2,571 matches
-
Ernest, Trilogie filosofică, Cluj, Editura Dacia, 2002. Bernea, Ernest, Spațiu, timp și cauzalitate la poporul român, București, Editura Humanitas, 2005. Bernea, Ernest, Civilizația română sătească, București, Editura Vremea, 2006. Bernea, Ernest, Îndemn la simplitate, București, Editura Vremea, 2006. Bernea, Ernest, Dialectica spiritului modern, București, Editura Vremea, 2007. Bernea, Ernest, Meditații filosofice. Note pentru o filosofie inactuală, București, Editura Predania, 2010. Bernea, Ernest, Criza lumii moderne, București, Editura Predania, 2011. Crainic, Nichifor, Cursurile de mistică, Sibiu, Editura Deisis, 2010. Deleanu, Paul Costin
[Corola-publishinghouse/Science/84936_a_85721]
-
spune popa, nu ce face popa, el recunoaște o deosebire de fapt între preot și om. Dar nu numai atât. Ci încă, imposibilitatea omului de a mânji pe preot. Iar mai departe, printr-o întunecată, dar nu mai puțin subtilă dialectică, necesitatea metodică a păcatului, care în metafizica răsăriteană reprezintă aproape o stare de grație". 1 Cf. Nae Ionescu, Ce este Predania?, în "Predania", revistă de critică teologică, anul I, nr. 2/1 martie 1937, p. 1, text reprodus în Predania
[Corola-publishinghouse/Science/84936_a_85721]
-
ființa 34. Această primă tematizare a nimicului este fundalul pe care Hegel va descrie pe rând diagnosticul nihilist al trecerii la lumea modernă în termeni precum "moartea lui Dumnezeu", "ateism", "fatalism", "pesimism", "egoism", "atomism", și va declara necesitatea faptului ca dialectica să traverseze negativitatea și "nihilismul", așadar "sentimentul că Dumnezeu a murit", recunoscându-l în același timp ca un simplu moment în viața spiritului, care trebuie depășit. Faptul că și un gânditor important ca Hegel folosește în sens filozofic termenul "nihilism
by FRANCO VOLPI [Corola-publishinghouse/Science/1116_a_2624]
-
în Omul în epoca nivelării (Der Mensch im Zeitalter des Ausgleichs, 1929), Jaspers în Starea spirituală a vremii noastre (Die geistige Situation der Zeit, 1931), Husserl în Criza științelor europene (Die Krisis der europäischen Wissenschaften, 1936), Horkheimer și Adorno în Dialectica iluminismului (Dialektik der Aufklärung, 1947), și-au conceput opera apărută din criza nihilistă. Fenomenul numit "critica civilizației" nu s-a limitat totuși la mediul cultural de limbă germană, ci s-a manifestat în toată Europa: el a apărut în Franța
by FRANCO VOLPI [Corola-publishinghouse/Science/1116_a_2624]
-
împotriva optimismului progresului și al "divinizării viitorului", motivul sfârșitului istoriei, inserându-l în cadrul unei escatologii milenariste. Kojève, în seminariile deja amintite despre Fenomenologia spiritului, este și el fascinat de teza "sfârșitului istoriei", dar o elaborează pornind de la propria lectură a dialecticii hegeliene a slugii și stăpânului și de la o interpretare singulară a figurii lui Napoleon într-o perspectivă marxistă întru totul originală. Teza, pe scurt, este următoarea: istoria se termină, în principiu, cu victoria lui Napoleon la Jena. Un astfel de
by FRANCO VOLPI [Corola-publishinghouse/Science/1116_a_2624]
-
traseu liniar și pașnic, ci este marcat în mod esențial de lupta pe care individul o duce pentru a se face recunoscut de către celălalt ca subiect liber, chiar și cu riscul morții, așadar al negativității, al posibilității non-ființei. Este celebra dialectică dintre slugă și stăpân, admirabil surprinsă de Hegel și valorizată de Kojève, care posedă un caracter "antropogen" în sensul în care "numai și prin această Luptă omul se poate crea plecând de la animal"216. Dorința recunoașterii și a libertății prin
by FRANCO VOLPI [Corola-publishinghouse/Science/1116_a_2624]
-
o vigilență deosebită față de creșterea și dezvoltarea a ceea ce, într-un anume moment, a început să se numească pur și simplu "tehno- știință". Chiar și acolo unde s-a avut în vedere o critică radicală a universului tehnologic ca în Dialectica Luminilor de Adorno și Horkheimer sau în Eros și civilizație de Marcuse mai mult decât tehnica în sine a fost criticată organizarea sa politică de tip capitalist. De multă vreme, cu toate acestea, lucrurile nu mai stau în acești termeni
by FRANCO VOLPI [Corola-publishinghouse/Science/1116_a_2624]
-
sensul de intrigă, structură narativă, "fabulație". Antonimul si contrapunctul lui este logos. "Mitul" este narațiunea, povestirea ca gen opus disertației dialectice, expunerii ; el reprezintă, de asemenea, exprimarea irațională sau intuitivă în contrast cu exprimarea filozofică sistematică : mit este tragedia lui Eschil în comparație cu dialectica lui Socrate. *15 Mitul", un termen îndrăgit de critica modernă, este asociat cu o importantă sferă de gândire, care cuprinde religia, folclorul, antropologia, sociologia, psihanaliza si artele frumoase, în mod obișnuit el este opus termenilor de "istorie", de "știință", de
[Corola-publishinghouse/Science/85059_a_85846]
-
prea bine să prezinte interes pentru istoria sentimentului politic și ar putea, desigur, să ilustreze incidental anumite schimbări în istoria gustului literar - sau chiar anumite mutații în privința concepției despre tragedie. Dar în sine tema nu are o coerență sau o dialectică reală. Ea nu pune o problemă unică și în mod cert nu suscită nici o problemă de critică. *21 Așa-numita Stoffgeschichte este cea mai puțin literară dintre toate istoriile. Istoria genurilor si tipurilor literare ridică un alt grup de probleme
[Corola-publishinghouse/Science/85059_a_85846]
-
Ciobanu, Însemne, I, 228-231; Iosif Cheie-Pantea, Eugen Todoran la 60 de ani, AUT, 1978, 1-2; Sorina Ianovici, Eugen Todoran sau Despre arheologia poeticului, O, 1981, 20; Rodica Bărbat, Eminescu și epopeea română, O 1981, 31; Stela Mirel, Actul critic și dialectica gândirii poetice, O, 1981, 39; Șerban Cioculescu, Eminescu și ironia romantică, RL, 1981, 35; Grigurcu, Critici, 121-124; Daniel Vighi, Eugen Todoran și lectura clasicilor, O, 1982, 2; Ioan Holban, Poezia și Istoria, CRC, 1982, 7; Mircea Doru Lesovici, Lucian Blaga
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/290206_a_291535]
-
de valoritc "1.4. Portretul bio(psiho)constitutiv și sistemul propriu de valori" Între biologic și axiologic există strânse legături, atât în sens filogenetic, cât și ontogenetic. La nivel grupal, valorile au apărut și s-au cristalizat printr-o subtilă dialectică a nevoilor individuale cu cele generale. Pornind de la aserțiunea că nu trebuie să opunem în cazul ființei umane socialul biologicului, întrucât omul este un animal social, reprezentanții sociobiologiei pretind că foarte mult din ceea ce în mod tradițional explicăm în comportamentul
[Corola-publishinghouse/Science/2283_a_3608]
-
primul rând prin căsătorii etnic mixte. Contactele directe dintre membrii diverselor grupuri sau mediate - de computer, dar și prin intermediul altor indivizi -, faptul că în lumea modernă și postmodernă oamenii aparțin concomitent mai multor grupuri (au identități multiple) și, de aici, dialectica redefinirilor de „noi”, scopurile supraordonate (vezi și „ipoteza contactului” și a „contactului extins”, „modelul in-group-ului”), alături de amintita flexibilizare ontologică a grupurilor umane, determină ca, pe ansamblu și ca tendință globală, toleranța intergrupală să crească. La nivel mai general, și cele
[Corola-publishinghouse/Science/2283_a_3608]
-
o operă nu există decât din momentul înscrierii lor într-un proces istoric. Istorie a filosofiei, desigur, dar și istorie pur și simplu. Fiecare moment se înscrie - se înlănțuie - într-o mișcare. Punctul dat al unui timp filosofic funcționează în dialectica unei durate lungi. Care-i autorul invizibil ce povestește publicului odiseea în toate detaliile ei? Cine scrie istoria filosofiei - altfel spus: cine anume spune adevărul filosofic? Unde se ascunde demiurgul său? 2 Minciuni fără autori. Istoriografia pare o aventură al
[Corola-publishinghouse/Science/2095_a_3420]
-
o gândire magică, taumaturgică, mitologică, aburită și cu ceva religios, cu legende, care mai e și poetică pe deasupra - ah! deja afurisitul defect al expresiei elegante preferate expunerii obscure și muncite! Înaintea rațiunii rezonabile și raționante, înaintea deducției, a eristicii, a dialecticii, a dialogului și a retoricii nu exista, bineînțeles, decât discursul vrăjitorilor, al magilor, al poeților, al preoților - într-un cuvânt, un discurs de minori și de copii fascinați de povești... Or, înainte de Socrate se gândea. Și încă cum! Dar nu
[Corola-publishinghouse/Science/2095_a_3420]
-
încă impregnate de mitologie sau chiar de teologia moștenită de la cei mai vechi presocratici. Pentru Epicur, care n-o spune în acești termeni, Platon gândește ca un Anaximandru sau ca un Xenofon, mai apropiați de o poetică decât de o dialectică a evenimentelor... Propunerea fizică epicuriană oferă o globalitate conceptuală compactă: nu există loc pentru îndoială, interogație, inexplicabil sau neexplicat, din care s-ar putea hrăni religiosul, fantasma sau miturile. Nicio zonă de umbră genealogică a zeilor. Atomi și vid, mișcare
[Corola-publishinghouse/Science/2095_a_3420]
-
vor fi plătite mâine, mai târziu, cândva, cu diferite dureri: degradări și oboseli ale trupului, boli cronice și genetice, îmbătrâniri precoce, irosirea unor energii utile, isterizarea relațiilor sexuate și alte variațiuni pe tema neputinței în viața de toate zilele... Această dialectică înrudită cu un fel de viclenie a rațiunii - negativul preferat pentru a genera pozitiv - legitimează învățătura, investițiile dureroase pe moment, dar producătoare de plăceri sublimate mai târziu: a învăța să vorbești și să stăpânești o limbă, a investi timp, efort
[Corola-publishinghouse/Science/2095_a_3420]
-
trupul și spiritul, limbajul, cuvântul și poemul, sănătatea, boala, moartea. Să nu trecem pe lângă ceea ce doar o privire pătrunzătoare ne dezvăluie: chiar și neterminat, poemul De rerum natura începe cu cuvântul mamă și se încheie cu cuvântul cadavru... 7 O dialectică a forțelor. Acestui vitalism îi vom adăuga și o cinetică. Pentru că Lucrețiu propune o teorie a forțelor angajate într-o mișcare dialectică în care creația și distrugerea se opun. Forțele vitale își împart piața atomică cu forțe ale distrugerii. Primele
[Corola-publishinghouse/Science/2095_a_3420]
-
Schlanger, Qu’est-ce qu’une vie bonne?, PUF, Paris. A se vedea și Actes du VIIIe congrès de l’Association Guillaume Budé, Paris, 5-10 aprilie 1968, Les Belles Lettres, 1969: despre clinamen, simulacre, fizica zeilor, prietenie, senzație, discontinuitate, cunoaștere, scepticism, dialectică și alte subiecte, dar și despre interpretările făcute de Horațiu, Lucrețiu, Montaigne, umanism, Saint-Evremond, Gassendi, Kant, structuraliști (!). Reprezentativ pentru genul colocviului: și mai rău, și mai bine, multe comentarii, câteva intuiții, o mulțime de compilatori, o mână de cercetători care
[Corola-publishinghouse/Science/2095_a_3420]
-
cetatea. 11) O ataraxie politică. XIII. Lucrețiu și „voluptatea divină” 251 1) Huiduieli creștine la adresa filosofului! 2) Persistența anatemelor. 3) Ura față de luciditate. 4) Prietene, nu există prieten... 5) O zugrăvire a elanului vital. 6) Capriciu de atom. 7) O dialectică a forțelor. 8) Rafinarea unei rațiuni polemice. 9) Să terminăm odată cu cerul! 10) Îmblânzirea morții. 11) Scheletul cu tortul. 12) Avantaje ale naufragiilor. 13) Hedonismul tragic. 14) O plăcere atomică. 15) Teoria despre o Venus nomadă. 16) Un cuplu ataraxic
[Corola-publishinghouse/Science/2095_a_3420]
-
Etică și Infinit, subliniind că: Fără semnificațiile etice, chiar și conceptele filosofice rămân cadre goale și formale”. De asemenea, considerăm că etica este o disciplină filosofică prin obiectul ei, prin domeniul ei de referință. Chiar de la Începuturi (meditația socratică și dialectica platoniciană asupra categoriilor moraleă reflecția etică s-a oprit asupra a ceea ce este binele, asupra Încercării de a defini esența binelui, Înțeles ca determinație fundamentală a vieții umane. Întreaga meditație etică este preocupată de tema fundamentală a binelui, dar această
Peripatethice by Sorin-Tudor Maxim () [Corola-publishinghouse/Science/1800_a_3164]
-
propriului sentiment de ură, urmând ca, ulterior, să îl "raționalizeze", făcându-l "disponibil" unei națiuni întregi. Iată pasajul la care mă refer: "Cu cât discutam mai mult cu ei (cu evreii - nota mea.), cu atât mai mult mă familarizam cu dialectica lor. În primul rând, ei (evreii - nota mea.) se bazau pe ignoranța adversarului; dacă nu exista cale de ieșire, ei înșiși se prefăceau ignoranți. Dacă toate acestea nu erau de folos, refuzau să înțeleagă sau schimbau subiectul, atunci când se simțeau
[Corola-publishinghouse/Science/84943_a_85728]
-
știm, discută locul retoricii în contextul general al abordării, de către om, a lumii fenomenale din jur. Cum ne amintim, desigur, în Gorgias și Phaidros, Platon distinge retorica sa de a predecesorilor (sofiști), propunând-o în termeni de instrument în serviciul dialecticii, al cărei obiectiv, cum știm, îl constituie descoperirea adevărului. Nici profesorul McKerrow, prin urmare, nici eu, nu elaborăm mai mult pe marginea acestui "început al retoricii" pe scena raportării omului la realitatea fenomenală din jur. De reținut, însă, că profesorul
[Corola-publishinghouse/Science/84943_a_85728]
-
de structurare a ordinii discursului "implică aproprierea delimitată a discursului, prin care receptarea sa este situată restrictiv"679, în aceeași măsură în care, am văzut, producția discursivă depinde de anumite restricționări. Prin urmare, remarcă McKerrow, participarea indivizilor la o autentică "dialectică a controlului"680, indiferent dacă acești participanți contribuie la construcția structurii sociale din poziția dominantă sau dominată, își găsește rațiunea în faptul că "subiectul este, deja, interpelat de către ideologia dominantă"681. Astfel, acțiunile orientate înspre schimbare socială, inevitabil, "vor avea
[Corola-publishinghouse/Science/84943_a_85728]
-
sau dominată, își găsește rațiunea în faptul că "subiectul este, deja, interpelat de către ideologia dominantă"681. Astfel, acțiunile orientate înspre schimbare socială, inevitabil, "vor avea tendința de a facilita menținerea puterii, mai degrabă decât înlăturarea sa"682. Locul privilegiat al "dialecticii controlului" este însuși discursul, care corelează indivizii cu clasele sociale cărora aceștia le aparțin; astfel, "dominanți sau dominați, îndeobște, pot apela la o retorică ce se adresează poporului/persoanelor în termeni de clase (sociale - adăugirea mea) cărora aceștia le aparțin
[Corola-publishinghouse/Science/84943_a_85728]
-
orator-public, în practica critică, trebuie să avem în vedere caracterul deja construit, ca subiect, al publicului, în timp ce modelul, ca atare, implică discursul "într-o manieră care susține relațiile de dominare curente"780. Oratorul (tradițional), prin urmare, va contribui la proliferarea dialecticii controlului și, desigur, atâta vreme cât nu întreține o relație dialectică cu ideologia, nu va reuși să rămână agent în contextul sistemului social. Materialitatea discursului, pe de altă parte, atrage atenția asupra "praxis"-ului folosit de retorica critică. Dacă Aristotel înțelegea prin
[Corola-publishinghouse/Science/84943_a_85728]