, nutrit acum și de regionalisme bihorene, pe fondul unei asumări a dorurilor comunității. O evoluție se constată și în modalitatea lirică, poemul discursiv, cu repetiții și
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/285820_a_287149]
-
rezultantă a unor înrâuriri diverse în care se numără, de pildă, și Panait Cerna, și poeții belgieni, cu efectele lor cromatice și cu fragmentele de peisaj industrial, și Ion Minulescu (fără tehnica melodică a cantilenei acestuia), și G. Bacovia (fără ca lexicul voit „nepoetic” să producă aceeași tensiune tragică). În afara „Vieții noi”, el colaborează în perioada 1911-1916 la diverse reviste al căror program era înrâurit de simbolism: „Farul”, „Versuri și proză” (unde semnează cu pseudonimul Valde), „Sărbătoarea eroilor”, „Flacăra”, dar și la
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/289047_a_290376]
-
conchide că ele aduc lumină asupra locului suferinței În viața creștină. Am putea rezuma mare parte din ceea ce descrie Apostolul Pavel aici spunând că viața creștină este atât hristocentrică cât și hristomorfică. Acest ultim cuvânt, ca numeroase alte cuvinte din lexicul unui teolog, constituie poate pentru unii, la prima vedere, un termen stângaci. Și totuși aparenta lipsă de potri‑ vire exterioară ascunde o dulceață interioară, pentru că exprimă ideea că credința ne modelează după chipul lui Hristos. Prin credință, Dumnezeu ne remodelează
SUFERINŢA ŞI CREŞTEREA SPIRITUALĂ, Ediţia a II‑a, revăzută by Liviu Petcu () [Corola-publishinghouse/Science/168_a_136]