7,959 matches
-
între Austria și statele germane, un front comun atât împotriva vestului, cât și a estului. Un astfel de sistem politic ar fi oferit, după părerea lui Bruck, o garanție a securității și a păcii europene, o garanție a soluționării chestiunii orientale. În scopul înfăptuirii acestor proiecte, Bruck a depus o vie activitate în adunarea de la Frankfurt pe Main, a inițiat construcția liniilor ferate Semmering, care uneau Viena cu porturile Adriaticii, a organizat și stimulat construcțiile de căi ferate în general, de
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
este firul conducător al viitoarei istorii a Austriei. Prin ardoarea și perseverența cu care și-a susținut ideile relative la poziția Austriei față de țările balcanice, Bruck se situează în fruntea oamenilor de stat austrieci ai epocii care au dezaprobat politica orientală a lui Metternich. Acesta din urmă socotea că ideea „de a împinge Austria către Orient, ceea ce corespunde cu eliminarea Austriei din Occident”, aparținea revoluționarilor, care urmăreau în felul acesta să înlăture „singurul obstacol din calea politicii invadatoare a Franței, din
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
marele fluviu Dunărea. Din punct de vedere politic și economic, întregul curs al istoriei austriece dovedește implicațiile vitale și poziția excepțională a Austriei ca reprezentantă a intereselor europene în Orient. Pentru a demonstra marele rol jucat de Austria în problema orientală, L. von Stein pornește de la împărțirea istoriei Europei de sud-est în trei mari perioade: a) constituirea Imperiului ungar, care stă între Europa germanică și Asia de sud, într-o poziție cu totul asemănătoare cu a Poloniei între Europa centrală și
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
pe care erau chemați să o înfăptuiască; în al doilea rând, era nevoie de o concentrare a tuturor forțelor fizice și spirituale germano-austriece, de crearea Mitteleuropei. „Atunci când se va forma uniunea germană - spune Stein - nu va mai exista nici o problemă orientală pentru Europa”. O dată ce concentrarea forțelor menite să asigure succesul operației de cucerire a țărilor dunărene ar fi fost îndeplinită, Austria avea de ales calea care urma să o ducă către țelul dorit. Alegerea trebuia să cadă asupra uneia din cele
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
pe locul întâi între 1856-1859, din motive cunoscute: românii au desfășurat o propagandă națională de o întindere și eficacitate fără de precedent și care a coincis cu interesul unor mari Puteri de a proceda la un început de revoluționare a „chestiunii orientale”, în sensul motivațiilor războiului purtat de aliați după declanșarea ostilităților de către țar, în 1853: pentru sud-estul european - un stat român, barieră inviolabilă. S-a afirmat, și după opinia noastră cu deplină îndreptățire, că războiul franco-italo-austriac din 1859 a coborât Principatele
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
dezmembrării Imperiului Otoman și al mișcării iredente față de Austria, cu o pistă de lansare a ideilor subversive către Ungaria, cu un adăpost și sprijin pentru luptătorii mișcării de emancipare a popoarelor (polonezi, unguri, bulgari ș.a.). Se întrezărea spectrul redeschiderii „chestiunii orientale” cu o adițiune nedorită în centrul și vestul Europei - aceea a suprimării clauzelor tratatului de la Paris din 1856, nefavorabile Rusiei. Dubla alegere a lui Al. I. Cuza, „această clară violare a voinței marilor puteri și a tratatelor - susține Barbara Jelavich
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
între popoare și civilizații. În prefața la Essai de synthèse de l’histoire de l’Humanité, el scria că, „pentru a studia istoria românilor, trebuie să cunoști mai întâi nu numai istoria tuturor vecinilor lor, ci și istoria întregii jumătăți orientale a Europei și cum asupra acestei Europe orientale s-au exercitat la diferite epoci toate curentele de civilizație ale Occidentului, cum Orientul acesta a trăit de la un anumit moment cu tradiții, cu idei noi, care începând de la anumite date i-
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
de synthèse de l’histoire de l’Humanité, el scria că, „pentru a studia istoria românilor, trebuie să cunoști mai întâi nu numai istoria tuturor vecinilor lor, ci și istoria întregii jumătăți orientale a Europei și cum asupra acestei Europe orientale s-au exercitat la diferite epoci toate curentele de civilizație ale Occidentului, cum Orientul acesta a trăit de la un anumit moment cu tradiții, cu idei noi, care începând de la anumite date i-au venit din Occident, ești dator să studiezi
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
a converti pe turci ne apare ca o manevră tactică și nu un gest izvorât din turcofilie și rusofobie. O explicație verificată ulterior și acceptată de istoriografia noastră nouă. Relațiilor între țările române și marile puteri în perioada redeschiderii crizei orientale la mijlocul veacului al XIX-lea și a Unirii <Principatelor> N. Iorga le-a consacrat numeroase note, comunicări, studii și conferințe: o bogăție de informații și idei, dintre care multe, și fiecare în parte, constituie puncte de plecare pentru noi contribuții
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
văl și nu ne rămâne decât să regretăm că nu și-a propus sau n-a găsit răgazul necesar, pentru a ne înfățișa formidabila masă de cunoștințe, pe care i-o bănuim, într-o operă masivă și închegată consacrată crizei orientale. În numeroase lucrări se află răspândite informații și argumente menite să demonstreze caracterul relațiilor româno-ruse, efectele lor pozitive, dar și țelurile acaparatoare ale țarismului. Mai presus de toate, însă, N. Iorga s-a oprit cu vădită plăcere asupra relațiilor româno-franceze
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
și claritatea demonstrației, stilul ce pare dictat de grija pentru o îndefectabilă proprietate a termenilor. Din acest punct de vedere, studiul său Contribution à la question d'Orient, București, 1930, m-a fascinat mai mult decât lucrări clasice consacrate «crizei orientale» și, neîndoielnic, a exercitat o influență binefăcătoare asupra preocupărilor mele profesionale. Cel puțin în domeniul istoriografiei, Iașii exercitau încă după primul război mondial o atracție căreia i-au dat curs, printre alții, Andrei Oțetea, Gh. Brătianu. Totuși, fenomenul invers prindea
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
viza Polonia, dar ea era general valabilă pentru o concepție înnoitoare. Istoriografia rusă nobiliară și burgheză a justificat de regulă politica externă țaristă. O mare doză de sinceritate a vădit Serghei Goriainov care, abandonând pretextele eliberatoare, dădea următoarea definiție chestiunii orientale: „pentru Rusia, toată chestiunea faimoasă a Orientului se rezumă în aceste cuvinte: de care autoritate depind strâmtorile Bosfor și dardanele ? Cine este deținătorul lor ?”. Este de la sine înțeles că politica externă a țarismului nu putea să nu se afle în
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
de emancipare și de ciocnirile cu marile puteri concurente. Când Nicolae I a crezut, după 1848, că mișcările revoluționare au fost stinse și că o înțelegere, fie și numai cu una din marile puteri posibilă, a redeschis în 1853 criza orientală. Este adevărat că și în 1853 țarul a proclamat lipsa oricărei intenții de anexiuni teritoriale, dar nimeni nu s-a mai lăsat înșelat. Metodele brutale în conducerea politicii externe și pretenția de infailibilitate erau proprii caracterului țarului, caracter grav alterat
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
au îndemnat la o periodizare a materiei. Periodizarea este mult înlesnită de individualizarea unor etape, distincte chiar la un examen sumar. Cea dintâi are ca punct terminus anul 1829. Este o fază a politicii externe țariste, dominată de redeschiderea crizei orientale, în care principalele probleme le constituie cea greacă, îndeosebi, cea a Principatelor Române și Serbiei. O a doua etapă am delimitat-o pentru anii 1829-1853, când centrul de greutate al crizei orientale se amplifică, când preponderența Rusiei și lupta împotrva
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
a politicii externe țariste, dominată de redeschiderea crizei orientale, în care principalele probleme le constituie cea greacă, îndeosebi, cea a Principatelor Române și Serbiei. O a doua etapă am delimitat-o pentru anii 1829-1853, când centrul de greutate al crizei orientale se amplifică, când preponderența Rusiei și lupta împotrva ei, dusă de puterile occidentale, în primul rând de Anglia, domină raporturile internaționale, când se produce ciocnirea militară între revoluție și țar, iar acesta din urmă, victorios, redeschide, în 1853, criza orientală
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
orientale se amplifică, când preponderența Rusiei și lupta împotrva ei, dusă de puterile occidentale, în primul rând de Anglia, domină raporturile internaționale, când se produce ciocnirea militară între revoluție și țar, iar acesta din urmă, victorios, redeschide, în 1853, criza orientală. Ultima etapă, 1853-1861, este dominată de înfrângerea Rusiei, decesul Sfintei Alianțe, modificarea sistemului de alianțe și eforturile Petersburgului de revenire în primul plan al relațiilor internaționale, revenire prilejuită și de „chestiunile” română și italiană. Această periodizare se aplică nu numai
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
decât îmbinând diplomația cu forța militară. Cea dintâi a fost profund și abil pusă în uz față de cei mai puternici, cea din urmă față de cei mai slabi. 1. 1825-1829 După cum se știe, există o foarte bogată literatură consacrată redeschiderii crizei orientale, în 1821, și urmărilor ei, până în 1829, în centrul atenției fiind chestiunea greacă. Este greu de observat că și istoriografia sovietică este mai abundentă pentru această fază a crizei orientale în comparație cu oricare alta. Un bilanț al problematicii politicii externe țariste
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
se știe, există o foarte bogată literatură consacrată redeschiderii crizei orientale, în 1821, și urmărilor ei, până în 1829, în centrul atenției fiind chestiunea greacă. Este greu de observat că și istoriografia sovietică este mai abundentă pentru această fază a crizei orientale în comparație cu oricare alta. Un bilanț al problematicii politicii externe țariste în acea fază a fost făcut cu prilejul elaborării tratatului de Istoria URSS în 12 volume. Ulterior, istoriografia sovietică s-a îmbolgățit cu alte studii, între care am aminti pe
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
alte studii, între care am aminti pe cele ale lui Arș, dar ele nu au modificat în esență datele fundamentale ale bilanțului amintit. Acesta din urmă, datorat lui A. V. Fadeev, poate fi astfel rezumat: -interesele Rusiei în soluționarea problemei orientale porneau de la faptul că ea era singura putere europeană, care avea o largă ieșire la Marea Neagră; de rezolvarea problemei orientale depindeau securitatea granițelor sale sudice și dezvoltarea economică a marginilor de stepă; -moșierimea din sudul Rusiei europene avea cel mai
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
ale bilanțului amintit. Acesta din urmă, datorat lui A. V. Fadeev, poate fi astfel rezumat: -interesele Rusiei în soluționarea problemei orientale porneau de la faptul că ea era singura putere europeană, care avea o largă ieșire la Marea Neagră; de rezolvarea problemei orientale depindeau securitatea granițelor sale sudice și dezvoltarea economică a marginilor de stepă; -moșierimea din sudul Rusiei europene avea cel mai mare interes în asigurarea exporturilor sale prin porturile Mării Negre; Iranul și Turcia asiatică se aflau pe primul loc al pieței
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
dominația otomană. Împrejurarea că, în cele din urmă, aceste popoare și-au cucerit independența, se datorează și neputinței Rusiei de a lua în stăpânire „punctele strategice” necesare apărării unor interese exclusive. În acea perioadă, problema greacă a constituit nodul crizei orientale. Iată cum sunt înfățișate în tratatul amintit mobilurile și desfășurarea politicii externe țariste față de chestiunea greacă: -între ruși și greci existau puternice legături religioase, culturale și economice etc.; în Basarabia, Crimeea, Azov, în Odessa etc. se aflau mari colonii grecești
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
luat legătura cu aristocrații greci aflați în slujba țarului: Ioan Capodistria, Ipsilanti etc.; -Sultanul, pretextând lupta împotriva contrabandei grecești, a închis de fapt strâmtorile pentru exportul rusesc; Capodistria a cerut țarului imediata intervenție în favoarea grecilor pentru a pune capăt chestiunii orientale; i s-a opus Nesselrode, care a recomandat abjurarea grecilor și nedeteriorarea relațiilor cu Turcia și monarhiile Europei. Celor două poziți le corespundeau două grupări nobiliare ruseștii: a) mulți curteni, cu funcții în armată, în administrație etc., posesori de mari
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
navigație prin strâmtori. La Alexandru I au prevalat primele considerente, dar ecuația s-a modificat sub urmașul său, Nicolae I. Potrivit opiniei unor istorici, A. V. Fadeev ar fi exagerat slăbiciunea țarismului în acțiunile diplomatice și militare în anii crizei orientale redeschisă în 1821. Credem că observația este valabilă numai pentru diplomația lui Alexandru I. G. L. Arș sublinia cu deplină îndreptățire că, odată cu venirea pe tron a lui Nicolae I, activizarea diplomației ruse în chestiunea orientală a sporit și, drept
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
militare în anii crizei orientale redeschisă în 1821. Credem că observația este valabilă numai pentru diplomația lui Alexandru I. G. L. Arș sublinia cu deplină îndreptățire că, odată cu venirea pe tron a lui Nicolae I, activizarea diplomației ruse în chestiunea orientală a sporit și, drept rezultat, și în diplomația engleză a apărut tendința unei înțelegeri cu Rusia în problema greacă. Dealtfel, la această concluzie ajunsese cu mulți ani înainte și A. V. Fadeev, care a dezvoltat-o amănunțit în modul cel
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
Rusia în problema greacă. Dealtfel, la această concluzie ajunsese cu mulți ani înainte și A. V. Fadeev, care a dezvoltat-o amănunțit în modul cel mai convingător. Nicolae I - spune A. V. Fadeev - a fost mai decis în politica sa orientală, și aceasta s-a întâmplat nu numai datorită caracterului său, ci și faptului că, în 1825, nemulțumirile moșierilor față de situația de la granițele de sud ale Imperiului și a comerțului au devenit mai vizibile. După înfrângerea decembriștilor, țarul n-avea interes
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]