785 matches
-
Până la apariția, răspândirea și permanentizarea termenului de lipovean, rușiiortodocși de rit vechi din România se numeau între ei staroveri (de credință veche) sau staroobreadțî (de rit vechi). Se desprinde astfel, ca o idee generală, unanim acceptată, teoria că numele de lipoveni a fost dat de reprezentanții populațiilor cu care au intrat în contact, iar împrejurările istorice vitrege și de natură diferită de-a lungul veacurilor au impus ca această denumire să fie acceptată, în mare parte, chiar de populația în cauză
Ruşii-lipoveni din judeţul Iaşi : dinamici socio-demograficoeconomice by Iacob Pavel () [Corola-publishinghouse/Administrative/91763_a_93067]
-
cei din Vetka (Belarus), karjaki, pentru cei stabiliți pe râul Kerjeneț (Rusia). În America de Nord (SUA, partea continentală, Alaska și Canada) rușii de rit vechi sunt cunoscuți sub denumirea de Old Believers (traducerea engleză a rus. cтароверцы- „vechi credincioși”). În lucrarea Lipovenii. Studii lingvistice, capitolul Staroverii din America, Victor Vascenco înfățișează deplasările starovere din Primorie și China spre America de Nord, via America de Sud, în secolul al XX-lea. Staroverii americani se denumesc ei înșiși sințianțî (din Sințian), harbințî (in Harbin), turceane (din Turcia), rumânî
Ruşii-lipoveni din judeţul Iaşi : dinamici socio-demograficoeconomice by Iacob Pavel () [Corola-publishinghouse/Administrative/91763_a_93067]
-
Primorie și China spre America de Nord, via America de Sud, în secolul al XX-lea. Staroverii americani se denumesc ei înșiși sințianțî (din Sințian), harbințî (in Harbin), turceane (din Turcia), rumânî (din România), după aria de tranziție din care provin. În legătură cu originea termenului lipovean sunt vehiculate mai multe ipoteze, iar dintre acestea două au o răspândire mai mare : 1. Ipoteza teiului. Cea mai plauzibilă interpretare îi aparține lui Chirilă F. (1993) care consideră că “termenul de lipoveni provine de la denumirea rusească a pădurii de
Ruşii-lipoveni din judeţul Iaşi : dinamici socio-demograficoeconomice by Iacob Pavel () [Corola-publishinghouse/Administrative/91763_a_93067]
-
tranziție din care provin. În legătură cu originea termenului lipovean sunt vehiculate mai multe ipoteze, iar dintre acestea două au o răspândire mai mare : 1. Ipoteza teiului. Cea mai plauzibilă interpretare îi aparține lui Chirilă F. (1993) care consideră că “termenul de lipoveni provine de la denumirea rusească a pădurii de tei (lipa) -locul unde sau așezat primii staroveri, mai întâi în Bucovina, pe pământurile mănăstirii Dragomirna”. Deci, numele de lipoveni nu e o “autodenumire” ci un etnonim dat de alții. Prin urmare, acest
Ruşii-lipoveni din judeţul Iaşi : dinamici socio-demograficoeconomice by Iacob Pavel () [Corola-publishinghouse/Administrative/91763_a_93067]
-
plauzibilă interpretare îi aparține lui Chirilă F. (1993) care consideră că “termenul de lipoveni provine de la denumirea rusească a pădurii de tei (lipa) -locul unde sau așezat primii staroveri, mai întâi în Bucovina, pe pământurile mănăstirii Dragomirna”. Deci, numele de lipoveni nu e o “autodenumire” ci un etnonim dat de alții. Prin urmare, acest termen este de formație românească, realizat de la substantivul limbii ruse lipa și sufixele românești - ovan, - ovean, - oveni : lip + ovan, lip+ ovean, lip+ oveni (după modelul moldovan, moldovean
Ruşii-lipoveni din judeţul Iaşi : dinamici socio-demograficoeconomice by Iacob Pavel () [Corola-publishinghouse/Administrative/91763_a_93067]
-
din credincioșii care se opuneau noilor reforme să se organizeze într-o grupare confesională ce a primit denumirea de filipovțî, foliponi sau filipoveni. După 1989, odată cu libertatea de exprimare și organizare, a fost pusă în discuție păstrarea sau înlocuirea termenului lipovean, iar în urma dezbaterilor pro si contra a fost acceptată sintagma de ruși-lipoveni. Chirilă F (1993) spune că” generic, lipovenii întotdeauna au aparținut națiunii ruse. Prin urmare, lipovenii sunt ruși de origine, dar nu toți rușii stabiliți în România sunt lipoveni
Ruşii-lipoveni din judeţul Iaşi : dinamici socio-demograficoeconomice by Iacob Pavel () [Corola-publishinghouse/Administrative/91763_a_93067]
-
filipovțî, foliponi sau filipoveni. După 1989, odată cu libertatea de exprimare și organizare, a fost pusă în discuție păstrarea sau înlocuirea termenului lipovean, iar în urma dezbaterilor pro si contra a fost acceptată sintagma de ruși-lipoveni. Chirilă F (1993) spune că” generic, lipovenii întotdeauna au aparținut națiunii ruse. Prin urmare, lipovenii sunt ruși de origine, dar nu toți rușii stabiliți în România sunt lipoveni. Sunt lipoveni, în sensul strict al cuvântului, rușii veniți din Rusia și care aparțin cultului creștin ortodox de rit
Ruşii-lipoveni din judeţul Iaşi : dinamici socio-demograficoeconomice by Iacob Pavel () [Corola-publishinghouse/Administrative/91763_a_93067]
-
de exprimare și organizare, a fost pusă în discuție păstrarea sau înlocuirea termenului lipovean, iar în urma dezbaterilor pro si contra a fost acceptată sintagma de ruși-lipoveni. Chirilă F (1993) spune că” generic, lipovenii întotdeauna au aparținut națiunii ruse. Prin urmare, lipovenii sunt ruși de origine, dar nu toți rușii stabiliți în România sunt lipoveni. Sunt lipoveni, în sensul strict al cuvântului, rușii veniți din Rusia și care aparțin cultului creștin ortodox de rit vechi”. De aceeași părere este și Victor Vascenco
Ruşii-lipoveni din judeţul Iaşi : dinamici socio-demograficoeconomice by Iacob Pavel () [Corola-publishinghouse/Administrative/91763_a_93067]
-
lipovean, iar în urma dezbaterilor pro si contra a fost acceptată sintagma de ruși-lipoveni. Chirilă F (1993) spune că” generic, lipovenii întotdeauna au aparținut națiunii ruse. Prin urmare, lipovenii sunt ruși de origine, dar nu toți rușii stabiliți în România sunt lipoveni. Sunt lipoveni, în sensul strict al cuvântului, rușii veniți din Rusia și care aparțin cultului creștin ortodox de rit vechi”. De aceeași părere este și Victor Vascenco, care în lucrarea Lipovenii, Studii lingvistice afirmă că: ”orice lipovean este din punct
Ruşii-lipoveni din judeţul Iaşi : dinamici socio-demograficoeconomice by Iacob Pavel () [Corola-publishinghouse/Administrative/91763_a_93067]
-
în urma dezbaterilor pro si contra a fost acceptată sintagma de ruși-lipoveni. Chirilă F (1993) spune că” generic, lipovenii întotdeauna au aparținut națiunii ruse. Prin urmare, lipovenii sunt ruși de origine, dar nu toți rușii stabiliți în România sunt lipoveni. Sunt lipoveni, în sensul strict al cuvântului, rușii veniți din Rusia și care aparțin cultului creștin ortodox de rit vechi”. De aceeași părere este și Victor Vascenco, care în lucrarea Lipovenii, Studii lingvistice afirmă că: ”orice lipovean este din punct de vedere
Ruşii-lipoveni din judeţul Iaşi : dinamici socio-demograficoeconomice by Iacob Pavel () [Corola-publishinghouse/Administrative/91763_a_93067]
-
origine, dar nu toți rușii stabiliți în România sunt lipoveni. Sunt lipoveni, în sensul strict al cuvântului, rușii veniți din Rusia și care aparțin cultului creștin ortodox de rit vechi”. De aceeași părere este și Victor Vascenco, care în lucrarea Lipovenii, Studii lingvistice afirmă că: ”orice lipovean este din punct de vedere confesional [...] un starover, însă nu orice starover este un lipovean” și că „vechii credincioși din Statele Unite, Canada, Brazilia, Argentina etc. nu pot fi considerați lipoveni, ci pur și simplu
Ruşii-lipoveni din judeţul Iaşi : dinamici socio-demograficoeconomice by Iacob Pavel () [Corola-publishinghouse/Administrative/91763_a_93067]
-
în România sunt lipoveni. Sunt lipoveni, în sensul strict al cuvântului, rușii veniți din Rusia și care aparțin cultului creștin ortodox de rit vechi”. De aceeași părere este și Victor Vascenco, care în lucrarea Lipovenii, Studii lingvistice afirmă că: ”orice lipovean este din punct de vedere confesional [...] un starover, însă nu orice starover este un lipovean” și că „vechii credincioși din Statele Unite, Canada, Brazilia, Argentina etc. nu pot fi considerați lipoveni, ci pur și simplu ruși-staroveri. 1.2. Contextul emigrării și
Ruşii-lipoveni din judeţul Iaşi : dinamici socio-demograficoeconomice by Iacob Pavel () [Corola-publishinghouse/Administrative/91763_a_93067]
-
și care aparțin cultului creștin ortodox de rit vechi”. De aceeași părere este și Victor Vascenco, care în lucrarea Lipovenii, Studii lingvistice afirmă că: ”orice lipovean este din punct de vedere confesional [...] un starover, însă nu orice starover este un lipovean” și că „vechii credincioși din Statele Unite, Canada, Brazilia, Argentina etc. nu pot fi considerați lipoveni, ci pur și simplu ruși-staroveri. 1.2. Contextul emigrării și stabilirii în România Prezența staroverilor pe teritoriul românesc se datorează persecuțiilor de natură religioasă începute
Ruşii-lipoveni din judeţul Iaşi : dinamici socio-demograficoeconomice by Iacob Pavel () [Corola-publishinghouse/Administrative/91763_a_93067]
-
Vascenco, care în lucrarea Lipovenii, Studii lingvistice afirmă că: ”orice lipovean este din punct de vedere confesional [...] un starover, însă nu orice starover este un lipovean” și că „vechii credincioși din Statele Unite, Canada, Brazilia, Argentina etc. nu pot fi considerați lipoveni, ci pur și simplu ruși-staroveri. 1.2. Contextul emigrării și stabilirii în România Prezența staroverilor pe teritoriul românesc se datorează persecuțiilor de natură religioasă începute în Rusia în a doua jumătate a secolului al XVII-lea. Injustețea așa-zisei reforme
Ruşii-lipoveni din judeţul Iaşi : dinamici socio-demograficoeconomice by Iacob Pavel () [Corola-publishinghouse/Administrative/91763_a_93067]
-
Ștefănescu stabilește începuturile așezărilor comunităților din Manolea, Lespezi, Brătești, Dumasca, Tg. Frumos, Iași, Socolinți în prima jumătate a secolului al XVIII-lea, iar pentru celelalte așezări în prima jumătate a secolului al XIXlea. În cartea Istoria toleranței religioase în România. Lipovenii, Bogdan Petriceicu Hajdeu prezintă o povestire a călugărului Partenie pe la mijlocul secolului al XIX-lea; “... nu departe de tîrgul Fălticeni, între apele Moldova și Siret, se află satul Manuilovca (azi Manolea), locuitorii căruia au venit aici din Rusia acum peste 150
Ruşii-lipoveni din judeţul Iaşi : dinamici socio-demograficoeconomice by Iacob Pavel () [Corola-publishinghouse/Administrative/91763_a_93067]
-
ani, scutiri de serviciul militar). În acest context o parte din staroverii din Dobrogea s-au mutat în Bucovina. Conform cercetărilor lui N. I. Nadejdin, ”la 1845 Moldova adăpostea mulți ruși de rit vechi. Ei erau cunoscuți aici sub denumirea de lipoveni ca și în Austria, adică Bucovina. În Moldova rușii-lipoveni erau răspândiți pe toată întinderea ei, prin orașe și prin sate, trăind amestecați cu indigenii sau separat de ei. În comunități proprii trăiau lipovenii și în orașele Botoșani, Tg. Frumos, Hârlău
Ruşii-lipoveni din judeţul Iaşi : dinamici socio-demograficoeconomice by Iacob Pavel () [Corola-publishinghouse/Administrative/91763_a_93067]
-
Ei erau cunoscuți aici sub denumirea de lipoveni ca și în Austria, adică Bucovina. În Moldova rușii-lipoveni erau răspândiți pe toată întinderea ei, prin orașe și prin sate, trăind amestecați cu indigenii sau separat de ei. În comunități proprii trăiau lipovenii și în orașele Botoșani, Tg. Frumos, Hârlău, Bacău și Vaslui” (N. I. Nadejdin, 1846). Același autor apreciază că în Moldova, în perioada 1844-1845 trăiau aproximativ 20.000 de ruși de rit vechi. În Moldova, atitudinea autorităților față de staroveri era una normală
Ruşii-lipoveni din judeţul Iaşi : dinamici socio-demograficoeconomice by Iacob Pavel () [Corola-publishinghouse/Administrative/91763_a_93067]
-
și Ioan Mavrocordat au emis două hrisoave care-i apărau pe staroveri împotriva a” orice ingerințe în afacerile loru religioase, respective la bisericile, schiturile, popii și călugării loru”. Printr-un hrisov emis în 1805, domnul Moldovei Constantin Moruzi a reînnoit lipovenilor aceste drepturi, iar succesorul său, Scarlat Callimachi le-a reconfirmat ulterior. Episcopul Melchisedek (1871) aprecia că, în Țara Românească, primii lipoveni s-au stabilit în prima parte a secolului XX (Brăila, Pisc, Galați, Bordușani, București). Datele evidențiate de recensământul din
Ruşii-lipoveni din judeţul Iaşi : dinamici socio-demograficoeconomice by Iacob Pavel () [Corola-publishinghouse/Administrative/91763_a_93067]
-
la bisericile, schiturile, popii și călugării loru”. Printr-un hrisov emis în 1805, domnul Moldovei Constantin Moruzi a reînnoit lipovenilor aceste drepturi, iar succesorul său, Scarlat Callimachi le-a reconfirmat ulterior. Episcopul Melchisedek (1871) aprecia că, în Țara Românească, primii lipoveni s-au stabilit în prima parte a secolului XX (Brăila, Pisc, Galați, Bordușani, București). Datele evidențiate de recensământul din 2002 arată că populația ruso-lipovenească era mai numeroasă în județele Tulcea Ă16.350), Constanța (5.273), Iași (3.586), Brăila (3
Ruşii-lipoveni din judeţul Iaşi : dinamici socio-demograficoeconomice by Iacob Pavel () [Corola-publishinghouse/Administrative/91763_a_93067]
-
în cantități mari negustorilor evrei care se ocupau mai departe de vânzarea cu amănuntul. La începutul secolului XX autoritățile românești erau îngrijorate în legătură cu propaganda făcută de oficiali ruși în satele din Moldova și în special în județul Iași pentru emigrarea lipovenilor în țara de origine (“Opinia”, Iași, nr.521, 1908). Ca urmare a acestor demersuri, într-o primă etapă au fost convinse să emigreze 20 de familii din Iași și circa 200 din Dobrogea. Reprezentanții comitetului care se ocupau de această
Ruşii-lipoveni din judeţul Iaşi : dinamici socio-demograficoeconomice by Iacob Pavel () [Corola-publishinghouse/Administrative/91763_a_93067]
-
la jumătatea secolului XVIII), iar la vest de acesta, un nou cartier lipovenesc (la începutul secolului XIX), pe lângă cel dezvoltat anterior în șesul Bahluiului, spre sfârșitul secolului XVIII. În lucrarea “Orașul Iași. Monografie istorică și socială”, N. A. Bogdan spune despre lipoveni: “Ei își au aici în Iași, o frumoasă biserică, cu hramul S-ta Maria, clădită pe malul drept al Bahluiului, iar în urma rectificării cursului acestui râu, se află astăzi pe malul stâng, între anii 1872-1882, după planurile arhitectului român Ștefan
Ruşii-lipoveni din judeţul Iaşi : dinamici socio-demograficoeconomice by Iacob Pavel () [Corola-publishinghouse/Administrative/91763_a_93067]
-
construită tot cam pe acelaș loc, din bârne, în anul 1780, fără a se ști de cine anume; la 1830, s-a refăcut din cărămidă numai biserica, iar turnul și clopotnița rămase tot de lemn”. De la același autor aflăm că lipovenii aveau ”credință diferită” față de cea din Rusia acelor vremuri și că, după ce au început să se stabilească în Moldova, pe la jumătatea secolului XVIII, “au reușit chiar să obțină cîteva mici privilegii de la Cârmuire și de la Mitropoliții țărei”. Aceeași plasare temporală
Ruşii-lipoveni din judeţul Iaşi : dinamici socio-demograficoeconomice by Iacob Pavel () [Corola-publishinghouse/Administrative/91763_a_93067]
-
credință diferită” față de cea din Rusia acelor vremuri și că, după ce au început să se stabilească în Moldova, pe la jumătatea secolului XVIII, “au reușit chiar să obțină cîteva mici privilegii de la Cârmuire și de la Mitropoliții țărei”. Aceeași plasare temporală a lipovenilor la Iași, în secolul XVIII, o face și Episcopul Melchisedek în lucrarea sa de referință privitoare la lipovenii de pe teritoriul românesc. Caracteristicile socio-profesionale ale comunităților din Iași au imprimat o anumită specializare funcțională ulițelor sau cartierelor în care acestea erau
Ruşii-lipoveni din judeţul Iaşi : dinamici socio-demograficoeconomice by Iacob Pavel () [Corola-publishinghouse/Administrative/91763_a_93067]
-
pe la jumătatea secolului XVIII, “au reușit chiar să obțină cîteva mici privilegii de la Cârmuire și de la Mitropoliții țărei”. Aceeași plasare temporală a lipovenilor la Iași, în secolul XVIII, o face și Episcopul Melchisedek în lucrarea sa de referință privitoare la lipovenii de pe teritoriul românesc. Caracteristicile socio-profesionale ale comunităților din Iași au imprimat o anumită specializare funcțională ulițelor sau cartierelor în care acestea erau grupate: negustorii armeni vindeau lucruri orientale, sîrbii, bulgarii și lipovenii erau cultivatori sau comercianți de legume în Șesul
Ruşii-lipoveni din judeţul Iaşi : dinamici socio-demograficoeconomice by Iacob Pavel () [Corola-publishinghouse/Administrative/91763_a_93067]
-
Melchisedek în lucrarea sa de referință privitoare la lipovenii de pe teritoriul românesc. Caracteristicile socio-profesionale ale comunităților din Iași au imprimat o anumită specializare funcțională ulițelor sau cartierelor în care acestea erau grupate: negustorii armeni vindeau lucruri orientale, sîrbii, bulgarii și lipovenii erau cultivatori sau comercianți de legume în Șesul Cacainei, al Bahluiului sau în Tătărași, negustorii ruși comercializau blănuri (pe Ulița Rusească) etc. Prin multitudinea funcțiilor economice și prin atracțiile pe care le poate oferi un mare centru urban (principalul centru
Ruşii-lipoveni din judeţul Iaşi : dinamici socio-demograficoeconomice by Iacob Pavel () [Corola-publishinghouse/Administrative/91763_a_93067]