2,262 matches
-
motive moralizatoare și didactice care îndeamnă - cum se întîmplă în general cu toate poemele poeților galici - la deplina convertire. Pacea și prosperitatea de odinioară sînt departe; acum, oamenii trebuie să ducă o viață mai curată; lumea a îmbătrînit și devastările barbarilor arată că sfîrșitul ei e aproape. Folosirea modelelor clasice e foarte limitată; par cîteva reminiscențe din Prudentius. întîlnim și violări ale legilor metrice; rima este folosită frecvent. Lui Orientius i-au fost atribuite și alte scrieri minore, a căror autenticitate
[Corola-publishinghouse/Science/2079_a_3404]
-
la Bordeaux. Conform lui Della Corte, Paulinus ar fi fost primul editor al operei lui Ausonius. S-a bucurat de o educație îngrijită și a trăit ca laic, dispunînd de însemnate resurse economice. însă cînd avea treizeci de ani, invaziile barbarilor i-au lovit casa și familia, iar tatăl său a murit tot atunci. După numai cîțiva ani, goții i-au luat proprietățile și el a trebuit să trăiască precum un sclav; a ieșit cu greu din acea stare. Ar fi
[Corola-publishinghouse/Science/2079_a_3404]
-
pe calea cea dreaptă la vîrsta de patruzeci și cinci de ani. Resimte și el, ca și alții, dorința de a se desprinde de lume după ce aceasta, care îl atrăgea înainte cu pacea sa iluzorie, a fost distrusă de invazia barbarilor. Lui Paulinus îi place să povestească și se oprește asupra detaliilor, reluînd astfel caracteristicile poeziei lui Ausonius. Recent, Courcelle i-a atribuit și Cîntul 4 din culegerea lui Paulinus de Nola; acesta a fost compus înainte de invazia barbarilor, care a
[Corola-publishinghouse/Science/2079_a_3404]
-
de invazia barbarilor. Lui Paulinus îi place să povestească și se oprește asupra detaliilor, reluînd astfel caracteristicile poeziei lui Ausonius. Recent, Courcelle i-a atribuit și Cîntul 4 din culegerea lui Paulinus de Nola; acesta a fost compus înainte de invazia barbarilor, care a distrus viața fără griji de care se bucura poetul, și este încă plin de seninătate și de bucurie. Și acest cînt îl imită îndeaproape pe Ausonius, care scrisese un scurt poem intitulat Rugăciunea (Oratio): această operă fusese imitată
[Corola-publishinghouse/Science/2079_a_3404]
-
Romei. însă la puțin timp după aceea și pe neașteptate, el a fost desemnat episcop al orașului Arverna, astăzi Clermont-Ferrand, și în această calitate a trebuit să organizeze rezistența împotriva invaziei vizigoților în regiunea sa. în 474 însă, Euric, regele barbarilor, a cucerit Arverna și l-a întemnițat pe Sidonius. Eliberat cîțiva ani mai tîrziu, acesta s-a reîntors pe scaunul episcopal și a murit în 489. Producția literară a lui Sidonius se divide în două perioade. în prima, el s-
[Corola-publishinghouse/Science/2079_a_3404]
-
cunoașterea Galiei din acea vreme, și mai puțin a dezbaterilor ori a problemelor arzătoare ale momentului. Sidonius a aparținut aristocrației galice și a încercat, atît cît a putut, să păstreze un anumit echilibru între lumea tradițională romano-galică și aceea a barbarilor care o înconjuraseră. Desigur, el, deși a fost fără îndoială creștin, pare mai degrabă un păgîn din alte vremuri, adept întîrziat al unui ideal de literatură rafinată și elegantă, complet neinteresat de orice angajament ce iese din linia automulțumirii: un
[Corola-publishinghouse/Science/2079_a_3404]
-
existență de-acum se încheiase. Totuși, unii cercetători acordă felului de a scrie al lui Sidonius o semnificație mai profundă, ca și cum el s-ar fi simțit dator să apere cultura și civilizația în care trăise și care era amenințată de barbarii ce îi înconjuraseră din toate părțile pe romanii din Gallia. Sidonius se consideră ultima verigă a unei tradiții care urcă pînă la marii poeți din epoca lui Octavian Augustus și face aluzie la aceștia, comparîndu-se pe sine cu ei și
[Corola-publishinghouse/Science/2079_a_3404]
-
fost răvășite de invazii în urma cărora au apărut regatele romano-barbare, Italia nu a suferit devastări tot atît de grave și a rămas pînă în 476 - ultim reziduu al Imperiului Roman de Apus - sub conducerea unui împărat, și nu a unui barbar. Totuși, în secolul al V-lea este întrerupt orice raport între Italia și celelalte provincii occidentale ale imperiului. De altfel, am văzut deja că Gallia, pe de o parte, și Africa, pe de altă parte, aveau o viață culturală autonomă
[Corola-publishinghouse/Science/2079_a_3404]
-
H.I. Marrou, Nouvelle Histoire de l’Eglise. I. Des origines à Grégoire le Grand, Seuil, Paris, 1963; P. Riché, Education et culture dans l’Occident barbare (VIe-VIIIe siècles), Seuil, Paris, 1962; M. Simonetti, La produzione letteraria latina fra Romani e Barbari (sec. V-VIII), Augustinianum, Roma, 1986. Pentru această problematică, cititorul trebuie să recurgă și la studiile de medievistică. I. Scriitori din Africa Așa cum am văzut mai sus, din 430 provincia Africa intrase sub stăpînirea nemiloasă a vandalilor arieni, însă acest
[Corola-publishinghouse/Science/2079_a_3404]
-
Odoacru în 476 (sfîrșitul Imperiului Roman de Apus), intrase sub stăpînirea ostrogoților lui Teodoric începînd din 493, însă, pentru cei care posedau mijloacele necesare (pe lîngă interese), legăturile cu Orientul, unde Imperiul Bizantin era considerat de toată lumea (chiar și de barbari) Imperiu Roman, nu erau imposibile. Mai mult, funcția Constantinopolului devenise și mai importantă pe plan politic, întrucît Imperiul Roman de Apus, care înainte își avea capitala la Ravenna, dispăruse; nu mai exista decît Imperiul Roman de Răsărit, iar tradiția culturală
[Corola-publishinghouse/Science/2079_a_3404]
-
vii și dureroase, papa fiind nevoit să intervină pe teren, ca să spunem așa, pentru a astupa breșele care se deschideau continuu. Invaziile longobarzilor, care ajunseseră, la un moment dat, să amenințe chiar Roma; stăpînirea bizantină, incapabilă să-i respingă pe barbari și, pe deasupra, nesățioasă și tiranică, însă, oricum, singura putere civilizată și legitimă pe care se putea conta; provinciile, îndepărtate, amenințate și ele de barbarii de-acolo sau intrate sub dominația Bizanțului, ostil și bănuitor față de Roma: era nevoie de intervenții
[Corola-publishinghouse/Science/2079_a_3404]
-
ajunseseră, la un moment dat, să amenințe chiar Roma; stăpînirea bizantină, incapabilă să-i respingă pe barbari și, pe deasupra, nesățioasă și tiranică, însă, oricum, singura putere civilizată și legitimă pe care se putea conta; provinciile, îndepărtate, amenințate și ele de barbarii de-acolo sau intrate sub dominația Bizanțului, ostil și bănuitor față de Roma: era nevoie de intervenții peste tot pentru ca legea să fie respectată, pentru ca Biserica să-și păstreze drepturile, pentru ca nimeni să nu-i asuprească pe credincioși, dar și pentru ca
[Corola-publishinghouse/Science/2079_a_3404]
-
de sub autoritatea împăratului, devenea, în consecință, păstorul Occidentului barbar. Din acest motiv, nu s-a mai orientat spre Orient și spre controversele dogmatice, așa cum făcuseră papii pînă atunci, ci spre Occident, fiind primul papă care a corespondat continuu cu conducătorii barbarilor, mai ales cu cei ai francilor. în mediul ecleziastic, Grigorie a întărit controlul papalității asupra diferitelor Biserici. A reușit să rezolve conflictele în urma cărora se desprinseseră de Roma episcopatele ce depindeau de Aquileia după schisma celor Trei Capitole. în 596
[Corola-publishinghouse/Science/2079_a_3404]
-
el s-a arătat relativ tolerant. „Caracteristica geniului său a fost aceea de a admite că religia catolică se putea disocia de stăpînirea romană și că viitorul neamului omenesc nu era indisolubil legat de prosperitatea sau dispariția Romaniei” (Gillet). Față de barbari însă, Grigorie a avut o atitudine ostilă, fie din cauza formației sale culturale, fie pentru că era condiționat de cercurile aristocratice de la Roma, din care provenea și el, fie pentru că vedea de aproape amenințarea barbarilor, adică a longobarzilor. Tot atîta grijă a
[Corola-publishinghouse/Science/2079_a_3404]
-
de prosperitatea sau dispariția Romaniei” (Gillet). Față de barbari însă, Grigorie a avut o atitudine ostilă, fie din cauza formației sale culturale, fie pentru că era condiționat de cercurile aristocratice de la Roma, din care provenea și el, fie pentru că vedea de aproape amenințarea barbarilor, adică a longobarzilor. Tot atîta grijă a arătat față de episcopatele din Gallia și din Spania (vom vorbi despre prietenia sa cu Leandru, episcopul de Sevilia). La începutul pontificatului său, către 591, a scris Regula pastorală (Regula pastoralis), ca o normă
[Corola-publishinghouse/Science/2079_a_3404]
-
trebuit să se opună samavolniciilor comise de regii francilor față de credincioși și să conteste anumite doctrine absurde privitoare la Treime pe care se hazardase să le enunțe regele Chilperic I. Așadar, el trebuie să fi înțeles foarte bine că sălbăticia barbarilor era elementul predominant în vremea sa, cu tot ceea ce presupunea acest lucru, chiar și în privința Bisericii (de exemplu, o revenire în forță la superstiție și idolatrie): toate acestea au trezit în el reacția creștinului care vrea să se opună violenței
[Corola-publishinghouse/Science/2079_a_3404]
-
pînă în 515 și la care se adaugă istoriile unor popoare, cum sînt Istoria goților, Istoria vandalilor, Istoria suabilor (Historia Gothorum, Vandalorum, Sueborum). Istoria goților este fundamentală pentru reconstituirea istoriei Spaniei și a ultimelor evenimente care au dus la convertirea barbarilor la catolicism. Cartea a fost scrisă în două versiuni, una mai scurtă, din 619, și alta mai lungă, din 625. însă opera sa profană cea mai importantă, care i-a adus și cea mai mare faimă, este o vastă enciclopedie
[Corola-publishinghouse/Science/2079_a_3404]
-
fost adoptată de noul împărat, Iustinian (527-565), care considera drept prioritară reinstituirea păcii și a unității religioase în imperiu și a desfășurat o intensă activitate teologică în acest sens (pp. 000-000). Proiectul său de recucerire a Occidentului căzut în mîinile barbarilor, concretizat în lungi și sîngeroase războaie pentru recuperarea Italiei și a Africii, presupunea respectarea hotărîrilor de la Calcedon, pentru a nu-l supăra pe papă; în același timp, energica sa soție Teodora (care i-a salvat domnia cînd la Constantinopol a
[Corola-publishinghouse/Science/2079_a_3404]
-
de prezența lui Ioan Cassian, care afirmă în mod explicit că Sceti era considerată localitatea cea mai vestită pentru perfecțiunea vieții monastice (cf. mai ales Convorbiri X, 2, 3). Sceti a fost devastată în 407 de o primă invazie a barbarilor, care a provocat exodul multor eremiți și moartea altora; o a doua invazie a avut loc în 434. Politica brutală a patriarhului Teofil de Alexandria - care, începînd cu Epistola sărbătorească din 399, a inițiat o campanie de persecutare a călugărilor
[Corola-publishinghouse/Science/2079_a_3404]
-
Ultimul ne interesează aici deoarece a avut și o activitate literară. Născut într-o familie de senatori romani, preceptor, potrivit tradiției, al fiilor lui Theodosius, Arcadius și Honorius, s-a retras în deșertul Sceti prin 394; a plecat după invazia barbarilor din 407 și cucerirea Romei de către Alaric (a lui este celebra apoftegmă „Lumea a pierdut Roma și călugării au pierdut Sceti”) și s-a stabilit la Canope, lîngă Alexandria, iar apoi la Troe (azi Tura), lîngă Cairo; a murit prin
[Corola-publishinghouse/Science/2079_a_3404]
-
nobili din Roma. Contra voinței sale, s-a căsătorit la îndemnul părinților cu Pinianus și a hotărît ulterior, împreună cu acesta, să ducă o viață castă. Cei doi au început apoi să renunțe la proprietățile lor și, ca să fugă din calea barbarilor, s-au mutat întîi în Sicilia împreună cu Rufin din Aquileia, prieten bun cu bunica ei, Melania cea Bătrînă; după cucerirea Romei de către Alaric în 410 și moartea lui Rufin în 411, au plecat în Africa și apoi în Palestina. După
[Corola-publishinghouse/Science/2079_a_3404]
-
mai mult atenția asupra Orientului. Occidentul are o pondere secundară în aceste „Istorii” și apare întotdeauna în raport cu împăratul din Bizanț și cu creștinismul (dacă nu cu Biserica - sau bisericile) oriental. Lumea bizantină, încă solidă și doar relativ zguduită de invaziile barbarilor, spre deosebire de cea occidentală, vrea să propună o istoriografie triumfală, care să înregistreze evenimentele din Orientul prosper și, ca atare, închide ochii în mod voit în fața nenorocirilor care se abat asupra Occidentului: istoricii greci spun puține lucruri, atunci cînd nu tac
[Corola-publishinghouse/Science/2079_a_3404]
-
al IV-lea; ori, un lucru extrem de interesant pe care l-am amintit deja, e interesat de răspîndirea creștinismului în lumea barbară și persană. Ca atare, examinează împrejurările de ordin politic și economic care au facilitat contactele dintre creștini și barbari și, mai ales, convertirea acestora la dreapta credință. Bibliografie. Ediții: GCS 50, 1960 (J. Bidez, G.Chr. Hansen); SChr 306, 1983 (introduction par B. Grillet et G. Sabbah, traduction par A.-J. Festugière: livres I-II). Studii: Eltester; Chesnut; Downey
[Corola-publishinghouse/Science/2079_a_3404]
-
și morală, coextensivă cu cuceririle sale și capabilă să confere stabilitate noului stat. Acestor două transformări li se adaugă faptul că, după cucerirea lumii mediteraneene, Imperiul Roman s-a extins în spații neocupate din punct de vedere politic, locuite de barbari ale căror civilizații slab organizate s-au dezintegrat la impactul cu civilizația superioară și atrăgătoare a cuceritorului. Majoritatea celorlalte state mondiale s-au dezintegrat la fel de repede cum fuseseră constituite prin cuceriri, deoarece, dincolo de suprastructura politică și militară ridicată prin forță
[Corola-publishinghouse/Science/2126_a_3451]
-
probleme, după „caftanele lor lungi îmblănite, asemănătoare șubelor căzăcești”, însă absența de pe metopele care îi redau pe combatanți a cataphractarilor, „din care nu vedem nici măcar un exemplar de leac apărând pe monument”, pe de o parte, și repartizarea scenelor cu barbari purtători de caftane doar pe creneluri, nu și pe metope, pe de altă parte, îl conduc pe pătrunzătorul istoric la concluzia că acești sarmați, pe care îi localizează în câmpia munteană, nu sunt reprezentați în ansamblul arhitectural în cauză într-
SIMPOZIONUL NAȚIONAL. CREATIVITATE ȘI MODERNITATE ÎN ȘCOALA ROMÂNEASCĂ by Cezar Furtună () [Corola-publishinghouse/Science/91750_a_92818]