7,959 matches
-
a contribuit, în măsura hotărâtoare, la consolidarea pozițiilor Rusiei în Orientul European. Căci, manevrând cu bine cunoscuta-i abilitate, diplomația rusă a reușit să obțină și colaborarea celei franceze, în scopul aplanării și a acestei crize potrivit obiectivelor politicii sale orientale 31. Sub mască bunelor intenții se ascundea, însă, adevărata față a politicii orientale a Rusiei pusă în 29 Cf., Anexă la raportul Nr. 24, din 17 noiembrie 1795, al lui Ulrik Celsing, în Veniamin Ciobanu, Noi informații documentare, p. 677
[Corola-publishinghouse/Science/1555_a_2853]
-
manevrând cu bine cunoscuta-i abilitate, diplomația rusă a reușit să obțină și colaborarea celei franceze, în scopul aplanării și a acestei crize potrivit obiectivelor politicii sale orientale 31. Sub mască bunelor intenții se ascundea, însă, adevărata față a politicii orientale a Rusiei pusă în 29 Cf., Anexă la raportul Nr. 24, din 17 noiembrie 1795, al lui Ulrik Celsing, în Veniamin Ciobanu, Noi informații documentare, p. 677. 30 Cf., ibidem, p. 669-670. 31 La 25 noiembrie 1786, Daniel Dolfin informa
[Corola-publishinghouse/Science/1555_a_2853]
-
urmat o serie de alte agresiuni care au contribuit la alterarea tot mai accentuată a raporturilor ruso-turce sfârșind, cum se știe, prin declanșarea unui nou conflict militar, în anul 1787, eveniment care a marcat debutul unei alte faze a problemei orientale din secolul XVIII 33. Așadar, provocând, de fapt, în mod deliberat, războiul pe care Poartă Otomană i l-a declarat, în luna august 1787, prin amintitele agresiuni teritoriale și politice la adresa integrității Imperiului Otoman și a stabilității sistemului politic pe
[Corola-publishinghouse/Science/1555_a_2853]
-
împiedicat-o să pună în aplicare celebrul "proiect grec", prin care Ecaterina a II-a urmărea, de fapt, realizarea celei mai radicale modificări a echilibrului de forțe din Europa Orientala, în favoarea Rusiei și în defavoarea intereselor tuturor celorlalți factori ai problemei orientale. Politică orientala a Rusiei a mai fost afectată, totuși, la întretăierea deceniilor nouă și zece ale secolului XVIII, si de regruparea forțelor politice de pe Continent, concretizata în constituirea Triplei Alianțe de la Loo, din 13 iunie 1788, de către Anglia, Prusia și
[Corola-publishinghouse/Science/1555_a_2853]
-
nu numai că a înlăturat posibilitatea unui război între Austria și Prusia, dar a deschis și calea unei colaborări a celor două puteri în problema orientala 34. Constituirea Triplei Alianțe de la Loo marca, totodată, si o radicală modificare a politicii orientale a Mării Britanii. Nevoită să menajeze Rusia, pentru a o avea, daca nu că aliata efectivă împo 32 Ibidem, p. 249. 33 Cf., si ibidem. 34 Cf., Marian Zgórniak, Die ÎI. und III. Teilung Polens und die Französische Revolution, în
[Corola-publishinghouse/Science/1555_a_2853]
-
Rusia a fost, totuși, nevoită să încheie pacea cu Imperiul Otoman, la Iași, la 9 ianuarie 1792, deși situația de pe teatrul de război îi era net favorabilă. Or, această decizie evidenția, pe de o parte, discrepanta dintre amploarea politicii sale orientale și posibilitățile reale de transpunere a lor în practică. Pe de altă parte, pacea de la Iași mai dezvăluia și faptul că, din cauza propriilor planuri de modificare a "hârtii politice" a Peninsulei Balcanice, Imperiul Habsburgilor Austrieci nu putea constitui un punct
[Corola-publishinghouse/Science/1555_a_2853]
-
österreichische-russische Gegensatz în Zeitalter Napoleons, în "Rußland und Österreich zur Zeit der Napoleonischen Kriege", Herausgegeben von Anna M. Drabeck, Walter Leitsch und Richard G. Plaschka, Verlag der österreichische Akademie der Wissenschaften, Wien, 1989, p. 86-88. ca elementele constitutive ale problemei orientale din perioada cronologică în care am plasat tematica acestei monografii sunt, de fapt, în linii generale, aceleași cu cele din perioada anterioară, dar care s-au manifestat pe alte planuri, cu alte cauze și cu alte consecințe atât asupra sistemului
[Corola-publishinghouse/Science/1555_a_2853]
-
de fapt, în linii generale, aceleași cu cele din perioada anterioară, dar care s-au manifestat pe alte planuri, cu alte cauze și cu alte consecințe atât asupra sistemului politic continental, cât, mai ales, asupra condiționărilor reciproce între evoluția problemei orientale și poziția internațională a statelor nordice. Este și motivul pentru care am optat pentru această structură internă a monografiei. Opțiune care sugerează, de altfel, și metodologia aplicată în cercetarea tematicii care, în urma investigațiilor întreprinse, atât cât mi-a stat în
[Corola-publishinghouse/Science/1555_a_2853]
-
a unor îndelungi investigații în arhive din Anglia, Germania, Suedia și Italia (Veneția), unde am urmărit rapoartele reprezentanților diplomatici englezi, prusieni, suedezi și venețieni care au reprezentat țările lor la Istanbul și la Petersburg, punctele cele mai "fierbinți" ale problemei orientale. Marea majoritate a acelor rapoarte le-am inclus în colecția inițiată de mine, sub genericul Europe and the Porte. New Documents on the Eastern Question, din care au fost tipărite primele două volume, iar următoarele două (volumele III și IV
[Corola-publishinghouse/Science/1555_a_2853]
-
reușit să surprindă și să comenteze evenimente și fenomene istorice la care au fost, nu o dată, martori oculari, iar la desfășurarea unora, îndeosebi a celor din domeniul diplomației, au participat efectiv. Este vorba de evenimentele care au configurat complexitatea problemei orientale din această perioadă cronologică, precum și implicațiile lor asupra intereselor zonale sau, chiar, continentale ale statelor nordice. Firește, acestor surse le-am adăugat contribuțiile, pe diverse planuri, ale istoriografiei universale, de care am profitat din plin, ori de câte ori a fost necesar pentru
[Corola-publishinghouse/Science/1555_a_2853]
-
ce a marcat poziția Franței Republicane față de problemele majore ale situației internaționale. Or, această poziție a influențat, nu arareori, în mod negativ, din perspectiva intereselor popoarelor care așteptau concretizarea pozitivă a acelor principii, evoluția crizei politice continentale și a problemei orientale. Deoarece, așa cum s-a remarcat, "Convenția, care a ținut să inaugureze domnia rațiunii pure, se va supune constant rațiunii de stat" (s. Ven.C.)10. Această rațiune de stat dictă conducătorilor politici ai Franței Republicane să revizuiască politică promovată de
[Corola-publishinghouse/Science/1555_a_2853]
-
Ven.C.)10. Această rațiune de stat dictă conducătorilor politici ai Franței Republicane să revizuiască politică promovată de vechiul regim față de Imperiul Otoman, inaugurată de "revoluția diplomatică" din anul 1756, care a avut ca efect subminarea autorității Franței în problema orientala, ca urmare a renunțării la politica activă în Orientul European. Ceea ce a înlesnit consolidarea pozițiilor în zona ale aliaților săi, în teorie, dobândiți în anul 1756, dar adversari ireconciliabili, în practică politică, anume cele ale Austriei, dar, mai ales, ale
[Corola-publishinghouse/Science/1555_a_2853]
-
Porții Otomane, exercitată prin intermediul domnilor fanarioți din cele două Principate, urma a fi contracarata de consulii francezi, exact prin același intermediu 12. Așadar, consulatele franceze din Principatele Române trebuiau să constituie un punct de sprijin, deloc de neglijat, al politicii orientale a Franței care viza, după cum am mai menționat, implicarea Imperiului Otoman într-un sistem francez de alianțe a cărui finalitate viza inclusiv promovarea politicii sale continentale. Cu această misiune a plecat la Istanbul și Raymond Verninac de Sainte-Maure, cu rangul
[Corola-publishinghouse/Science/1555_a_2853]
-
luni de la data parafării lui20, a rămas doar un simplu "exercițiu diplomatic" al inițiatorului sau, Raymond Verninac de Sainte-Maure, deoarece nu a mai fost ratificat de guvernul francez care l-a considerat cu totul necorespunzător obiectivelor politicii sale continentale și orientale. De aceea, ofensiva diplomatică a fost reluată de succesorul lui Verninac la conducerea Misiunii diplomatice a Franței la Istanbul, Jean Baptiste Annibal Aubert du Bayet. Acesta din urmă a fost acreditat, însă, cu rangul de ambasador, ceea ce reliefa decizia Franței
[Corola-publishinghouse/Science/1555_a_2853]
-
să profite de această situație a fost, bineînțeles, Napoleon Bonaparte. Mizând pe interesul pe care îl avea Rusia de a căuta în altă parte decât în Austria și Marea Britanie, de care tocmai se despărțise, sprijinul pentru asigurarea succesului politicii sale orientale, primul consul al Franței a reușit să reglementeze raporturile cu această țară, prin încheierea păcii, la 8 octombrie 1801. Două zile mai târziu, adică la 10 octombrie, a fost semnată și o Convenție secretă prin care Rusia se angaja, între
[Corola-publishinghouse/Science/1555_a_2853]
-
Otoman care normaliză relațiile economice și politice dintre cele două state 36. Cealaltă problemă majoră care a marcat criză politică europeană și în ultimul deceniu al secolului al XVIII-lea și care a constituit, de altfel, și parte a problemei orientale, a fost problemă poloneză. Izbucnirea revoluției franceze a coincis, cum se știe, cu încheierea procesului de dezintegrare politico-instituțională a Republicii Nobiliare Polone, ca urmare a eșecului tentativelor de reformare structurală a statului polonez, inspirate de ideologia iluminismului european și având
[Corola-publishinghouse/Science/1555_a_2853]
-
deci, s-a străduit să exploateze, la maximum posibil, interesul cercurilor conducătoare otomane că problema poloneză să fi fost rezolvată într-o manieră care să nu fi afectat interesele majore ale Porții Otomane în Europa Est-Centrală. Ca urmare, diriguitorii politicii orientale a Franței au vizat angajarea directă a acesteia în sprijinirea eforturilor polonezilor de refacere a unității teritoriale a statului lor. În cazul în care manevră ar fi reușit, Imperiul Otoman ar fi fost implicat într-un nou război cu Rusia
[Corola-publishinghouse/Science/1555_a_2853]
-
care a produs, așa cum constată Nicolo Venier, o adevărată consternare la Petersburg. Deoarece, între multe alte consecințe, Franța putea interveni cu mult mai multe șanse de succes și în problema poloneză, pentru a-i imprimă cursul corespunzător obiectivelor politicii sale orientale, înainte de toate, de vreme ce "și consideră îl Termemetro di tutte le Negoziazioni dè Gabinetti dell'Europa" (s. Ven.C.)66. cifra, probabil exagerată, totuși n. Ven.C.), e corispondente Summa all' Imp[eria]le Erario" (cf., raportul său din 31 iulie
[Corola-publishinghouse/Science/1555_a_2853]
-
de spus în derularea crizei poloneze se numără și Imperiul Otoman. Poartă Otomană nu era dispusă, totuși, să dea curs presiunilor diplomatice ale Franței și să atace Rusia, cu scopul de a-i înlesni celei dintâi realizarea obiectivelor politicii sale orientale și continentale. De aceea, pentru a risipi orice bănuiala de acest fel, reis efendi, Mehmed Emin efendi (Firdevsi), a ținut să-l asigure pe ambasadorul Mării Britanii la Istanbul, Robert Liston, că Poartă era decisă să nu mai ia parte
[Corola-publishinghouse/Science/1555_a_2853]
-
că scrisese Directoratului că, "par consideration" față de regele Prusiei, va "suspenda" executarea unora dintre instrucțiunile acestuia, adică cele care se refereau la Polonia, cum presupunea diplomatul prusian 76. Prusia avea, însă, propria sa politică poloneză, ca parte a politicii sale orientale, care nu ținea cont de cea a Franței 77, astfel încât, după ce, la 24 octombrie 1795, a aderat la tratatul austro-rus, din 3 ianuarie același an, în baza căruia a fost efectuată cea de a treia împărțire a Poloniei, la 26
[Corola-publishinghouse/Science/1555_a_2853]
-
un alt "stat moldovenesc", aflat sub directă oblăduire a țarinei pravoslavnice, putea constitui o atracție puternică pentru românii rămași în "vechea" Moldova care ar fi dorit să se "integreze" celei dintâi și, în consecință, să devină instrumentele active ale politicii orientale și, poate, chiar general europene, ale Rusiei. Deși amploarea acelei migrații fusese semnificativă în vara anului 1792 2/3 din populația Moldovei cel care a înregistrat-o, probabil cu o oarecare exagerare, anume trimisul extraordinar al Prusiei pe lângă Poartă Otomană
[Corola-publishinghouse/Science/1555_a_2853]
-
Franței, credeau că vor constrânge Anglia să capituleze, anume Egiptul 97. În acel context, Rusia a încercat să evite posibilitatea ca Franța să se folosească și de problema poloneză, pentru a-și spori șansele de realizare a obiectivelor politicii sale orientale. Iată pentru ce Vasilij Stepanovich Tamara, trimisul extraordinar și ministru plenipotențiar al Rusiei pe lângă Poartă Otomană a primit instrucțiuni să ceară autorităților centrale otomane să-i expulzeze din Moldova și Țara Românească pe toți emigrații polonezi care se mai aflau
[Corola-publishinghouse/Science/1555_a_2853]
-
că, în urma înfrângerii administrată de francezi, la 3 decembrie 1800, la Hohenlinden, Austria a încetat de a mai fi unul din "pilonii" sistemului politic european, alianța cu Franța apărându-i tarului mult mai fructuoasa, din perspectiva planurilor sale continentale și orientale 107. Paul I nu a mai avut, însă, din 103 Cf., Erwin Oberländer, op. cît., p. 633; Boris Mouravieff, op. cît., p. 28-29. 104 Cf., Mémoire à l'Empereur Paul, în "Revue Diplomatique", Troisième Année, No 1, Paris, 1889, p.
[Corola-publishinghouse/Science/1555_a_2853]
-
Conglomeratul Sfanțului Imperiu de Națiune Germană nu s-a prăbușit, totuși. În schimb, reconsiderarea conceptelor politicii externe a Habsburgilor, în sensul menționat, a fost exemplificata prin atitudinea adoptată în problema poloneză 113. Ca parte integrantă, așa cum se știe, a problemei orientale, Austria a contribuit activ, alături de Rusia și Prusia, la "rezolvarea" acesteia, pentru a nu lăsa celei dintâi mijloace, considerate ca fiind sporite, de "rezolvare" a celei orientale, în esență să, prin distrugerea Impe 110 Harald Hepner, Der österreichische-russische Gegensatz în
[Corola-publishinghouse/Science/1555_a_2853]
-
und Richard G. Plaschka, Verlag der Österreichische Akademie der Wissenschaften, Wien, 1989, p. 43-45. riului Otoman și reducerea la minimum a celor pe care le-ar mai fi avut Curtea de la Viena de a-si salvgarda interesele sale continentale și orientale. Într-o atare perspectiva ar putea fi luată în considerare, deci, si clauză secretă, introdusă în acordul ruso-turc, din 3 ianuarie 1795, care marca baza juridică a ultimei împărțiri a Poloniei care, în fond, reactualiza "planul dacic" al Ecaterinei a
[Corola-publishinghouse/Science/1555_a_2853]