1,920 matches
-
de o atenție deosebită în concepțiile mitice, teologice și filozofice care urmăreau o explicație asupra originii limbii. Deși polisemantismul cuvîntului nume nu permite distincția între nominație și denominație, trebuie făcută deosebirea între producerea lexicală a sensului care interesează ansamblul cuvintelor lexicului (a da un nume la ceva) și producerea nominală a sensului (a indica prin nume; a-i spune pe nume). Mai întîi, dinamica producerii lexicale a sensului conduce la înțelegerea actului nominației la nivelul actualizării în discurs și la luarea
[Corola-publishinghouse/Science/84947_a_85732]
-
se prezinte ca un exponent al vorbirii obișnuite. Din perspectiva a n a l i z e i d i s c u r s u l u i, oralitatea poate prezenta mai multe dimensiuni ce țin de fonetică, morfologie, lexic, structurare discursivă, punctuație etc. Aceasta presupune că metoda de analiză trebuie adaptată situațiilor concrete, iar mijloacele identificabile permit în mică măsură concluzii general valabile. V. conversație, discurs. CONSTANTINESCU-DOBRIDOR 1998; DSL 2001. RN ORIENTARE ARGUMENTATIVĂ. Teoria despre "orientarea argumentativă" a fost
[Corola-publishinghouse/Science/84947_a_85732]
-
vizează producerea sensului în același timp cu influențarea comportamentului oamenilor și, prin aceasta, a lumii. Noțiunea "praxem" trebuie considerată atît din punctul de vedere al limbii, cît și din cel al vorbirii. Prima perspectivă conduce la o înțelegere reînnoită a lexicului, lista denominațiilor lexicale apărînd aici ca artefactul unei însumări metalingvistice a actelor de nominație suficient de recurente în discurs pentru a fi considerate ca fiind stabilizate în limbă. Și cîmpurile semantice cuprinse de articolele lexicografice apar ca potențialități suficiente care
[Corola-publishinghouse/Science/84947_a_85732]
-
Această problemă nu a fost pusă însă în cercetarea lingvistică, ci în cea a psihologilor interesați de reprezentările și de categorizările limbii, realizînd astfel o semantică a prototipurilor. Astfel, în vreme ce lingviștii se concentrează asupra unei abordări structuraliste și lexicografice a lexicului, care conduce la analiza sensului în seme, psihologii dezvoltă o concepție globală fondată pe anchete și pe teste asupra vorbitorilor sau pe experimente centrate pe percepția referentului. Analiza definițiilor obținute prin anchete a pus în evidență existența, în categorizările lingvistice
[Corola-publishinghouse/Science/84947_a_85732]
-
exemplar al realului, ci și un model abstract, caracteristic categoriei, și, în acest caz, obiectele individuale categorizate au unele trăsături ale modelului prototipic, fără a le avea totuși pe toate. Cert este că această concepție a prototipurilor introduce în înțelegerea lexicului o perspectivă ce depășește principiul binar al incluziunii și al excluderii din clasificarea în condiții necesare și suficiente, care a dominat semantica prin ideile lui Aristotel. Clasa nu mai este în acest caz un ansamblu de delimitări foarte ferme, căci
[Corola-publishinghouse/Science/84947_a_85732]
-
în atenție de cele mai multe dintre domeniile de analiză ale producerii discursive a sensului, între care și praxematica. Locutorul și limba însăși nu pot viza un obiect al lumii pentru a-l numi și a-l clasifica într-o categorie a lexicului decît considerîndu-l dintr-un unghi de vedere particular, determinat de condițiile perceperii lui. Varietățile punctelor de vedere se observă în mai multe moduri, în primul rînd, prin imperativul categorizării nominale care implică alegerea între un nume comun și un nume
[Corola-publishinghouse/Science/84947_a_85732]
-
mai multe puncte de vedere, deși metodologic părea posibilă construirea unor ansambluri de sens prin unirea structurilor elementare de semnificație. Condiția de a fi minimal poate apărea însă numai în relațiile dintre sensurile unei clase lexico-semantice, iar nu din perspectiva lexicului în general, încît identificarea și funcționarea semelor nu are caracterul necesar de generalitate și de autonomie. Pe de altă parte, din perspectiva opoziției de sens, semul nu poate fi evaluat în mod izolat, ci numai legat de opozițiile în care
[Corola-publishinghouse/Science/84947_a_85732]
-
atît abordările semasiologice, cît și pe cele onomasiologice. S-a dezvoltat astfel semantica lexicală care consideră cuvîntul ca unitate de bază a limbii. Cercetările realizate pe aceste premise au fost totuși parțiale și limitate, deoarece vizau numai anumite compartimente ale lexicului limbilor naturale. După anul 1960, s-a inițiat semantica structurală, după care planul expresiei unei limbi este constituit din mărci diferențiale și că acestor mărci ale semnificantului trebuie să le coresoundă mărci ale semnificatului (interpretabile ca trăsături distinctive ale semnificației
[Corola-publishinghouse/Science/84947_a_85732]
-
destinatar, cu privire la acțiunile, scopurile și mijloacele prezente în conținutul discursului. V. argument, argumentare, doxă, retorică, stereotip, topos. ARISTOTEL P.; GREIMAS - COURTES 1993; AQUIEN - MOLINIE 1996; CHARAUDEAU - MAINGUENEAU 2002. NM VOCABULAR. Potrivit unor concepții, cuvîntul vocabular este un sinonim al lui lexic, avînd semnificația "totalitate a cuvintelor unui stadiu al limbii naturale". Există însă și accepțiuni specifice pentru vocabular care vizează restrîngeri ale sferei de cuprindere, atunci cînd denumește un "ansamblu de cuvintre dintr-un corpus, dintr-un text, din opera unui
[Corola-publishinghouse/Science/84947_a_85732]
-
care dispune o persoană sau o colectivitate se poate diviza într-un vocabular activ, care este folosit curent în exprimare, și un vocabular pasiv, care este inteligibil, dar care nu este utilizat în mod curent. Potrivit opiniei unor specialiști, noțiunile "lexic" și "vocabular" ar trebui disociate în mod clar, lexicul fiind o realitate a limbii ce cuprinde mai multe domenii, reprezentate de vocabularele prin care se realizează inventarele sau descrierile. Ca atare, lexicul este alcătuit din însumarea vocabularelor particulare și nu
[Corola-publishinghouse/Science/84947_a_85732]
-
diviza într-un vocabular activ, care este folosit curent în exprimare, și un vocabular pasiv, care este inteligibil, dar care nu este utilizat în mod curent. Potrivit opiniei unor specialiști, noțiunile "lexic" și "vocabular" ar trebui disociate în mod clar, lexicul fiind o realitate a limbii ce cuprinde mai multe domenii, reprezentate de vocabularele prin care se realizează inventarele sau descrierile. Ca atare, lexicul este alcătuit din însumarea vocabularelor particulare și nu se poate cunoaște decît prin ele, iar existența vocabularelor
[Corola-publishinghouse/Science/84947_a_85732]
-
în mod curent. Potrivit opiniei unor specialiști, noțiunile "lexic" și "vocabular" ar trebui disociate în mod clar, lexicul fiind o realitate a limbii ce cuprinde mai multe domenii, reprezentate de vocabularele prin care se realizează inventarele sau descrierile. Ca atare, lexicul este alcătuit din însumarea vocabularelor particulare și nu se poate cunoaște decît prin ele, iar existența vocabularelor presupune existența lexicului. Din punctul de vedere al relațiilor care există între elementele unui vocabular, semnificative sînt cîmpurile lexicale (sau semantice), care se
[Corola-publishinghouse/Science/84947_a_85732]
-
realitate a limbii ce cuprinde mai multe domenii, reprezentate de vocabularele prin care se realizează inventarele sau descrierile. Ca atare, lexicul este alcătuit din însumarea vocabularelor particulare și nu se poate cunoaște decît prin ele, iar existența vocabularelor presupune existența lexicului. Din punctul de vedere al relațiilor care există între elementele unui vocabular, semnificative sînt cîmpurile lexicale (sau semantice), care se pot repartiza unor genuri discursive. Dintr-o altă perspectivă, vocabularele limbajelor de specialitate alcătuiesc terminologiile, care întrunesc elementele lexicale ce
[Corola-publishinghouse/Science/84947_a_85732]
-
u i, dar a cuvintelor care realizează discursul, adică a vocabulelor, care constituie realitatea observabilă, spre deosebire de lexeme, care reprezintă virtualitățile de la nivelul limbii. Pornind de la distincția limbă - vorbire s-ar putea face astfel o distincție paralelă lexem - vocabulă, corespunzătoare opoziției lexic - vocabular. V. cîmp, cuvînt, lexic, vocabulă. DUBOIS 1973; GREIMAS - COURTES 1993; DETRIE - SIBLOT - VERINE 2001; DSL 2001; CHARAUDEAU - MAINGUENEAU 2002; VARO - LINARES 2004. IO VOCABULĂ. În încercările de a atribui semnificații clare și distincte termenilor cu care operează lexicologia statistică
[Corola-publishinghouse/Science/84947_a_85732]
-
care realizează discursul, adică a vocabulelor, care constituie realitatea observabilă, spre deosebire de lexeme, care reprezintă virtualitățile de la nivelul limbii. Pornind de la distincția limbă - vorbire s-ar putea face astfel o distincție paralelă lexem - vocabulă, corespunzătoare opoziției lexic - vocabular. V. cîmp, cuvînt, lexic, vocabulă. DUBOIS 1973; GREIMAS - COURTES 1993; DETRIE - SIBLOT - VERINE 2001; DSL 2001; CHARAUDEAU - MAINGUENEAU 2002; VARO - LINARES 2004. IO VOCABULĂ. În încercările de a atribui semnificații clare și distincte termenilor cu care operează lexicologia statistică, vocabula a fost considerată ca
[Corola-publishinghouse/Science/84947_a_85732]
-
clare și distincte termenilor cu care operează lexicologia statistică, vocabula a fost considerată ca reprezentînd o "unitate lexicală actualizată într-un discurs", adică în vorbire, opunîndu-se astfel lexemului, care este o unitate virtuală ce ține de limbă și este încadrabilă lexicului. Termenul vocabulă desemnează ocurența unui lexem particular în discurs, însă el este folosit mai mult în domeniul restrîns al statisticii lexicale, dezvoltate de C. Muller, în 1969. Astfel, într-un enunț precum Un mic obstacol nu poate produce decît un
[Corola-publishinghouse/Science/84947_a_85732]
-
produce decît un mic disconfort, ce conține de două ori vocabulele un și mic, se constată că există 10 cuvinte, dar 8 vocabule, situație în care lui cuvînt i se atribuie statutul de sinonim al lui lexem. V. discurs, lexem, lexic, vocabular. DUBOIS 1973; CHARAUDEAU - MAINGUENEAU 2002. RN VOCAȚIE ENUNȚIATIVĂ. Propusă de D. Maingueneau, în 1984, noțiunea "vocație enunțiativă" este destinată evidențierii faptului că o poziționare dată filtrează o anumită categorie de locutori. De fapt, o poziționare nu este numai o
[Corola-publishinghouse/Science/84947_a_85732]
-
și atingând un maxim, în discursul științific pur sau de cercetare. Ca instanțiere, discursul vulgarizator scris sau oral se regăsește sub diverse forme, în spații speciale destinate științei și tehnicii din presa scrisă și vorbită, destinată publicului larg. V. explicație, lexic, specializare, terminologie, vocabular. CHARAUDEAU - MAINGUENEAU 2002; ROVENȚA-FRUMUȘANI 2005. AC X XENISM. Termenul xenism este folosit în lexicologie pentru a denumi cuvintele împrumutate de o limbă care circulă fără a fi adaptate la sistemele ei, adică păstrînd aspectul fonetic, grafic sau
[Corola-publishinghouse/Science/84947_a_85732]
-
Tübingen, 2004. Bavelas, Janest Beavin, Gestures as Part of Speech: Methodological Implications, în "Research on Language and Social Interaction", 27 (3), 1994, pp. 201-221. Béjoint, H., Thoiron, Ph., Le sens en terminologie, Presses Universitaires de Lyon, Lyon, 2000. Bidu-Vrănceanu, Angela, Lexicul specializat în mișcare. De la dicționare la texte, Editura Universității din București, București, 2007. Blakemore, D., Semantic Contraints on Relevance, Basil Blackwell, Oxford, 1987. Bochenski, J.-M., Was ist Autorität? Einführung in die Logik der Autorität, Verlag Herder KG, Freiburg im
[Corola-publishinghouse/Science/84947_a_85732]
-
Despre oportunitatea unor metode riguroase în editarea textelor românești vechi), Mihai Zamfir (Metodologia monografiilor privind literatura română modernă - secolul al XIX-lea), Boris Cazacu, Dan Simonescu, I. Coteanu. Volumul din 1978 este consacrat lucrărilor prezentate la Colocviul româno-german pentru studierea lexicului social-politic din epoca de la 1848, participând, între alții, Ion Coteanu, Mircea Seche, Narcisa Forăscu, Rodica Bogza-Irimie, Angela Bidu-Vrânceanu. Numărul 2 din 1973 este dedicat aniversării a 300 de ani de la nașterea lui Dimitrie Cantemir, iar articolele sunt semnate de D.
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/285341_a_286670]
-
În ce privește scriitorii creștini, pare că terminologia teologică a lui Draconțiu e influențată încă de cartaginezul Tertulian și că pasajele cu caracter imnic imită imnurile lui Ambrozie. Opera poetică a lui Draconțiu este foarte interesantă și din punct de vedere al lexicului și al evoluției limbii și metricii latine (aceasta din urmă era de-acum o pură reconstrucție doctă pentru că încă din secolul al treilea prozodia latinei fusese abandonată aproape în întregime în favoarea accentului intensiv). Desigur, această problematică nu ne poate interesa
[Corola-publishinghouse/Science/2080_a_3405]
-
din textele Părinților Bisericii. În secolele următoare, stilul solemn și precizia redactării acestor epistole au devenit un model pentru cei ce compuneau scrisorile la cancelaria papală, și a apărut astfel un nou tip de cursus, așa-zisul cursus Leoninus. Și lexicul acestor scrisori este de o mare puritate. b) Omiliile Scriitor foarte talentat, papa Leon ne-a lăsat un număr însemnat de omilii, din care nouăzeci și șase autentice și douăzeci neautentice. Aproape toate datează din primii ani ai pontificatului său
[Corola-publishinghouse/Science/2080_a_3405]
-
că poate fi atribuit lui Marcianc cf. aici, mai sus). Celor opt rămase li se mai adaugă unul, Despre unirea după ipostază care apare în două manuscrise. O parte a corpusului s-a păstrat în versiuni în siriană și arabă. Lexicul, stilul și concepția teologică ne determină să atribuim aceste nouă tratate unui singur autor. Nu se știe însă nimic despre viața lui; din texte reiese doar că era călugăr. Putem stabili limitele cronologice pentru că Marcu, e aproape sigur, utilizează scrierile
[Corola-publishinghouse/Science/2080_a_3405]
-
elemente de Istorie bisericească se găsesc în textele cele mai disparate: de exemplu, din Patimile Sfântului Artemie care a fost martirizat în vremea lui Iulian Apostatul, scriere întocmită de un monah necunoscut, Ioan din Rodos, sau din diverse pasaje din lexicul bizantin de la Suda (sau Suida), ori dintr-o compilație târzie cu caracter biografic intitulată Viața lui Constantin. În afară de această Istorie bisericească, Filostorgios ar mai fi scris și alte opere: o apărare a creștinismului contra faimoasei scrieri polemice a lui Porfir
[Corola-publishinghouse/Science/2080_a_3405]
-
obiectivele schimbului. Diferențierea în funcție de utilizare și posibilul efect al funcțiilor unei limbi asupra formei sale sunt bine identificate în dicționare și cărți de gramatică unde tradiția școlară a difuzat noțiunea de nivel de limbă. Acesta se regăsește mai întâi în lexic. Nivele de limbă, cât și formele variației sunt clasificate în raport cu norma, cu franceza standard care este limba predată de către profesorii de limba franceză, dar care nu acoperă vidul comunicării autentice ocazionate de conversația cu nativi, o călătorie în Franța sau
Caleidoscop by Elena Dăscălița () [Corola-publishinghouse/Science/91786_a_93231]