7,741 matches
-
cînd este dus la extrem, pentru că nici relativismul, nici fatalismul, nici stagnarea nu caracterizează de fapt domeniul internațional. Acțiunea politică poate schimba ceva. Odată ce Carr a construit asemenea tipuri opuse, sinteza sa se putea cu greu situa la un nivel conceptual sau teoretic. Așa că el a propus o soluție în concordanță cu viziunea sa, în care trecerea de la realism la idealism și invers corespunde unei mișcări dialectice. Sinteza sa nu era întemeiată pe valori particulare, ci se desfășura prin pura negare
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
rămîne o mare problemă pentru orice teorie realistă care se bazează pe natura umană. Morgenthau a mai oferit o soluție. El a discutat fenomenul naționalismului, care a acoperit prăpastia dintre populație și elita statului. Aici naționalismul servește ca o legătură conceptuală între individ și statul văzut ca actor unitar. La rîndul lor, originile solidarizării naționaliste cu elita politicii externe pot fi regăsite în lupta pentru putere. Morgenthau a demonstrat că, la nivel național, statul centralizat a reușit să controleze lupta pentru
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
cea internațională. Separînd politica de celelalte domenii, cercetarea lui Morgenthau a definit un domeniu independent de studiu și actorii săi competenți. Astfel au fost instituite granițele paradigmatice ale disciplinei. În legătură cu fenomenul naționalismului unificator, Morgenthau a oferit nu numai o legătură conceptuală între individ și elita politică, între natura umană și nivelul statului, ci și o posibilă explicație a fenomenului războiului total din secolul al XX-lea. Pentru el, războiul total a fost rezultatul unei forme deosebit de virulente a naționalismului, care a
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
Morgenthau s-a împărțit între critica timpurie (1946) a idealiștilor, care confundaseră politica cu știința, și propria sa încercare de a detrona idealismul, revendicînd superioritatea științifică a realismului (1948, 1960). Rezultatul a fost o teorie care trebuia să creeze legături conceptuale între legile eterne ale naturii umane, trecînd prin ideea statului ca actor unitar, și o teorie necesară a balanței puterii. Este un efort mult mai complex și mai contradictoriu decît s-a recunoscut de obicei. Pentru a da un singur
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
puterii. Prin urmare, una dintre dezbaterile centrale ale acestei perioade, dezbaterea polaritate-stabi-litate, va ilustra amestecul ambivalent de behavioralism și teorie a sistemelor. În secțiunea finală va fi rediscutată poziția ambivalentă a lui Morgenthau din timpul dezbaterii, pentru a pregăti critica conceptuală ulterioară a colegilor săi realiști. Falsificaționismul Falsificaționismul este o metodologie: el indică o regulă specifică pe baza căreia o disciplină academică poate susține că anumite afirmații sînt valide sau adevărate. Falsificaționismul se bazează pe o metodă prin care se încearcă
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
ei, Rusia, este o putere expansionistă. Kennan a arătat că ideologia comunistă era doar o acoperire pentru tradiționalul expansionism rus, deși el avertiza că această ideologie joacă un rol major în legitimarea internă a conducătorilor sovietici. Kennan a completat golul conceptual al administrației americane: el nu a comparat politica sovietică nici cu comportamentul unei mari puteri tradiționale (cum a făcut Roosevelt), nici cu un nou tip de politică externă totalitară, ci cu tradiția imperialistă a țarilor, în care ideologia comunistă este
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
scria atunci, pentru a repeta citatul, că îngrădirea este menită "a opune Rusiei o contra-forță implacabilă, ori de cîte ori dă semne că ar atenta la interesele unei lumi pașnice și stabile". Totuși problema nu este pur stilistică, ci și conceptuală. Așa cum arată citatul, nu era exagerat să presupui că îngrădirea conducea la o strategie care lăsa inițiativa politică URSS-ului și implica SUA, fie și din cauza psihologiei puterii pe care Kennan a accentuat-o mereu, în stingerea focarelor revoluționare din
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
Statelor Unite în Vietnam, căreia Kennan i s-a opus încă de la început, poate fi văzută ca o prăbușire definitivă a versiunii militarizate sau a versiunii de tip război rece a îngrădirii. Dar înainte de a vorbi despre eșecurile poli-tice (sau chiar conceptuale) și militare, trebuie trecute în revistă, pe scurt, cîteva caracteristici fundamentale ale politicii externe americane din perioada 1947-1968. Punctul de plecare în discutarea politicii externe a SUA din timpul războiului rece este perceperea unei bipolarități fundamentale în sistemul internațional. Așa cum
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
și de Kennan, Statele Unite se găseau în situația de a rămîne cu o obligație universală de a menține status quo-ul (pentru mai multe amănunte despre poziția lui Kennan față de războiul din Vietnam, vezi Smith 1986: 185- 8). Sînt trei eșecuri conceptuale (și politice) care au contribuit la dezastrul american din Vietnam, unde gigantul a pierdut în fața piticului. În primul rînd, ideea că apărarea Asiei de Sud-Est era crucială pentru menținerea ordinii mondiale era greșită. Ea se datora incapacității de a distinge
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
și de realiști. De asemenea, epuizarea resurselor Americii în conflictul din Vietnam a subminat pînă la urmă legitimitatea contractului social intern, întărit la început prin conturarea de către președintele Johnson a unei "mari societăți". Deși nu sînt neapărat legate de greșelile conceptuale, și astfel de relația cu teoriile realiste din relațiile internaționale, pentru o prezentare cît mai completă nu este lipsit de interes să trecem pe scurt în revistă eșecurile politicii militare americane în Vietnam. În general vorbind, aceste eșecuri provin din
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
de tip ideal sau cadru de analiză weberian, nemaitinzîndu-se la teorii care să explice comportamente. Dacă realismul se referea la explicarea comportamentului statului, cartea lui Allison sugerează că deciziile care stau la baza politicii externe au nevoie de un aparat conceptual și de o diversitate de variabile, neglijate de realiști. Analiza politicii externe ar fi trebuit să fie însăși baza oricărei teorii realiste din disciplina relațiilor internaționale. Dar, în loc să explice originile politicii externe, realiștii le consideră de foarte multe ori de la
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
crizei rachetelor din Cuba. El oferă modele pentru înțelegerea dinamicii profunde a acestor cauze, care ne scot în afara modelului I. Allison nu spune că ele sînt legi universal aplicabile. Ele sînt cauze care rămîn ascunse atîta vreme cît aparatul nostru conceptual și analitic se limitează la primul model. Ceea ce sugerează el nu este că toate studiile din cadrul primului model sînt greșite, ci că cel puțin "analiștii ar trebui încurajați să-și pună ochelarii pentru modelele II și III, atunci cînd caută
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
poate fi decretat suficient. Analizele empirice nu sînt teste ce pot falsifica teoriile. De asemenea, ipotezele derivate dintr-un model nu sînt concepute ca expresii verificabile ale unor legi mai generale, ci ele sînt ipoteze de lucru justificabile teoretic, "lentile conceptuale", cum le numea Allison, care sînt sau nu aplicabile, în funcție de cazul empiric. El susține că sînt aplicabile în cazul crizei rachetelor din Cuba. Așa că studiul recent al lui Bendor și Hammond (1992), care își propune să arate că Allison nu
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
interacționiste a negocierilor. De asemenea, critica este înșelătoare, deoarece ea lasă de înțeles că modelele lui Allison nu sînt concepute ca mecanisme euristice ale înțelegerii, ci ca teorii verificabile. Allison scria: "Argumentînd că explicațiile se constituie pe baza unor modele conceptuale implicite, această încercare nu susține cîtuși de puțin că analiștii politicii externe au dezvoltat vreo teorie satisfăcătoare, verificabilă empiric. În acest studiu termenul de model, dacă nu se fac alte precizări, trebuie înțeles ca schemă sau cadru conceptual." (Allison 1971
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
unor modele conceptuale implicite, această încercare nu susține cîtuși de puțin că analiștii politicii externe au dezvoltat vreo teorie satisfăcătoare, verificabilă empiric. În acest studiu termenul de model, dacă nu se fac alte precizări, trebuie înțeles ca schemă sau cadru conceptual." (Allison 1971: 4) Dar realiștii care au în vedere primul model ar face de asemenea o mare greșeală să creadă că, din moment ce modelele celelalte ale lui Allison nu duc la falsificarea lui, putem continua cu modelul I ca și cum nimic nu
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
largă clasă burgheză, ci de elita sa, un mic grup monolitic. Statul acționează în interesul lor, care poate fi uneori împotriva interesului altor straturi burgheze, dar niciodată împotriva burgheziei și capitalismului ca atare. Așa cum nota Bukharin, aceasta permite o simplificare conceptuală, deoarece comportamentul statului poate fi de fapt redus la interesul unei clase foarte restrînse. Hiprlferding a analizat în detaliu cum erau împinse statele la o politică mercantilistă, pentru a proteja propria piață de monopolurile străine, dar și pentru a permite
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
Armele nucleare ar putea oferi un anumit statut și un anumit prestigiu și ar putea servi la descurajarea folosirii altor arme nucleare, dar ele nu sînt întotdeauna foarte utile în deschiderea unor piețe sau în gestionarea finanțelor mondiale. Această mișcare conceptuală a redat politicilor eco-nomice un loc central în cadrul politicii externe americane. De asemenea, avînd dimensiuni multiple, puterea a încetat să mai fie un concept de sumă zero. Pierderea de putere într-un anumit loc putea fi redresată în altul (Gaddis
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
în vederea creării unui cadru favorabil pentru o analiză comună cu celelalte puteri importante. Acest lucru este pus cel mai bine în lumină de discuțiile sale cu premierul chinez Zhou Enlai: "Tocmai pentru că sînt puține lucruri practice de făcut, din dezbaterile conceptuale trebuie să se degaje elementul încrederii. Am petrecut multe ore împreună cu Zhou, în primul rînd pentru a concretiza inefabilul înțelegerii reciproce... Zhou a înțeles că dacă SUA și China pot articula analize paralele ale situației mondiale, de aici vor decurge
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
politicii internaționale a cărei mărginire este justificată doar prin asumpții tacite. O teorie a balanței puterii fără un concept coerent de putere Theory of International Politics a lui Waltz se bazează pe analogia cu microeconomia. Această analogie implică două translații conceptuale majore. În primul rînd, Waltz a trebuit să găsească un echivalent pentru micro-fun-dațiile piețelor în relațiile internaționale. În al doilea rînd, a trebuit, din punct de vedere conceptual, să transleze supraviețuirea în scheme de comportament. Waltz se grăbește să ne
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
Waltz se bazează pe analogia cu microeconomia. Această analogie implică două translații conceptuale majore. În primul rînd, Waltz a trebuit să găsească un echivalent pentru micro-fun-dațiile piețelor în relațiile internaționale. În al doilea rînd, a trebuit, din punct de vedere conceptual, să transleze supraviețuirea în scheme de comportament. Waltz se grăbește să ne asigure că scopul fundamental al statelor nu este maximizarea puterii, ci realizarea sau maximizarea securității (Waltz 1979: 126). Și totuși, el scrie: "Statele, sau cei care acționează în numele
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
care există monedă, relațiile de putere sînt comparabile, în cel mai bun caz, cu relațiile de schimb în natură (Baldwin 1989: 25). Cu alte cuvinte, faptul că relațiile internaționale nu pot prelua cadrele neoclasice de analiză se datorează unor probleme conceptuale, care provin din aceea că disciplina relațiilor internaționale nu a reușit să dezvolte un sistem de schimb comparabil cu cel din economie - și nu din încetineala intelectuală sau incoerența cercetătorilor din acest domeniu. Un argument similar se poate aduce și
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
a distinge politica internațională de celelalte sectoare ale sistemului internațional. În ultima parte a acestui capitol, voi arăta că, făcînd toate acestea, Waltz a definit politica într-un fel foarte îngust, care nu poate fi susținut din punct de vedere conceptual. Pentru mulți dintre criticii săi, inclusiv pentru cei care apără sau vor doar să completeze realismul, era în joc continua necesitate de a redefini însuși conținutul politicii internaționale, problemele și actorii săi. Waltz a propus o definiție a sistemului politic
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
esențială în afară de stat. Și invers: structura sistemului politic internațional este definită prin ceea ce fac statele (de aceea războiul și diplomația sînt manifestările centrale ale politicii internaționale). Deși lucrul pare evident pentru mulți dintre realiști, acestă definiție circulară pune cîteva probleme conceptuale înșelătoare. Voi arăta în cele ce urmează că politica, chiar și la nivel internațional, este mult mai ușor de conceput ca implicînd mai mult decît acțiunile statelor. În afară de aceasta, o definiție diferită a politicii pune automat în discuție caracterizarea pe
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
această cale de scăpare, asumpția declinului puterii relative a Americii trebuie respinsă. Cum e de așteptat, criticii teoriei stabilității hegemonice mai apropiați de realism tind să se folosească de a doua soluție. Prin urmare, teza declinului a provocat o dezbatere conceptuală semnificativă, care, cum se întîmplă de obicei cu teoriile realiste, se referă la definirea și aprecierea corectă a puterii. Mai exact, dezbaterea a pornit de la aparenta contradicție între, pe de o parte, constatarea unei diminuări a controlului american asupra evenimentelor
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
parte integrantă și necesară a celui dezvoltat. Nu "din cauza sectoarelor rămase nedezvoltate nu-și depășește o țară dependența", ci "din moment ce unele sectoare sînt dezvoltate, altele trebuie să rămînă nedezvoltate". Immanuel Wallerstein (1979 [1974], 1984: 1-96) adaugă acestei idei cîteva rafinamente conceptuale (vezi figura 11.2). În primul rînd, el propune categoria de semiperiferie, care se constituie atît prin ridicarea țărilor periferice, cît și prin declinul celor centrale. Semiperiferia funcționează ca o curea de transmisie, înglobînd cererile periferiei și înlocuind controlul direct
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]