6,968 matches
-
o perspectivă diferită. Liniile melodice sînt încadrate într-o narațiune în care un producător o privește pe Madona cîntînd și începe să-i facă curte. Acesta este îmbrăcat nepretențios într-o cămașă de lucru de culoare maron, i se prezintă vedetei ca un angajat al studioului, o invită în oraș și în scena din final ei se sărută într-o camionetă veche pe care el a închiriat-o pentru această ocazie. Există, așadar, o tensiune între versurile care celebrează bogăția și
Cultura media by Douglas Kellner [Corola-publishinghouse/Science/936_a_2444]
-
în anumite videoclipuri și concerte și în filmul Disperately Seeking Susan, în femeia mai sofisticată și mai serioasă din clipul "Live to Tell", cîntecul favorit al noului său soț, Sean Penn, și tema muzicală a unuia dintre filmele acestuia. Apoi, vedeta a apărut sub forma unei adolescente blonde cu părul scurt în "Papa Don't Preach", în care personajul interpretat de Madona hotărăște să renunțe la avort atunci cînd rămîne însărcinată. Acest videoclip utilizează forma narativă și realistă pentru a spune
Cultura media by Douglas Kellner [Corola-publishinghouse/Science/936_a_2444]
-
doar șaptesprezece luni (Barbarei Streisand aceeași performanță i-a luat șaptesprezece ani). Și-a făcut un debut de succes cu filmul Desperately Seeking Susan, iar turneul său de concerte "Virgin" a impus-o ca pe una dintre cele mai mari vedete ale muzicii pop. Apărea pe coperta revistei Time și articole din People, Newsweak și Rolling Stone îi prezentau personalitatea. Primul său album, Madonna, s-a vîndut în peste trei milioane de exemplare, iar Like a Virgin a atins vînzări de
Cultura media by Douglas Kellner [Corola-publishinghouse/Science/936_a_2444]
-
conform acestui statut. Nu mai e nevoie să menționăm că Madona a folosit moda și sexualitatea pentru a-și produce acea imagine care îi va marca etapa cuprinsă între mijlocul și sfîrșitul anilor '80, caracterizată drept un "megasucces" continuu ca vedetă, ca înregistrări, cu albume extrem de bine vîndute, videoclipuri, un alt turneu de concerte de succes, un mariaj despre care s-a vorbit foarte mult și care, în final, a fost un eșec cel cu actorul de film Sean Penn și
Cultura media by Douglas Kellner [Corola-publishinghouse/Science/936_a_2444]
-
actorul de film Sean Penn și două filme care nu s-au bucurat de o primire prea bună nici din partea criticii, nici din partea publicului (Shanghai Surprise și Who's That Girl). Prima schimbare vizibilă a imaginii sale a vizat greutatea vedetei și silueta. Inițial, Madona apărea ca o femei molatică și întrucîtva dolofană, dar impunîndu-și un regim și un program de gimnastică stricte, ea a dat o altă linie trupului său. Și-a schimbat în plus și coafura și stilul costumației
Cultura media by Douglas Kellner [Corola-publishinghouse/Science/936_a_2444]
-
mai mult haine haute couture, mai seducătoare și schimbîndu-și des coafura. În multe fotografii din 1986 și în filmul Shanghai Surprise Madona semăna din ce în ce mai mult cu Marilyn Monroe, cu părul blond, vaporos, ondulat. A început să imite și imaginea altor vedete ale filmului clasic precum Lana Turner și Marlene Dietrich. În videoclipurile rock "Cherish" și "Papa Don't Preach", Madona apărea cu păr blond scurt (tuns à la Jean Seberg în Breathless) și păr blond puternic platinat în filmul Who's
Cultura media by Douglas Kellner [Corola-publishinghouse/Science/936_a_2444]
-
kilograme mai puțin și într-o formă vizibil mai atletică. Pentru aceasta, ea ținuse regim și făcuse gimnastică cîteva ore pe zi timp de mai mulți ani, ridicînd chiar greutăți pentru a-și forma și întări musculatura. În turneul menționat, vedeta putea fi văzută dansînd plină de energie, acompaniată de dansatori break și efecte de lumină sofisticate, schimbînd șapte-opt costume în cursul unei reprezentații, toate acestea în schimbări dramatice de imagine și atitudine. La începutul spectacolului, Madona apărea într-un corset
Cultura media by Douglas Kellner [Corola-publishinghouse/Science/936_a_2444]
-
chiar mai accentuate în turneele ulterioare "Blonde Ambition" și "Girlie Show", Madona este acum destul de reținută în promovarea modei și sexualității, părînd să se "maturizeze" prin însușirea unui stil de îmbrăcăminte și a unor valori tradiționale. Această etapă a evoluției vedetei, în care ea folosește imagini mai tradiționale ale femeii și sexualității, îi reduce caracterul subversiv de emblemă a modei și de model pentru femeile tinere. În vreme ce stilul "vampă" din perioada mai timpurie legitima crearea propriului stil vestimentar și a propriei
Cultura media by Douglas Kellner [Corola-publishinghouse/Science/936_a_2444]
-
să apară în ipostaze mai respectabile și mai tradiționale. Încercînd să salveze imaginea după mariajul eșuat cu Sean Penn, ea apărea în videoclipuri interpretînd melodii de dragoste romantice ("True Blue"), cîntînd despre bucuriile oferite de fidelitate, devotament și dragoste adevărată. Vedeta s-a hotărît să renunțe la aspectul de vampă și de jucărie pentru bărbați în favoarea unei înfățișări mai feminine. Așa cum arăta Forbes: "A început să cînte cu o voce mai profundă, mai serioasă, iar într-un videoclip din cel de-
Cultura media by Douglas Kellner [Corola-publishinghouse/Science/936_a_2444]
-
Etapa True Blue încorporează un public mai matur și poate mai conservator prin exploatarea unor imagini și cîntece mai tradiționale. Astfel, în loc să aibă în vedere "cel mai mic numitor comun" în materie de popularitate, Madona și-a cîștigat statutul de vedetă prin încorporarea succesivă pe orbita sa a unor segmente diferite ale publicului 7. Efectul Madona din această a doua etapă urma, așadar, să confere legitimitate și să promoveze o modă și o imagine a femeii mai tradiționale. Această perioadă a
Cultura media by Douglas Kellner [Corola-publishinghouse/Science/936_a_2444]
-
etapă urma, așadar, să confere legitimitate și să promoveze o modă și o imagine a femeii mai tradiționale. Această perioadă a fost una foarte creativă în domeniul videoclipurilor. Albumul său Like a Prayer (1989) demonstra maturizarea psihologică și muzicală a vedetei. În cîntece se vorbește mai mult despre durerea eșecului mariajului ei cu Sean Penn, sentimentul reprimat de vină cauzat de moartea mamei sale, conflictele cu tatăl și greutățile și suferințele maturizării. Videoclipul ce dă numele albumului scoate în evidență motivul
Cultura media by Douglas Kellner [Corola-publishinghouse/Science/936_a_2444]
-
grupuri numeroase de lesbiene, homosexuali, feminiști și chiar universitari care favorizau libertinajul sexual și care au produs o adevărată industrie artizanală de interpretări ale fenomenului Madona, în încercarea de a-i descifra imaginile și textele. Este remarcabil gradul în care vedeta a reușit să transgreseze granițele normelor stabilite ale reprezentărilor sexualității. Madona se lansează acum în utilizarea unor imagini ale sexului interrasial, masturbare (în turneul de concerte), lesbianism și orgii, într-o încercare continuă de a încălca orice limite sexuale permise
Cultura media by Douglas Kellner [Corola-publishinghouse/Science/936_a_2444]
-
rar o alta, "Erotica" din 1992. Madona a mai lansat și o carte cu imagini erotice, Sex (1992), ea însăși, ca produs al culturii pop, apărînd des în reviste care au publicat, pe lîngă povestiri sau interviuri, imagini provocatoare ale vedetei, în posturi pornografice și alte atitudini provocatoare. Madona a trecut în mod evident de la stadiul din prima perioadă de femeie-obiect în plină evoluție la cel de femeie matură, capabilă să-și controleze propriul destin și să aducă videoclipul muzical într-
Cultura media by Douglas Kellner [Corola-publishinghouse/Science/936_a_2444]
-
gen de dans homosexual bazat pe "Paris is Burning", care respiră energie erotică. În cele din urmă, panteonul Madona, conținînd imagini privilegiate ("Greta Garbo și Marilyn Monroe... Bette Davis, Rita Hayworth dădeau o imagine bună") este ilustrat cu imagini ale vedetei înseși pozînd deghizată în celebritățile mai sus menționate. Madona a fost atacată pentru că a preluat imagini și fenomene, precum acela al modei, din cultura homosexualilor și a utilizat aceste imagini și acest stil în producțiile sale lipsite de contextul lor
Cultura media by Douglas Kellner [Corola-publishinghouse/Science/936_a_2444]
-
între imagine, modă și identitate propusă de Madona mai sugerează și faptul că identitatea individului este ancorată în aspectul său, în felul în care se îmbracă și se machiază o sugestie discutabilă de altfel. Însă, așa cum lasă să se înțeleagă vedeta, moda nu ajunge: individul trebuie să pozeze, să-și compună o atitudine, să se poarte într-un anume fel. Modalitatea utilizată de Madona este excesul, elementul șocant, forțarea barierelor și încercarea permanentă de realizare a ceva nou. Mai mult chiar
Cultura media by Douglas Kellner [Corola-publishinghouse/Science/936_a_2444]
-
postmodern" este tot atît de superficială și de unidimensională, ca și textele și practicile descrise în acești termeni ca postmoderne. Un fenomen complex și interesant precum Madona pune sub semnul întrebării și testează categoriile și angajările estetice ale unui artist. Vedeta face uz de o largă varietate de strategii estetice; așadar, dacă definiția "postmodernismului" presupune un set de practici culturale care combină forme și teme tradiționale, moderniste și postmoderniste, atunci fenomenul Madona poate fi interpretat ca postmodernist. În orice caz, trebuie
Cultura media by Douglas Kellner [Corola-publishinghouse/Science/936_a_2444]
-
javră" și că este "o maniacă a exercitării controlului". Înaintea fiecărui spectacol, ea spune o "rugăciune", cam de felul celor cu care un antrenor își pregătește echipa să iasă în teren și să cîștige meciul decisiv (într-una din secvențe, vedeta încheie ordonîndu-le să iasă și să "dea lovitura"). Atît în scenele care o prezintă muncind, cît și în cele în care apare în timpul liber din Truth or Dare, Madona apare în mod vizibil ca deținînd controlul, iar cîntecul cu care
Cultura media by Douglas Kellner [Corola-publishinghouse/Science/936_a_2444]
-
or Dare este el însuși o punere în scenă care demontează documentarul ca gen, subminînd opoziția dintre scenă și culise (Pribram în Schwichtenberg, 1992). Culisele devin și ele o scenă în care omniprezentul aparat de filmat surprinde orice nuanță, iar vedeta și mulți care fac parte din cercul ei își joacă rolul impus de documentar. S-ar putea spune că numeroasele imagini, scene și comentarii ale familiei, grupului de dansatori, ale prietenilor și fanilor surprind aspecte ale adevărului despre Madona și
Cultura media by Douglas Kellner [Corola-publishinghouse/Science/936_a_2444]
-
prezentînd membrii ansamblului cîntînd și dansînd; în aceste scene, Anderson adesea se retrage spre margine, alteori contopindu-se cu ansamblul. Dimpotrivă, Madona întotdeauna domină anturajul și este centrul atenției, aparițiile sale subliniindu-i talentele, importanța și mai ales statutul de vedetă. Madona reprezintă, așadar, subiectul modern, suveran și centrat asupra lui însuși, deținînd controlul, în timp ce Laurie Anderson apare mai maleabilă, mai dispersată, în stilul unei subiectivități postmoderne. În colecția de videoclipuri pe anul 1990, Anderson prezintă o clonă masculină a ei
Cultura media by Douglas Kellner [Corola-publishinghouse/Science/936_a_2444]
-
prezintă în mod constant drept revoluționară în cultură, angajată în critica socială, o novatoare în domeniul cultural, o militantă în domeniul schimbărilor sociale. Toate acestea ne conduc spre cîteva reflecții care vor constitui o concluzie asupra efectelor și politicii acestei vedete. Madona mașină de contradicții Oricare ar fi "adevărul" despre Madona (adevăr proteic, deci inaccesibil), este evident că videoclipurile sale și aparițiile în concert pun în permanență în scenă relații de putere și dominație și nu oferă niciodată imaginea unor relații
Cultura media by Douglas Kellner [Corola-publishinghouse/Science/936_a_2444]
-
că videoclipurile sale și aparițiile în concert pun în permanență în scenă relații de putere și dominație și nu oferă niciodată imaginea unor relații de egalitate, reciprocitate și comuniune. Din punct de vedere nietzschean, centrul universului Madonei este puterea, iar vedeta se prezintă ca supusă acestei voințe de putere, ca centru de putere, ca subiect atotputernic. Ca urmare, deși prezentarea unor imagini de femei puternice care înfrîng dominația masculină este salutară și ar putea da forță femeilor, ele nu depășesc structura
Cultura media by Douglas Kellner [Corola-publishinghouse/Science/936_a_2444]
-
viața cotidiană în societatea contemporană. În mod evident, evaluarea fenomenului Madona depinde de opțiunea politică și moralitatea fiecărui individ în parte. Astfel, un artist precum Madona care cultivă estetica șocului și a excesului va supăra și va deveni ținta criticilor. Vedeta însă prosperă de pe urma criticii care, împreună cu moda și temele sexuale, o ajută să-și construiască o identitate de rebelă, de spărgătoare a granițelor. Modul în care ea încalcă numeroase reguli are elemente progresiste, opunîndu-se dominației în materie de sex, modă
Cultura media by Douglas Kellner [Corola-publishinghouse/Science/936_a_2444]
-
și în care cultivarea unui eu individualist și urmărirea obsesivă a interesului personal a fost sanctificat ca mitologie culturală. Imperativul "încearcă!" are ecou în întreg deceniul, iar Madona a "încercat" și a reușit. Cu toate acestea, devenind cea mai populară vedetă a divertismentului din epoca sa (și poate chiar din toate timpurile), ea a produs opere care au efecte multiple și contradictorii și care au contribuit în multe moduri la subminarea ideologiilor conservatoare dominante. Așa cum am arătat, utilizarea modei și a
Cultura media by Douglas Kellner [Corola-publishinghouse/Science/936_a_2444]
-
aceste grupuri marginalizate și oprimate de ale căror imagini și stil s-a folosit, critici referitoare la exploatarea oamenilor de culoare, a homosexualilor și lesbienelor și a subculturilor acestora în interesul propriu. Bell Hooks a arătat că există în creația vedetei și o componentă rasistă, care plasează într-o poziție privilegiată atît propria ei persoană, cît și pe albi în defavoarea celor de culoare. Vedeta se află în permanență în centru și este figura dominantă, apărîndu-i lui Hooks mai degrabă ca o
Cultura media by Douglas Kellner [Corola-publishinghouse/Science/936_a_2444]
-
și lesbienelor și a subculturilor acestora în interesul propriu. Bell Hooks a arătat că există în creația vedetei și o componentă rasistă, care plasează într-o poziție privilegiată atît propria ei persoană, cît și pe albi în defavoarea celor de culoare. Vedeta se află în permanență în centru și este figura dominantă, apărîndu-i lui Hooks mai degrabă ca o "stăpînă a unui domeniu" decît ca o "soră de suflet" (Hooks, 1992: 157 ff). Hooks mai notează că, în ultimă instanță, Madona preferă
Cultura media by Douglas Kellner [Corola-publishinghouse/Science/936_a_2444]