737 matches
-
imagine i se datorează mai ales lui Herodot (I, 132), care amintește că persanii nu aveau dreptul să aducă jertfe fără prezența unui mag (Gershevitch, 1959, pp. 16 sqq.; 1964, pp. 24 sqq.). De altfel, Însuși Zoroastru, inițiat În arta sacerdotală ca zoatar (cf. mai jos, subcapitolul 2.3), are În G³th³ aspectul unui expert tradițional al sacrului, bine instruit la o venerabilă școală a poeziei sacre. Astfel, În interpretarea imnurilor sale s-a putut profita de pe urma comparației gathico-vedice, datorită limbajului
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
mai jos, subcapitolul 2.5). Zoroastruxe "Zoroastru" nu va refuza aceste concepții, ci le va da noi semnificații etice care să concorde cu dualismului său și va folosi limbajul tipic tradiției religioase În care fusese format ca expert În arta sacerdotală (cf. mai jos, subcapitolul 2.3). Ideea unui gen de inițiere Împlinită În urma dobândirii supremului bine al așa sau •ta este deci de origine indo-iraniană. Aceasta se găsește la baza unui „misticism arian” (Kuiper, 1964), marcat de experiența luminii interioare
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
Bradr¶sxe "Tu>r ș Bradre>s". Într-adevăr, nu există nimic să se opună acestor informații considerate istoric valide. Așadar, poate fi considerat verosimil faptul că În prima jumătate a mileniului I Î.Hr. un om, specialist În arta sacerdotală, un zoatar (vezi mai sus), care a trăit Într-o regiune ce corespunde astăzi Afghanistanului (Herat, Balkh, Sistan) și Turkmenistanului (Merv), și care s-a opus fățiș clerului tradițional și conducătorilor neamului său, a formulat un nou mesaj de mântuire
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
Ahuraxe "Ahura" Mazd³xe "Ahura Mazda>")” (Bartholomae, 1906, p. 108), „porunca (lui Zoroastruxe "Zoroastru")” (Henning, 1946, p. 725). Textul avestic, pe care Îl cunoaștem astăzi, provine dintr-o redactare scrisă În epoca sasanidă (cf. infra), dar tradiția orală transmisă de școlile sacerdotale este mult mai veche. Învățarea pe de rost a textului sacru și a Zand-ului era una din sarcinile preotului. Un număr important de mărturii, răspândite În textele pahlavi și obiect al unui important studiu Întreprins de H. W. Bailey (1943
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
Ameșa Spenta" are un rival specific În persoana unui arhidemon, la fel cum, În general, la yazataxe "yazata" se opun da¶va și druj. În da¶va și yazata supraviețuiesc divinități antice iraniene sau indo-iraniene, condamnate sau absorbite În sinteza sacerdotală alcătuită de succesorii profetului. În general se consideră, pe bună dreptate, că soarta divinităților antice din păgânismul prezoroastrian a fost determinată de gradul lor mai mare sau mai mic de moralitate, mai mult sau mai puțin potrivită cu Învățătura lui
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
Manah) va Învinge; Integritateaxe " Integritatea" (Haurvat³txe "Haurvata>t") și Nemurirea (Ameret³txe "Amereta>t") vor Înfrânge setea și foamea; Angra Mainyuxe "Angra Mainyu" va fi Învins și va deveni neputincios (Yașt 19, 95 și 96). Aceste idei sunt probabil rodul speculațiilor sacerdotale care au dezvoltat și Îmbogățit concepte deja prezente În G³th³. Zamy³dxe "Zamya>d" Yașt (Yașt 19), conține În partea sa finală o expunere a principalelor concepte ale escatologiei zoroastriene, cu certitudine, o elaborare teologică a Învățăturii lui Zoroastruxe "Zoroastru", așa cum
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
sunt citate În forma dată de Modi, 1922): barsom (În avestică, baresman), esențial pentru orice slujire liturgică În afara casei, constând la origine, Într-un mănunchi de ramuri vegetale (astăzi Înlocuite cu tije de metal), care a devenit emblematic pentru funcția sacerdotală (Flattery și Schwartz, 1989, p. 84); aiwyaonghan (literal, „legătură”), o frunză de palmier, care, spălată cu apă și făcută sul, era folosită pentru legarea barsom; urvar³, o ramură de rodiu; jșvam „(lapte) viu” de vacă sau de capră; și haoma
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
D³dest³n ș M¶n½g ș Khrad II, 150). Numai două categorii principale de preoți pot executa un ritual atât e bogat și complex: h¶rbad și mobad (În limba pahlavi, mowbed). Primii sunt supuși unui prim nivel (navar) al inițierii sacerdotale, iar ceilalți unui al doilea nivel (martab); aceste inițieri fac posibilă dobândirea unor competențe diverse, mai limitate pentru unii, mai extinse pentru ceilalți. În vârful ierarhiei ecleziastice se află dast¿r (În limba pahlavi, dastwar), un fel de episcopi zoroastrieni
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
de cap al Bisericii zoroastriene, mowbed³n mowbed, „mowbed-ul mowbed-ilor” (despre ierarhia religioasă zoroastriană, cf. Gignoux, 1986c). Termenul din persana veche magu și cel avestic moghu (care apare Într-un compus În Yasna 65, 7) desemnau probabil individul care aparținea tribului sacerdotal med al magilor (cf. Messina, 1930; Benveniste, 1938; Gershevitc, 1964, pp. 24 sqq.; Boyce, 1975a, pp. 10 sq.; interpretarea izvoarelor este diversă și uneori contrastantă), În timp ce termenul medio-persan mowmard (literal, „om mag”) și-a pierdut orice referință etnică. În Avesta
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
Boyce, 1975a, pp. 10 sq.; interpretarea izvoarelor este diversă și uneori contrastantă), În timp ce termenul medio-persan mowmard (literal, „om mag”) și-a pierdut orice referință etnică. În Avesta există un alt termen pentru a-i desemna pe cei care aparțin castei sacerdotale, alcătuind o clasă socială: ³thravan, athaurvan (În limba pahlavi, ³sr½n), cu o etimologie incertă. Mai sunt cunoscute și alte nume pentru preoții destinați anumitor funcții liturgice În yasna, Însă, cu timpul, datorită simplificării ritualului, numărul acestora s-a redus la
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
continuatorii lor istorici. 5. CLASELE SOCIALE ȘI SACERDOȚIUL ÎN LUMEA INDO-EUROPEANĂTC "5. CLASELE SOCIALE ȘI SACERDOȚIUL ÎN LUMEA INDO‑EUROPEANĂ" Existența unui panteon pune problema cultului; această problemă naște, pentru Început, o Întrebare fundamentală: exista În perioada indo-europeană o clasă sacerdotală? Această Întrebare Își poate găsi răspuns doar printr-o nouă Întrebare: exista o Împărțire socială În epoca indo-europeană? La Începutul anilor ’30, atât Dumézil (1930), cât și Benveniste (1932) au studiat problema stratificării sociale și au descoperit o analogie perfectă
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
de aici, au trecut În lumea slavă (Georgiev, 1967). O confirmare ulterioară a influenței iraniene asupra culturii slave este dată de termenul rus mogyla, „mormânt, tumul”, despre care se consideră că este foarte probabil să conțină numele de magi (trib sacerdotal iranian). Această influență presupune zoroastrismul și, chiar dacă cronologia lui Zoroastruxe "Zoroastru" este foarte controversată, aceasta s-ar fi putut produce Începând chiar cu zorii mileniului I Î.Hr. (Gnoli, 1980); o datare atât de Îndepărtată explică și felul În care
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
formă de cap. Însă, curând, ajunge și În lumea slavă practica legării cultului de temple și statui antropomorfe (chiar dacă, desigur, nu Într-o manieră realistă: dacă ne gândim doar la policefalie); acest fenomen a favorizat, fără Îndoială, și consolidarea structurilor sacerdotale. Celxe "Cel" mai adesea, zeilor li se ofereau jertfe nesângeroase constând În carne, pâine, lapte, băuturi alcoolice și primele roade ale câmpului. Putem să presupunem și existența sacrificiilor umane, după cum reiese, În general, din informațiile lăsate de Ibn Fadl³n legate
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
preot; lipsesc Însă mărturii despre o clasă socială amplă și structurată organic. Explicația cea mai verosimilă (Dumézil, 1977) este că - la fel ca În cazul germanilor - și la baltici sacerdoțiul era puțin dezvoltat și că, astfel, multe activități de competență sacerdotală capii familiilor sau de către căpeteniile politice. Avem totuși informații despre jertfe fie publice, fie private, În care erau oferite atât din animale cât și roade ale pământului, despre libații sacre, sărbători rituale, formule magice. Exista Însă și obiceiul jertfelor umane
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
tip de sacrificiu uman practicat la marginea lumii grecești. Și În India era practicat sacrificiul uman: dacă Aitareya-Br³hmana (2, 8) stabilește ca victime sacrificiale, În ordinea crescătoare a valorii: capra, oaia, boul, calul și omul, aceasta demonstrează că În tradiția sacerdotală indiană se păstrează Încă amintirea unei epoci În care se practicau jertfele umane. În plus, În ceea ce privește India, trebuie ținut cont de mitul extrem de important al jertfirii Omului Primordial (cf. Rig-Veda, X, 9) În ale cărui membre Își au originea toată
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
practici au putut apărea doar ca rămășiță a unei străvechi practici religioase, Încă neuitate. Așadar, putem fi siguri că jertfa umană era practicată În civilizația indo-iraniană: În India a Încetat Înainte de primele noastre mărturii, dar amintirea rămâne vie În tradiția sacerdotală; În Iran, deși condamnată de religia lui Zoroastruxe "Zoroastru", mai supraviețuiește până În epoca istorică, - relicvă a religiei prezoroastriene. Acest ansamblu de mărturii arată clar două lucruri: jertfa umană aparține religiei indo-europene, de unde s-a transmis fiecărei culturi indo-europene; celții - ca
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
mai fi pus problema lumii de „dincolo”, pentru că secvența nedefinită a reîncarnării ar exclude pentru om orice relevanță a lumii de „dincolo”, chiar dacă ar vrea să-i accepte existența. Este clar Însă că această doctrină era fie apanajul micilor cercuri sacerdotale, fie, mai de grabă, una dintre posibilele ipoteze despre ceea ce-l așteaptă pe om după moarte. Într-adevăr, nu trebuie să atribuim În mod necesar religiilor antice indo-europene, În ceea ce privește destinul ultim al omului, rigiditatea teologică ce caracterizează multe dintre religiile
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
trebuie să ne mire faptul că acest personaj complex a supraviețuit multă vreme Într-o cultură conservatoare cum este cultura celtică: acesta, deposedat progresiv, din motive evidente, de anumite funcții ce nu mai puteau fi Îndeplinite, cum ar fi cea sacerdotală, În Irlanda a dispărut cu totul În secolul trecut; este Însă evident că În Galia antică fusese indispensabil. Așadar, dacă adunăm Într-o singură figură competențele pe care izvoarele noastre le atribuie În mod distinct poeților inspirați, barzilor și druizilor
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
autenticității” suveranului. Acesta se configurează ca preot prin excelență, nu pentru că Împlinește personal rituri și jertfe - aceasta fiind, dimpotrivă, misiunea acelui „intelectual” despre care vorbeam mai sus -, ci pentru că regele este legătura necesară Între oameni și zei. Iar această natură sacerdotală a fost declarată clar În ritul indian al Înscăunării, atunci când regele se Îndreaptă către patru preoți (brahman-, hotar-, udg³tar-, adhvaryu-) numindu-i „O preotule!”, iar aceștia Îi răspund: „Preotul ești tu!”. Această funcție eminamente magico-sacerdotală se explică ușor și datorită
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
cultura indo-europeană tripartitismul era prezent și În viața socială, nu În sensul existenței castelor, ci În sensul unei analizări și identificări a Întregii societății conform celor trei funcții ale sacrului, războiului și economicului; acestea se concretizau În tripartitismul exercitării activității sacerdotale, militare și a activității de producere a plăcerii și a bunurilor materiale. Conform mărturiei lui Cezar - care este totuși validă doar pentru o zonă și o epocă bine definite -, pentru germani „viața constă În Întregime În vânătoare și În dragostea
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
deci În viața socială - sau este oricum redus la minim - aspectul fundamental al celei de-a treia funcții. Aceasta se va regăsi În lumea nordică medievală unde țăranii constituiau o clasă socială amplă și robustă; Însă aici, prima funcție - cea sacerdotală - este redusă la minim și foarte slab reliefată, astfel Încât simplificarea observată de Cezar corespunde unei simplificări diferite, dar analoage. A fost așadar marele merit al lui Dumézil (1958) de a fi pus În lumină faptul că, Într-un poem eddic
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
rege”). Însă acest rege nu-și exercita funcția prin forța armelor, ci prin magie, reprezentând astfel un personaj al primei funcții. Avem astfel o reprezentare a tripartitismului social „crescut”, pe care Îl găsim și În India (și În Iran): clasa sacerdotală (germanicul Konrungr, În indiană, brahman-), clasa militară (germanicul Jarlxe "Jarl", În indiană, kÌatrya-), clasa producătorilor (germanicul Karlxe "Karl", În indiană, vaișa-) și, adăugată, clasa populațiilor indigene Învinse și reduse la sclavie (germanicul Thrällxe "Thräll", În indiană, ș¿dra-). Întorcându-ne
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
comunitatea lui Matei. Un al doilea exemplu va fi poate mai ușor de înțeles. Relatarea creației din Gn 1 nu vrea să descrie cu exactitate modul cum a creat Dumnezeu lumea, ci ne explică mai degrabă cum autorii săi, autorii sacerdotali din secolul al VI-lea î.C. vedeau universul. Înțelegem imediat că aceste elemente vor trebui utilizate cu prudența necesară. Dar, cine refuză a priori să ia cu sine un astfel de „manual” nu poate să cutreiere astăzi aceste peisaje
Cuvântul lui Dumnezeu în povestirile oamenilor by Jean Louis Ska () [Corola-publishinghouse/Science/100975_a_102267]
-
18,1; 23,2.17). Cea a lui Isaac pare să se plaseze mai la Sud, în regiunea Beerșeba, la frontiera cu Negheb (Gn 25,11; 26,33; cf. 34,27 care e totuși un text tardiv pentru că aparține izvorului „sacerdotal” postexilic). Iacob, însă, rămâne mai degrabă la Nord și, după șederea la unchiul său Laban la Haran, călătorește între Sihem și Betel (28,19; 33,18; 35,1.16). Argumentul invocat de cercetători cu privire la patriarhi e totuși destul de formal. Ne
Cuvântul lui Dumnezeu în povestirile oamenilor by Jean Louis Ska () [Corola-publishinghouse/Science/100975_a_102267]
-
exod, adică trecerea mării între două ziduri de apă, unul la dreapta și altul la stânga, provine de la o povestire mai recentă care a înfrumusețat și amplificat tradiția mai veche (vezi Ex 14,21b-22.29). Această povestire aparține așa-numitei tradiții sacerdotale, o scriere care datează din epoca postexilică. 5. Dumnezeul Bibliei este alergic la cai Anterior am menționat un element interesant în această povestire: înfrângerea unei armate de care și cai. Se pare, spunând-o într-un mod mai curând paradoxal
Cuvântul lui Dumnezeu în povestirile oamenilor by Jean Louis Ska () [Corola-publishinghouse/Science/100975_a_102267]