10,026 matches
-
de utilizat în toate etapele învățării. • De rezolvare a unor obiective cognitive variate: definire, analiză critică, descriere, identificare, relatare, opinare, clasificare, comparare, explicare, deducere, demonstrare, înțelegere, aplicare, creare, apreciere. • De introducere în cunoaștere, de clarificare, prin dialog euristic. • De utilizare variată a întrebărilor: directe, inverse, în lanț, de controversă, de revenire, deschise, cu variante în alegere, problematizate, parțial formulate. • De găsire a noi relații cauzale, a noi exemple, argumente, prin reanaliză, redefinire, reordonare. • De comentare a surselor informative date, a manualului
by ELENA JOIŢA [Corola-publishinghouse/Science/1005_a_2513]
-
etapelor învățării prin descoperire, cercetare. • Evitarea confuziilor între problematizare și exercițiul de creativitate, formularea simplă de întrebări, de comparații, de aplicații, rezolvarea prin mai multe căi cunoscute ș.a. descoperire. • De activizare prin folosirea alternativă a raționamentelor, a asociațiilor după criterii variate, analogii, modificări, simplificări. • De diversificare a contradicțiilor posibile între cunoștințe vechi și noi, nivele diferite de cunoaștere, explicații vechi și noi, între vechea concepție și noua ipoteză, între teorie și practică. • De alegere a soluției corecte dintr-o succesiune dată
by ELENA JOIŢA [Corola-publishinghouse/Science/1005_a_2513]
-
în alte contexte, activități, sarcini. • De alternare a tehnicilor variate de lectură: lentă, de profunzime, rapidă, de sesizare promptă a cuvintelor-cheie și a ideilor esențiale, exploratorie, critică, paralelă, explicativă, selectivă, problematizată, analitică, de avansare, comparativă, sintetică, autodirijată, creativă. • De prelucrare variată a datelor prin: consemnarea de întrebări sau ipoteze sau reflecții, descifrarea Metode clasice. Condiții de eficiență Procedee de sprijinire a construcției învățării. Situații posibile conturate tuarea de interpretări și reflecții, efectuarea de lucrări aplicative sau creative. Respectarea normelor unei lecturi
by ELENA JOIŢA [Corola-publishinghouse/Science/1005_a_2513]
-
Cerințe necesare: raportarea sarcinii la un scop autentic, prezența îndrumării și stimulării, implicarea directă a educatului în rezolvare, apelul la resursele proprii, colaborare. • Acțiuni specifice: educatul intră în acțiune, se mobilizează, își valoriCategorii Caracteristici. Procedee. Instrumente fică reprezentările anterioare, formulează variate puncte de vedere și interpretări, le confruntă cu alte opinii sau surse, aplică proceduri de căutare și înțelegere, generalizează după dezbatere în grup, efectuează noi aplicații și reflecții critice, chiar și în alte contexte. • Punctele de sprijin (schelele construcției) date
by ELENA JOIŢA [Corola-publishinghouse/Science/1005_a_2513]
-
științifică, de schimbare a perspectivei de abordare a sarcinii, de analiză a diferențelor între interpretări date, de rezolvare a situațiilor-problemă, de punere în noi situații, de formulare de întrebări și ipoteze cât mai neașteptate, de căutare de exemple cât mai variate, de formulare de contraargumente, de comunicare între grupuri diferite, de dezbatere, de negociere a soluțiilor, de corelare intrași interdisciplinară ș.a.. • Modelul învățării ancorate: analiza unei probleme critice din context real, cu găsirea punctelor ei tari și formularea în jurul lor (ca
by ELENA JOIŢA [Corola-publishinghouse/Science/1005_a_2513]
-
instrumentale a cunoașterii (Programul R. Feuerstein) valorifică tezele privind rolul învățării mediate, a posibilității de modificare a modului de cunoaștere și a creșterii potențialului de învățare, chiar în cazurile de relativă dezvoltare cognitivă inițială. Atunci se oferă suplimentar și în variate combinații: instrumente, materiale, modele de acțiune, informații, criterii, sarcini ș.a. Ele extind posibili Categorii Caracteristici. Procedee. Instrumente tățile proprii de căutare, înțelegere, de modificare și de flexibilizare cognitivă, de construcție sau deconstrucție și sprijină depășirea dificultăților în cunoaștere, ca diferențiere
by ELENA JOIŢA [Corola-publishinghouse/Science/1005_a_2513]
-
constructivistă acum) și concretizarea ei în proiecte-construct, • între proiectele-instrument flexibilizate conceptual și metodologic și realitatea contextului pedagogic centrat pe educat, necesar formării prioritare a competențelor educaților, • între nivelul formării, afirmării competenței educatorului care implică aici reflecții proprii, acțiuni-cercetare și mobilizarea variatelor resurse achiziționate de către educați, în rezolvarea situațiilor-problemă, în baza facilitării, îndrumării, stimulării, metacogniției, • între experiența analizată critic continuu și nevoia adaptării la diversificarea contextelor, situațiilor concrete sau corelate interși transdisciplinar, în activitatea proiectată inițial, la evoluția, progresul educaților. Mai ales
by ELENA JOIŢA [Corola-publishinghouse/Science/1005_a_2513]
-
mai bună comunicare și interacțiune între cei implicați, • reconsideră rolurile clasice ale lor, • promovează negocierea și consensul, • permite o mai bună adaptare la situația reală a contextului, printr-o reflecție și revizuire continuă, • verifică valoarea unor alternative metodologice, • permite corelații variate interne și externe, între experiențe anterioare și anticipări, între formal și nonformal. În timp, s-au conturat cercetări interdisciplinare asupra teoriei însăși a designului instrucțional inițial (caracteristici, procese, metodologie, modelare, criterii de eficiență practică și dezvoltare, limite). În acest context
by ELENA JOIŢA [Corola-publishinghouse/Science/1005_a_2513]
-
arăta cum vor fi manipulate elementele pentru a influența elevii, realizarea obiectivelor. ► Tranziția la noua abordare a designului provine din deschiderea spre surprinderea varietății situațiilor de instruire: • să prevadă alternative, posibilități de acțiune, strategii pentru un obiectiv, pentru a surprinde variatele moduri de manifestare a elementelor contextului și a posibilităților de relaționare, • să prevadă și constrângeri, dificultăți, situații neașteptate, influențe aleatorii, • ca mod de abordare a unei activități, designul să precizeze, să ofere reprezentări alternative despre context, relații, principii, strategii, dificultăți
by ELENA JOIŢA [Corola-publishinghouse/Science/1005_a_2513]
-
asupra gradului de respectare în practică a unor modele cu o structură standardizată a procesului proiectării, elaborate după designul clasic ADDIE (Analysis, Design, and Development, Implementation, and Evaluation), pentru realizarea curriculumului, aplicată în diferite școli și contexte, la profesori cu variate specialități. Ea și-a propus ca scop relevarea condițiilor în care sunt sau nu eficiente aceste modele, a metodelor care conduc la cele mai eficiente proiecte, a dimensiunilor posibile pentru un nou tip de proiectare, încât concluziile le găsim edificatoare
by ELENA JOIŢA [Corola-publishinghouse/Science/1005_a_2513]
-
priceperi, abilități • Varianta clasică: organizarea condițiilor/precizarea temei, explicația, descrierea sarcinilor/ reactualizarea celor necesare, demonstrația model/executarea independentă a sarcinilor/analiza, aprecierea lucrărilor/tema pentru acasă. • Lecția bazată pe rezolvarea independentă sau prin colaborare de sarcini comune sau diferențiate, comunicate variat, sub îndrumare. Sistemul de lecții clasice Alternative metodologice în proiectarea lecțiilor clasice • Lecția bazată pe utilizarea manualului, pentru modelele explicative date în rezolvarea temelor. • Lecția bazată pe dezvoltarea temei de acasă, după dezbaterea erorilor, a cauzelor lor. • Lecția bazată pe
by ELENA JOIŢA [Corola-publishinghouse/Science/1005_a_2513]
-
pe valorificarea condițiilor din cabinete, laboratoare, ateliere, biblioteci. • Lecția bazată pe pregătirea și valorificarea achizițiilor din excursii, vizite, întâlniri tematice. Lecția bazată pe rezolvări și interpretări de aplicații, probleme, exerciții, situații, proiecte. • Lecția bazată pe efectuarea de sinteze, scheme, tabele, variate reprezentări grafice. • Lecția bazată pe realizarea practică de machete, aparate, instalații, prototipuri, softuri. Lecția bazată pe verificarea practică sau dezvoltarea unor modele, exemple, corelații. • Lecția bazată pe simulare, joc didactic, joc de rol, studiu de caz, punerea în diferite situații
by ELENA JOIŢA [Corola-publishinghouse/Science/1005_a_2513]
-
a putut contura și un model generic ALEM (Adaptive Learning Elements Model), valabil atât la nivel micro, cât și macroproiectare. Practic, acest model poate fi conceput de către educator, folosind paradigme deja cunoscute: abordarea constructivistă (pentru rolul cunoașterii directe, inițiale, cu variate posibilități de înțelegere directă a contextului mediului pedagogic implicat) sau abordarea metacognitivă (pentru autoevaluare continuă, reflecție, a fiecărui partener) sau abordarea învățării prin comunicare și colaborare sau abordarea prin teoria sistemelor a activității sau abordarea prin utilizarea teoriei cercetării, a
by ELENA JOIŢA [Corola-publishinghouse/Science/1005_a_2513]
-
lui. • Prevede utilizarea comunicării ca instrument. • Facilitează documentarea ca bază a proiectării. • Indică procesele necesare învățării. • Oferă motive pentru marcarea intrărilor. • Arată construcția progresivă a proiectului. • Abordează problema și soluțiile din diverse perspective. • Sprijină crearea specificațiilor proiectării • Pot genera rezultate variate • Sprijină economisirea eforturilor utilizatorilor prin prototipuri date. • Devine așa mai eficient. • Ajută crearea de noi specificații proiectului. • Și educații pot contribui la definirea finală • Nu propune soluții restrictive, ci posibilități de adaptare proprie. Se poate trece de la unic la produse
by ELENA JOIŢA [Corola-publishinghouse/Science/1005_a_2513]
-
la sensul prescriptiv detaliat de precizare a procedurilor, • enunțarea principiilor care să permită adaptarea la situațiile reale ale construirii învățării, • promovarea inițierii astfel a educatorilor în cunoașterea științifică, • însăși conceperea ei este în mod științific, precizând ipoteze, argumente, interpretări, analize variate, variante de soluționare, evaluare criterială, valorizare aplicativă, • prevederea diferențierii și a apropierii de experiența reală și stilul fiecăruia, • apelul la variante metodologice de învățare științifică (inductive, mai ales, dar și deductive sau clasice), • prioritatea obiectivelor generale și specifice față de cele
by ELENA JOIŢA [Corola-publishinghouse/Science/1005_a_2513]
-
afirmăm că proiectarea constructivistă aspiră să fie caracterizată ca fiind: • științifică (aplică criterii specifice de cunoaștere, de argumentare logică, de rezolvare, de verificare, de interpretare), • interpretativă (recurge la ipoteze, caută răspunsuri și căi alternative de concepere și realizare, adoptă criterii variate, determină formularea de reflecții) și chiar • critică (analizează obiectiv condiții, relații, restricții, obstacole, oportunități, limite, alte alternative care sunt sau vor interveni, pentru elementele antrenate pedagogic). Desigur că principiile teoretice ale constructivismului, tind să atribuie proiectării numeroase caracteristici pozitive, în
by ELENA JOIŢA [Corola-publishinghouse/Science/1005_a_2513]
-
Colaborarea în perechi sau grup mic pentru obiectivizarea ideilor, interpretărilor anterior formulate, cu rolul moderator al educatorului, cu dezbaterea și negocierea lor pe sarcinile rezolvate, cu ajungerea la consens sau schimbarea procedurii. 4. Elaborarea în sinteză a rezolvării sarcinilor, în variate produse-construct: concepte, definiții, scheme, sensuri și semnificații, schițe, programe, modele, eseuri, reprezentări grafice, texte, prototipuri, proiecte, decizii redactate. 5. Reflecția ca finalizare a construirii cunoașterii, înțelegerii, învățării temei date, cu revederea întregului demers efectuat, cu stabilirea de variate corelații intrași
by ELENA JOIŢA [Corola-publishinghouse/Science/1005_a_2513]
-
sarcinilor, în variate produse-construct: concepte, definiții, scheme, sensuri și semnificații, schițe, programe, modele, eseuri, reprezentări grafice, texte, prototipuri, proiecte, decizii redactate. 5. Reflecția ca finalizare a construirii cunoașterii, înțelegerii, învățării temei date, cu revederea întregului demers efectuat, cu stabilirea de variate corelații intrași interdisciplinare, cu analiza critică a metodologiei și a utilizării metacogniției, cu generarea de noi ipoteze, dezvoltări. 6. Evaluarea este criterială, cu metode alternative de verificare, cu valorificarea evaluărilor continue, prin comparare cu cea inițială, cu analize critice a
by ELENA JOIŢA [Corola-publishinghouse/Science/1005_a_2513]
-
să devină schele adecvate stilului propriu de cunoaștere, surse pentru motivarea, antrenarea educaților. ► Căutarea de soluții multiple pentru combinarea elementelor contextului, ca rute posibile pe harta cognitivă a proiectării, care ar reprezenta ansamblul antrenat și soluțiile rezultate din alternarea corelațiilor variate, pentru gestionarea eficientă a acestora ca resurse. ► Date fiind noile roluri ale educatorului în instruirea constructivistă, centrată pe învățarea proprie a educaților, atunci proiectarea să implice, să prevadă și elemente de management și leadership: organizare, coordonare, decizie, îndrumare, comunicare, colaborare
by ELENA JOIŢA [Corola-publishinghouse/Science/1005_a_2513]
-
se raportează la situații concrete, oferă soluții, arată cum se rezolvă o teorie asupra instruirii, arată metode de desfășurare și autoreglare a proceselor. Iar educatorul-proiectant poate avea atitudine pozitivistă (respectă rolul legității, relațiilor cauză-efect, al normelor) sau interpretativă (caută căi variate de rezolvare) sau critică (analizează restricțiile, obstacolele și efectele lor asupra elementelor activității proiectate). Combinând aceste abordări și atitudini, educatorul-proiectant va putea respecta concret și alte principii ale proiectării constructiviste, rezultate din sinteza principalelor contribuții (apud Joița, 2006, pp. 251-256
by ELENA JOIŢA [Corola-publishinghouse/Science/1005_a_2513]
-
proprie și flexibilitatea cognitivă a acestuia, • mediul pedagogic să ofere oportunități pentru căutare, clădire, rezolvare, reflecție, • folosirea de reprezentări variate din realitate, din experiențe directe, surse diferite, situații autentice, • proiectarea nu prescrie, ci oferă condiții-schele în construcție, • prevederea de metode variate, alternative, pe sarcini diversificate, în contexte diferite, • prevederea de modalități de corelare a elementelor contextului, • prevederea de situații de valorificare a experiențelor anterioare variate tematice, • prelucrarea, adaptarea conținutului curricular la context, • precizarea scopurilor, obiectivelor pe sarcini largi, • prevederea tipurilor de
by ELENA JOIŢA [Corola-publishinghouse/Science/1005_a_2513]
-
directe, surse diferite, situații autentice, • proiectarea nu prescrie, ci oferă condiții-schele în construcție, • prevederea de metode variate, alternative, pe sarcini diversificate, în contexte diferite, • prevederea de modalități de corelare a elementelor contextului, • prevederea de situații de valorificare a experiențelor anterioare variate tematice, • prelucrarea, adaptarea conținutului curricular la context, • precizarea scopurilor, obiectivelor pe sarcini largi, • prevederea tipurilor de activitate după particularitățile de înțelegere, • prezentarea inițială a sarcinilor ca schemă generală, a instrumentelor, pentru motivare, • prevenirea obstacolelor dar valorificarea erorilor, ca probleme, • organizarea
by ELENA JOIŢA [Corola-publishinghouse/Science/1005_a_2513]
-
Precursor, Action, Results, Interpretation experiențe precursoare, acțiuni, rezultate, interpretări) sau • metoda DNA (Decompose, Network, Assessment descompunerea, identificarea și construirea rețelelor logice, verificarea) sau • metoda simulării cognitive a rezolvării unei probleme sau • metoda analizei prin cooperare în grup sau • metoda interpretării variate a instrumentelor din portofoliul proiectării sau • metoda comparării criteriale sau • metoda normativă sau • metoda reflecției individuale/în grup sau • utilizarea unor tehnici de creativitate sau • utilizarea unor metode specifice cercetării sau • metoda proiectelor sau • metoda extrapolării sau • metoda studiului de
by ELENA JOIŢA [Corola-publishinghouse/Science/1005_a_2513]
-
aspectele logice neclarificate sau • apelul la sistemele multimedia ș.a. De aici, am dedus valoarea unui alt instrument util educatorului, mai ales începător Portofoliul proiectării (Joița, 2006, pp. 265-266). El cuprinde rezultate ale întregii pregătiri, elaborări, aplicații, reflecții privind respectiva proiectare: • variate analize asupra elementelor antrenate în activitate, • instrumente aplicate pentru evaluarea inițială, • materiale-suport pentru construcția cunoașterii, • lista obiectivelor selectate și precizate, • prezentări ale resurselor utilizate, • precizări asupra alegerii strategiilor didactice constructiviste, • variante de situații și sarcini de lucru, • alternative metodologice de
by ELENA JOIŢA [Corola-publishinghouse/Science/1005_a_2513]
-
conceptelor derivate, a nivelurilor și a tipurilor de relaționare și poziționare a lor, a marcării punctelor ei centrale, a condițiilor de corelare și echilibrare a lor, a posibilităților de extindere sau repoziționare. Cercetarea acestei probleme a demonstrat posibilitatea reprezentării diagramatice variate a hărții conceptuale: ierarhică, matriceală, circulară, radială, în ciorchine, dispunere în coloane sau ca o urzeală de relații interne și externe. În afara clasicei dispuneri în coloane a datelor activității proiectate sau a prezentării ierarhice a etapelor ei sau a celei
by ELENA JOIŢA [Corola-publishinghouse/Science/1005_a_2513]