9,734 matches
-
ne poate conduce la o serie de interpretări privind profilul persoanelor care formează clientela prezicătorilor. Acesta este și un indiciu extrem de important asupra audienței actului divinatoriu. El nu are trecere numai în rândul persoanelor mai puțin instruite, marcate de o mentalitate magică, tradițională. Rezultatele arată scoruri egale și pentru alte categorii de persoane. Explicațiile pot veni dinspre istoria religiilor și antropologie. În scrierile sale, Mircea Eliade afirma că sacrul este "consubstanțial naturii umane". Prezența sa în fiecare dintre noi ar putea
by Cristina Gavriluţă [Corola-publishinghouse/Science/1065_a_2573]
-
le va merge mai bine în dragoste, în familie, cu banii..." (S.V., 63 de ani, Galați). Numărul clienților și diversitatea lor i-ar face pe mulți să se gândească la superstițiile omului modern ca la o formă de "reziduu" al mentalității magice 219. Mai curând am susține că sensibilitatea pentru sacru și mister este "un dat". Face parte din ființa noastră. Explicația pe care o oferă Mircea Eliade ni se pare mai plauzibilă și pentru că toate aceste practici nu sunt negate
by Cristina Gavriluţă [Corola-publishinghouse/Science/1065_a_2573]
-
direct) că, dincolo de limbajul obișnuit, există și un alt limbaj, al semnelor. Cifrele trădează o anume sensibilitate a subiectului din mediul urban la mesajele încifrate în diverse semne. Așadar, viața urbană nu se suprapune în mod obligatoriu peste o anumită mentalitate modernă, eliberată de "balastul" vechilor credințe și idei tradiționale. Rezultate asemănătoare s-au obținut și în alte cercetări de acest tip în orașe occidentale precum Parisul. Cultura modernă nu împiedică individul să gândească în manieră simbolică sau să accepte misterul
by Cristina Gavriluţă [Corola-publishinghouse/Science/1065_a_2573]
-
populare de divinație. În mediul urban acest fapt înseamnă foarte mult. Dintre cele mai cunoscute practici divinatorii enumerăm: "calendarul de ceapă" și "practicile de aflare a ursitului". Despre ele se crede, în primul rând, că "sunt niște tradiții vechi". Așadar, mentalitatea urbană este încă influențată de o serie de idei care fac trimitere la spațiul tradițional românesc. Ele nu mai au consistența și vigoarea pe care o regăsim, de pildă, în răspunsurile la chestionarele lui Hasdeu. Totuși, funcționează la nivelul mentalului
by Cristina Gavriluţă [Corola-publishinghouse/Science/1065_a_2573]
-
nu au rămas fără ecou peste timp. O parte dintre ele au fost preluate și dezvoltate de psihologie și antropologie iar altele s-au transformat în simple credințe și superstiții. Ceea ce ni se pare mai important este faptul că vechile mentalități magico-religioase se manifestă în continuare la nivelul limbajului. Formulări de genul: "Omul se cunoaște după mers", " Ochii sunt oglinda sufletului", " Oamenii cu buzele subțiri sunt ai dracului" etc. sunt indicii care pot vorbi despre ceea credem unii dintre noi că
by Cristina Gavriluţă [Corola-publishinghouse/Science/1065_a_2573]
-
sicriu" (M., 63 ani, Suceava). Exemplele prezentate mai sus arată că se poate alcătui un întreg inventar de semne care au ca obiect omul în întregimea manifestărilor sale. Interpretările sunt, în cele din urmă, expresia unor credințe și a unei mentalități colective care domină anumite arii spațio-temporale. În atenția prezicătorilor au intrat și animalele. Divinația care avea ca obiect de studiu animalele era considerată de către vechii greci o formă inferioară și chiar vulgară. Cele mai utilizate erau animalele sacrificiale (în special
by Cristina Gavriluţă [Corola-publishinghouse/Science/1065_a_2573]
-
corespondent material sau o argumentare logică poate constitui obiect de divinație. Imaginile și întâmplările din vis au fost dintotdeauna materie primă pentru interpretări și previziuni. Tot ele fac și obiectul de studiu al psihanalistului. Dacă pentru omul dominat de o mentalitate magico-religioasă visul reprezintă o poartă spre nevăzut, spre necunoscut, o formă prin care zeii comunică cu oamenii, pentru psihanalist visul este cel care deschide ușa către abisurile inconștientului. Unele vise pot fi clare și explicite, altele sunt încifrate și trebuie
by Cristina Gavriluţă [Corola-publishinghouse/Science/1065_a_2573]
-
dez-vrăjirii. Prezența frecventă în vocabularul practicilor magice și divinatorii a unor cuvinte ce conțin invariabil prefixul desau desfac trimitere la existența unor legături sau încifrări prealabile. Referindu-se la aceasta, Mircea Eliade subliniază simbolismul stufos și dual al legăturilor pentru mentalitatea de tip magico-religios. Acest simbolism al legăturii universale exprimă, "pe de o parte, că în Cosmos, ca și în viața umană, totul se leagă de tot printr-o textură invizibilă, iar, pe de altă parte, că anumite divinități sunt stăpânele
by Cristina Gavriluţă [Corola-publishinghouse/Science/1065_a_2573]
-
o textură invizibilă, iar, pe de altă parte, că anumite divinități sunt stăpânele acestor "fire" care, în ultimă instanță, alcătuiesc un vast "legat" cosmic"290. Astfel, a de-cripta, a de-scrie, a desface sunt operații perfect justificabile pentru o mentalitate magico-religioasă. Rostul lor este acela de a pătrunde înțelesurile acestei lumi. Aceasta, cu atât mai mult cu cât prezicătorii cred că fiecare persoană păstrează ceva misterios, ascuns, secret. A descoperi viitorul cuiva înseamnă a pătrunde țesătura timpului. Este posibil ca
by Cristina Gavriluţă [Corola-publishinghouse/Science/1065_a_2573]
-
social, ține să sublinieze de fiecare dată că, în spatele a tot ce ființează, există o divinitate omniscientă și omnipotentă. Există o țesătură nevăzută a lumii. Succesul de care se bucură divinația în lumea modernă este un semn al faptului că mentalitatea individuală, dar și cea colectivă păstrează câteva constante ale mentalității magico-religioase de altădată. De fapt, lumea este revrăjită de fiecare dată când știința nu mai poate oferi explicații și certitudini ultime. Capitolul 15 DIVINAȚIA, CLERUL ȘI BISERICA 15.1. Divinația
by Cristina Gavriluţă [Corola-publishinghouse/Science/1065_a_2573]
-
tot ce ființează, există o divinitate omniscientă și omnipotentă. Există o țesătură nevăzută a lumii. Succesul de care se bucură divinația în lumea modernă este un semn al faptului că mentalitatea individuală, dar și cea colectivă păstrează câteva constante ale mentalității magico-religioase de altădată. De fapt, lumea este revrăjită de fiecare dată când știința nu mai poate oferi explicații și certitudini ultime. Capitolul 15 DIVINAȚIA, CLERUL ȘI BISERICA 15.1. Divinația, religiozitatea populară și savantă O analiză a divinației în spațiul
by Cristina Gavriluţă [Corola-publishinghouse/Science/1065_a_2573]
-
nu se învârtea. Însă în cele trei rânduri cînd am văzut acest lucru, vinovatul a fost cel pe care s-a învârtit cheia"310. Simbolistica celor două elemente cartea și cheia din actul divinatoriu este mai mult decât sugestivă pentru mentalitatea tradițională. Misterul și secretul oricărei dezordini din social putea fi descifrat cu o cheie, așa cum ai deschide o ușă spre o încăpere secretă, dar numai cu acordul voinței divine (psaltirea). În cercetările noastre nu am aflat nici un ritual de acest
by Cristina Gavriluţă [Corola-publishinghouse/Science/1065_a_2573]
-
să citească Psaltirea. "Am plătit-o pe M. Să citească Psaltirea pentru mine și tare a mai fost cu folos!" (E., 68 ani, Suceava). De această dată preotul este înlocuit de o bătrână. Faptul poate fi explicat din perspectiva unei mentalități tradiționale, conform acesteia cel ce poate citi o carte religioasă cu folos este o persoană aleasă. Statutul social al femeii în vârstă (văduvă, singură) și știința de carte o recomandă ca fiind una cu har. O astfel de practică poate
by Cristina Gavriluţă [Corola-publishinghouse/Science/1065_a_2573]
-
grave confuzii în rândurile cititorilor, printr-o înțelegere superficială și denaturată a fenomenelor abordate. Între practicile divinatorii populare, tradiționale și producțiile livrești de acest gen există diferențe evidente. Primele sunt purtătoarele unui tip de cultură populară, tradițională și ale unor mentalități specifice, pe când celelalte nu anunță nici un fel de dimensiune culturală cu specific clar. O altă categorie de practici divinatorii kitsch pot fi remarcate în spațiile publicitare din ziare, reviste, televiziune, internet, precum și în unele forme actuale de tipul cabinetelor de
by Cristina Gavriluţă [Corola-publishinghouse/Science/1065_a_2573]
-
magice nu ocupă un loc esențial, poate părea că aceste elemente nu constituie un obiect de studiu suficient de bogat. Raționalizarea raporturilor sociale și a comportamentelor individuale contribuie la acest diagnostic. Valorile s-au deplasat din câmpul reprezentărilor simbolice spre mentalități aparent mai adaptate evoluțiilor istorice, printre care și cea a unei industrializări intensive și a unei producții și consum de masă ale obiectelor și serviciilor. Acestea trebuie să răspundă implicit sau explicit așteptărilor noastre, să încânte și să subjuge, să
by Cristina Gavriluţă [Corola-publishinghouse/Science/1065_a_2573]
-
ne-o miluiești" (face cruce cu secera în agheasmă) Această secvență arată cum nu se poate mai limpede că metoda divinării în cositor este doar una dintre nenumăratele posibilități de a afla ce spun semnele. În ultimă instanță, pentru o mentalitate magico-religioasă, lumea întreagă poate fi un semn sau un sistem de semne care poate fi descifrat și interpretat. De exemplu, faptul că instrumentele cad nu poate fi un lucru întâmplător. Este un semn că X va pleca mai departe. La
by Cristina Gavriluţă [Corola-publishinghouse/Science/1065_a_2573]
-
Moses, Studii de folclor comparat, ediție îngrijită și prefață de Petre Florea, București, Ed. Saeculum I.O., 2003. GAVRILUȚĂ, Cristina, Socioantropologia fenomenului religios, Iași, Editura Fundației Axis, 2003. GAVRILUȚĂ, Cristina, Sacrul și californizarea culturii, București, Ed. Paideia, 2008. GAVRILUȚĂ, Nicu, Mentalități și ritualuri magico-religioase. Studii și eseuri de sociologie a sacrului, cuvânt înainte de Ștefan Afloroaei, Iași, Ed. Polirom, 1998. GÉRAUD, Marie-Odile, LESERVOISIER, Olivier, POTTIER, Richard, Noțiunile-cheie ale etnologiei, Iași, Ed. Polirom, 2001. GHERMAN, Traian, Meteorologie populară, Blaj, 1928. GHINOIU, Ion, Vârstele
by Cristina Gavriluţă [Corola-publishinghouse/Science/1065_a_2573]
-
Lucien Lévy-Bruhl, Les fonctions mentales dans les sociétés inférieures, Paris, Alcan, 1918; La mentalité primitive, Paris, Alcan, 1922. În cele două lucrări ale etnologului și antropologului francez se regăsesc explicații și teorii (de exemplu, legea participației) privind felul în care mentalitatea primitivă își asumă elementul magic și religios. 160 Achim Mihu, op .cit., p. 228. 161 Vezi în acest sens analiza secvențială a filmului din Anexa nr. 1. 162 Ioan Petru Culianu, Eros și magie în Renaștere. 1484, ed. cit., p. 252
by Cristina Gavriluţă [Corola-publishinghouse/Science/1065_a_2573]
-
218 A se vedea în acest sens Mircea Eliade, Tratat de istorie a religiilor, ed. cit. Lucrarea cuprinde o bibligrafie impresionantă care vine să argumenteze legătura subtilă femeie plante apă lună sub forma unui ciclu cosmic. 219 Lévy-Bruhl scrie despre mentalitatea magică sau primitivă punând-o pe seama popoarelor nedezvoltate, sălbatice. 220 Peter Berger, Thomas Luckman, Construirea socială a realității, ed. cit. 221 Marc Augé, Le Dieu objet, ed. cit., p. 12. 222 Cristina Gavriluță (coord.), Reprezentări sociale ale unor practici magico-religioase
by Cristina Gavriluţă [Corola-publishinghouse/Science/1065_a_2573]
-
frecvent sunt: - argumentele logice: se adresează rațiunii, apelând la operațiile fundamentale ale gân dirii (analiza, sinteza, comparația, generalizarea, abstractizarea și concretizarea), eviden țiind categoriile adevărat/fals cu ajutorul diverselor tipuri de raționamente (deductiv, inductiv, analogic sau prin inferență); - argumentele psihologice: vizează mentalități, concepții, prejudecăți, stereotipii de gândire (argumentul autorității, cel al informației creditabile, al modelului funcțional etc.); - argumentele etice: fac apel la valorile morale, susținând ipoteza/teza prin discriminări de tipul bine/rău, drept/nedrept, loial/neloial, moral/imoral etc.; - argumentele pathemice
Şi tu poţi lua 10 la BAC! Ghid complet pentru probele de limbă, comunicare şi literatură română by Mioriţa Baciu Got, Rodica Lungu, Ioana Dăneţiu () [Corola-publishinghouse/Science/1365_a_2893]
-
populară și pe experiența de viață a colectivității rustice. Un argument puternic ce susține această aserțiune se găsește în numeroasele reflecții și comentarii etice ori psihologice formulate în discursul naratorului sau al unor personaje. Acestea evidențiază un sistem de valori, mentalități și comportamente specifice omului din popor. Astfel, aventura inițiatică a protagonistului urmărește formarea, afirmarea și consolidarea unor virtuți - răbdare, milostenie, hărnicie, cumpătare, echilibru, curaj și în țelepciune - care în final vor deveni atribute ale eroului. - Fii încredințat că nu eu
Şi tu poţi lua 10 la BAC! Ghid complet pentru probele de limbă, comunicare şi literatură română by Mioriţa Baciu Got, Rodica Lungu, Ioana Dăneţiu () [Corola-publishinghouse/Science/1365_a_2893]
-
principiul simetriei, finalul se constituie tot ca discurs direct al personajului reflector: Simțeam eu că nu are să iasă bine; dar așa lea fost data. Narațiunea este astfel construită în „rama“ cugetărilor bătrânei. Aceasta reprezintă o „voce“ prin care se exprimă mentalitatea unei lumi morale ce își întemeiază existența pe valori autentice și pe credința în soartă. În același timp, ea exprimă viziunea scriitorului asupra lumii și asupra existenței umane. Acțiunea nuvelei este situată întrun spațiu geografic real, în pusta arădeană (Fundureni
Şi tu poţi lua 10 la BAC! Ghid complet pentru probele de limbă, comunicare şi literatură română by Mioriţa Baciu Got, Rodica Lungu, Ioana Dăneţiu () [Corola-publishinghouse/Science/1365_a_2893]
-
deșeurilor, în descoperirea unor energii alternative. În primul rând, atenția perfect justificată pe care atât politicienii și massmedia, cât și societatea civilă o acordă mediului înconjurător nu se concretizează încă în efecte vizibile, în soluții spectaculoase, în schimbări certe ale mentalităților. Este evident faptul că orice locuitor responsabil al planetei trebuie să reflecteze serios la impactul pe care acțiunile sale îl au asupra Pământului. De aceea, sunt de părere că mai ales adolescenții, direct interesați de viitorul „curat“ al habitatului, ar
Şi tu poţi lua 10 la BAC! Ghid complet pentru probele de limbă, comunicare şi literatură română by Mioriţa Baciu Got, Rodica Lungu, Ioana Dăneţiu () [Corola-publishinghouse/Science/1365_a_2893]
-
de oameni din toate colțurile lumii poate obliga un stat nedemocratic să respecte drepturile omului. Presiunea exercitată de societatea civilă poate desființa un sistem corupt și, mai mult, poate influența marile decizii politice. În concluzie, voluntariatul presupune o schimbare de mentalitate la nivelul oricărui individ care îl practică. Are loc, așadar, o mutație: voluntarul, din dorința de a se implica în comunitatea căreia îi aparține, de ași pune amprenta în mod pozitiv asupra lumii în care trăiește, ajunge el însuși să
Şi tu poţi lua 10 la BAC! Ghid complet pentru probele de limbă, comunicare şi literatură română by Mioriţa Baciu Got, Rodica Lungu, Ioana Dăneţiu () [Corola-publishinghouse/Science/1365_a_2893]
-
principiul simetriei, finalul se constituie tot ca discurs direct al personajului reflector: Simțeam eu că nu are să iasă bine; dar așa lea fost data. Narațiunea este astfel construită în „rama“ cugetărilor bătrânei. Aceasta reprezintă o „voce“ prin care se exprimă mentalitatea unei lumi morale ce își întemeiază existența pe valori autentice și pe credința în soartă. Item 3: prezentarea relațiilor dintre două personaje, prin care tema aleasă se evidențiază în nuvela studiată Protagonistul nuvelei, Ghiță, este centrul de iradiere a semnificațiilor
Şi tu poţi lua 10 la BAC! Ghid complet pentru probele de limbă, comunicare şi literatură română by Mioriţa Baciu Got, Rodica Lungu, Ioana Dăneţiu () [Corola-publishinghouse/Science/1365_a_2893]