8,428 matches
-
Traducere" Ei, da, mda... Locutorul 2 (cel care a ilustrat anterior ipostaza de interlocutor) vrea doar să asculte. repetarea cuvintelor locutorului Locutorul 2 vrea doar să asculte. Veniți deseori aici... Locutorul îl invită pe interlocutor să-și asume rolul de vorbitor. Nu-i așa?, Nu credeți? + o afirmație Locutorul îl invită pe interlocutor să-și asume rolul de vorbitor. Sunt complet/perfect de acord. Locutorul 2 preia cuvântul prin încurajare. Prostii, nu sunt de acord... Locutorul 2 preia cuvântul prin ripostă
Comunicare: discurs, teatru. Delimitări teoretice şi deschideri aplicative by Angelica Hobjilă [Corola-publishinghouse/Science/921_a_2429]
-
repetarea cuvintelor locutorului Locutorul 2 vrea doar să asculte. Veniți deseori aici... Locutorul îl invită pe interlocutor să-și asume rolul de vorbitor. Nu-i așa?, Nu credeți? + o afirmație Locutorul îl invită pe interlocutor să-și asume rolul de vorbitor. Sunt complet/perfect de acord. Locutorul 2 preia cuvântul prin încurajare. Prostii, nu sunt de acord... Locutorul 2 preia cuvântul prin ripostă. Nu cred./ Până acum nu am făcut niciodată așa.34 Locutorul 2 respinge mesajul locutorului 1. Nu știu
Comunicare: discurs, teatru. Delimitări teoretice şi deschideri aplicative by Angelica Hobjilă [Corola-publishinghouse/Science/921_a_2429]
-
activități subsumate temei Toamna într-un decor cu frunze galbene, ruginii, cu fructe, legume, pe un fond sonor adecvat, cu locutor îmbrăcat în culorile acestui anotimp etc.; * necesitatea exersării utilizării componentelor verbale, nonverbale și paraverbale ale sistemului comunicativ atât de către vorbitorul comun, în vederea optimizării comunicării interpersonale, cât și de către profesor și elev, în vederea optimizării comunicării didactice/educaționale etc. * * * Literatura de specialitate este generoasă în prezentarea a diferite contexte de exersare a utilizării componentelor verbale, nonverbale și paraverbale ale sistemului comunicativ. Dintre
Comunicare: discurs, teatru. Delimitări teoretice şi deschideri aplicative by Angelica Hobjilă [Corola-publishinghouse/Science/921_a_2429]
-
le-au sesizat și discută despre ele (cine a mai auzit un anumit sunet, de unde provine sunetul, ce mesaj poate transmite, cu ce poate fi asociat ca obiect/cuvânt etc.); * Scaunul fierbinte 78 aceeași persoană își asumă, succesiv, rolul de vorbitor și pe cel de interlocutor într-o situație de comunicare dată sau la alegere; * Telefon vs. "videofon" se simulează, pe rând, o conversație la telefon (evident, fără ca locutorul și interlocutorul să se poată vedea unul pe altul) și o conversație
Comunicare: discurs, teatru. Delimitări teoretice şi deschideri aplicative by Angelica Hobjilă [Corola-publishinghouse/Science/921_a_2429]
-
este oferită și asupra funcțiilor tăcerii, diferențiindu-se, astfel: "tăcerea emotivă; tăcerea conotativă; tăcerea referențială; tăcerea poetică sau autoreflexivă; tăcerea expresivă" (Grigore, 2008, p. 9). 12 Vezi, în acest sens, ideea de "automonitorizare", prezentată în literatura de specialitate drept "capacitatea vorbitorului de a-și ține sub control propriul comportament verbal și nonverbal" (Șerbănescu, 2007, p. 43). 13 Pentru implicațiile Eul-ului intim (imaginea despre sine a locutorului) și ale Eul-ului public (imaginea pe care locutorul vrea să o prezinte interlocutorilor
Comunicare: discurs, teatru. Delimitări teoretice şi deschideri aplicative by Angelica Hobjilă [Corola-publishinghouse/Science/921_a_2429]
-
vezi și Nuță, 2004, p. 23. 23 Vezi și Cooper, 2008, pp. 138-142. 24 Vezi, în acest sens, o amplă și interesantă prezentare a autoîntreruperilor: ca ezitări (afective sau cognitive) Dascălu Jinga, 2006, pp. 11-19; cu valoare de "fals start" ("vorbitorul se oprește și întrerupe o construcție abia începută, pentru a formula o alta, pe care o consideră mai adecvată contextului respectiv") Dascălu Jinga, 2006, pp. 20-28; "care creează enunțuri deliberat neîncheiate" (vorbitorul consideră că interlocutorul poate deja decoda mesajul) Dascălu
Comunicare: discurs, teatru. Delimitări teoretice şi deschideri aplicative by Angelica Hobjilă [Corola-publishinghouse/Science/921_a_2429]
-
2006, pp. 11-19; cu valoare de "fals start" ("vorbitorul se oprește și întrerupe o construcție abia începută, pentru a formula o alta, pe care o consideră mai adecvată contextului respectiv") Dascălu Jinga, 2006, pp. 20-28; "care creează enunțuri deliberat neîncheiate" (vorbitorul consideră că interlocutorul poate deja decoda mesajul) Dascălu Jinga, 2006, pp. 28-34; "ca parte componentă a unei autocorectări" (Dascălu Jinga, 2006, pp. 35-38); "ca parte componentă a unei digresiuni" (Dascălu Jinga, 2006, pp. 38-58); "autoîntreruperile paralingvistice" (având cauze fiziologice tuse
Comunicare: discurs, teatru. Delimitări teoretice şi deschideri aplicative by Angelica Hobjilă [Corola-publishinghouse/Science/921_a_2429]
-
zâmbet la râs, vezi Prutianu, 2004, p. 9. 40 În condițiile în care se consideră că durata optimă a contactului vizual cu interlocutorul este de până la 60-70% din durata comunicării (Nuță, 2004, p. 29) și că "într-o conversație normală, vorbitorul se uită în altă parte mai mult decât persoana care ascultă" (Borg, 2010, p. 64; vezi și Rovența-Frumușani, 1999, p. 196). 41 Cf. Chiricu, 2010, p. 48; Vasilescu, 2010, pp. 200-209; Durac, 2009, pp. 61-63; Watzke-Otte, 2009, pp. 71-74; Cosnier
Comunicare: discurs, teatru. Delimitări teoretice şi deschideri aplicative by Angelica Hobjilă [Corola-publishinghouse/Science/921_a_2429]
-
143 Varietatea socială și culturală a limbii / 147 Originea și condițiile schimbării lingvistice / 151 Cauzalitatea în limbă / 163 Specificul schimbării limbii / 168 Legea lingvistică / 181 Norma limbii literare / 186 Teoria limbii literare / 188 Normarea și instituirea normei / 193 Conceptul de "vorbitor" / 199 Partea a doua: Determinările și relațiile limbii / 207 Știința lingvistică / 207 Conștiința lingvistică / 211 Competența lingvistică / 218 Determinismul lingvistic / 224 Limbă și tradiție / 228 Limbă și cultură / 232 Cultivarea limbii / 238 Limbă și gîndire / 241 Limbă și psihic / 249
Elemente de filozofia limbii by Ioan Oprea [Corola-publishinghouse/Science/1424_a_2666]
-
își realizează vocația universală numai în sisteme diferențiate fonologic, morfologic, sintactic și stilistic, sisteme care reprezintă limbile. Acesta este motivul pentru care limbajul nu există de fapt decît în limbi, deși acestea nu au această trăsătură a universalității decît pentru vorbitorii proprii. Tot prin limbaj se denumește însă și un "mod specific de exprimare", deci un fragment al limbii specializat pentru comunicarea într-un domeniu de activitate (limbajul filozofiei, limbajul matematicii etc.), între membrii unei colectivități constituite pe baze profesionale. Așadar
Elemente de filozofia limbii by Ioan Oprea [Corola-publishinghouse/Science/1424_a_2666]
-
istoricește constituit, și cum, în epoca modernă, cele mai relevante grupuri de acest fel sînt națiunile, această perspectivă se aplică, de obicei, limbilor naționale. De fapt, se discută adesea despre limbaj, deși, în realitate, pentru conștiința de limbă, pentru conștiința vorbitorilor deci, limbajul este identificat cu o limbă anumită, cu limba istorică a vorbitorilor respectivi, în speță cu limba lor națională 2. De aceea, nu numai că limbajul se prezintă în mod necesar sub forma limbii, dar fiecare dintre limbi este
Elemente de filozofia limbii by Ioan Oprea [Corola-publishinghouse/Science/1424_a_2666]
-
fel sînt națiunile, această perspectivă se aplică, de obicei, limbilor naționale. De fapt, se discută adesea despre limbaj, deși, în realitate, pentru conștiința de limbă, pentru conștiința vorbitorilor deci, limbajul este identificat cu o limbă anumită, cu limba istorică a vorbitorilor respectivi, în speță cu limba lor națională 2. De aceea, nu numai că limbajul se prezintă în mod necesar sub forma limbii, dar fiecare dintre limbi este pentru vorbitorii ei limbajul însuși, modul în care o comunitate interpretează lumea (prin
Elemente de filozofia limbii by Ioan Oprea [Corola-publishinghouse/Science/1424_a_2666]
-
limbajul este identificat cu o limbă anumită, cu limba istorică a vorbitorilor respectivi, în speță cu limba lor națională 2. De aceea, nu numai că limbajul se prezintă în mod necesar sub forma limbii, dar fiecare dintre limbi este pentru vorbitorii ei limbajul însuși, modul în care o comunitate interpretează lumea (prin modul în care distinge entitățile, le clasifică, le relaționează și le comunică), atribu-indu-i acestei interpretări valoare de unicitate și de universalitate în același timp și oferind-o ca lume
Elemente de filozofia limbii by Ioan Oprea [Corola-publishinghouse/Science/1424_a_2666]
-
nu este ceva fragmentar, ci ceva integral, încît "lumea pentru om" generală nu se realizează prin însumarea sau prin produsul unor lumi particulare, ci ea este generală și universală de fiecare dată, pentru fiecare limbă și pentru fiecare comunitate de vorbitori ai unei limbi. Dar, dacă este adevărat că limbajul este de obicei privit vizîn du-se o limbă sau un grup de limbi, tot atît de adevărat este că, vizînd ceea ce este în mod necesar caracteristic pentru toate limbile, se
Elemente de filozofia limbii by Ioan Oprea [Corola-publishinghouse/Science/1424_a_2666]
-
comunica, ci o consecință a implicării logicului (a mecanismelor universale ale minții, ale intelectului și rațiunii) în realizarea cunoașterii, în organizarea cunoștințelor și în structurarea formulelor de exprimare în procesul comunicării. De aceea, proiectarea limbii proprii ca limbă universală de către vorbitori nu are nici o relație cu existența acestor universalii și, cu atît mai puțin, cu existența vreunui act de conștiință în legătură cu realitatea sau cu posibilitatea lor. Aria interferențelor de înțeles dintre limbaj și limbă nu se limitează însă la cazurile menționate
Elemente de filozofia limbii by Ioan Oprea [Corola-publishinghouse/Science/1424_a_2666]
-
sfera umanului au un rol însemnat în determinarea esenței și a modului ei de funcționare, oferind în plus viziunea corectă a unei entități ce există și se transformă o dată cu alte elemente ale ambianței (spirituale, sociale, materiale etc.) în care coexistă vorbitorii limbii 9. Se poate, de aceea, afirma că tematica filozofiei limbii este deosebit de vastă și de complexă, încît obiectul ei se poate stabili numai printr-o treptată abordare a problemelor relevante oferite, pe de o parte, de limba însăși și
Elemente de filozofia limbii by Ioan Oprea [Corola-publishinghouse/Science/1424_a_2666]
-
sau însușindu-și anumite "reguli de joc", după Ludwig Wittgenstein, facultatea sa de a vorbi (limbajul) fiind direcționată spre un anumit mod de funcționare și antrenînd elemente ce se înscriu în tradiția respectivă și respectă regulile de joc corespunzătoare. Nici un vorbitor nu ajunge însă în măsură să cunoască și să folosească limba în întregime, ci numai o formă anumită a limbii, această situație fiind cauzată de faptul că limba se prezintă sub mai multe aspecte și cu mai multe nivele, care
Elemente de filozofia limbii by Ioan Oprea [Corola-publishinghouse/Science/1424_a_2666]
-
mai multe aspecte și cu mai multe nivele, care realizează trei tipuri de varietate: 1) în spațiu, 2) între straturile și păturile sociale și culturale ale comunității, 3) între scopurile expresive dominate de elementele actului lingvistic concret, care sînt exterioare vorbitorului și sînt legate de lucrurile despre care se vorbește, de interlocutor, de situația în care se produce vorbirea etc. Acest ansamblu de deosebiri și de coincidențe între elementele și aspectele unei limbi a fost numit de către Louis Hjelmslev arhitectura limbii
Elemente de filozofia limbii by Ioan Oprea [Corola-publishinghouse/Science/1424_a_2666]
-
trei tipuri de varietate, primul este specific îndeosebi limbii populare, iar cel de-l doilea mai ales limbii literare, care, în epoca modernă, nu cunoaște variante locale, dar are variante social-profesionale (stiluri funcționale). Din această perspectivă, nivelul de cultură al vorbitorului și, uneori, poziția și audiența lui socială sînt corelate cu gradul în care cunoaște și întrebuințează limba literară, care funcționează de obicei și ca etalon al erudiției. Pe de altă parte, vorbitorul cunoaște și folosește numai ceea ce reprezintă limba la
Elemente de filozofia limbii by Ioan Oprea [Corola-publishinghouse/Science/1424_a_2666]
-
funcționale). Din această perspectivă, nivelul de cultură al vorbitorului și, uneori, poziția și audiența lui socială sînt corelate cu gradul în care cunoaște și întrebuințează limba literară, care funcționează de obicei și ca etalon al erudiției. Pe de altă parte, vorbitorul cunoaște și folosește numai ceea ce reprezintă limba la un moment dat, deci o fază sincronică a ei, cum subliniază Ferdinand de Saussure 17, adică ceea ce este starea limbii din vremea sa. Limba nu este însă produsul unui moment, deoarece ea
Elemente de filozofia limbii by Ioan Oprea [Corola-publishinghouse/Science/1424_a_2666]
-
ea nu poate funcționa decît ca un ansamblu structurat, ca un sistem, și, în aceste condiții, istoria nu poate participa decît fortuit la îndeplinirea funcțiilor ei. Chiar în plan sincronic însă, varietatea ipostazelor sub care se prezintă limba nu permite vorbitorilor decît cunoașterea și folosirea ei parțială, fiecare dintre aceștia avînd propriul nivel la care o posedă. Existența limbii, transmise și transformate prin indivizii vorbitori, presupune pentru aceștia o sumă de capacități, deprinderi, posibilități și restricții. Fiecare vorbitor posedă facultatea generală
Elemente de filozofia limbii by Ioan Oprea [Corola-publishinghouse/Science/1424_a_2666]
-
limba nu permite vorbitorilor decît cunoașterea și folosirea ei parțială, fiecare dintre aceștia avînd propriul nivel la care o posedă. Existența limbii, transmise și transformate prin indivizii vorbitori, presupune pentru aceștia o sumă de capacități, deprinderi, posibilități și restricții. Fiecare vorbitor posedă facultatea generală a limbajului, care-i asigură aptitudinea de a folosi limba. Fiecare vorbitor are apoi o știință lingvistică, adică o cunoaștere a limbii, concretizată în priceperea de a folosi limba, pe baza căreia se realizează o activitate lingvistică
Elemente de filozofia limbii by Ioan Oprea [Corola-publishinghouse/Science/1424_a_2666]
-
nivel la care o posedă. Existența limbii, transmise și transformate prin indivizii vorbitori, presupune pentru aceștia o sumă de capacități, deprinderi, posibilități și restricții. Fiecare vorbitor posedă facultatea generală a limbajului, care-i asigură aptitudinea de a folosi limba. Fiecare vorbitor are apoi o știință lingvistică, adică o cunoaștere a limbii, concretizată în priceperea de a folosi limba, pe baza căreia se realizează o activitate lingvistică, manifestată prin acte de vorbire. Această știință lingvistică fundamentează o conștiință lingvistică, o structurare interioară
Elemente de filozofia limbii by Ioan Oprea [Corola-publishinghouse/Science/1424_a_2666]
-
o știință lingvistică, adică o cunoaștere a limbii, concretizată în priceperea de a folosi limba, pe baza căreia se realizează o activitate lingvistică, manifestată prin acte de vorbire. Această știință lingvistică fundamentează o conștiință lingvistică, o structurare interioară, spirituală, a vorbitorului, care îi dă pe de o parte identitate și, pe de altă parte, sentimentul comuniunii cu ceilalți vorbitori ai limbii. Vorbitorul folosește limba în funcție de anumite reguli bazate pe tradiție, posedă, deci, o competență lingvistică, realizînd inovații și prelucrînd clișe-ele anterioare
Elemente de filozofia limbii by Ioan Oprea [Corola-publishinghouse/Science/1424_a_2666]
-
se realizează o activitate lingvistică, manifestată prin acte de vorbire. Această știință lingvistică fundamentează o conștiință lingvistică, o structurare interioară, spirituală, a vorbitorului, care îi dă pe de o parte identitate și, pe de altă parte, sentimentul comuniunii cu ceilalți vorbitori ai limbii. Vorbitorul folosește limba în funcție de anumite reguli bazate pe tradiție, posedă, deci, o competență lingvistică, realizînd inovații și prelucrînd clișe-ele anterioare prin manifestarea creației și libertății lingvistice. Respectînd tradiția lingvistică a comunității sale, vorbitorul se înscrie într-o obiectivitate
Elemente de filozofia limbii by Ioan Oprea [Corola-publishinghouse/Science/1424_a_2666]