75,903 matches
-
calități este necioplit"56. Lipsa de talent într-ale politicii a lui Iorga era clară și pentru dușmanii săi. Cotidianul berlinez scria: "Iorga este principalul instigator al sentimentelor antigermane din România", dar atenua afirmația aceasta, adăugînd că "este un om lipsit de orice simț sau abilitate politică"57. Prin 1922, șansele politice ale lui Iorga se diminuaseră. Nu-și asumase conducerea generației tranșeelor și nu-și făcuse nici un aliat important. În următoarele două decenii, oamenii (mai ales intelectualii) îl ascultau cu
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
ocupat în al său Contract social de importanța "virtuții" guvernării: "Instituțiile nu sînt niciodată mai bune decît oamenii care se ocupă de aceste instituții și le fac să funcționeze și să fie eficiente". Cu toate acestea, sistemul liberal nu era lipsit de principii. Ideea generală de "prin noi înșine" nu era respinsă în întregime nici măcar de către Iorga. Chiar și declaratul ignorant într-ale economiei care era Iorga s-a referit vrînd-nevrînd la Vintilă Brătianu, autorul acestui concept de "prin noi înșine
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
problemă ca să vrei să discuți despre ea". Smulși din mediul lor patriarhal, ei absolveau rareori facultatea; după un an sau doi petrecuți la universitate, renunțau la studii și îngroșau rîndurile semiintelectualilor șomeri. Dar ei nu erau doar șomeri, ci și lipsiți de posibilitatea de a fi angajați din cauza marelui lor număr. Nemulțumiții aceștia aveau o dispoziție mai explozivă decît țărănimea. Ajunși la universitate, deveneau automat conștienți de necazurile lor și deveneau nemulțumiți militanți. România nu semăna cu Occidentul, unde era loc
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
era credulitatea. Iorga a condamnat și "caracterul copilăresc al sufragiului universal într-o perioadă cînd este nevoie de oameni adevărați pentru rezolvarea problemelor"213. Maniu și Iorga au avut o soartă comună. Amîndoi erau de o integritate ireproșabilă, amîndoi erau lipsiți de abilitate politică și erau inflexibili în privința idealurilor lor. Maniu era la fel de neclintit în credința sa în democrație și moralitate creștină ca și Iorga în sămănătorismul său. Amîndoi erau patrioți români și naționaliști. Ce păcat pentru România că acești doi
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
la ora 5 a.m., Puiu Dumitrescu l-a trezit pe Iorga dîndu-i știrea că prințul Carol aterizase în Transilvania cu un avion particular 231. A doua zi, Carol II urca pe tronul României. NOTE ÎNFRUNTÎND TRAGEDIA Cei mai buni sînt lipsiți de convingere, iar cei mai răi sînt plini de intensitate pasională. Yeats, 1939 Anii '30 au constituit o perioadă de restriște pentru intelectuali. W. H. Auden a numit-o "Deceniul decăderii". În 1932, Iorga se referea la ea, numind-o
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
a făcut-o între 1930 și 1940. Dacă Iorga era, în rîndul contemporanilor săi din România, una dintre cele mai bune ființe umane, nu se încadra în cea de a doua parte a dictonului lui Yeats. Nu a fost niciodată lipsit de convingeri, cu toate că acestea nu erau întotdeauna cele mai bune. Acest "deceniu decăzut" a abătut o aspră critică asupra lumii lui Iorga. El a înlăturat ultimele relicve ale secolului al XIX-lea, lăsînd puțin loc perspectivei umanitare în mijlocul noilor "ideologii
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
era niciodată pasiv față de nimic, astfel că a răspuns acestor atacuri. Dar lupta fără să vrea în cadrul structurii și totodată (după cît se părea, din păcate) întru apărarea unui rege și a unui regim discreditat. Iorga a adoptat o poziție lipsită de orice echivoc împotriva stîngii, pe care o identifica cu inamicul național numărul unu. Dar a trebuit să ia poziție împotriva unui atac mult mai agresiv din partea dreptei radicale. În timpul acestui ultim deceniu al vieții sale a depus Iorga cele
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
Manoilescu. Dar, întrucît Iorga avea contacte strînse cu palatul (în special cu Regina Maria) și cu fratele lui Carol, Prințul Nicolae, acestea erau ignorate. Iorga nu a adus mesaje de la Carol pentru partidele politice și, ceea ce contează mai mult, era lipsit de voință politică. Cu toate că luase atitudine împotriva Partidului Liberal și a Partidului Național Țărănesc, din punct de vedere politic, Iorga devenise un sihastru. El făcea parte din categoria ușoară, avea un foarte mare prestigiu ca savant, așa că legăturile lui cu
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
care era implicat Carol și înainte de exilarea lui. Firește, moara bîrfelor de la București nu era întotdeauna demnă de încredere. Dar am văzut care erau opiniile părinților lui. Pe lîngă înșelăciune și lăcomie de bani, Carol era lasciv, foarte îngîmfat și lipsit de loialitate. Toate aceste calități au înflorit luxuriant în atmosfera bizantină a intrigilor de palat. Poate că cea mai bună explicație a acestui fenomen este că regele Carol era bolnav. Argetoianu își amintea că, pe vremea cînd era ministru de
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
grec ortodox și o țigancă necredincioasă". În ultimă instanță, Iorga i-a administrat lui Maniu cea de pe urmă insultă, vorbind despre el "ca despre un străin". Iorga explica cum acest "străin" dirijase încă din 1918 politica României. Nici măcar nu era lipsit de patriotism, deși era catolic. Dar nu un catolic ca Inocențiu Clain, care transformase catolicismul într-o armă în mîna celor asupriți. Din cauza educației calviniste primite la Zalău, Maniu s-a înscris la Universitatea de la Budapesta unde s-a dedicat
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
presiunilor interne, asistăm la o comoție, înainte ca regele Carol să ajungă la ultimele sale concluzii: începînd cu februarie 1938 pînă în septembrie 1940, acesta a adus sistemul la zi și a instaurat o dictatură pseudofascistă, realizîndu-se stabilitatea. Zorzoanele fasciste (lipsite de sinceritate), armata și poliția sa făceau treabă bună în menținerea sistemului în stare de funcționare. Iorga a jucat un rol hotărîtor și fericit în prima și în ultima fază a domniei lui Carol. S-au scurs aproximativ zece luni
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
să-și ajute țara în împrejurări extrem de dificile. Înainte de numirea sa, Iorga i-a spus Regelui Carol: Voi sluji pe Majestatea Voastră doar conform idealurilor în care cred". Ulterior, s-a referit la propriul său guvern ca la o "sarcină lipsită de sprijin și înțelegere" și făcea următoarea remarcă: " Dacă aș fi avut un partid puternic sau o națiune curajoasă și inteligentă în spatele meu, lucrurile ar fi mers altfel"36. Iorga nu a beneficiat de nici unul din aceste avantaje. Chiar dacă s-
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
ei de educație, putere și mijloace financiare, înțelegerea ei a realităților secolului al XX-lea și, în cele din urmă, lipsa ei de disciplină prin fanatism religios și entuziasm. Coroana, regimul politic și zbirii poliției aveau tot ceea ce Legiunii îi lipsea cu o singură excepție: ambele părți aveau aceeași înclinație spre brutalitate și o egală lipsă de scrupule. După 1933, a început bătălia dintre regimul politic din România și Legiune. Ea va continua cu furie dezlănțuită tot restul deceniului ca o
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
anti-Versailles a acestuia, numindu-l "Glondys, un vechi dușman". Pacha, episcopul catolic de Timișoara, l-a vizitat și el pe Hitler. Toate acestea i se păreau lui Iorga manifestările unei mișcări similare celei din Sudeți 104, considerîndu-le drept inacceptabile și lipsite de loialitate. A menționat cu furie o paradă desfășurată la Sibiu în timpul căreia s-a strigat "Heil Hitler!" și faptul că sașii din Brașov au arborat zvastica 105. Într-o scrisoare adresată unui intelectual român din Sibiu, Toma Cornea, apreciind
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
Mussolini a participat la lucrările acesteia și că l-a invitat să ia loc lîngă el: "Venga Iorga". Iorga i-a scris lui Cuza, începîndu-și scrisoarea cu specificarea că nu-i place să discute politică cu el (din cauza poziției prohitleriste lipsite de echivoc a lui Cuza și a propriei sale atitudini antinaziste). Continua lăudîndu-l pe Mussolini și amintindu-și cum "Mussolini, spre deosebire de neamțul dumitale" [Hitler], îl invitase să ia loc lîngă el: "Venga Iorga!" Îl întreba naiv pe Cuza dacă Hitler
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
a supraestimat capacitatea de a rezolva problema Spaniei. Mussolini declanșase între timp un război de jefuire și cucerire a Etiopiei. Ar fi interesant să urmărim evoluția poziției lui Iorga naționalistul și anticolonialistul, care adoptase la început o atitudine politicoasă, dar lipsită de echivoc împotriva ambițiilor italienilor. Așa cum explica el, tineretul italian e minunat, dar Iorga regreta fiecare picătură de sînge vărsată zadarnic în Etiopia, deoarece colonialismul era un lucru de domeniul trecutului. După invazia italiană, atunci cînd Ungaria s-a aliniat
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
de vorbărie despre "misiunea civilizatoare" a Italiei și despre "barbarismul etiopienilor", în schimb. Iorga omitea să menționeze metodele de luptă ale italienilor, folosirea gazelor toxice și faimoasa scrisoare a fiului lui Mussolini adresată tatălui său, în care descria bombardarea etiopienilor lipsiți de apărare: "pe care bombele mele îi deschideau ca pe niște flori". Iorga a luat atitudine chiar și împotriva Franței și a Angliei, care se opuneau Italiei. A sprijinit naționalismul egiptean antibritanic și l-a criticat pe "tînărul Eden", care
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
El afirma că toți criticii lui Iorga nu atacau atît operele lui cît entuziasmul orb al "Neamului românesc" și inițiativele sămănătoriste. Dar detaliile și greșelile minore nu trebuie să diminueze prestigiul lucrărilor lui. Să nu ne pierdem însă în amănunte lipsite de importanță 171. Prima ediție a Istoriei românilor a lui Giurescu este alcătuită din trei volume. Primul volum (București, 1935) tratează istoria românilor de la începuturi pînă la 1432. Cel de al doilea volum (București, 1937) se ocupă de perioada cuprinsă
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
pînă la Marea Neagră (unde Ovidiu și mulți alții au fost trimiși în exil), a devenit un fel de Siberie pentru Roma: cei căzuți în dizgrație sau nedoriți la Roma erau exilați în mare număr în această provincie. Conform tradiției latine, lipsită întotdeauna aproape total de orice tendință rasistă, acești exilați, ca și oficialitățile sau ostașii din garnizoanele de acolo, s-au amestecat prin căsătorii cu dacii autohtoni mai ales în Transilvania. În 271 e.n., atunci cînd împăratul Aurelian și-a retras
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
lui Iorga și abordarea de către el a istoriei nu trebuie să fie considerate drept metodă științifică în adevăratul sens al cuvîntului", întrucît, după părerea lui Dománovszky, nici un instinct istoric și nici o intuiție istorică nu pot sluji umplerii unui hiatus istoric lipsit de documentație. Totuși, instinctul sau intuiția sînt considerate de către unii istorici ca fiind de cea mai mare valoare pentru știința istoriei (și nu numai pentru erudiția istorică a lui Iorga). Dománovszky dă foarte multe citate ilustrînd erorile lui Iorga, mai
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
și paralele istorice și apelînd la evoluția organică. Absența documentelor scrise timp de un mileniu nu ne oferă altă alternativă, date fiind scrierile cronicarului anonim, care nu pot fi ignorate doar pe motiv că ar fi legende medievale sau fantezii lipsite de credibilitate. Anonymus respecta tradiția medievală, înfrumusețînd realitatea și relatînd povești ca toți cronicarii acelor vremuri. Dar există în toate aceste cazuri un miez de adevăr. În Ungaria există monumente înălțate în memoria lui Anonymus. Poate că cea mai importantă
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
Bistrița-Năsăud (plus Bucovina și Moldova!). Și să nu uităm numărul mare de români implicați, fapt realizat la mai puțin de un secol după sosirea lor în secolul al XIII-lea. O asemenea teorie depășește limitele imaginației și pare să fie lipsită de orice precedent istoric. Dat fiind că Dománovszky insistă atît de mult asupra probelor documentare, am putea spune că și această pretenție este lipsită de o bază documentară solidă. Aceste opinii sînt susținute de majoritatea istoricilor, cu excepția celor maghiari, bulgari
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
lor în secolul al XIII-lea. O asemenea teorie depășește limitele imaginației și pare să fie lipsită de orice precedent istoric. Dat fiind că Dománovszky insistă atît de mult asupra probelor documentare, am putea spune că și această pretenție este lipsită de o bază documentară solidă. Aceste opinii sînt susținute de majoritatea istoricilor, cu excepția celor maghiari, bulgari și ruși (în ciuda faptului că prezența românilor în Transilvania nu este sprijinită de dovezi documentare sigure timp de aproape o mie de ani), cum
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
ales R. Roesler, în lucrarea sa Rum(nische Studien (1871), pornind de la și ducînd mai departe teoriile unui istoric elvețian, F. J. Sulzer, privind presupusa deportare a populației dace de către romani, a fost cel care a susținut că Transilvania era lipsită de orice populație la răscrucea mileniului; că în 271 e.n. locuitorii s-au retras în întregime (odată cu legiunile) din Dacia și că, prin urmare, descendenții acestora trebuie căutați la sud de Dunăre. Dar există indicii foarte greu de contestat că
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
NOTE CURCUBEUL AXEI Atenție, popor al meu, la prejudiciile din alcătuirea ta! Nicolae Iorga în "Timpul", 23 mai 1937 În 1937, în Europa central-răsăriteană și mai ales în România, politica și atmosfera generală au căpătat turnura unui vulcan în fierbere lipsit de rațiune. Devenea tot mai limpede faptul că lumea interbelică bazată pe Pactul de la Versailles nu putea dăinui. Acest lucru a devenit evident atunci cînd tocmai puterile care o făuriseră nu au mai vrut să o susțină. Acestea nu duceau
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]