1,472 matches
-
fuseseră introduse de Antioh Cantemir. Din hrisovul lui Grigore Ghica de la 1741 rezultă că văcăritul era o dare pe boi, vaci și cai; se scutea Episcopia „pururea, la vremea văcăritului, 100 vaci cu boi și 30 cai cu iepe". In hrisovul lui Constantin Racoviță din anul 1756 aceeași dare se numea cuniță: „se scutește Episcopiei 100 bucate vite, vaci, boi, cai, de cuniță". La 1770 se vorbea de cunița leșească. Negustorii leși, și alți străini, care treceau vite în țară la
VASLUI. TRADIŢIONALISM… Oameni și întâmplări by ION N. OPREA () [Corola-publishinghouse/Science/91666_a_92808]
-
La 1770 se vorbea de cunița leșească. Negustorii leși, și alți străini, care treceau vite în țară la vărat și iernat, plăteau câte 40 bani pentru vărat și câte 150 de iernat pentru fiecare vită: cai, iepe, vaci, boi. În hrisovul lui Constantin Racoviță din 1757 pentru desființarea acestei dabile se vede că ea se lua de două ori pe an: vara - sub nume de cuniță sau coniță, și toamnasub numele de văcărit. Această dabilă a fost deseori desființată pentru că genera
VASLUI. TRADIŢIONALISM… Oameni și întâmplări by ION N. OPREA () [Corola-publishinghouse/Science/91666_a_92808]
-
de văcărit. Această dabilă a fost deseori desființată pentru că genera blestemele populației, dar introdusă iarăși și iarăși de alți domni, așa cum rezultă și din istoria văcăritului din letopiseții referitori la această dare. La 29 septembrie 1702 Constantin Duca Voievod dă hrisov domnesc din Iași, „cu mare legătură și blestem", prin care se desființează văcăritul, precum și disetina de stupi pentru ceară și miere, puse „pentru multe nevoi și greutăți ce s-au fost făcut țării": ...„acel obicei n-au fost obicei vechi
VASLUI. TRADIŢIONALISM… Oameni și întâmplări by ION N. OPREA () [Corola-publishinghouse/Science/91666_a_92808]
-
în vistierie, iară celălalt pe la Episcopii; și așa s-au rășchirat și soborul mulțumind țara lui Dumnezeu și Domnului de bucurie ca acesta, că se lipsesc acmu mulți pământeni de vite pentru răul văcăritului" (Neculai Costin, Let II, 46). Din hrisovul lui Constantin Racoviță se înțelege că darea bănească - la început 90 bani, apoi a ajuns la 2 lei și 30 bani de vită - devenise nimic față de împilarea care venea de la „mulțimea cinovnicilor care umblau prin țară să o strângă, ei
VASLUI. TRADIŢIONALISM… Oameni și întâmplări by ION N. OPREA () [Corola-publishinghouse/Science/91666_a_92808]
-
populară: „IacovMitropolitu, ce a legat văcăritu"... Pârcălăbia, numită și mortasipie, încasată și de vornicii și căpitanii localității, după ce se încasa brudina la trecerea podului, era un venit care revenea poslușniciei celei mari și a starostiei. Pârcâlăbia, cum rezultă dintr-un hrisov de la Constantin Racoviță, din noiembrie 1757, se putea da și în antrepriză, cum se proceda și cu brudina, care înainte de a fi cedată Episcopiei fusese în administrarea serdarului Manolachi... La 30 aprilie 1784, episcopul Iacob adresează jalbă domnului Mavrocordat, cel
VASLUI. TRADIŢIONALISM… Oameni și întâmplări by ION N. OPREA () [Corola-publishinghouse/Science/91666_a_92808]
-
și diaconilor pentru ținerea școlilor datează dinaintea Domniei lui Grigore Ghica Vodă - când plăteau patru galbeni pe ani la visteria țării. În a treia domnie a sa, Ghica reduce darea preoților la un galben pe an, iar Constantin Mavrocordat, prin hrisovul din 30 mai 1734 îi scutește de acea dare și măsură pe care Mitropolitul, Episcopii și boierii - „toți o aprobă și se bucură de ea". Sarcina funcționărimii școlilor rămânea, de acum, în seama funcționarilor. În a treia domnie Grigore Ghica
VASLUI. TRADIŢIONALISM… Oameni și întâmplări by ION N. OPREA () [Corola-publishinghouse/Science/91666_a_92808]
-
au „văzut niciodată lumina", traducerea altor documente care pun în evidență „temeinicele cunoștințe de paleontologie slavonă" a traducătorului. Evloghie Gheorghe Dascălul, cărturar și el, fiu al lui Evloghie Dascălul, și-a ajutat tatăl ca „scriitor". În luna mai 1776, prin hrisov domnesc, Grigore Ghica l-a numit dascăl la școala domnească din Iași unde a predat aceleași discipline ca tatăl său, până în 1791 - 1792. Adică atât timp cât a durat școala pentru pregătirea dascălilor de biserici, diaconilor și preoților. Odată ce opera de redactare
VASLUI. TRADIŢIONALISM… Oameni și întâmplări by ION N. OPREA () [Corola-publishinghouse/Science/91666_a_92808]
-
cumpăra 3 cărți și 500 aspri pentru a-și lua odăjdii și încălțăminte" („Catalogul documente moldovenești din arhiva istorică centrală a statului", vol. I, 1387 - 1620, nr. 473, pagina 131). La 23 ianuarie 1742 Theofil obține de la Domnul Constantin Mavrocordat hrisov care dădea dreptul Episcopilor să pună vornici prin satele lor, „oameni care să asculte de Episcopie care din ce treaptă sau breaslă ar fi cel ce locuiește pe acele moșii". Episcopul avea dreptul să ia „dejma din toate", după vechiul
VASLUI. TRADIŢIONALISM… Oameni și întâmplări by ION N. OPREA () [Corola-publishinghouse/Science/91666_a_92808]
-
unde s-a discutat și s-a stabilit așezământul pentru școlile din Moldova și la care au participat și Mitropolitul Nichifor, Iacov - Episcopul Rădăuților, Ioanichie - Episcopul Romanului și Ierotheiu - Episcopul Hușilor, interesați de felul cum mergeau școlile. De altfel, în hrisovul de la 25 decembrie 1748, Domnia, după ce „legiuiește pentru școlile din Iași", zice despre ținuturile mai îndepărtate: pentru că nu toți locuitorii pot ajunge cu copiii lor la Iași, mai ales cei săraci, și pentru a-i cuprinde și pe ei, „s-
VASLUI. TRADIŢIONALISM… Oameni și întâmplări by ION N. OPREA () [Corola-publishinghouse/Science/91666_a_92808]
-
grijindu-se de învățătura copiilor". Episcopii urmau „să facă necontenit cercetarea școlilor, adesea luându-le seama, cum învață copiii și la ce să sporească, ca și dascălii să se silească, și copiii să se procopsească cu învățătura". Pentru întreținerea școlilor hrisovul impunea preoților și diaconilor ca dare „câte un galben pe an, care bani adunându-se la Mitropolie, de acolo să se dea pe la școli, atât la cele din capitală, cât și de la Episcopii". Școlile deschise după 7 iulie 1749 erau
VASLUI. TRADIŢIONALISM… Oameni și întâmplări by ION N. OPREA () [Corola-publishinghouse/Science/91666_a_92808]
-
dare, încasată „după obicei", de ispravnicii și căpitanii de ținuturi, unde funcționau podurile domnești peste ape, și se încasa, alături de părcălăbie, la trecerea podurilor. Ținând seama de sărăcia la care ajunsese Episcopia, la 8 noiembrie 1757, Constantin Racoviță Voievod dă hrisov prin care îi hărăzește brudina sau venitul podului de peste Nistru către Episcopie: „fiindcă podul de peste Nistru de la Soroca umblă pe o bucată de loc ce am aferisit-o Domnia mea asupra Sfintei Episcopii, i-am dat și brudina podului ca să o
VASLUI. TRADIŢIONALISM… Oameni și întâmplări by ION N. OPREA () [Corola-publishinghouse/Science/91666_a_92808]
-
să-l facă și să-l dreagă din agonisita brudinei". Iar după vremi, dacă s-ar întâmpla, „să se mute podul de la bucata aceasta de loc aiurea pe locul Târgului", brudina podului să o ia tot Episcopia, se stabilea în hrisovul domnesc. Iar aceasta, „în veac'". În anul 1761, „episcopul Inochentie se învoiește cu logofătul Ștefan Bosie și-i dă satul Pojorăuca cu vadul podului de pe Nistru la Târgul Soroca, care fusese hărăzit Episcopiei de domnul Constantin Racoviță la anul 1757
VASLUI. TRADIŢIONALISM… Oameni și întâmplări by ION N. OPREA () [Corola-publishinghouse/Science/91666_a_92808]
-
locuitorii Fălciului în sensul opririi strămutării lor de la un sat la altul: „...fiișticari unde l-au apucat așezarea, acolo să rămână statornic"., iar încălcătorii poruncii „legați" să fie dați „înapoi la satul de unde au fugit". 14 iulie 1675, scris pe hrisovul domnesc, are și altă însemnătate. De la această dată actele oficiale se notau cu data nașterii lui Hristos în locul celei de la crearea lumei (până la 1674era veche, după 1675 - era nouă). Pentru ordine și disciplină în țară, domnitorii emiteau un fel de
VASLUI. TRADIŢIONALISM… Oameni și întâmplări by ION N. OPREA () [Corola-publishinghouse/Science/91666_a_92808]
-
să ia de toată vadra de rachiu sau horilcă ce se va vinde iarăși de către oricine în cuprinsul vetrei târgului, și nimenea să nu înceapă vase cu vin sau rachiu - horilcă ca să vândă fără a înștiința mai înainte pe Episcopie". Hrisovul reglementa și alte datorii ale târgoveților către Episcopie, era dat la Iași, purta data de 13 iunie 1813, în a doua Domnie a lui Scarlat Calimachi Vodă, care avea ca noutate, introducerea pentru prima oară a epitetului de „Preasfințit" - numelui
VASLUI. TRADIŢIONALISM… Oameni și întâmplări by ION N. OPREA () [Corola-publishinghouse/Science/91666_a_92808]
-
Costachi Burghelea, s-a convenit: - din trupul moșiei Hușilor s-a stabilit o bucată de loc - „în întindere de 1000 de fălci"destinată imașului târgului; - locuitorii din vatra târgului aveau să plătească și în viitor dările către proprietari, hotărâte prin hrisoavele domnești. Cei din mahalale care lucraseră până atunci zile de boieresc, urmau să lucreze și în viitor, pentru care li se dădeau locuri de hrană. Boierii așezați pe locurile - unde locuitorii fac boieresc - vor plăti proprietarilor numai bezmetul (plata luată
VASLUI. TRADIŢIONALISM… Oameni și întâmplări by ION N. OPREA () [Corola-publishinghouse/Science/91666_a_92808]
-
da locuri de casă în cuprinsul orașului era rezervat Episcopiei; - pe locul cedat târgului Episcopia își rezerva dreptul de a avea mori de apă și grădini în întindere de 8 fălcii teren. Propunerile de mai sus au fost sancționate prin hrisoave domnești în anul următor (1848), cedate în exemplare deosebite, Episcopiei și Eforiei târgului. Intr-un articol din „Evenimentul" Iași (19 iulie 1909), intitulat „Din trecutul politicei noastre", Constantin Diamanovici, referindu-se la timpul parcurs, notează „Am avut nenorocul să fim
VASLUI. TRADIŢIONALISM… Oameni și întâmplări by ION N. OPREA () [Corola-publishinghouse/Science/91666_a_92808]
-
profesiunii sale vinovate. Dreptul proprietății era supus la aceeași soartă. Dacă o pricină trecea la instanța cea mai înaltă, ea se hotăra acolo, după placul Domnului, în unire cu câțiva boieri sau simplu după porunca Domnului, cunoscută sub numele de hrisov sau Carte Domnească. Dar răul cel mare, care distrugea dreptul de proprietate, era în obiceiul care supunea toate pricinile la o nouă cercetare, la fiecare numire nouă de Domni, care da hotărârile după vederile personale. Cu asemenea chip, averile treceau
VASLUI. TRADIŢIONALISM… Oameni și întâmplări by ION N. OPREA () [Corola-publishinghouse/Science/91666_a_92808]
-
cele mai vechi orașe municipale din Moldova, pe la anul 1795, printr-un act de dăruire a devenit proprietate particulară a familiei Ghiculești, cu mărginirea unor locuri ce urmau a rămâne libere". Timp îndelungat apoi, locuitorii s-au luptat și, în contra hrisoavelor, proprietatea i-au împovărat și a făcut prin orice mijloace ca prosperarea orașului să nu fie cea dorită. „Foarte târziu, și abia în anul 1859, Consiliul ministerial din Moldova, prin încheierea din 28 februarie, a hotărât mărginirea abuzurilor proprietății". Încheierea
VASLUI. TRADIŢIONALISM… Oameni și întâmplări by ION N. OPREA () [Corola-publishinghouse/Science/91666_a_92808]
-
ministerial din Moldova, prin încheierea din 28 februarie, a hotărât mărginirea abuzurilor proprietății". Încheierea din 28 februarie 1859 cuprindea: „Consiliul miniștrilor, în ședința din 28 februarie, intrând în dezbaterea petiției locuitorilor târgului Vaslui din 20 decembrie 1858, și citind atât hrisovul domnului Mihail Șuțu din 8 martie 1820 cât și actele atingătoare de acest obiect, hotărăsc: 1. De a se trimite toate actele atingătoare Departamentului din Întru, ca să puie în aplicație hrisovul, fără a îngădui pe Dumneaei Cocoana a pune dări
VASLUI. TRADIŢIONALISM… Oameni și întâmplări by ION N. OPREA () [Corola-publishinghouse/Science/91666_a_92808]
-
târgului Vaslui din 20 decembrie 1858, și citind atât hrisovul domnului Mihail Șuțu din 8 martie 1820 cât și actele atingătoare de acest obiect, hotărăsc: 1. De a se trimite toate actele atingătoare Departamentului din Întru, ca să puie în aplicație hrisovul, fără a îngădui pe Dumneaei Cocoana a pune dări neprevăzute în hrisov și fără de a se jigni nici drepturile proprietății mărginite în hrisov, căci Consiliul se lămurește din deosebitele cercetări că în adevăr Dumneaei Cucoana a obijduit pe locuitori contra
VASLUI. TRADIŢIONALISM… Oameni și întâmplări by ION N. OPREA () [Corola-publishinghouse/Science/91666_a_92808]
-
Șuțu din 8 martie 1820 cât și actele atingătoare de acest obiect, hotărăsc: 1. De a se trimite toate actele atingătoare Departamentului din Întru, ca să puie în aplicație hrisovul, fără a îngădui pe Dumneaei Cocoana a pune dări neprevăzute în hrisov și fără de a se jigni nici drepturile proprietății mărginite în hrisov, căci Consiliul se lămurește din deosebitele cercetări că în adevăr Dumneaei Cucoana a obijduit pe locuitori contra hrisovului. 2. Locuitorii care, de la punerea în lucrare a Regulamentului organic, au
VASLUI. TRADIŢIONALISM… Oameni și întâmplări by ION N. OPREA () [Corola-publishinghouse/Science/91666_a_92808]
-
obiect, hotărăsc: 1. De a se trimite toate actele atingătoare Departamentului din Întru, ca să puie în aplicație hrisovul, fără a îngădui pe Dumneaei Cocoana a pune dări neprevăzute în hrisov și fără de a se jigni nici drepturile proprietății mărginite în hrisov, căci Consiliul se lămurește din deosebitele cercetări că în adevăr Dumneaei Cucoana a obijduit pe locuitori contra hrisovului. 2. Locuitorii care, de la punerea în lucrare a Regulamentului organic, au lucrat pont, să lucreze și de acum înainte, însă nefiind drept
VASLUI. TRADIŢIONALISM… Oameni și întâmplări by ION N. OPREA () [Corola-publishinghouse/Science/91666_a_92808]
-
fără a îngădui pe Dumneaei Cocoana a pune dări neprevăzute în hrisov și fără de a se jigni nici drepturile proprietății mărginite în hrisov, căci Consiliul se lămurește din deosebitele cercetări că în adevăr Dumneaei Cucoana a obijduit pe locuitori contra hrisovului. 2. Locuitorii care, de la punerea în lucrare a Regulamentului organic, au lucrat pont, să lucreze și de acum înainte, însă nefiind drept ca dumneaei proprietărița să-i supuie și la darea târgului. Departamentul din Întru să cerceteze și tot ceea ce
VASLUI. TRADIŢIONALISM… Oameni și întâmplări by ION N. OPREA () [Corola-publishinghouse/Science/91666_a_92808]
-
Catargiu, care circulară, după ce defaimă mai multe abuzuri exercitate în unele din târgurile proprietății particulare (dintre acelea cel dintâi se socotea a fi orașul Vaslui), apoi restatornicind lucrurile în starea lor legală, pune îndatoriri aspre prefecților, să ceară proprietarilor respectivi hrisoavele pe care le posedă, să mărginească pe fiecare proprietar în drepturile prescrise în hrisoavele sale, și să nu le tolereze a lua ceva mai mult, măsură ce a pus în aceeași poziție și pe doamna Șubin - a scoate la lumină
VASLUI. TRADIŢIONALISM… Oameni și întâmplări by ION N. OPREA () [Corola-publishinghouse/Science/91666_a_92808]
-
particulare (dintre acelea cel dintâi se socotea a fi orașul Vaslui), apoi restatornicind lucrurile în starea lor legală, pune îndatoriri aspre prefecților, să ceară proprietarilor respectivi hrisoavele pe care le posedă, să mărginească pe fiecare proprietar în drepturile prescrise în hrisoavele sale, și să nu le tolereze a lua ceva mai mult, măsură ce a pus în aceeași poziție și pe doamna Șubin - a scoate la lumină hrisoavele dumneaei, unul din 1795, al Domnului Mihail Șuțu, și altul din 1820 al
VASLUI. TRADIŢIONALISM… Oameni și întâmplări by ION N. OPREA () [Corola-publishinghouse/Science/91666_a_92808]