11,108 matches
-
zicem așa, „în sânge“, ca un fel de putere organică. Ceilalți însă, discipolii, care fac din stil o școală stilistică și o modă, nu văd în stilul pe care-l copiază decât carapacea, maniera specioasă, și fac din asta un ritual, cel al stilului „executat“. Or, stilul, în momentul în care irumpe într-o creație, are caracter de viziune, se face singur, este el posesiv și-l posedă pe creator asemeni unei crize de friguri, ca sub o temperatură în care
Nocturnal by Tarangul Marin () [Corola-publishinghouse/Imaginative/1360_a_2889]
-
nu mai ești? Ce pretenții mai îndrăznești să ai?... Cred că era pe vremea când nu împlinisem încă douăzeci de ani. Student în teologie la Sibiu, locuiam la tatăl meu, recăsătorit, în a cărui casă domnea o disciplină plină de ritualuri, care mi se păreau cazone; așa că, deși mă simțeam în surghiun acolo, întrucât părăsisem străzile Bucureștiului (un miraj pentru mine, în epoca în care lumea mea nu depășea strada Donici decât până în aripa ei de pe strada Icoanei, până la „Aro“ - Patria
Nocturnal by Tarangul Marin () [Corola-publishinghouse/Imaginative/1360_a_2889]
-
este multiplu, are o mulțime de chipuri, este codificat pe specii și cazuri, cunoaște prescripții particulare, este catalogat și inventariat, are grade și ierarhie, cărora le corespund sancțiuni diverse, pedepse corespunzătoare. Fiind practic reperabil, răul, cu toate speciile lui, creează ritualuri juridice de analiză a gravității lui și de distribuire a sancțiunii. Binele nu cunoaște sancțiune, recompensele nu se dau niciodată pentru un „bine“ rezultat din bunătate, ci ele recompensează numai servicii aduse comunității. Binele nu poate niciodată exista ca „serviciu
Nocturnal by Tarangul Marin () [Corola-publishinghouse/Imaginative/1360_a_2889]
-
următoare, să existe mereu provizii, ustensile domestice care asigură faptelor zilnice o repetiție pe termen lung. Astfel, omul, odată trezit, se duce la foc, pune apă la fiert și alte câteva mici alimente pentru masa de dimineață; după care urmează ritualul spălatului, fiecare acțiune având mai multe scene cu locuri consacrate: oglinda din față, săpunul și săpunitul, spălatul și clătitul, uscatul și pieptănatul, și tot așa mereu, o fărâmițare în detalii pentru execuția fiecărei operații, fiecare având un circuit bine știut
Nocturnal by Tarangul Marin () [Corola-publishinghouse/Imaginative/1360_a_2889]
-
sigur că un om îngrijit, îmbrăcat elegant și bine mirositor, are și capacități spirituale corespunzătoare. Lucrurile stau mai curând invers. Și atunci ne întrebăm: bine, toate aceste mijloace sunt mijloace „materiale“, care se adaugă unele altora și alcătuiesc edificiul de ritualuri care îi fac viața comodă omului de astăzi (cel care își poate permite aceste mijloace), când, atunci, la ce nivel, apare și spiritul? Mai are el loc, între atâtea mijloace de progres, să fie prezent? Să schimbăm puțin unghiul de
Nocturnal by Tarangul Marin () [Corola-publishinghouse/Imaginative/1360_a_2889]
-
un râs bufon și mâna i se întoarce cu un deget în sus - în gestul atât de cunoscut al celui pe care-l doare în fund de tot ce se petrece: este bătaia de joc care ia în derâdere orice ritual. Și e bine că este așa, că se poate lua în derâdere chiar și aspectul cel mai sacru. Dar este asta o dovadă de libertate totală? Când mă întreb astfel, nu pun în cauză gestul lui Brando, dacă are sau
Nocturnal by Tarangul Marin () [Corola-publishinghouse/Imaginative/1360_a_2889]
-
la prima vedere, ca dansul lui Hipoclid să pară la fel de liber ca și libertatea pe care Brando și-o permite. Nu este însă vorba de aceeași libertate! Hipoclid se manifestă liber față de o constrângere; față de o împrejurare reală care adoptă ritualul festiv, convenția de probe și dovezi bine programate ale pețitului; față de toate acestea, dansul lui Hipoclid rupe ritualul de ipocrizie al acestei împrejurări. În cazul lui Brando, totul se petrece prin aluzie, Brando nu se împotrivește unei situații reale, pe
Nocturnal by Tarangul Marin () [Corola-publishinghouse/Imaginative/1360_a_2889]
-
o permite. Nu este însă vorba de aceeași libertate! Hipoclid se manifestă liber față de o constrângere; față de o împrejurare reală care adoptă ritualul festiv, convenția de probe și dovezi bine programate ale pețitului; față de toate acestea, dansul lui Hipoclid rupe ritualul de ipocrizie al acestei împrejurări. În cazul lui Brando, totul se petrece prin aluzie, Brando nu se împotrivește unei situații reale, pe care el ar contrazice-o; dimpotrivă, Brando are adeziunea celor de față, care se iau după el și
Nocturnal by Tarangul Marin () [Corola-publishinghouse/Imaginative/1360_a_2889]
-
publicului, nu al singurătății. Când Brando este în fața mulțimii de adoratori, el este deja „alesul“ acestei mulțimi, în timp ce Hipoclid rămâne liber față de această „alegere“, liber să nu fie recunoscut ca „ales“ de această mulțime; liber să nu fie pe placul ritualului de mulțime de care ascultă în general orice mulțime. Gestul de blasfemie al lui Brando nu sugerează nici o demnitate, nici o altă instanță, nici o altă libertate în numele căreia gestul lui ar fi un gest simțit ca liber. Brando agită libertatea, nu există
Nocturnal by Tarangul Marin () [Corola-publishinghouse/Imaginative/1360_a_2889]
-
din preocupări care au același „interes“: să ocupe o situație „în viață“; adică din executarea metodică a unui program în care viața este împărțită pe secvențe care nu cer decât o fidelitate de robot: sculat, spălat, mâncat, mersul la serviciu, ritualul și rutina muncii, întorsul acasă, seara de familie, culcatul. Majoritatea indivizilor sunt simpli executanți. Duc o viață de strigoi și, chiar dacă li se pare că gândesc, ei nu fac altceva, în mintea lor, decât să completeze formulare dispuse pe rubrici
Nocturnal by Tarangul Marin () [Corola-publishinghouse/Imaginative/1360_a_2889]
-
lui“, în timp ce, în partea cealaltă, toate devin profane. Astfel, chiar principiul vaselor comunicante s-ar astupa. E poate mai fecund gândul că profanul nu este decât secvența ulterioară față de starea de prezență efectivă a sacrului; adică latura de comemorare, de ritual și de „adaptare“ a sacrului la cotidian. Astfel, tot ce ține de cult, de biserică și de ritual caută să mențină, în mod oficial și public, actul de prezență revelată a sacrului; - dar să mențină această prezență după ce ea a
Nocturnal by Tarangul Marin () [Corola-publishinghouse/Imaginative/1360_a_2889]
-
mai fecund gândul că profanul nu este decât secvența ulterioară față de starea de prezență efectivă a sacrului; adică latura de comemorare, de ritual și de „adaptare“ a sacrului la cotidian. Astfel, tot ce ține de cult, de biserică și de ritual caută să mențină, în mod oficial și public, actul de prezență revelată a sacrului; - dar să mențină această prezență după ce ea a trecut, când ea nu mai are loc și când, prin intrare repetată în ciclul obișnuinței, sacrul devine serbare
Nocturnal by Tarangul Marin () [Corola-publishinghouse/Imaginative/1360_a_2889]
-
am văzut, sacrul nu poate să fie decât absolut, atunci când „este“!), el poate deveni și o probă de validare a sacrului. Anume: dacă sacrul are putere reală de adevăr, adică dacă n-a fost „comercializat“ și pus în scenă cu ritualuri, care pot „inventa“ un sacru ce n-a fost niciodată resimțit ca experiență de viață, deci dacă sacrul poate fi dovedit ca impostură (așa cum multe religii le consideră pe celelalte), atunci chiar profanul, ideea de profan poate face această investigație
Nocturnal by Tarangul Marin () [Corola-publishinghouse/Imaginative/1360_a_2889]
-
și cu un regim mai avantajos privind hrana și cazarea. Regăseam în sfârșit Bucureștiul, după patru ani de surghiun la Sibiu! Brusc, toate apetiturile unei vieți fără restriște au năvălit în mine. Nu regretam deloc liniștea studioasă a Sibiului, cu ritualul lui cultural odihnitor și cu beneficiul unor cursuri în care profesorii - cei mai mulți - își vedeau serios de treabă, fără să fie ispitiți, ca la București, de compromisuri grave pentru întreținerea carierei. În vacanțe, reveneam mereu la București, dar nu destul; așa că
Nocturnal by Tarangul Marin () [Corola-publishinghouse/Imaginative/1360_a_2889]
-
fără nici o valoare reală, peste care se mai adăuga și scena procesului, cu falși judecători și avocați de paie și cu tot teatrul instanței și al deliberării - care existau faptic și aveau un caracter scrupulos, dând impresia rigorii -, tot acest ritual nu avea alt scop decât plasarea în obiectivitate, confirmarea tuturor acțiunilor - în fond, fără nici un temei - ca întemeind gravitatea acuzației și ponderea obiectivă a faptelor. Efectul, de partea „organelor“ Securității, era psihologic considerabil: sprijiniți pe acest ritual de îndeplinire a
Nocturnal by Tarangul Marin () [Corola-publishinghouse/Imaginative/1360_a_2889]
-
rigorii -, tot acest ritual nu avea alt scop decât plasarea în obiectivitate, confirmarea tuturor acțiunilor - în fond, fără nici un temei - ca întemeind gravitatea acuzației și ponderea obiectivă a faptelor. Efectul, de partea „organelor“ Securității, era psihologic considerabil: sprijiniți pe acest ritual de îndeplinire a formelor juridice, ofițerii Securității își dădeau o prestanță în care credeau, aceea de adevărați oameni ai legii, care aplică în mod viguros tot ce servește cauza înaltă a apărării patriei de inamici. În ochii lor, totul era
Nocturnal by Tarangul Marin () [Corola-publishinghouse/Imaginative/1360_a_2889]
-
de respect în plus, un păhărel de alcool, ca pentru morți, un respect asociat cu un gest care nu are nimic comun cu ruperea unui bilet de intrare. N-ar fi rău, mi-am zis, ca gestul ăsta să devină ritual și să fie inclus, ca o mică instituție de recunoștință, în pelerinajul care dă duh tuturor statuilor imobile. Cum devii nebun? Pusă astfel, întrebarea conține elementul de tranziție din devenire, cel mai greu de surprins. Ea presupune că nu ai
Nocturnal by Tarangul Marin () [Corola-publishinghouse/Imaginative/1360_a_2889]
-
contemporaneități: educație, politețe, saluturi, urări, interjecții, în general un mod de a vorbi, care merge chiar până la un mod comun de a codifica vulgaritatea. La români, deseori și la alte popoare, gusturile și expresia nu atestă însă o fiziologie de ritualuri comune: sunt încă reziduuri din epoca de piatră, primitivismul animalic este aici contemporan cu un rest de cuviință înnăscută; de unde și dușmănia care întreține această nepotrivire flagrantă, o adversitate mai mare între tipurile umane. Cu alte cuvinte, dacă civilizația se
Nocturnal by Tarangul Marin () [Corola-publishinghouse/Imaginative/1360_a_2889]
-
tulburare excită dorința, o face să nu-și atingă țelul, satisfacția senzorială. Astfel, se interpune, prin complicarea dorinței, o zonă a ispitei care întârzie realizarea practică a dorinței - și în această zonă a ispitei se vor înscrie alte circuite și ritualuri de întârziere, fiecare mai tulbure și mai derivat decât celălalt; încât, prin aceste filtre repetate, satisfacția finală, plăcerea efectivă, devine un fel de anexă a tot ce o precedă, o pervertire a finalizării. Iar toate aceste articulații, prin care ispita
Nocturnal by Tarangul Marin () [Corola-publishinghouse/Imaginative/1360_a_2889]
-
se succedă cu o repeziciune cu totul ieșită din comun (datorită mediilor) și cu o putere de propagare care ține de magie, dar și de epidemie. Stilurile muzicale - să le numim așa - nu mai au timp să se organizeze în ritualuri, ca pe vremuri (cum au existat o ceremonie și un mod apotropaic de îmblânzire a dansului în toate cazurile, la menuet, la vals, la tangou și la foxtrot), ci se produc direct, fără ritual de filtraj și de stilizare, ca
Nocturnal by Tarangul Marin () [Corola-publishinghouse/Imaginative/1360_a_2889]
-
au timp să se organizeze în ritualuri, ca pe vremuri (cum au existat o ceremonie și un mod apotropaic de îmblânzire a dansului în toate cazurile, la menuet, la vals, la tangou și la foxtrot), ci se produc direct, fără ritual de filtraj și de stilizare, ca mod de excitație publică, pus însă sub flamura ideii de libertate și de progres. Așa, pe nesimțite, tinerii devin „barbari“ în sensul ignoranței și al lipsei de educație. Nu mai sunt ținuți să asculte
Nocturnal by Tarangul Marin () [Corola-publishinghouse/Imaginative/1360_a_2889]
-
fiind tocmai acela de a nu fi matur. Școala are față de elev puterea de sancțiune și de disciplină. Amândouă, dacă sunt aplicate într-o proporție care le dă calitatea de a fi obiective - și de a exista sub formă de ritualuri, care împiedică exercițiul abuziv -, amândouă deci dezvoltă în tânărul individ o trăsătură care nu e deloc evidentă, și anume sensul sacrificiului. Când ești bine îngrădit de ritualuri - nu atât de sufocante ca în formalismele nipone -, latura egoului, excrescența încrederii în
Nocturnal by Tarangul Marin () [Corola-publishinghouse/Imaginative/1360_a_2889]
-
dă calitatea de a fi obiective - și de a exista sub formă de ritualuri, care împiedică exercițiul abuziv -, amândouă deci dezvoltă în tânărul individ o trăsătură care nu e deloc evidentă, și anume sensul sacrificiului. Când ești bine îngrădit de ritualuri - nu atât de sufocante ca în formalismele nipone -, latura egoului, excrescența încrederii în sine se temperează; și, astfel, tânărul bine educat își potolește excesele de temperament și devine apt pentru sacrificiul acțiunilor sale; acestea își reduc pretenția și dimensiunea, își
Nocturnal by Tarangul Marin () [Corola-publishinghouse/Imaginative/1360_a_2889]
-
și abstractă care acaparează în modul cel mai concret realitatea omului ca reprezentant al mulțimii. Difuzarea știrilor se petrece ca o liturghie zilnică, este o formă de cult care, conștient sau nu, smulge asentimentul tuturor și constituie, ca să fie așa, ritualul de credință al tabloului contemporan. Hegel zicea deja că citirea jurnalului este rugăciunea de dimineață a omului modern. Urmașul lui cel mai revoltat, Kierkegaard, simțea deja că spiritul de conversație care se petrecea în prăvălia bărbierului a anticipat spiritul subiectelor
Nocturnal by Tarangul Marin () [Corola-publishinghouse/Imaginative/1360_a_2889]
-
sfera de influență a actelor publice, care rămân doar „publice“, și nu trezesc ecoul corespunzător în viața noastră interioară. Toate actele publice repetate, cele pe care se fundamentează mersul cotidian al vieții colective, ajung destul de repede să se constituie în ritualuri; așa, de pildă, judecarea cazurilor de litigiu se transformă în ritual juridic (suita de operații convenționale care contribuie la efectuarea unei judecăți); jocurile și întrecerile devin discipline sportive, cu reguli precise de desfășurare; transmiterea de cunoștințe devine școală cu program
Nocturnal by Tarangul Marin () [Corola-publishinghouse/Imaginative/1360_a_2889]