7,260 matches
-
cu „Rege”. Semnificație de bază: stăpân universal (+ analogie antropomorfizantă). 3.1.8.3. Biblia conține și alte expresii ce ar putea fi considerate „nume divine”, care au o semnificație asemănătoare cu celelalte din acest câmp. Ele sunt alcătuite din numele generic în anexiune cu substantive ce desemnează obiecte ale stăpânirii divine: ’ElohQy h"róhot le-kol b"œ"r (Num 16,22 și 27,16): „Dumnezeul duhurilor a tot trupul”; ’ElohQy kol b"œ"r (Ier 32,27): „Dumnezeul a tot trupul
[Corola-publishinghouse/Science/2091_a_3416]
-
Dieu plein de savoir” (BJ); „a God of knowledge” (RSV). Expresia este un hapax în 1Sam 2,3c: ... k ’Pl dQ‘ÄÖ YHWH we lo’ nitekenó ‘alilÄÖ: „Căci Dumnezeu atotștiutor este Domnul, El cântărește faptele.” (t.n.) Formată din numele generic ’Pl în anexiune cu pluralul substantivului feminin dQ‘"h, „cunoaștere”, un plurale intensitatis 208, această expresie, care îl califica pe YHWH, exprimă atotștiința lui cu privire la faptele oamenilor 209. Semnificație de bază: cunoscător a tot ce se înfăptuiește. 3.1.9
[Corola-publishinghouse/Science/2091_a_3416]
-
be-:iberQykem s...ț be-’em"rekem s...ț ’ayyQh ’ElohQy hammišep"”. (Mal 2,17): „Voi obosiți pe Domnul cu vorbele voastre s...ț când ziceți: s...ț Unde este Dumnezeul dreptății?” (BS) Această expresie, în care ’Elohm, numele generic, este in anexiune cu substantivul mišep"”, ce denumește calitatea unui judecător de a fi drept, rectitudinea acestuia, este un semitism și e sinonima cu ’Elohm țaddq. Primele traduceri se știe că au fost cvasi-literale, introducând o astfel de
[Corola-publishinghouse/Science/2091_a_3416]
-
bune, fie o pedeapsă pentru fapte rele. Contextul determina aici semnificația expresiei, care, de fapt, este perfect sinonima cu cea a numelui precedent. Unii îl plasează între numele din această categorie și pe ’Pl zo‘Qm214 care, alcătuit din numele generic și participiul prezent al verbului z"‘am, „a fi indignat”, apare doar în Ps 7,12: ’Elohm ŠÄpQ” țaddq we-’Pl zo‘Qm be-kol yÄm: „Dumnezeu e drept judecător, oricând mânia lui se poate aprinde.” (t.n.) Traducerile
[Corola-publishinghouse/Science/2091_a_3416]
-
65,16): „Cine se va binecuvânta pe pamant se va binecuvânta de Dumnezeul adevărului și cel ce se va jură pe pamant se va jură pe Dumnezeul adevărului...” (BS) Aceste trei nume sunt sinonime și au aceeași structură gramaticala: numele generic ’Pl sau ’Elohm în anexiune cu un substantiv derivat de la rădăcina ’MN, a cărei sfera de semnificații pornește de la sprijin, fermitate, si de aici ajunge la siguranța, fiabilitate. Fermitate și fidelitate sunt sensurile substantivului ’emón"h, iar traducătorii sunt
[Corola-publishinghouse/Science/2091_a_3416]
-
h"-’Pl hanne’em"n este predicat nominal al carui subiect este YHWH. În cel de-al doilea citat, ne’m"n este predicat într-o propoziție relativă nominală. Acest nume este o expresie alcătuită de astă dată din numele generic articulat cu articol hotărât urmat de participiul formei nipe‘al a verbului ’"mân - este deci din aceeași familie lexicala cu cele trei nume de la paragraful anterior. Formă nipe‘al are drept corespondent în arabă formă infa‘ala219, având aceeași valoare
[Corola-publishinghouse/Science/2091_a_3416]
-
ei s...ț. Și fiindcă tu esti Dumnezeul iertării, îndurător, milosârd, mărinimos și mult milostiv, nu i-ai părăsit.” (G-R) Sall "ƒ este adjectiv, SolQah, participiu activ Q"l, iar ’Eloah sel ƒÄÖ, o expresie tipic semitica alcătuită din numele generic ’Eloah în anexiune cu substantivul feminin selƒ"h în formă de plural cu valoare intensivă 235. Toate aceste nume sunt din aceeași familie lexicala. Verbul s"laƒ, „a ierta”, are o întrebuințare exclusiv religioasă și îl poate avea ca
[Corola-publishinghouse/Science/2091_a_3416]
-
în general și în particular celui care a ajuns să fie desemnat în mod preponderent că „Tatăl”, pe de altă parte. Cu acestea din urmă se cuvine să începem. 3.2.1. Nume date „Tatălui” 3.2.1.1. Nume generice și înlocuitori ai Numelui inefabil Noul Testament s-a constituit și s-a scris în cadrul unei culturi de limba greacă, pe baza unei tradiții și terminologii veterotestamentare mediate de Septuaginta. Acest fapt se reflectă și în felul în care este numit
[Corola-publishinghouse/Science/2091_a_3416]
-
care este numit Dumnezeu în aceste scrieri. 3.2.1.1.1. Theós este numele cel mai des întâlnit. Septuaginta a tradus prin el pe ebraicul ’Pl / ’Eloah / ’Elohm și toți traducătorii îl transfera la fel, ca pe numele generic al divinității. Termenul posedă o ambivalenta de fond: îl desemnează nu numai pe Dumnezeul unic, exclusiv: ... oídamen hóti oudèn eídolon en kósmÄÎi kaì hóti oudeìs theòs ei mg hežs (1Cor 8,4b): „... știm că idolul nu este nimic în lume
[Corola-publishinghouse/Science/2091_a_3416]
-
slavei”, care corespunde ebraicului ’Pl hakkabÄd246, iar în Efeseni 1,17, ho patgr tQÎs dóxQs: „Părintele mărirei” (SC); „Tatăl mărirei” (Blaj); „Tatăl slavei” (BVA, G-R, BS, C). Aici numele care devine „nume revelat” în Noul Testament, ho patgr, ia locul numelui generic ho theòs. 3.2.1.1.5. hQ dýnamis: „putere” (SC, Blaj, G-R, BS); „Putere” (BVA); „puterea lui Dumnezeu” (C); „Virtus” (Vg); „la Puissance” (BJ); „Power” (RSV). Dumnezeu e numit astfel doar în Matei 26,64 și Mc 14,62
[Corola-publishinghouse/Science/2091_a_3416]
-
tu Hristosul, Fiul Celui binecuvântat?” (G-R). Este un adjectiv substantivat. 3.2.1.1.9. ho hýpsistos: „Cel Preaînalt” (toate traducerile românești); „Altissimus” (Vg); „le Très-Haut” (BJ); „the Most High” (RSV). Septuaginta folosește acest adjectiv substantivat pentru a traduce numele generic ‘ElyÄn248. Dumnezeu este numit astfel numai o dată, în Luca 1,32: în episodul Buneivestiri, îngerul îi spune Mariei că fiul pe care îl va naște „Fiul Celui Preaînalt se va chema” (hyiòs hypsístou klQthesetai). Iar în alt loc, hýpsistos este
[Corola-publishinghouse/Science/2091_a_3416]
-
mare varietate de forme gramaticale. Numele revelat, YHWH, care este și cel mai frecvent, are forma de verb la imperfect, iar înlocuitorul sau, ’A:Än"y, este un substantiv la plural însoțit de pronumele sufix de persoana I singular. Numele generice sunt și ele variate: substantive la singular (’Pl, ’Eloah, Šaddai), la plural (’Elohm), adjective substantivizate (‘ElyÄn - aram. ‘Ill"i’"). Restul numelor pot fi clasificate gramatical după cum urmează: - substantive (10): ƒ"z"q (3.1.7.3.), ’A:Än (3
[Corola-publishinghouse/Science/2091_a_3416]
-
deosebiri neesențiale. 4.1.1. All"h (2.1.1.) și ’Pl, ’Eloah, ’Elohm (3.1.1.), respectiv, șhoț theós (3.2.1.1.1.). Cu o singură excepție (traducerea ASM a Coranului), toți le traduc cu „Dumnezeu”, numele generic al divinității din limba română. 4.1.2. al-′ayy (2.1.2.2. și 3.1.3.2.) și ’Pl ƒ"y/’Elohm ƒ"y/’Elohm ƒ"yym/ ’Elaha ƒ"yya (3.1.3.2.), respectiv
[Corola-publishinghouse/Science/2091_a_3416]
-
1.) au același conținut semantic: bine cunoscător, sau chiar atotcunoscător, cum au tradus unii numele biblic. Valoarea intensivă este însă redata diferit din punct de vedere gramatical: formă intensivă de participiu activ la numele coranice și expresie formată din numele generic ’Pl în anexiune cu pluralul lui dQ‘"h, „cunoaștere”, un plurale intensitatis, la numele biblic. Celelalte două nume coranice înrudite, cu forma de participiu activ ‘"lim (2.1.8.1.) și ‘All"m (2.1.8.2.) - formă intensivă - sunt
[Corola-publishinghouse/Science/2091_a_3416]
-
3.2.2.12.3.). Toate aceste nume se referă la veracitatea și fidelitatea lui Dumnezeu. Conținutul lor poate fi redat cu exactitate în limba română prin „Vrednic de crezare/de încredere”; la cele biblice, care au în componență numele generic, se va adăuga și „Dumnezeul...”. 4.1.22. ′"fi: (2.1.11.6.) și ŠomQr (3.1.16.4.), când au semnificația de „Păzitor”, „Ocrotitor”. 4.1.23. Nór (2.1.12.3.) și ’Ar (3.1.13.2.), respectiv
[Corola-publishinghouse/Science/2091_a_3416]
-
și ’Pl misetatter (3.1.3.4.). Pentru a le compară, l-am disociat pe primul de antonimul sau cu care constituie o unitate paradoxala, iar la numele biblic ținem seama numai de al doilea termen al expresiei, întrucat numele generic constituie un simplu suport pentru acest atribut 308. Ambele sunt participii active și sunt uneori traduse la fel, cu „ascuns”. Dar, în vreme ce, în cazul numelui coranic, contextul restrâns permite interpretări variate, dintre care cele mai evidente (fără speculații teologice) sunt
[Corola-publishinghouse/Science/2091_a_3416]
-
6.) și ’Pl neq"mÄÖ (3.1.11.5.)/ ’Pl gemulÄÖ (3.1.11.6.) au semnificații foarte asemănătoare (Cel care pedepsește pentru rău), însă nu se traduc la fel, deoarece numele biblice sunt expresii ce au în componență numele generic ’Pl și trebuie traduse cu „Dumnezeul răzbunării/răzbunărilor”, în vreme ce numele coranice îngăduie mai multe variante, cum ar fi „Răzbunătorul”, „Pedepsitorul”, respectiv „Stăpânul răzbunării”, „Cel ce răzbuna”. Expresia biblică DorQš d"mm (3.1.11.7.), „Răzbunătorul sângelui”, măi concretă
[Corola-publishinghouse/Science/2091_a_3416]
-
Procedeele de traducere folosite sunt \:" - împrumutul direct (foarte rar): numele suprem al divinității în Coran, All"h, în traducerea ASM, și numele hristice IQso¤s, Christós, Emmanouel și tò Alpha kaì tò Ä méga, ho amen. - transferul direct: toate numele generice care desemnează divinitatea, atât coranice, cât și biblice („Dumnezeu”, cu excepția traducerii ASM), numele coranice, ’A≤ad și W"≤id („Unul”), Rabb („Domn”, „Stăpânitor”), al-Malik („Regele”), Nór; numele biblice ’!>, gr. ho pater („Tatăl”), ’A:Än, gr. kýrios („Domn”), ’Eƒ":, gr. hežs
[Corola-publishinghouse/Science/2091_a_3416]
-
al-Faðl: - transpunere: „Cel cu hâr (nemărginit)”, „Cel cu (mare) Milă”; - modulare parțială: „Stăpânul harului (nemărginit)”; - echivalentă: „binefăcătorul”, „Mărinimos”, „Darnic”; - adaptare: „Dătător de mare indurare”, „Dătător de hâr (nemăsurat)”. O structură asemănătoare o au numele divine biblice alcătuite dintr-un nume generic în anexiune cu un substantiv abstract ce denumește o calitate pe care o posedă divinitatea. Și în aceste cazuri, traducătorii aleg soluții diferite. De exemplu, în cazul numelui ’Pl ’ emeÖ, întâlnim următoarele procedee: - calcul structural: „Dumnezeul adevărului”; - modelarea parțială: „Dumnezeul
[Corola-publishinghouse/Science/2091_a_3416]
-
legate de un trecut nedefinit; b) construcția narativă; c) caracterul fictiv; d) capacitatea de a emoționa; e) valoarea de model exemplar. Această transformare s-a produs ca rezultat al unei bătălii pentru autoritate, desfășurată Între două categorii de elite intelectuale (generic vorbind, filosofii și poeții) și două tipuri de discurs: Programul mitologic și adevărul asociat lui erau considerate ca având autoritate și eficiență, fiind demne de păstrat. Așa cum am văzut, miturile erau caracterizate de aceeași autoritate și eficiență ca și performanțele
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
și simbolului, poeziei, artei, ritualului. Un prim pas În simplificarea acestei dezbateri constă În stabilirea unor granițe și, implicit a unor câmpuri, conceptuale clare. Astfel, după H. Morier (1961, pp. 264-265), există patru accepții importante ale termenului mit: a) sensul generic: povestire de origine etnică având o valoare alegorică - spre exemplu, mitul răpirii focului; b) sensul particular: același tip de povestire, ancorat Însă Într-un sistem religios și poetic - spre exemplu, mitul lui Prometeu; c) sensul extins: ansamblu de concepții colective
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
activitate desfășurată de actori, dansatori, muzicieni, precum și de spectatori sau alte publicuri. Teatrul, dansul, muzica sunt cuvinte echivalente care se referă la genuri specifice ale performanței. Teatrul accentuează narațiunea, dansul mișcarea, iar muzica sunetul” (1987, p. 23). În această clasă generică a „performanțelor” se integrează toate formele sociale de manifestare, de reconstituire și de actualizare a unor modele culturale, realizate pentru un grup sau pentru un public numeros: Aceste activități au În comun câteva calități fundamentale: 1) un mod specific de
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
omului. Totodată, a te face de râs, a nu fi la Înălțime reprezintă eșecuri majore În interacțiunile sociale. Goffman a considerat că orice interacțiune socială este una Încadrată (frame) de un sistem ritual. Ceea ce Înseamnă că ritul reprezintă un sistem generic de modelare a comportamentului, este omniprezent, difuz, neasociat unor momente, locuri, situații excepționale. Astfel, eticheta, protocolul, „bunele maniere”, formele de „etalare” a persoanei nu ar fi altceva, pentru cercetătorii fideli modelului lui Goffman, decât o subclasă a manifestărilor rituale. Faptul
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
orice comportament care Întrunește asemenea atribute devine, automat, ritual. În acest sens, două observații mi se par pertinente. Referindu-se la dimensiunea comunicațională, R. Rappaport (1999, pp. 52-53) atrage atenția asupra faptului că, deși orice manifestare socială are o funcție generică de comunicare, mesajele transmise de aceste manifestări nu sunt Întotdeauna și În mod necesar identice. Astfel, riturile complexe transmit informații despre Întregul ansamblu cultural, prin mesaje care nu sunt codate de performeri, ci precodate de o tradiție socială comun acceptată
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
sine stătător, un fel de echivalent al religiei sau al științei. Magia, așa cum observă cu subtilitate Jonathan Z. Smith (2004, p. 216), a fost mereu definită În mod „privativ”, ca o formă culturală plasată Între alte două mari configurații culturale generice - religia și știința - formă care are trăsături comune, dar nu total identice și cu una, și cu alta: Magia seamănă cu religia sau știința, dar nu are toate caracteristicile acestora. În asemenea definiții, o diferență esențială este promisă, iar apoi
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]