2,571 matches
-
vârstă, devenise tare priceput În tainele manticii și, totodată, În știința dialecticii”. 7. Când Theon a terminat ce avea de spus, atenianul Eustrophos, mi se pare, adresându-mi-se, a grăit așa: „Bagi de seamă cu câtă pasiune apără Theon dialectica? (E) Puțin mai lipsește să nu poarte În spinare și pielea de leu... Dar, În acest caz, noi, care vedem În număr Începutul tuturor lucrurilor, fără excepție, al oricărei substanțe și existențe, fie divină, fie umană, noi, care-l considerăm
[Corola-publishinghouse/Science/1931_a_3256]
-
lectură a Epigonilor, poezie care dădea impresia facilității unei antiteze romantice, căci eminescologia n-a depășit niciodată tălmăcirea școlărească de simplă artă poetică de fragedă tinerețe. Dar Epigonii nu-și dezvăluie înțelesurile fără ansamblul operei, fără modul cum conturează Eminescu "dialectica" eternei reîntoarceri, în istorie și în artă, cum intuițiile lui se întâlnesc cu ale lui Nietzsche și se despart, în același timp. Arsenalul de imagini eminesciene coincide, în bună măsură, cu al lui Nietzsche. Lumea ca teatru li se dezvăluie
[Corola-publishinghouse/Science/1565_a_2863]
-
postmoderniști". Raportându-se la istorie, ei vor progresul cu orice preț, precum Cațavencu al lui Caragiale, iar în plan real-istoric precum C. A. Rosetti, calificat de Eminescu drept "părintele demagogiei române". Interesant că opțiunea lui Nietzsche pentru epigon vine din dialectica eternei reîntoarceri, care abandonează, totuși, ideea hegeliană de progres. Știut e că și Eminescu e un antihegelian, dialectica lui fiind, în realitate, o antitetică. E una dintre acele întâlniri stranii dintre Eminescu și Nietzsche, dovadă că ei gândeau la fel
[Corola-publishinghouse/Science/1565_a_2863]
-
plan real-istoric precum C. A. Rosetti, calificat de Eminescu drept "părintele demagogiei române". Interesant că opțiunea lui Nietzsche pentru epigon vine din dialectica eternei reîntoarceri, care abandonează, totuși, ideea hegeliană de progres. Știut e că și Eminescu e un antihegelian, dialectica lui fiind, în realitate, o antitetică. E una dintre acele întâlniri stranii dintre Eminescu și Nietzsche, dovadă că ei gândeau la fel, dar în ecuații ontologice total diferite. O "ecuație" sofistică, la Nietzsche, în spiritul adevărului, la poetul nostru. "Filosofia
[Corola-publishinghouse/Science/1565_a_2863]
-
au o apariție... istorică!), concepte operaționale etc., toate într-o incoerență haosmică, pe care bietul învățăcel trebuie să le uite chiar a doua zi de după bacalaureat. Re-, ne asigură Lyotard, are sensul de întoarcere la punctul de plecare, evocând aceeași dialectică a eternei reîntoarceri nietzscheene. Interesant că, de data aceasta, Lyotard trebuie să reintroducă pe novum, pe care postmodernismul îl respinge, cu singura lui excepție. Doar această reîntoarcere garantează ceva nou. E o garantare, însă, ce nu funcționează la nivelul diacronic
[Corola-publishinghouse/Science/1565_a_2863]
-
Așa ar fi, dacă, în realitate, teoria nemoianiană n-ar musti, din capul locului, de ideologie. Teoria secundarului are o țintă precisă: de a discredita majoritățile în favoarea minorităților, fiind un tipic simptom de political correctness. Aparent, Virgil Nemoianu propune depășirea dialecticii de tip hegelian, funcțională în imaginarul modernist al istoriei ca progres, în favoarea unei antitetici cu o destul de veche tradiție în gândirea românească, de la Dimitrie Cantemir și Ion Heliade Rădulescu până la Eminescu, Blaga și Ștefan Lupașcu. El pare a ține cont
[Corola-publishinghouse/Science/1565_a_2863]
-
poezia" naturii (frunzele), așa cum, la rându-i, "poezia" omului poate fi dezbrăcată de cuvinte, iar catedrala de "schele" spre a putea fi contemplată chiar în inima tăcerii. Surpriza e că, deodată, Wittgenstein devine "eminescian". În cartea mea din 1984, Eminescu Dialectica stilului, am vorbit pe larg despre gestul dezbrăcării de formă la poetul nostru. Acest frapant fenomen fusese sesizat încă de Mircea Eliade în celebrul său eseu Mitul insulei lui Euthanasius (1939). Ascuțimea gândului eminescian este cu atât mai tulburătoare, cu
[Corola-publishinghouse/Science/1565_a_2863]
-
lucrările lui Ernest Mandel, pe care se sprijină unul dintre cei mai serioși teoreticieni ai postmodernismului Fredric Jameson). Teza lui Jürgen Habermas că modernitatea a fost un proiect neîncheiat, pe abandonul căruia a crescut postmodernitatea, se coroborează perfect cu viziunea "dialectică" a lui Jameson 210. Prima revoluție tehnologică (1848-1890), aceea a mașinii cu abur, are corespondent un capitalism de piață (națională), arcuindu-se, în plan literar, între romantism și realism (naturalism); a doua revoluție tehnologică (1890-1940), a motoarelor electrice și a
[Corola-publishinghouse/Science/1565_a_2863]
-
gândeau în cheie transdisciplinară. O premisă personală era, în ceea ce mă privește, critica ontologică pe care o practicam deja pe vremea când postmodernismul se găsea la apogeu în lume. O particularizasem în ceea ce am numit poetica oglinzii, valorificată în Eminescu Dialectica stilului (1984), apoi în toate cărțile mele, culminând cu Complexul Bacovia și Caragiale abisal. Abia după lectura cărții lui Basarab Nicolescu Transdisciplinaritatea, m-am decis că e timpul consacrării termenului transmodernism ca marcă a noului secol XXI. A urmat un
[Corola-publishinghouse/Science/1565_a_2863]
-
transdisciplinaritate constituie, după opinia mea, contribuția europeană cea mai însemnată la cristalizarea noii paradigme. Filosofia lui Ștefan Lupașcu, altminteri, este și o cheie hermeneutică pentru reinterpretarea operei lui M. Eminescu, instrument de care m-am slujit încă din lucrarea Eminescu Dialectica stilului (1984). Întemeietorii transdisciplinarității n-au folosit termenul transmodern, însă ei sunt "localizabili" în plină transmodernitate. În context, filosofia neoraționalistă a lui Ștefan Lupașcu stă la temeliile transdisciplinarității. Gândirea lui este considerată una pentru mileniul trei. Faptul a fost recunoscut
[Corola-publishinghouse/Science/1565_a_2863]
-
lume, așa cum filozofia, tot vie și neparalizată de absolut, concepe din plin distribuirea absolutului unic în unități și a ființei în deveniri"301. Pe același fond al matricii triadice europene vine și filosofia lui Ștefan Lupașcu, dar nu în sensul dialecticii triadice hegeliene. Pentru a o descrie, Petru Ioan se vede în situația de a recurge la o adevărată invazie de trei: "În portretul-robot pe care i-l asigură Ștefan Lupașcu, noua logică, <<ternară>>: (6) nu abolește, ci doar restrânge acțiunea
[Corola-publishinghouse/Science/1565_a_2863]
-
N. Georgescu-Roegen, Basarab Nicolescu ș. a. Originalitatea lui Ștefan Lupașcu vine din extraordinara lui capacitate interdisciplinară și transdisciplinară, care i-a permis ca pe fondul unor disponibilități native, să redimensioneze concepția despre materie și formă a lui Aristotel (hilemorfism), cât și dialectica lui Hegel, coroborându-le cu marile achiziții din filosofia și știința secolului al XX-lea, începând cu descoperirea cuantei lui Max Planck la 1900 și continuând cu complementaritatea lui Niels Bohr, cu principiul excluziunii lui Pauli sau cu relațiile de
[Corola-publishinghouse/Science/1565_a_2863]
-
științifică, având drept corespondent știința fizicii, golită de afectivitate, rece. Ea provoacă boala mentală numită schizofrenie.310 Etica biologică este a eterogenizării ierarhice, dezvoltând antagonisme între omogen și eterogen, în care este prinsă știința medicinii. Este etica ideologiilor conflictuale din dialectica lui Hegel Și Marx, conformă cu logica clasică a tezei și antitezei, ducând la antagonismul claselor și la totalitarism, dar tot atât de bine la individualism excesiv, anarhic, "liberalism sau capitalism sălbatic, conform cărora nu mai contează decât reușita individuală, în dauna
[Corola-publishinghouse/Science/1565_a_2863]
-
va fi de nici un ajutor, așa că își va deschide un drum nou. Încercam, pe vremea aceea, și eu un drum nou în eminescologie, chiar cu ingerințe heideggeriene, dar cartea Svetlanei Paleologu-Matta va avea o soartă și mai contorsionată decât Eminescu Dialectica stilului (1984). Eminescu și abisul ontologic a fost, mai întâi, redactată în franceză, ca teză de docență, sub titlul Eminescu, axiologie poétique. Însă comisia de la Universitatea din Zürich nu-l cunoștea pe Heidegger, în jurul acestuia, altminteri, creându-se o atmosferă
[Corola-publishinghouse/Science/1565_a_2863]
-
care, într-o adecvată traducere a lui N. Breban, sună așa: Ai caracter, ai deci o trăire-tip ce revine mereu). Eminescu o numește trăire în Archaeus, orice încercare fiind arheală. Noica a mers pe linia încercării eminesciene, neîncrezător în dialectica nietzscheană, elaborând alternativa antitetică la devenirea întru devenire, anume devenirea întru ființă. Dar Kundera ce cale alege? Fără s-o știe, el interpretează pe Nietzsche "în sens eminescian", adică are adevărata intuiție a ceea ce se numește mitul eternei reîntoarceri. O
[Corola-publishinghouse/Science/1565_a_2863]
-
rupture / 230 XIII. The poetry of transparency / 237 XIV. The transmodernism of Victor Teleucă / 245 XV. In the crystal's grove / 258 XVI. Why Kundera is not postmodernist / 266 DE ACELAȘI AUTOR: *Marele zid, roman, Editura Junimea, Iași, 1981; *Eminescu Dialectica stilului, Editura Cartea Românească, București, 1984, col. "Eseuri"; *Modelul ontologic eminescian, Editura Porto-Franco, Galați, 1992, col. "Studii eminesciene"; *Istoria Hușilor, Editura Porto-Franco, Galați, 1995, coordonator; *Plecat-am nouă din Vaslui, epigrame, Vaslui, 1996, în colaborare; *Provocarea valorilor, eseuri critice, Editura
[Corola-publishinghouse/Science/1565_a_2863]
-
social. Un singur lucru pare să se focalizeze asupra lui cu predilecție: tirul fulgerelor. Cu cât substanța lui se călește în indiferența crescândă, cu atât conductibilitatea ei la fulminență sporește: atât cât rezistă, pe culmile disperării omul devine paratrăsnet. O dialectică neliniștitoare se amorsează între, pe de o parte, capacitatea lui de conducție și dispersie a urgiei și, pe de alta, incapacitatea urgiei de a-l distruge. Un fel de pariu pe transferul de nemurire devine tentația principală a acestei dinamici
[Corola-publishinghouse/Science/84994_a_85779]
-
până la adoptare modul de a fi înseamnă că de fapt o faci fără să-ți dai seama și că trebuie să fii ajutat să conștientizezi lucrul ăsta." Pătruns de mirosul greu al locului ca de-o inspirație reziduală impermeabilă la dialectică, arhitectul se simți agentul molipsirii lumii cu modele aristocratice, ca și cum valabilitatea acestora ar fi atârnat în vreun fel de răspândirea interesului pentru ele. Aaa, nu, asta reprezenta o nepermisă concesie făcută mercantilismului burghez, ce contravenea ideologiei de castă singularizată definitiv
[Corola-publishinghouse/Science/84994_a_85779]
-
ei și în cortul nomazilor aceeași strategie amicală; acolo însă neîncrederea prevalase. Acel "noi vrem să trăim ca voi" fusese clar trântit ca baricadă în calea întâlnirii, și tocmai pentru a împiedica imprevizibilul du-te-vino al conversației. Tranc! Oameni suspicioși la adresa dialecticii lăsaseră poarta unui baraj ce protejează de viituri cu prețul secetei. Ștampila lor cu inscripția "aprobat" căzuse greu pe un proiect în albul cel mai murdar. Cum ar veni, nu vrem să știm cine sunteți, căci știm deja foarte bine
[Corola-publishinghouse/Science/84994_a_85779]
-
facă rost de-o privire publică mai tolerantă... − Știi ce cred? Ei nu de atenția noastră au nevoie, cât de neatenție: practică un joc de-a distragerea, și nu atragerea atenției. Pură strategie, artă marțială brută, pe care-o opun dialecticii noastre. Fascinat de privirile solicitate insistent, narcisistul se mișcă greoi și previzibil, urmând spotul reflectoarelor, ceea ce face ca spațiul din jurul lui să devină mai permeabil mașinațiunilor de tot felul. Acest "vă rog să mă-nțelegeți!" e un truc de iluzionism
[Corola-publishinghouse/Science/84994_a_85779]
-
pe care le deschid în prelungirea lor cele două - simbol religios și mit, prima, gândire magică și ritual, a doua -, regăsim polaritatea primă a cuvântului și gestului, a demersului și a discursului, precum și ridicarea gestului operațional la nivelul semnificării cuvântului. Dialectica sacrului și profanului în Occident a dat câștig de cauză operaționalului, sau, cum spune un postmodern ca Jacques Derrida, fonocentrismului și logocentrismului. Ceea ce un logos gândit mitic drept cauză primă ne propunea ca inteligibilitate semnificantă a lumii în temeiul responsabilității
Semn și interpretare by Aurel Codoban [Corola-publishinghouse/Science/295577_a_296906]
-
ilustrare a mitului sub formă de tablouri în acțiune. Mitul și ritualul au finalități opuse: ceea ce o societate o spune sub forma mitului, cea vecină o spune sub forma ritualului și invers. Raportul dintre ele trebuie căutat în planul unei dialectici a sintagmei și paradigmei, a metonimiei și metaforei, a discontinuului și continuului, dar numai după ce, în prealabil, și unul și altul au fost reduse la elementele lor structurale. Alăturarea bucătăriei unei societăți, sistemelor de înrudire, sistemelor mitologice și ritualului devine
Semn și interpretare by Aurel Codoban [Corola-publishinghouse/Science/295577_a_296906]
-
retorice. Travaliul hermeneutic, în urma căruia se realizează înțelegerea, este de ordinul exegezei și are efectul explicitării și interpretării. Nevoia de interpretare se leagă de momentele unei pierderi de sens originar, de o criză a sensului concomitentă cu momentele secularizării, ale dialecticii sacrului și profanului. Primul moment al pierderii de sens se subdivide în cel grec -în care hermeneutica restaurativă este solicitată de declinnul tradiției care, de altfel, îngăduie nașterea filosofiei - și cel alexandrin, care, prin extinderea lumii grecești, aduce o nouă
Semn și interpretare by Aurel Codoban [Corola-publishinghouse/Science/295577_a_296906]
-
bolile de ficat, deoarece ficatul este amar, și se dă seva viței de vie pentru bolile de ochi, deoarece strugurele rotund seamănă cu un ochi), astrologia (destinul omului este legat de constelațiile din momentul nașterii) etc. Există în hermetism o dialectică a ocultării și revelației, a lui a ști și a spune, care funcționează după anumite legi ale păstrării și revelării secretului. Hermes poate revela și arăta, dar și ascunde sau obscuriza lucrurile, pentru ca generațiile următoare să continue căutarea. Nici un text
Semn și interpretare by Aurel Codoban [Corola-publishinghouse/Science/295577_a_296906]
-
poate fi demonstrată în raport cu calitatea unei lumi cum este cea a 109 noastră, și invocîndu-I pe Dionysos, Nietzsche nu reinstaurează un zeu antic, ci impune o "lume dionysiacă", a cărei viață este voință de autoconservare și autoexaltare. Adică, în ordinea dialecticii sacrului și profanului, Nietzsche sacralizează pur și simplu viața. Viața este un fenomen complex, cu multiple fațete, marcat inevitabil de pluralitate. Sacralizarea ei implică inevitabil politeismul. Gândirea lui Nietzsche nu este atunci ateistă decât pentru că este împotriva monoteismului. De altfel
Semn și interpretare by Aurel Codoban [Corola-publishinghouse/Science/295577_a_296906]